تاریخ انتشار: ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۱۴:۵۸

تهران- ايرنا- در پي اعلام ضرب العجل60 روزه ايران به اعضاي برجام براي اجراي تعهدات خود بويژه در حوزه هاي بانكي و نفتي، رسانه هاي داخلي به نقش اتحاديه اروپا و واكنش ها نسبت به اين تصميم پرداخته اند.

به گزارش گروه نشريات خبري؛ بررسي امروز شنبه 21 ارديبهشت نشان مي دهد كه رسانه هاي داخلي، نقش اروپا در حفظ برجام را در كانون توجه خود قرار داده اند.
رسانه هاي نزديك به جريان اصلاح طلب بر اين عقيده اند: نخستين كاري كه اروپايي‌ها مي‌توانند انجام بدهند اين است كه مكانيسم مالي موسوم به اينستكس را كه به ايران اجازه مي‌دهد بدون تاثيرپذيري از تحريم‌هاي امريكا، مكانيسم مالي خود را در روابط تجاري با اروپا داشته باشد، راه‌اندازي و اجرايي كنند.
اين رسانه ها در مطالب خود به محورهاي ديگري همچون راهپيمايي در حمايت از كاهش تعهدات ايران در اجراي برجام ودلايل وضعيت كنوني برجام؛ پرداخته اند.
رسانه هاي منتسب به جريان اصولگرا نيز آورده اند كه: اروپايي‌ها جواب موثر و سودبخشي ندارند بدهند، چون اراده مستقلي ندارند. اين رسانه ها علاوه بر پرداختن به نقش اروپا و واكنش ها نسبت به تصميم برجامي ايران؛ به محورهاي ديگري همچون حمايت نمازگزاران جمعه سراسر كشور از كاهش تعهدات برجامي ايران؛ نقد برجام؛ عدم خروج ايران از برجام؛ اشاره كرده اند.

رسانه هاي اصلاح طلب
...............................
** نقش اروپا در جهت حفظ برجام
روزنامه شرق تيتر نخست خود را به گزارشي با عنوان 'معامله بر سر اينستكس' اختصاص داد و نوشت: ضرب‌الاجل 60 روزه براي اتحاديه اروپا براي اجراي تعهدات بانكي و نفتي و كاهش تعهدات برجامي ايران، واكنش اروپايي‌ها را دربر داشت‌. آنها اصرار دارند ايران نبايد به اروپا براي راه‌اندازي سازوكار مالي اولتيماتوم دهد و هيچ ضرب‌الاجلي را از سوي تهران نمي‌پذيرند، اما برخي كارشناسان معتقدند اروپا به دنبال آن است كه ايران از زبان دوستي به جاي زبان تهديد بهره بگيرد و طرح پايبندي اتحاديه اروپا به راه‌اندازي اينستكس نيز در همين قالب مي‌گنجد. به گزارش رويترز، در اين ميان، استفان سيبرت، سخنگوي دولت آلمان، هم گفته است كار روي اينستكس بيش از انتظار زمان مي‌برد و بايد طرف‌هاي ايراني، متناظر اين سازوكار مالي را در كشور خودشان راه‌اندازي كنند. بنابراين گزارش، فرانسه، بريتانيا، آلمان و اتحاديه اروپا اعلام كرده‌اند به تلاش‌هاي خود براي ادامه تجارت مشروع با ايران از جمله از طريق اينستكس ادامه خواهند داد و اينستكس كه تحت حمايت اتحاديه اروپا است و براي دورزدن تحريم‌‌هاي آمريكا طراحي شده، از دادوستد با ايران به كمك ارزي غير از دلار پشتيباني مي‌‌كند.

'اروپا و مسووليت اينستكس و مهار بحران در روابط ايران و امريكا' عنوان مطلبي است كه در روزنامه اعتماد منتشر شده است. در حال حاضر اصلي‌ترين پرسش اين است كه اتحاديه اروپا براي نجات برجام در 60 روز تعيين شده كه از 18 ارديبهشت آغاز شد چه كارهايي را بايد در سرليست اجرا قرار بدهد؟ نيويورك‌تايمز در گزارشي به منافع امنيتي و سياسي برجام براي اروپا اشاره كرده و مي‌نويسد: پيام حسن روحاني به اروپا كاملا واضح بود: اگر ايران از اين توافق بهره‌اي نبرد اروپا نيز نفعي نخواهد برد. حقيقت اين است كه سياستمداران و سياست‌گذاران از بروكسل تا لندن و برلين همه به دنبال حفظ برجام هستند اما آسان نيست. دست و پاي اروپا بسته شده است. در يك سال گذشته ترامپ تحريم‌هايي را كه لغو شده بودند بازگردانده و تحريم‌هاي جديدي هم وضع كرده‌ و اگر اروپايي‌ها در برابر اين تحريم‌ها بايستند خود را با بزرگ‌ترين اقتصاد جهاني درگير كرده‌اند و دسترسي به بازار امريكا را هم از دست خواهند داد. اما اگر رابطه اقتصادي و تجاري با تهران را هم متوقف كنند، ايران انگيزه‌هاي خود براي باقي ماندن در توافق را از دست مي‌دهد و اين در حالي است كه برجام براي اروپايي‌ها از چندمنظر داراي اهميت است. ....در چنين شرايطي نخستين كاري كه اروپايي‌ها مي‌توانند انجام بدهند اين است كه مكانيسم مالي موسوم به اينستكس را كه به ايران اجازه مي‌دهد بدون تاثيرپذيري از تحريم‌هاي امريكا، مكانيسم مالي خود را در روابط تجاري با اروپا داشته باشد، راه‌اندازي و اجرايي كنند.

در ستون سرمقاله روزنامه اعتماد يادداشتي با عنوان 'چرا نبايد از اروپا انتظار داشت؟' به قلم 'صادق زيباكلام' منتشر شده است. رويكرد اخير كشورمان درخصوص متوقف كردن اقدامات خود در بندهايي از برجام را مي‌توان پاسخي به عدم پايبندي اروپايي‌ها به تعهدات خويش و بدعهدي آمريكايي‌ها دانست. گرچه واقع امر اين است كه اروپايي‌ها هرچه بخواهند به برجام و تعهدات خود پايبند بمانند هم نمي‌توانند از معاملات پرسود خود با آمريكا بگذرند و در عوض بازار ايران را دريابند. اگر نگاهي به حجم مبادلات تجاري ميان اروپا و آمريكا در سال گذشته بيندازيم؛ آنها چيزي حدود هزار ميليارد دلار ارتباط مالي و تجاري با يكديگر داشته‌اند كه نزديك به هفتصد ميليارد آن صادرات 27كشور عضو اتحاديه اروپا و در رأس همه آنها آلمان و حدود 300 ميليارد آن نيز صادرات آمريكا به اروپا بوده است. لذا اگر اين شرايط را در نظر بگيريم، چگونه مي‌توان انتظار داشت كه كشورهاي عضو اتحاديه اروپا قيد 700 ميليارد صادرات خود به آمريكا را بزنند و منافع خود را فداي ايران كنند؟ مگر چيني‌ها، روس‌ها يا هر كشور ديگري حاضر است چنين فداكاري بكند؟ بنابراين انتظار ايستادگي اروپا در مقابل آمريكا سخني است كه اروپايي‌ها به آن فكر نمي‌كنند. چنانكه انتظار مي‌رفت مهلت دو ماهه ايران را براي انجام تعهداتشان رد كردند.

** واكنش به تصميم برجامي ايران
به گزارش روزنامه شرق، اروپايي‌ها در اولين واكنش به تصميم روز چهارشنبه ايران مبني بر انتقال‌ندادن مازاد آب سنگين و محدود‌نكردن ميزان ذخاير غني‌شده، از تشديد تنش‌ها ابراز نگراني كرده‌اند. مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا با ابراز نگراني شديد درباره توقف اجراي برخي اقدامات ايران ذيل برجام، خواستار تداوم نظارت‌ها بر پايبندي تهران به تعهداتش در توافق هسته‌اي شد.

روزنامه ايران در صفحه نخست خود به اين موضوع پرداخت و نوشت: وزارت خارجه روسيه ديروز با انتشار بيانيه‌اي ضمن محكوم كردن تحريم‌هاي ناعادلانه امريكا، از همه كشورها خواست تا برخلاف اين تحريم‌ها همچنان به خريد نفت از ايران ادامه دهند.
به گزارش اين روزنامه به نقل از ايسنا، اين بيانيه با تصريح اينكه مسكو مصرانه درخواست دارد كه واشنگتن از انجام هر گونه اقدام در ممانعت از ساير كشورها براي همكاري با ايران در زمينه‌هاي اقتصادي، سياسي و عرصه‌هاي ديگر پرهيز كند، تأكيد كرد: «ما تصميم جمهوري اسلامي ايران براي متوقف كردن اجراي برخي تعهدات داوطلبانه خود در برجام را درك مي‌كنيم و در عين حال از ايران مي‌خواهيم تا از انجام دادن اقدامات بيشتر براي كاهش تعهدات برجامي خودداري كند. ما از تمامي كشورهاي عضو توافق هسته‌اي مي‌خواهيم تا به تعهدات خود در برجام پايبند باشند و اجراي طرح‌هاي هماهنگ‌شده و منطبق بر توافق‌هاي جامع را به ويژه نوسازي رآكتور اراك را سرعت ببخشند.»
بيانيه روز پنجشنبه اتحاديه اروپا اگر چه بر حمايت اين اتحاديه از توافق هسته‌اي با ايران تأكيد داشت اما بر اين محور استوار بود كه اروپا به عنوان مخاطب اصلي اقدام و تعيين مهلت دو ماهه از سوي ايران هر گونه اولتيماتوم را در مورد برجام رد مي‌كند.

به گزارش روزنامه آفتاب يزد، وندي شرمن در مورد رويكرد جديد تهران در قبال برجام گفت:'اقدام رئيس جمهور ايران بسيار بادقت است'. به گزارش اين روزنامه، معاون پيشين وزير امور خارجه آمريكا و سرپرست تيم مذاكره‌كننده اين كشور در مذاكرات هسته‌اي ايران و گروه موسوم به 1+5 در گفت‌وگو با شبكه پي‌بي‌اس در پاسخ به اين سوال كه آيا قصد آمريكا تحريك ايران براي آغاز يك جنگ است، گفت: من اميدوارم كه آمريكا نخواهد ايران را تحريك كند تا اين كشور توافق هسته‌اي را كنار بگذارد يا ايران را براي ورود به يك درگيري منطقه‌اي تحريك كند.شرمن ادامه داد: در حقيقت رئيس جمهور روحاني با دقت بسيار زيادي عمل كرده است. توافق را ترك نكرده اما گام‌هاي ابتدايي را اعلام كرده است. لطفا اجازه ندهيد وضعيت را بدتر كنيم.اين مقام پيشين آمريكايي گفت: من اميدوارم كه دولت ترامپ رويكرد خود را سنجيده باشد و من از برايان هوك (نماينده ويژه دولت آمريكا در امور ايران) و دولت ترامپ سوال مي‌كنم كه آن‌ها پس از يك سال خروج از توافق هسته‌اي چه چيزي به دست آوردند؟ ما شاهد رفتارهاي شرارت‌بار بيشتري در خاورميانه هستيم نه كمتر.

** راهپيمايي در حمايت از كاهش تعهدات ايران در اجراي برجام
روزنامه اعتماد در مطلبي با عنوان 'سايه برجام و مذاكره بر نماز جمعه' نوشت: نمازگزاران پس از راهپيمايي در حمايت از اقدام شوراي امنيت ملي درباره كاهش تعهدات ايران در اجراي برجام، اقدام به قرائت يك قطعنامه كردند.
در بخشي از اين بيانيه آمده است: با توجه به بي‌‌اثر شدن معاهده برجام و اثبات چندباره بدعهدي طاغوت‌ اعظم و غيرقابل اعتماد بودنِ كشورهاي اروپايي، تقويت بنيه اقتصادي كشور با رونق توليد و تحقق عملي اقتصاد مقاومتي، توقف كامل اجراي يك‌طرفه تعهدات جمهوري اسلامي ايران در توافقنامه نقض‌شده موسوم به برجام و خروج كامل از اين معاهده در صورت تداوم بدقولي و عهدشكني كشورهاي اروپايي را امري قطعي قلمداد و مصرانه خواهانيم.

همچنين به گزارش روزنامه ايران 'راهپيمايي حمايت آميز از كاهش تعهدات برجامي' مردم ايران ديروز و پس از پايان نماز عبادي سياسي جمعه، در حمايت از بيانيه شوراي عالي امنيت مبني بر كاهش تعهدات برجامي به دنبال بدعهدي طرفين مذاكره‏ كننده، راهپيمايي كردند.

** دلايل وضعيت كنوني برجام
روزنامه اعتماد در بخشي از گزارش منتشر شده خود آورده است: زمين بازي پيرامون ايران شلوغ شده است. به تعبير محمدجوادظريف، وزير خارجه كشورمان توافق هسته‌اي در وضعيت اضطراري قرار دارد و تنها دليل آن هم كناره‌گيري امريكاي دونالد ترامپ از توافق هسته‌اي نيست بلكه تعلل 1+4 (چين، آلمان، بريتانيا، فرانسه و روسيه) در جبران تحريم‌هاي امريكا و تن‌دادن به آنها هم در لبريز شدن كاسه صبر ايران تاثير داشته است.

رسانه هاي اصولگرا
...........................
** نقش اروپا
كيهان در بخشي از گزارش منتشر شده در ستون نگاهي به ديروزنامه هاي زنجيره اي، آورده است: قابل ذكر آنكه بررسي رفتار اروپايي‌ها نشان مي‌دهد كه آنان همواره يار غار آمريكايي‌ها و مصداق اين ضرب‌المثل بوده‌اند كه «سگ زرد برادر شغال است». شاهد مثال آنكه عقب‌نشيني‌ها در دولت اصلاحات باعث شد كه با سه كشور اروپايي انگليس، فرانسه و آلمان مذاكره كنند و به اين نتيجه برسند كه براي دفع خطر از سوي شوراي امنيت، فعاليت‌هاي UCF اصفهان را متوقف كنند. همين رويكرد و روند انفعالي تا چند سال ادامه پيدا كرد تا جايي كه اروپايي‌ها را به حدي از گستاخي رساند كه بگويند شما اصلاً احتياج به فناوري هسته‌اي نداريد و بايد مانند ليبي هر چه داريد تحويل بدهيد!
حالا نيز در مسئله برجام به اروپايي‌ها كه حتي از ايجاد يك كانال مالي هم عاجز هستند و هرازگاهي يكي به نعل مي‌زنند و يكي به ميخ، نمي‌شود اعتماد كرد به‌علاوه آنكه اكنون هويدا شده است آنچه هواداران و سينه‌چاكان برجام در آيينه ديديد، منتقدان برجام در خشت خام ديده بودند!

روزنامه جوان در مطلبي با عنوان 'چشم اروپا به هند و چين براي حفظ برجام!' نوشت: اروپا معتقد است اگر هند و چين به خريد نفت خود ادامه دهند ايران در برجام باقي خواهد ماند.
با وجود مخالفت اروپا با ضرب‌الاجل 60 روزه جمهوري اسلامي ايران به اتحاديه اروپا براي عمل به تعهدات برجامي، اروپايي‌ها به‌جاي عمل به تعهدات خود به هند و چين اميد بسته‌اند تا با خريد نفت ايران، از سوي اين كشور‌ها اوضاع بدتر از شرايط فعلي نشود.

روزنامه كيهان در ستون يادداشت روز خود با طرح سوالي مبني بر 'دو ماه ديگر قرار است چه اتفاقي بيفتد؟!' نوشت: معجزه مي‌شود و اروپايي كه همواره دنباله‌رو و تسليم آمريكا بوده و همواره با ما دشمني و بدعهدي كرده، تغيير جوهري در هويت متصلب خود خواهد داد يا به مسير گذشته ادامه مي‌دهد. آيا واقعا كشف موضع اروپا دو ماه زمان خواهد برد؟ اين پرسش‌ها از آن جهت مهم است كه بايد براي دو ماه بعد، برنامه‌ريزي داشته باشيم. اتحاديه اروپا در واكنش به مهلت دوماهه ايران براي بازگشت به تعهدات برجامي خود اعلام كرد «به حمايت از برجام ادامه مي‌دهد اما ضرب‌الاجل ايران را قبول نخواهند كرد.» حمايت از برجام بدون انجام تعهدات خود (مقابله با تحريم‌ها) يعني چه؟ كجاي اين فرآيند به توافق و تعامل و معامله دوطرفه شباهت دارد. بامزه‌تر اينكه مكرون رئيس‌جمهور فرانسه مي‌گويد «توافق هسته‌اي با ايران خوب است اما اين توافق بايستي با توافقات ديگري درخصوص برنامه موشكي و فعاليت‌هاي منطقه‌اي ايران تكميل شود!» آنها در حالي دنبال برجام جديد هستند كه برجام را تبديل به آينه عبرت براي همه كشورهاي دنيا كرده و از پا درآورده‌اند. ... اروپايي‌ها جواب موثر و سودبخشي ندارند بدهند، چون اراده مستقلي ندارند.

'فرصت اروپا براي جلوگيري از مرگ برجام محدود است' عنوان گزارشي است كه در تارنماي رجا نيوز منتشر شده است. در اين مطلب مي خوانيم: رئيس شوراي راهبردي روابط خارجي با اشاره به تصميم برجامي ايران گفت: فرصت خوبي براي اروپاست كه با تسريع در اجرايي كردن اينستكس، كندي اقدام گذشته خود را جبران و از مرگ برجام جلوگيري كند.
به گزارش رجانيوز به نقل از تسنيم، سيد كمال خرازي، رئيس شوراي راهبردي روابط خارجي كه براي شركت در مجمع رهبران براي صلح به پاريس سفر كرده است، با خانم ماريل دو سارنز، رئيس كميسيون روابط خارجي مجلس ملي فرانسه ملاقات كرد. خانم دو سارنز با ابراز خرسندي از اين ديدار و تأكيد بر اهميت ايران، خواستار شنيدن ديدگاه دقيق تهران در خصوص تصميم اخير مبني بر تعليق اجراي برخي تعهدات برجامي بود.
وي گفت: اين تصميم و خروج ايران از برجام مي‌تواند نتايج مثبت و ثبات ايجادشده بعد از توافق هسته‌اي را با مشكل مواجه سازد كه اين امر جاي نگراني دارد.
دكتر خرازي در توضيح مواضع جمهوري اسلامي ايران اظهار داشت: مردم ايران نسبت به اروپا به دليل اجرا نكردن تعهدات برجامي آن‌ها و تبعيت از سياست‌هاي تحريمي ترامپ و تن دادن به تصميم‌هاي فرامليتي آمريكا به‌شدت بدبين هستند.

** واكنش به تصميم برجامي ايران
روزنامه كيهان تيتر نخست خود را به گزارشي با عنوان 'گوشي دست ترامپ آمد /اولين نتيجه خروج از انفعال' اختصاص داد و آورده است: ضرب الاجل 60 روزه دولت به كشورهاي باقيمانده در برجام و هشدار درخصوص كاهش گام به گام تعهدات برجامي، اگرچه اقدامي ديرهنگام و حداقلي بود، اما به اين دليل كه روند منفعلانه پيشين را تغيير داد، واكنش مقامات آمريكايي را در پي داشت. مقامات آمريكايي در روزهاي اخير صراحتا اعلام كرده‌اند كه گزينه نظامي به هيچ عنوان روي ميز واشنگتن نيست.

' ابداً و يك روز' عنواني است كه روزنامه وطن امروز براي تيتر نخست خود به كار برده است.
در اين مطلب آمده است: يك روز پس از اقدام ايران در توقف برخي تعهدات برجامي و ضرب‌الاجل 60 روزه به 1+4 براي انجام تعهدات‌شان در برجام اتحاديه اروپايي اعلام كرد نه‌تنها هيچ ضرب‌الاجلي را نمي‌پذيرد بلكه ايران بايد اجراي تعهداتش در برجام را ادامه دهد.
يك روز پس از تصميم دولت روحاني براي كاهش تعهدات هسته‌اي بر پايه بندهاي 26 و 36 برجام و همچنين اولتيماتوم60 روزه به طرف‌‌هاي باقي‌مانده در توافق هسته‌اي براي عمل به تعهدات‌شان در حوزه‌‌هاي نفتي و بانكي، اتحاديه اروپايي در واكنشي توهين‌آميز، ضرب‌الاجل هسته‌اي شوراي عالي امنيت ملي ايران را رد كرد.

** حمايت نمازگزاران جمعه سراسر كشور از كاهش تعهدات برجامي ايران
به گزارش خبرگزاري فارس، نمازگزاران جمعه سراسر كشور ديروز پس از اقامه نماز عبادي ـ سياسي جمعه در حمايت از بيانيه شوراي عالي امنيت ملي و كاهش تعهدات برجامي ايران به دنبال بدعهدي آمريكا و اروپا راهپيمايي كردند.

به گزارش صراط نيوز، پس از پايان نمازجمعه تهران، مردم روزه‌دار با راه‌پيمايي، حمايت خود را از تعليق برخي تعهدات برجامي جمهوري اسلامي توسط دولت اعلام كردند. نمازگزاران تهراني با حضور در راهپيمايي، حمايت قاطع خود را از تصميم شوراي عالي امنيت ملي مبني بر كاهش تعهدات برجامي به دنبال بدعهدي طرفين مذاكره كننده اعلام كردند. به گزارش ايسنا، نمازگزاران تهراني پس از اقامه نمازجمعه در دانشگاه تهران از مقابل در دانشگاه تهران تا ميدان انقلاب راهپيمايي كرده و حمايت قاطع خود را از بيانيه شوراي عالي امنيت ملي مبني بر مقابله به مثل حداقلي در برابر نقض عهد و بد قولي‌هاي طرفين مذاكره برجام به صحنه ظهور گذاشتند.

** نقد برجام
در بخشي از گزارش منتشر شده در ستون نگاهي به ديروزنامه هاي زنجيره اي روزنامه كيهان مي خوانيم: برجام از روز اول در اغما بود و درواقع در ارديبهشت‌ماه سال پيش (خروج آمريكا از آن) فروپاشيد و جان باخت و حالا پس از گذشت يك سال از «هيچ» شدن، بوي گند مُرده آن بيرون زده است!

** عدم خروج ايران از برجام
در بخشي از يادداشت منتشر شده در روزنامه جوان با عنوان 'شليك به استراتژي تعليق و شرطي‌سازي برجامي غرب' مي خوانيم: همه شواهد و قرائن نشان مي‌دهد غربي‌ها در شرايط فعلي نيز به اين اطمينان كاذب رسيده بودند كه ايران به هيچ وجه اراده خروج از برجام اروپايي را ندارد، اين اطمينان اروپايي‌ها ناشي از برآوردي است كه پيش از خروج ترامپ از برجام نيز به دست آورده بودند. تقريباً 10 روز قبل از خروج امريكا از برجام نوشتيم اگر امريكا به اين اطمينان برسد كه ايران با اروپايي‌ها به برجام ادامه مي‌دهد حتماً از برجام خارج خواهد شد و مواضع دولتمردان به‌ويژه شخص رئيس‌جمهور ايران اين اطمينان را به ترامپ داده‌بود (خانم موگريني در همان زمان از عزم جدي رئيس‌جمهور ايران براي ادامه برجام منهاي امريكا سخن گفته بود).
پژوهشم**3211**1732