به گزارش روز پنجشنبه ایرنا، ساعاتی پس از آنكه رئیس جمهوری ایران در واكنش به اقدام غیرقانونی آمریكا در خروج از توافق هستهای و بازگرداندن تحریمها، دو گام نخست ایران شامل «توقف فروش اورانیوم غنیسازی شده و آبسنگین برای 60 روز» را به اعضای برجام اعلام كرد، مایك پمپئو وزیر امور خارجه آمریكا در كنار همتای انگلیسیاش در لندن حاضر شد و گفت: متن نامه [روحانی به سران كشورهای 1+4] را دیدهام. فكر میكنم كه عامدانه مبهم نوشته شده است. باید منتظر بمانیم ببینم آنها عملاً چه اقدامی میكنند.
وی افزود: ایرانیها برای اینكه دنیا را وادار كنند كه سریعاً كاری انجام دهند، بیانیههای زیادی صادر كرده و تهدید میكنند كه اقداماتی را انجام میدهند.
پمپئو در عین حال تصریح كرد؛ با كشورهای اروپایی درباره اینستكس صحبت كرده است.
او اضافه كرد: در صورتی كه مبادلات در چارچوب این سازوكار به موارد بشردوستانه مربوط شوند، مشكلی ندارد. وزیر امور خارجه آمریكا گفت اگر مبادلات از این فراتر روند، طرفهای دخیل را تحریم خواهیم كرد.
این برای نخستین بار است كه یك مقام آمریكایی از لحن ملایمتری نسبت به راهبرد اروپا برای حفظ توافق هستهای با ایران استفاده میكند. لرد لامونت فرستاده ویژه دولت انگلیس در امور تجاری ایران، پیشتر علت تأخیر عرضه اینستكس را به مخالفت آمریكا با این ابزار نسبت داده و گفته بود این ساز وكار، نشاندهنده اراده اروپا در برابر سیاستهای آمریكا علیه ایران است.
حمید بعیدی نژاد سفیر ایران در انگلیس نیز با انتشار پیامی در توییتر نوشت: بلافاصله بعد از اقدام ایران در تعلیق دو اقدام خود بر اساس برجام، وزیر خارجه آمریكا پس از ملاقات امروز خود با وزیر خارجه انگلیس در لندن برای نخستین بار اعلام نمود كه آمریكا با راهاندازی مرحله اول اینستكس كه به تبادل كالاهای اساسی و دارو اختصاص مییابد مشكلی ندارد.
جرمی هانت وزیر امور خارجه انگلیس در نشست خبری مشترك با پمپئو یكی به نعل زد و یكی هم به میخ، و گفت: برجام یكی از دستاوردهای مهم دیپلماسی غربی است... از ایران میخواهیم قبل از اینكه این توافق را نقض كنند به مدت طولانی دراینباره فكر كنند. به نفع آنها نیست كه این توافق را نقض كنند.
او همچنین یادآور شد كه اختلافنظر لندن با واشنگتن برای آنچه او جلوگیری ایران از دستیابی به سلاح هستهای خواند، بر كسی پوشیده نیست. هانت بهرغم تهدید ایران به عواقب خطرناك خروج از برجام، تصریح كرد: انگلیس به حفظ این توافق كه بخش مهمی از نظام عدم اشاعه هستهای به شمار میرود ادامه میدهد، چون این سند برای امنیت ما ضروری است.
حسن روحانی رئیسجمهوری اسلامی ایران روز چهارشنبه در جلسه هیات دولت گفت: اگر اروپاییها در مدت 60 روز به جبران بپردازند ما نیز به شرایط امروز برمیگردیم؛ در غیر این صورت، 2 اقدام دیگر را در پیش میگیریم.
در همین پیوند نمایندگان مجلس عوام انگلیس در نشستی اضطراری به بررسی پیامدهای تصمیم ایران درباره برجام پرداختند و از احتمال خروج ایران ابراز نگرانی كردند. املی ثورنبری وزیر كابینه در سایه، دلسردی ایران از برجام را به سیاستهای خصمانه آمریكا نسبت داد و از وزارت امور خارجه خواست تا گامهای ملموستری را برای حفظ «تاج دستاوردهای دیپلماتیك قرن» صورت دهد.
مارك فیلد، معاون وزیر امور خارجه انگلیس هم از تمام كشورها، ازجمله چین و روسیه خواست تا با گامهای محكم برای لغو تحریمها تلاش كنند. وی لغو تحریم را بخش مهمی از برجام توصیف كرد كه نهتنها بر روابط تجاری بلكه بر زندگی مردم عادی تأثیرات مثبتی دارد. او درعینحال از بازگشت تحریمهای آمریكا 'عمیقاً' ابراز تأسف كرد و افزود: انگلیس در كنار سایر اعضاء باقیمانده در برجام و سایر كشورهایی كه حامی این توافق هستند متعهد هستیم كه روی لغو تحریمها كاركنیم.
معاون وزیر خارجه انگلیس در این باره به نشست روز سهشنبه نمایندگان كمیسیون برجام و ایران در بروكسل اشاره كرد كه درباره گامهای بعدی راهاندازی سازوكار مالی اروپا و ایران (اینستكس) رایزنی كردند. فیلد با كنایه به آمریكا هم گفت: از كشورهای غیر عضو برجام میخواهیم از اقدامی كه مانع اجرای تعهد كشورهای عضو برجام میشود پرهیز كنند.
اتحادیه اروپا تائید كرده است كه نامه رئیسجمهوری ایران دریافت شده و اعضای كمیسیون مشترك برجام مشغول بررسی پیامدهای آن هستند. سخنگوی اتحادیه اروپا به ایرنا گفت: ما كاملاً به برجام بهعنوان دستاورد كلیدی عدم اشاعه هستهای كه برای امنیت همه ما ضروری است متعهد هستیم.
بر اساس گزارشها، اتحادیه اروپا در نشست دوشنبه آینده (23 اردیبهشت/13 می) موضوع كاهش تعهدات برجامی ایران را به بحث میگذارد.
« الیستر بانكال» یك تحلیلگر مسائل سیاسی میگوید: هیچكس نمیگفت برجام بهترین توافق بود، اما بهترین توافقی است كه میشد به دست آورد. این پیام را لندن و سایر اعضاء برجام به واشنگتن ارسال كردند اما آنها محل نگذاشتند.
الی گرانمایه عضو ارشد اندیشكده شورای روابط خارجی اروپا هم معتقد است برجام پس از خروج آمریكا، گوشت قربانی بوده كه در سه اولویت اول كشورهای عضو برجام قرار نداشته است.
بسیاری از كارشناسان اقدام ایران در كاهش برخی تعهدات در برجام را كه رئیسجمهوری از آن با عنوان 'جراحی برجام' یادكرد، اقدامی هوشمندانه توصیف كردند كه اروپاییها را با انتخابی مهم روبهرو ساخته است. گاردین دراینباره مینویسد اروپا تاكنون سیاست مماشات با ترامپ را در پیشگرفته است. اما اگر گام قابلتوجهی را برندارند، با بحران جدیدی در خاورمیانه مواجه میشود.
این نشریه انگلیسی میافزاید: اگرچه تسریع درراه اندازی اینستكس تأثیر چندانی بر اقتصاد ایران ندارد اما دستكم نشانگر پیام سیاسی علیه ترامپ و تلاشی در جهت حفظ برجام خواهد بود.
شبس**اروپام**هـ ن**1859
تاریخ انتشار: ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۰۴:۱۶
لندن- ایرنا- صرفنظر ازتحریم های جدید آمریكا بر صنایع فلزی ایران كه در ادامه سیاستهای خصمانه واشنگتن علیه تهران برنامهریزی، واكنش كاخ سفید به تصمیم ایران درباره برجام را میتوان درلابه لای اظهارنظر پمپئو جویا شدكه اعلام كرد؛ آمریكا با اینستكس برای مبادلات بشردوستانه مشكلی ندارد.