محيط زيست در گام دوم انقلاب اسلامي* محمدرضا بهشتي پور

به گزارش ايرنا، همزمان با چهلمين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي، مقام معظم رهبري «بيانيه‌ گام دوم انقلاب» را براي ادامه‌ اين راه روشن خطاب به جوانان و مسئولان در هفت محور صادر كردند. منشوري كه بايد با كمك همه نيروهاي درون نظام و انقلاب، زمينه اي براي راهگشايي و عبور از موانع و مشكلات براي ساخت ايران بزرگ و دستيابي به پيشرفت و سربلندي در فصل جديد زندگي جمهوري اسلامي را فراهم بياورد.
متأسفانه در چهار دهه پس از انقلاب اسلامي، با وجود پيشرفت هاي چشمگير و خيره كننده در حوزه هاي گوناگون علمي و اجتماعي، در عرصه محيط زيست كارنامه قابل دفاعي نداشته ايم و نتوانسته ايم آنگونه كه شايسته است، پاسدار اصل 50 قانون اساسي باشيم، اصلي كه حفاظت محيط زيست را وظيفه عمومي تلقي كرده و هرگونه فعاليت اقتصادي و غير آن كه با آلودگي محيط زيست يا تخريب غيرقابل جبران ملازمه پيدا مي كند را ممنوع اعلام كرده است.
بدون ترديد مسأله محيط زيست و چالش هاي جدي در زمينه اتلاف منابع و انرژي، آلودگي هاي آب، خاك و هوا، خشكسالي و گرد و غبار، پسماندها، تخريب جنگل ها و نابودي جانوران، از مهمترين مسائلي هستند كه در دهه پنجم حيات انقلاب اسلامي بايد مورد توجه قرار گرفته و به عنوان يك اولويت حساس و حياتي براي كشورمان، در سياستگذاري هاي كلان، تصويب قوانين و اصلاح سبك زندگي به آن توجه داشته باشيم.
حفاظت از طبيعت و محيط زيست و احترام به عناصر حيات و احساس مسؤوليت در برابر آيندگان، همواره در آموزه هاي ديني و اخلاقي و آيات و روايات بسيار به عنوان يك تكليف الهي و ضمان شرعي مطرح شده است و امروز در نقطه عطف انقلاب اسلامي نيز، اين اصول اجتناب ناپذير بايد در اولويت و سرلوحه تمامي فعاليت هاي علمي و پژوهشي، اقتصادي، سياسي و اجتماعي در كشورمان قرار گرفته و به يك گفتمان جدي مبدل شود.
يكي از سرفصل ها و توصيه هاي اساسي در بيانيه گام دوم انقلاب كه در پرتو اميد و نگاه خوشبينانه به آينده تبيين شده است، «سبك زندگي» است؛ موضوعي كه به واسطه غفلت و كم توجهي به آن و ترويج سبك زندگي غربي، زيان هاي جبران ناپذير اخلاقي و اقتصادي به كشور و ملت ما زده و شكي در اين نيست كه تخريب گسترده محيط زيست نيز يكي از پيامدهاي منفي آن است.
ما امروز در جامعه ايراني به شدت نيازمند اصلاح نگاه مردم و مسؤولان به مسأله محيط زيست و تغيير در رفتار فردي و اجتماعي و توسعه و ترويج قواعد اخلاقي و نهادينه كردن فرهنگ زيست محيطي در جامعه هستيم، به گونه اي كه هر شخص خود را ملتزم به حفظ و حراست از اين موهبت هاي الهي بداند، البته تصويب قوانين بازدارنده و كارآمد و مهمتر از آن جديت در اجراي قوانين و ضوابط و رعايت بايدها و نبايدهاي زيست محيطي نيز بسيار مهم و مؤثر خواهد بود.
به طور قطع تحقق اقتصاد مقاومتي و رونق توليد در جنگ تمام عيار اقتصادي با دشمنان نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران كه امروز با آن مواجهيم نيز جز با رعايت ضوابط و قوانين زيست محيطي براي دستيابي به توسعه و پيشرفت پايدار امكان پذير نخواهد بود، چرا كه رشد اقتصادي بي كيفيت و عدم توجه به شرايط و ملاحظات زيست محيطي، ضمن اتلاف و هدررفت منابع ارزشمند، امنيت رواني و سلامت عمومي جامعه را با مخاطرات جدي مواجه كرده و نخستين ضربه را به نيروي كار جوان و خلاق كشورمان وارد مي كند.
بنابراين در گام دوم انقلاب اسلامي همانگونه كه مقام معظم رهبري نيز همواره در اين عرصه پيشگام بوده اند و ضمن ابلاغ سياست هاي كلي محيط زيست، اين مسأله را يك مسأله طولاني مدت و فراجناحي عنوان كرده اند، در شرايطي كه وضعيت محيط زيست در كشورمان به هيچ عنوان اميدبخش نيست، بايد طرحي نو در انداخته و براي حفاظت از طبيعت و محيط زيست كه امانت نسل هاي آينده انقلاب است، جهادگونه وارد كارزار شويم و از هيچ تلاشي در اين عرصه فروگذار نكنيم.
خبرنگار ايرنا مركز قم