طالبان و آمریكا در كش و قوس مذاكرات ماراتن گونه

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، طالبان اعلام كرده كه امروز (چهارشنبه) دور جدید گفت‌وگوهای نمایندگان این گروه و نمایندگان آمریكا با دیدار زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریكا در روند صلح افغانستان و ملا عبدالغنی برادر، معاون سیاسی گروه طالبان در قطر آغاز شده است.
گروه طالبان گفته كه در این دیدار بر سر چارچوب خروج نیروهای خارجی از افغانستان و اینكه از خاك افغانستان علیه كشور دیگر استفاده نشود، گفت وگو شده است.
دولت آمریكا و نماینده اش زلمی خلیلزاد تاكنون در مورد این دور از مذاكرات ابراز نظر نكرده اند هر چند به احتمال زیاد در خصوص اعمال آتش‌بس و مذاكره رو در روی طالبان با نمایندگان دولت افغانستان گفت‌وگو خواهد شد.
زلمی خلیل زاد در سفر اخیرش كه 8 اردیبهشت به كابل داشت با «محمد اشرف غنی »رئیس جمهوری افغانستان دیدار و گفت وگو كرده بود.
با توجه به اهمیت موضوع پژوهشگر ایرنا، با «پیرمحمد ملازهی» كارشناس مسائل افغانستان به گفت و گو پرداخت.

**نقش طالبان در روند صلح افغانستان
به گفته ملازهی، طالبان دو خصلت انحصار طلب دارند یكی خصلت قومی پشتون می باشد كه قوم پشتون در چند صد سال گذشته حاكم بودند و در دو مقطع خیلی كم تاجیك ها در قدرت بودند و در تیم كاری اشرف غنی نیز نوعی انحصار طلبی قومی وجود دارد و نمی خواهند قومیت دیگری را در قدرت شریك كنند.
این كارشناس اظهار داشت: خصلت دیگر اعضای گروه طالبان انحصار طلبی ایدئولوژیك است و معتقد هستند باید اسلام را پیاده كنند و اسلامی همان چیزی است كه آنان برداشت می كنند و هیچ نوع برداشت دیگری از اسلام را قبول ندارند و این مشكل بزرگی است كه اگر بخواهند شریك قدرت شوند و یا طرف های دیگر را در قدرت را بپذیرند.
وی همچنین گفت: اما اكنون به نظر می رسد كه طالبان به شكل تاكتیكی عمل می كند و استراتژیكی كلی اش این است كه قدرت را به طور كامل در دست بگیرد و به شكل تاكتیك با زلمی خلیل زاد در حال انجام مذاكره هست كه بیاید و بخشی از قدرت را در دست بگیرد و وارد روند سازو كار دموكراتیك قدرت شود.
این كارشناس افزود: زلمی خلیل زاد آنان را قانع كرده است كه از طریق نظامی نمی توانند به اهداف خود در افغانستان برسند و نه دولت مركزی ، نه آمریكایی ها و نه شرایط منطقه ای ایجاب می كند كه به اهداف خود دست پیدا كنند و طالبان به دنبال این هستند كه شریك قدرت شوند و با این امید كه برتری و انسجامی بیشتر نسبت به بقیه گروه ها دارند قدرت را در دست بگیرند.
وی اظهار داشت: گروه طالبان اگر در انتخابات افغانستان شركت كند چه بسا كه پیروز شود و قدرت را به طور كامل در دست بگیرد و به نظر می رسد استراتژی طالبان تمامی قدرت است و تاكتیكش در شرایط كنونی سهم خواهی از قدرت است و در این فضا هم مذاكره می كند و هم فشار نظامی می آورد و در بسیاری از مناطق در افغانستان با دولت مركزی و آمریكایی ها در گیر جنگ هست.
ملازهی افزود: خلیل زاد چندین دور با طالبان وارد مذاكره شد هرچند دستاوردهای در سطح پایین داشت و همین كه توانست بر سر اصلی ترین خواسته طالبان كه خروج نیرو های نظامی آمریكا در این كشور است وارد مذاكره شود تا حدودی توانسته است موفقیتی كسب نماید.

**مذاكره با طالبان تنها راه حل آمریكا جهت پایان جنگ
به گفته ملازهی،آمریكایی ها می دانند كه بوجود آمدن صلح در افغانستان راه حل نظامی ندارد و باید با اصول دیپلماسی وارد شد اكنون در شرایط فعلی نه طالبان موقعیتی دارد كه بتواند مانند گذشته موفق به تصرف كابل شود و حكومت اسلامی به زعم خودش برقرار كند و نه دولت اشرف غنی به دلیل مشكلاتی كه دارد می تواند گروه طالبان را از طریق نظامی حذف كند و راه حل فقط از طریق سیاسی امكان پذیر است و زمانی این مشكلات حل می شود و این كشور جنگ زده به صلح می رسد كه حداقل در سه سطح تفاهم در مورد مسائل این كشور بوجود آید.
وی اضافه كرد: اول سطح تفاهم در این است كه در سطح افغانستان جناح های سیاسی، گروه های جهادی، و حزبی كه اختلاف نظر دارند بر سر قدرت به یك نوع هدف برسند و برای منافع ملی افغانستان یك هدف مشترك را دنبال كنند و دیگر اینكه در سطح منطقه ای باید نوعی تفاهم بوجود آید و كشورهای همسایه افغانستان و كشورهای كه در این كشور صاحب نفوذ هستند مانند هند، عربستان، تركیه ، امارات و این كشورها به یك جمع بندی مشترك برسند تا به روند صلح در افغانستان كمك كنند.
این كارشناس بیان داشت: در سطح دیگری تا زمانی كه آمریكا روسیه و چین و اتحادیه اروپا به یك تفاهم نرسند افغانستان هم به صلح و ثبات دست پیدا نمی كند چون هر كدام از این سه سطح اگر مخالفت كنند هر نوع مذاكره و نشست در مورد صلح در افغانستان به شكست می انجامد.

**شكست مذاكرات طالبان و آمریكا بدون حضور دولت افغانستان
به گفته ملازهی، بدیهی است كه نتیجه مذاكرات بدون حضور دولت افغانستان چندان تاثیر مثبتی در روند تسریع صلح ندارد و چه بسا كه اختلافات درونی كابل با طالبان را تشدید كند. این گروه خواست دولت افغانستان را برای مذاكره را نپذیرفت و قانون اساسی و دولت افغانستان را به رسمیت نمی شناسد.
این كارشناس مسائل افغانستان بیان داشت: هدف مشترك طالبان و آمریكا مبارزه با گروه های تكفیری داعش و القاعده است گرچه خود گروه طالبان نیز از جمله گروه های تكفیری محسوب می شود اما آمریكا با این سیاست جهت جلب نظر طالبان در راه مبارزه با این دو گروه به مذاكره می پردازد.
ملازهی در مورد هدف آمریكا از مذاكرات با طالبان گفت: گروه طالبان موقعیت و شرایط خوبی از نظر نظامی در افغانستان دارند و كمترین سهم از قدرت دارند. دولت امریكا به دنبال این است كه گروه طالبان با القاعده و داعش در افغانستان مبارزه كند و اجازه ندهد كه با قدرت گیری این گروه های تروریستی عملیاتی علیه نیروهای آمریكایی در افغانستان صورت گیرد.
وی همچنین بیان داشت: گروه های تكفیری رشدی قارچ گونه در كشور افغانستان دارند و تقویت گروه طالبان باعث می گردد كه بقیه گروه های تكفیری بوجود آمده در در این كشور نتوانند موقعیتی همانند طالبان بدست آورند و این موضوع می تواند تا حدودی در روند صلح این كشور همسایه تاثیر گذار باشد.
**پژوهشم** ر.ت**1552