پرداخت سریع مطالبات كشاورزان با اجرای طرح قیمت تضمینی

به گزارش روز جمعه خبرنگار ایرنا، ماجرای تضمین خرید محصولات كشاورزی برای سامان دادن امور كشاورزان به سال 1368 برمی گردد كه قانون آن به منظور مواردی چون حمایت از تولید محصولات كشاورزی اساسی، جلوگیری از ضایعات محصولات كشاورزی، ایجاد تعادل در نظام تولید و همچنین جلوگیری از ضرر و زیان كشاورزان به تصویب رسید.
اما در سال های گذشته، برخی مشكلات طرح خرید تضمینی محصولات كشاورزی از جمله هزینه بالای آن برای دولت، باعث شد تا در تیرماه سال 89 قانون افزایش بهره وری بخش كشاورزی و منابع طبیعی در مجلس به تصویب رسید كه ماده 33 این قانون به جایگزینی سیاست قیمت تضمینی به جای خرید تضمینی محصولات كشاورزی با استفاده از ظرفیت های بورس كالا تاكید دارد.
براین اساس با فراهم شدن مقدمات اجرای این قانون، در ابتدا سیاست قیمت تضمینی دو محصول جو كرمانشاه و ذرت خوزستان در بورس كالا به صورت آزمایشی جایگزین خرید تضمینی شد؛ موفقیت اجرای این سیاست جدید و رفع بخشی از مشكلات طرح خرید تضمینی باعث شد تا با تصمیم هیات وزیران از سال 95 شاهد معاملات كل جو و ذرت كشور در بورس كالا باشیم.

** پرداخت سریع مطالبات كشاورزان
در این زمینه «اكبر میرزاپور»، سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیكی بورس كالای ایران روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: اجرای سیاست قیمت تضمینی در بورس كالا به سال 94 باز می گردد كه این طرح با محوریت دو استان به صورت پایلوت عملیاتی شد.
وی افزود: سیاست قیمت تضمینی در استان كرمانشاه با محصول جو و در استان خوزستان با محصول ذرت دانه ای آغاز به كار كرد و با توجه به اینكه این طرح در همان حالت آزمایشی، مزیت های قابل توجهی داشت و توانست رضایت كشاورزان را جلب كند، به تشخیص وزارت جهاد كشاورزی مقرر شد تا در سال 95 نیز این طرح در كل كشور عملیاتی شود؛ به این ترتیب از آن زمان تا كنون این طرح هر ساله در كشور اجرایی می شود.
میرزاپور در خصوص مزایای سیاست قیمت تضمینی برای كشاورزان گفت: مزیت اجرای سیاست قیمت تضمینی را می توان از چند منظر مورد توجه قرار داد؛ نخستین مزیت این طرح خود كشاورزان هستند زیرا این طرح جایگزین سیاست خرید تضمینی شد كه در آن كشاورزان محصول خود را به دولت می فروختند ولی با توجه به اینكه دولت در برخی مواقع با مشكل بودجه ای مواجه بود، گاهی پرداخت مطالبات كشاورزان با تاخیر همراه می شد و این طرح نارضایتی آنها را به همراه داشت.
سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیكی بورس كالای ایران خاطرنشان كرد: این مشكل در سیاست قیمت تضمینی به طور كامل برطرف شد به طوری كه با اجرای این سیاست، محصول كشاورزان در زمان كوتاهی در بورس كالا به فروش می رسد و كشاورزان سریعتر از سیاست خرید تضمینی به پول خود می رسند. به این ترتیب یكی از مزیت های مهم این طرح رسیدن كشاورزان در سریع ترین زمان به پولشان است.
وی اظهار داشت: موضوع دیگری كه برای كشاورزان مطرح است بحث كیفی سازی است به این معنی كه چون در این سیاست خریدار دولت نیست و خرید و فروش در بازار سرمایه انجام می شود، به طور طبیعی استانداردی كه در سیاست خرید تضمینی وجود دارد در مقایسه با سیاست قیمت تضمینی متفاوت است. زیرا زمانی كه محصولی وارد بورس می شود با كیفیت تر شده و كشاورزان به مرور زمان یاد می گیرند كه اگر می خواهند از سیاست حمایتی دولت برخوردار شوند باید محصول با كیفیت تری تولید كنند.
میرزاپور افزود: بنابراین می توان گفت كه پرداخت به موقع مطالبات و كیفی شدن محصول از مهم ترین مزایای اجرای سیاست قیمت تضمینی در بورس كالا بوده است.
سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیكی بورس كالای ایران ادامه داد: از مزایای دیگر این طرح برای كشاورزان فراهم كردن امكان دسترسی كامل برای تمامی كشاورزان در اجرای طرح است به طوری كه در استان هایی كه معاملات از طریق گواهی سپرده كالایی انجام می شود محصول به انبار سپرده می شود و در سایر استان ها، مباشر اجرای طرح، محصول را از كشاورزان تحویل می گیرد؛ بنابراین كشاورزان به راحتی می توانند محصول خود را تحویل دهند كه اگر محصول دارای استانداردهای لازم باشد، در بورس عرضه شده و كشاورز در سریع ترین زمان به پول خود می رسد.
به گفته میرزاپور، مزایای ذكر شده در خصوص اجرای سیاست قیمت تضمینی در شرایطی است كه در گذشته شبكه واسطه گری و دلال ها در بازار فعال شده و محصول كشاورزان را با قیمت پایین خریداری می كردند كه به مرور با تقویت طرح قیمت تضمینی و اجرای آن برای سایر محصولات شاهد ساماندهی بازار و حمایت بیشتر از كشاورزان خواهیم بود.

** كاهش بار مالی دولت
سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیكی بورس كالای ایران در پاسخ به این پرسش كه اجرای سیاست قیمت تضمینی برای دولت دارای چه مزایایی است؟ گفت: مهم ترین مزیت اجرای سیاست قیمت تضمینی برای دولت این است كه باعث صرفه جویی مالی می شود و هزینه های دولت را به شدت كاهش می دهد.
وی گفت: تصور كنید دولت قصد داشت با قیمت هزار تومان به ازای هركیلو از یك میلیون تن ذرت حمایت كند، ابتدا باید كل این مبلغ را پرداخت كرده و محصول را از كشاورز خریداری می كرد؛ ضمن اینكه باید هزینه های نگهداری، مباشرت، افت كیفی و ریزش و خرد شدگی را نیز پرداخت می كرد كه در نهایت بتواند از كشاورز حمایت كند در حالی كه اكنون كشاورزان محصول خود را در بورس كالا می فروشند و دولت تنها مابه التفاوت قیمت تضمینی و قیمت معامله شده در بورس را پرداخت می كند؛ یعنی بخش زیادی از هزینه های دولت صرفه جویی می شود.
میرزاپور تصریح كرد: از سوی دیگر بحث كیفی سازی تولیدات برای دولت هم دارای مزیت است زیرا دولت كه می خواهد استانداردها و سطح كیفی بخش كشاورزی ارتقا یابد، می تواند از طریق این بستر به هدف خود برسد. موضوع بعدی این است كه مكانیزم های اجرایی كه دولت برای سیاست خرید تضمینی پیش بینی می كرد و بخش زیادی از منابعی كه صرف این اقدام می كرد، آزاد می شود.
سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیكی بورس كالای ایران در خصوص اقدامات بورس كالا برای اجرای سیاست قیمت تضمینی نیز گفت: سیاست قیمت تضمینی در بورس كالای ایران با دو رویكرد اجرایی می شود، رویكرد اول به صورت گواهی سپرده كالایی و رویكرد دوم عرضه فیزیكی. در گواهی سپرده كالایی انبارهایی لازم است كه این انبارها از درون بخش كشاورزی شناسایی و پذیرش می شوند لذا همكاری هایی با مجموعه وزارت جهاد كشاورزی و زیر مجموعه های آن در خصوص شناسایی، پذیرش و تضمین انبارها صورت گرفت كه در این خصوص با نهادهایی همچون شركت پشتیبانی امور دام، سازمان تعاون روستایی و بخش خصوصی نیز همكاری كردیم تا توانستیم انبارها را در اختیار بگیریم و مورد استفاده قرار دهیم. علاوه براینكه در گواهی سپرده كالایی همكاری بین وزارت جهاد كشاورزی و بورس كالا برای شناسایی و جمع آوری اطلاعات كشاورزان نیز صورت گرفت.
وی افزود: اما در روش فیزیكی مباشری به نام مباشر عرضه فیزیكی تعیین می شود كه شركت پشتیبانی امور دام بوده و این شركت یا به صورت مستقیم یا از طریق مباشرانی كه از زیر مجموعه تعاونی روستایی هستند، محصولات كشاورزان را تحویل می گیرند و به نمایندگی از كشاورزان در بورس كالا فروخته و پول كشاورز را پرداخت می كنند.

** رضایت كشاورزان
وی در پاسخ به این پرسش كه آیا اجرای سیاست قیمت تضمینی در بورس كالا موفقیت آمیز بوده است؟ گفت: به صراحت می توان اعلام كرد كه این طرح بسیار موفقیت آمیز بود زیرا دراین طرح توانستیم رضایت كشاورزان را به صورت كامل به دست بیاوریم و مطالبات كشاورزان را از این طریق به موقع پرداخت كنیم. همچنین به تازگی معاون وزیر جهاد كشاورزی با ابراز رضایت كامل از اجرای سیات قیمت تضمینی در حوزه ذرت و جو اعلام كرد كه این سیاست باید در محصول گندم نیز عملیاتی شود.
سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیكی بورس كالای ایران در پایان اظهار داشت: علاوه بر سیاست قیمت تضمینی در سال 96 تجربه خوبی در خصوص خرید توافقی زعفران صورت گرفت و سیاست حمایتی مطلوبی روی این محصول استراتژیك اجرا شد كه می توان این سیاست را همه ساله در خصوص زعفران انجام داد.
همچنین بورس كالای ایران با توجه به بسترهای لازم در مورد محصولاتی مانند خرما، پسته، كشمش، سیب زمینی، پیاز و سیب می تواند سیاست قیمت تضمینی را اجرایی كند به طوری كه بسترهای لازم برای عرضه این محصولات در قالب سیاست قیمت تضمینی فراهم است كه البته تصمیم گیری در این خصوص در حوزه اختیارات بورس كالا نیست.
اقتصام ** 9206 **9189