افزایش سرعت پیری، بحرانی خاموش در جامعه

به گزارش ایرنا، در سال های اخیر با افزایش سن ازدواج و یا حتی كاهش تمایل دختران و پسران به این موضوع از یك سو و افزایش موارد ناباوری از سوی دیگر شاهد كاهش موالید در كشور هستیم.
امروزه دیگر حتی زوج های جوان یا به خاطر داشتن شغل بیرون از خانه و یا به دلیل مسایل مالی كمتر تمایلی به داشتن بیشتر از 2 فرزند دارند و حتی بسیاری از آنها مصرانه به تك فرزندی معتقدند.
همچنین در میان متولدین دهه شصت كه بیشترین تعداد موالید ایران در یكصد سال اخیر در همین دهه اتفاق افتاده امروزه شاهد تعداد بسیار بالایی از پسران و دختران مجردی هستیم كه از سنین ازدواج و باروری فاصله گرفته اند و در بین جمعیت میانسالان كشور جای گرفته اند.
در كنار این ها آمار بالای طلاق هایی كه پس از چند سال زندگی مشترك اتفاق می افتد و همچنین حوادث و سوانحی كه سالانه تعداد زیادی از مردان جوان را به كام مرگ می كشد نیز خود بر روند كاهش موالید اثرگذار بوده است.
همه اینها نشان می دهد جمعیت ایران از جمله استان قزوین در 2 دهه آینده به سمت میانسالی و پیری می رود و جمعیت مولد، بالنده و پویای آن كاهش می یابد، وضعیتی كه می تواند آثار منفی بر تولید و توسعه كشور بگذارد.
به نظر می رسد برای كنترل این وضعیت علاوه بر تمهیدات لازم جهت تشویق ازدواج جوانان، باید برای سالمندان آینده هم كه تعداد قابل توجهی خواهند بود از هم اكنون اقدامات رفاهی و بهزیستی لازم انجام شود.

** افزایش تعداد سالمندان در قزوین
مدیركل ثبت احوال قزوین در ارتباط با موضوع این گزارش گفت: سال 97 تعداد هشت هزار و 233 واقعه ازدواج در استان به ثبت رسید كه این تعداد نسبت به مدت مشابه سال قبل 9/6 درصد كاهش داشته است.
حسن وفایی افزود: از ابتدای دهه 90 متاثر از گذار متولدین نیمه اول دهه 60 از سن ازدواج، ازدواج روند كاهشی داشته است كه با توجه به ساختارسنی جامعه طبیعی بوده است.
وی اضافه كرد: در سال گذشته 97تعداد 2 هزار و 860 واقعه طلاق در قزوین به ثبت رسید كه این تعداد در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 2 درصد كاهش داشتیم.
وفایی ادامه داد: قزوین مرحله اول گذار سنی یعنی كودكان و نوجوانان زیر 15سال و همچنین از سال 75 تا 90 مرحله جوانی یعنی 15 تا 29 سال را سپری كرده و از سال 1390 تا 1425 مرحله سوم انتقال جمعیتی یعنی افــزایش تعداد میانسالان 30-64 سال در آن آغاز شده است به گونه ای كه كه در حال حاضر 46 درصد از جمعیت استان را میانسالان تشكیل می دهند.
وی اظهار داشت: به نظر می رسد الگوی سنی سالخوردگی یعنی افراد بالای 65 سال از سال 1425 به بعد بر ساختمان سنی جمعیت چیره خواهد شد.
به گفته وفایی بیشترین ولادت های استان اوایل دهه 60 به ثبت رسیده است كه اكنون در ساختار سنی جمعیت به سوی میانسالی تأثیر مستقیم داشته است و با توجه به گذار سنی متولدین نیمه اول دهه 60 از سال های فرزند آوری روند كاهشی در ولادت های سال های آتی را شاهد خواهیم بود و به همین نسبت نرخ رشد جمعیت نیز كاهش خواهد داشت.
وی با بیان اینكه در طی سال های 90 تا 97 تعداد 99 هزار و 302 نفر به جمعیت استان اضافه شده است، افزود: به طور متوسط سالانه 14 هزار و 186 نفر افزایش جمعیت داشته ایم كه می توان گفت طی این مدت میزان رشد جمعیت در استان 1/17 درصد و در كشور 24.1 درصد بوده است.
مدیركل ثبت احوال قزوین با بیان اینكه افزایش امید به زندگی و كاهش باروری منجر به سالخوردگی جمعیت می شود،افزود: همزمان شدن این 2 عامل در روند افزایش جمعیت سالمند استان موثر بوده است.

**بهزیستی برای افزایش نسل سالم و نگهداری سالمندان برنامه دارد
معاون توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد اداره كل بهزیستی قزوین نیز در این خصوص گفت: سازمان بهزیستی با توجه به گذار جمعیتی كشور از جوانی به سالمندی و همچنین به منظور جلوگیری از تولد نوزادان معلول و گسترش نسل سالم برنامه های مختلفی را به طور مستمر اجرا می كند.
زهرا غلامرضایی افزود: توسعه مراكز نگهداری از سالمندان یكی از همین برنامه ها برای گروه های در حال افزایش سالخوردگان است كه علاوه بر مراكز شبانه روزی، در راستای فعال نگه داشتن آنان امروزه مراكز روزانه یا مهد سالمندان را نیز به منظور جلوگیری از روند كهولت، افسردگی و فعال نگه داشتن این افراد در استان راه اندازی شده و مورد استقبال خوبی نیز قرار گرفته است.
وی اضافه كرد: همچنین به منظور كاهش طلاق از سال گذشته سامانه تصمیم با همكاری دستگاه های مربوط بهره گیری از ظرفیت مراكز مشاوره بهزیستی در استان تاسیس شد و در كاهش آمار طلاق های سال 97 قزوین تاثیر بسیاری به ویژه برتقاضای طلاق های توافقی گذاشت.
غلامرضایی همچنین ادامه داد: مركز مشاورژه ژنتیك و غربالگری بهزیستی قزوین نیز ظرفیت موثر دیگری برای افزایش موالید سالم است كه تنها در سال 96 توانست از تولد 91 نوزاد معلول جلوگیری كند.
وی همچنین با اشاره به آموزش های پیش از ازدواج برای زوج ها،گفت: این آموزش ها كه به مدت 16 تا 24 ساعت انجام می شود ماهیتی متفاوت از ماهیت دوره های حین ازدواج دانشگاه علوم پزشكی داشته و بیشتر به دنبال كمك به انتخاب همسر مناسب برای افراد است.

**وام ازدواج به 15 هزار متقاضی در قزوین پرداخت شد
میركل ورزش و امور جوانان قزوین نیز با اشاره به نقش تشویق جوانان به ازدواج در كاهش آسیب ها، ارتقای سلامت روحی و رشد جمعیت، گفت: در راستای تشویق جوانان به ازدواج در سال گذشته وام ازدواج به 15 هزار متقاضی با سود چهار درصدی پرداخت شد.
عباس علایی مقدم افزود: این تسهیلات در سال جاری به 300 میلیون ریال افزایش یافته و با بهره چهار درصدی به متقاضیان ارایه می شود.
وی اضافه كرد: از بانك های عامل انتظار می رود تا وام تمامی متقاضیان را در اسرع وقت پرداخت كنند تا به این وسیله زمینه ازدواج جوانان بیش از پیش فراهم شود.
علایی مقدم ادامه داد: گرچه در شرایطی فعلی با وجود افزایش میزان تسهلات همین هم برای شروع زندگی كافی نیست اما پیگیری و اقدام بانك های عامل نسبت به تسهیل و تسریع در پرداخت این كمك هزینه حداقلی و برداشتن موانع اعطای آن می تواند تا حدی راهگشای موانع اقتصادی ازدواج جوانان باشد.
مدیركل ورزش و جوانان قزوین توجه به مسائل تأثیر گذار بر شكوفایی و تأمین رفاه جوانان را از دغدغه های اصلی این اداره كل عنوان كرد و افزود: رصد پدیده ازدواج و طلاق، بیمه ازدواج، اشتغال، اوقات فراغت و تسهیلات وام ازدواج از جمله حوزه هایی است كه به صورت مداوم در حال ارزیابی و پایش این اداره كل است.

**رشد جمعیت در استان و كشور باید به شكل متوازن دنبال شود
رئیس دانشگاه علوم پزشكی قزوین نیز در این خصوص گفت: رشد جمعیت در استان و كشور باید به شكل متوازن و در همه طبقات جامعه دنبال شود تا در آینده شاهد تشدید آسیب های ناشی از تولد كودكان در خانواده های دارای مشكل نباشیم.
دكتر منوچهر مهرام افزود: سیاست های افزایش جمعیت در حالی در كشور اجرا می شود كه معمولا فرزند آوری و رشد جمعیت به شكل نامتوازن در بین خانواده های با سطح اقتصاد پایین تر اتفاق می افتد و در مقابل، نخبگان ما در حال مهاجرت هستند و این حقیقت نگران كننده در آینده تبعات جبران ناپذیری در كشور خواهد داشت.
وی در خصوص پیشگیری از بارداری نیز گفت: هم اكنون تعداد زیادی نوزادان ناخواسته و سرراهی در اثر محدودیت در پیشگیری از بارداری و هزینه های گران پیشگیری در كشور و استان متولد می شوند كه هزینه های زیادی برای كشور دارند بنابراین ما باید پیشگیری از تولد نوزادان ناخواسته را جدی تر پیگیری كنیم.
مهرام همچنین ادامه داد: سن باروری زنان و مردان و فاصله گذاری بارداری ها هم از موارد دیگری است كه با دخالت افراد ناوارد و غیر متخصص مساله ساز شده و ما هم اكنون آمار نامناسبی از زایمان زنان زیر 16سال در كشور و استان داریم كه عواقب جسمی برای این مادران و كودكان آنها خواهد داشت.
وی خاطرنشان كرد: همچنین زایمان های در سنین بالاتر از 35 سال نیز خطر تولد نوزادان دارای اختلالات كروموزومی از جمله سندرم دان را افزایش می دهد.
مهرام اضافه كرد: هم اكنون حدود 70 درصد جامعه دانشگاهی ما را زنان تشكیل می دهند و سطح تحصیلات آنها كه تا حد دكترا هم ادامه دارد بر روی میزان ازدواج تاثیر گذار است.
وی ادامه داد: گاهی زیاده روی در دفاع از حقوق زنان اثرات معكوس اجتماعی هم می گذارد به این شكل كه تعداد زیادی از دختران با تحصیلات بالا مجرد باقی می مانند و تمایلی به ازدواج پیدا نمی كنند.
مهرام همچنین تبدیل برنامه ریزی نشده روستاها به شهر بدون هیچ گونه تمهیدات قبلی را نیز از دیگر مسایل فرهنگی در مسایل جمعیتی عنوان كرد و افزود: هرگاه صحبت از آموزش رفتارهای جنسی به زوجین می شود با برخی واكنش های منفی مواجه می شویم در حالی كه آمارها نشان می دهد 70 درصد طلاق های عاطفی به خاطر فقدان روابط جنسی منظم و منطقی بین زوج ها است.
در حال حاضر كودكان صفر تا 14 سال 23 درصد، افراد 15 تا 29 سال 25 درصد،افراد 30 تا 64 سال 46 درصد و مردان و زنان بالای 65 سال 6 درصد جمعیت قزوین را تشكیل می دهند.
7388*3013