تهران- ایرنا- وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی گفت: سال گذشته ۱۰ میلیون نفر در جهان به علت ابتلا به فشار خون و عوارض آن جان خود را از دست دادند. در كشور ما ‏نیز برآورد می‌شود حدود ۱۵ میلیون بیمار مبتلا به فشار خون داشته باشیم.‏

به گزارش خبرنگار سلامت ایرنا، سعید نمكی روز سه شنبه در نشست خبری بسیج ملی كنترل فشار خون كه در وزارت بهداشت ‏برگزار شد، افزود: حداقل ۴۰ درصد افراد مبتلا به فشار خون از بیماری خود خبر ندارند و این موضوع بسیار خطرناك است. این ‏افراد وقتی متوجه می‌شوند كه با سكته مغزی یا قلبی به بیمارستان می‌روند یا با نارسایی كلیه باید دیالیز شوند.‏
وی ادامه داد: فشار خون یكی از اولویت‌های مهم نظام سلامت است و می‌توان آن را قاتل خاموش دانست. اولین گامی كه می‌توان ‏برای این موضوع برداشت، توجه دادن مردم به كنترل فشار خون است. متاسفانه در برخی موارد پزشكان اصلا از دستگاه فشار ‏خون استفاده نمی‌كنند و باید به پزشكان گفت كه بررسی فشار خون بیمار بسیار مهم است.‏
نمكی بیان كرد: هر ایرانی در سن بالای ۳۰ سال باید فشار خون خود را كنترل كند. در كنار این موارد باید روش‌هایی را توصیه كرد ‏كه مردم برای كنترل فشار خون اقدام كرده و تسهیلات و زیرساخت‌های لازم نیز فراهم شود تا مردم به موقع برای كنترل فشار خون ‏مراجعه كنند.‏

‏* عبور از بیماری‌های واگیر و افتادن به چاه ویل بیماری‌های غیرواگیر
وزیر بهداشت گفت: در سال‌های گذشته دستاوردهای خوبی در عرصه سلامت كسب كردیم. ۲۹ سال پیش به عنوان اولین كشور شرق مدیترانه در زمینه ‏كاهش مرگ و میر اطفال و مادران باردار و پوشش واكسیناسیون مدال افتخار گرفتیم. در آن زمان دستاوردهای ما به علت فعالیت‌هایی ‏بود كه هم برای ما كم هزینه بود و هم مشاركت بین بخشی عظیمی را نمی‌طلبید. برای مثال توانستیم ۶ بیماری مهلك قابل پیشگیری با ‏واكسن را با پنج دلار تقریبا ریشه كن كنیم.
نمكی ادامه داد: در آن زمان به عنوان معاون بهداشت می‌دانستم كه الگوی همه گیری بیماری‌ها در ‏كشورهایی مانند ایران كه از سنگلاخ بیماری‌های واگیر عبور می‌كند، افتادن به چاه ویل بیماری‌های غیرواگیر است.‏
وی ادامه داد: در آن دوره اداره كل مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر را ایجاد كردم كه توجه مسئولان نظام سلامت به این سمت برود ‏كه از بیماری‌های غیرواگیر غفلت نشود. البته بعد از آن، اداره كل مربوطه تعطیل شد و پس از حدود چهار سال پیش این اداره كل ‏دوباره ایجاد شد.‏
نمكی بیان كرد: سهم بیش از ۶ درصدی شاخص تولید ناخالص ملی در دولت آقای روحانی به حدود ۹ رسیده است. سهم سلامت از ‏GDP‏ در كشورهای منطقه حدود ۷.۲ است. در این راستا باید به سمت كیفی كردن خدمات و استفاده كیفی از منابع سلامت حركت ‏كنیم. در این زمینه باید اولویت را بر پیشگیری بگذاریم و به بیماری‌هایی مانند فشار خون بیشتر از قبل توجه كنیم.‏

* مصرف كمتر نمك برای كنترل فشار خون
نمكی اظهار داشت: یكی از مواردی كه مردم باید در نظر داشته باشند، مصرف كمتر نمك برای كنترل فشار خون است. هیچ قومی ‏در طول تاریخ، هیچ رفتار تغذیه‌ای را بدون علت تاریخی ندارند. ایران یك سرزمین پر آفتاب است. در تهران ۲۵۴ روز آفتابی وجود ‏دارد. به علت تعریق بالا، بدن سدیم از دست می‌دهد و شیوه تغذیه به این شكل شد كه مصرف نمك افزایش یافت. حالا همان شیوه ‏غذایی ادامه یافته، اما تلاش‌ها و فعالیت‌های فیزیكی و تعریقی كه مردم در گذشته داشتند، دیگر وجود ندارد.‏
وی ادامه داد: ناگهان نمی‌توان الگوهای تغذیه‌ای جامعه را تغییر داد و ابتدا باید ۳۰ درصد از مصرف نمك در جامعه را كاهش داد. ‏چون یكی از عوامل مهم مرگ و میر و فشار خون، مصرف بی رویه نمك است. ابتدا باید سراغ رستوران‌ها و آشپزخانه‌های بزرگ ‏برویم. امسال شعار من این بود كه هر خانواده، یك پایگاه سلامت است. مهمتر از هر چیزی باید سراغ خانم‌ها برویم. البته نیازی نیست ‏نمكدان از سفره‌ها حذف شود و شاید با كم نمك كردن غذا بتوان درصدی از نمك مصرفی جامعه را كاهش داد.‏

‏* شناسایی ۲ میلیون بیمار مبتلا فشار خون
وزیر بهداشت بیان كرد: در مرحله اول می‌خواهیم فشار خون ۲۰ میلیون نفر را بسنجیم و ۱۰ درصد این میزان، یعنی ۲ میلیون نفر را كه از فشار خون بالای خود اطلاع ندارند، شناسایی كنیم. آخرین گام ما نیز این خواهد بود كه بعد از شناسایی این بیماران، هم ‏مردم نسبت به خطرات فشار خون آگاه شوند و هم سیستم وزارت بهداشت در كنار مردم حضور مستمر داشته باشد.‏
وی افزود: همه معاونت‌های وزارت بهداشت برای این بسیج ملی همراه شدند و رسانه‌ها نیز در این زمینه می‌توانند كمك بسیاری انجام ‏دهند. سازمان‌های مردم نهاد و بسیج جامعه پزشكی نیز پای كار آمده اند، اما باید گفت كه هیچ كدام به اندازه رسانه موثر نخواهند بود.‏
نمكی اظهار داشت: از رسانه‌ها می‌خواهم كه اولا در زمینه بسیج ملی فشار خون همواره كنار وزارت بهداشت باشند و ثانیا پیام‌ها را ‏عالمانه منتقل كنند. اگر پیامی به جامعه منتقل شود كه اثرات سوء آن بیشتر باشد، اصلا خوب نیست.‏

‏* شورای راهبری بسیج ملی كنترل فشار خون
علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت نیز در این نشست خبری بیان كرد: برای بسیج ملی كنترل فشار خون، شورای ‏راهبری در وزارت بهداشت تشكیل شد كه ریاست این شورا با وزیر بهداشت و دبیری آن با معاونت بهداشت است. هر كدام از ‏معاونان وزارت بهداشت نیز رئیس یكی از هفت كارگروه‌ تخصصی این شورا هستند. البته كار اصلی در این بسیج ملی توسط ‏دانشگاه‌های علوم پزشكی انجام می‌شود. در سطح دانشگاه‌های علوم پزشكی نیز ستاد اجرایی تشكیل شده كه ریاست آن با رئیس ‏دانشگاه است. همه دستگاه‌ها و نهادها در این بسیج ملی مشاركت دارند و ویژگی آن، مشاركت همه سازمان‌ها است.‏
وی ادامه داد: از هفته دوم اردیبهشت ۹۸ این كار آغاز شد. تدوین طرح و تصویب آن در شورا در این بازه زمانی انجام شد و در ‏هفته چهارم اردیبهشت ۹۸ برگزاری شروع این پویش خواهد بود. تا هفته دوم خرداد ۹۸ بحث حساس سازی مردم برای اجرای این ‏پویش مطرح است و از نیمه دوم خرداد به بعد همه پایگاه‌ها و مراكز، عملیات اجرایی را انجام می‌دهند و این كار تا پایان هفته دوم تیر ‏ماه ادامه می‌یابد.‏
رئیسی گفت: یكی از اهداف ما این است كه فشار خون حداقل ۲۰ میلیون نفر در این طرح اندازه گیری شود و برآورد می‌كنیم حداقل ‏‏۲ میلیون نفر بیمار مبتلا به فشار خون شناسایی كنیم كه یك میلیون نفر وارد برنامه مراقبت و كنترل خواهند شد.‏
معاون وزیر بهداشت افزود: در هفته اول مهر ماه نتیجه این پویش اعلام خواهد شد.‏

‏* ۲ هزار و ۶۰۰ پایگاه سنجش فشار خون تشكیل می‌شود
رئیسی بیان كرد: نزدیك به ۲۶ هزار مركز بهداشت و پایگاه جامع سلامت داریم و هزار و ۲ بیمارستان خصوصی و دولتی داریم كه ‏این بیمارستان‌ها هم ایستگاه‌های سنجش فشار خون را ایجاد می‌كنند. همچنین در هزار و ۲۰۱ شهر كه بر اساس جمعیت تقسیم بندی ‏شدند نیز پایگاه‌های ثابت و سیار ایجاد می‌كنیم. تعداد پایگاه‌های برآورد شده نزدیك به ۲ هزار و ۶۰۰ مورد خواهد بود. نیروهای به ‏كارگیری شده هم نزدیك به ۱۶ هزار و ۵۰۰ نفر خواهند بود كه در قالب پرسشگران آموزش دیده هستند. همه این افراد از حوزه ‏بهداشت و درمان خواهند بود و ۲ ساعت آموزش می‌بینند تا با تكنیك یكسانی فشار خون را مورد سنجش قرار دهند.‏
وی ادامه داد: عمده فشارسنج‌هایی كه در ایستگاه‌ها استفاده می‌شود از نوع دیجیتال خواهد بود تا با سرعت بالا این كار را انجام دهند.‏
معاون وزیر بهداشت افزود: برای این پویش حتی خود اظهاری هم پیش بینی شده تا اگر افراد در منزل فشار خون را اندازه گیری ‏كردند، بتوانند از طریق سامانه‌ای، فشار خون خود را ثبت كنند. هدف ما فقط برگزاری كمپین و اندازه گیری فشار خون نیست، بلكه به ‏دنبال حساس سازی جهت توجه به سلامت افراد هستیم. یعنی حتی افرادی كه فشار خون مناسب دارند هم پیام‌هایی دریافت می‌كنند تا ‏فشار خون خود را به صورت طبیعی حفظ كنند.‏
رئیسی گفت: در مرحله دوم كار، اطلاعات همه افرادی كه فشار خون آنها ثبت شده در پرونده الكترونیك ثبت می‌شود و توسط ‏بهورزان و مراقبان سلامت تحت پوشش قرار می‌گیرند.‏

* فشار خون چیست
نمكی اظهار داشت: آنچه به آن فشار خون می‌گوییم حاصل دو پدیده فیزیكی برون ده قلب و مقاومت عروقی است. فشار خون در ‏حالت طبیعی توسط دو مكانیزم سریع و طویل الاثر كنترل می‌شود. مكانیزم سریعی كه فشار خون را كنترل می‌كند، گیرنده‌هایی هستند ‏كه در قوس آئورت و سینوس كاروتید وجود دارند و حساس هستند. به طور مثال وقتی از جای خود بلند می‌شوید و سرتان گیج می‌رود ‏به علت كاهش فشار خون وضعیتی است و بعد از چند ثانیه درست می‌شود. این مورد مكانیزم كنترل سریع فشار خون است. مكانیزم ‏طویل الاثر فشار خون نیز وجود دارد.‏
وزیر بهداشت ادامه داد: فشار خون بالا وقتی اتفاق می‌افتد كه فشار خون از حالت مشخصی بالاتر برود. مسائلی مانند ارث، تغذیه، بی ‏تحركی در زمینه فشار خون بالا نقش دارند. در نتیجه با تغییر رفتار یا تغذیه می‌توان این نوع از فشار خون‌های بالای اولیه كه شامل ‏‏۹۵ درصد موارد است را كنترل كرد. فشار خون ثانویه نیز توسط بیماری زمینه‌ای دیگری ایجاد شده كه ابتدا باید آن بیماری از بین ‏برود كه این نوع از فشار خون شامل ۵ درصد موارد است.‏

‏* استفاده از كارشناسان بهداشت در بسیج ملی كنترل فشار خون
رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت در پاسخ به سوال خبرنگار سلامت ایرنا درباره نقش كارشناسان بهداشت در بسیج ملی كنترل ‏فشار خون بالا و چگونگی استفاده از این كارشناسان بیان كرد: همه افرادی كه در این پویش شركت می‌كنند باید دو شرط داشته باشند ‏كه اولا از طریق سازمان یا نهادی كه مشاركت می‌كنند وارد شده باشند. این افراد باید آموزش ببیند و گواهی لازم را دریافت كرده و ‏در این پویش شركت كنند. همه كارهایی كه در این پویش انجام می‌شود داوطلبانه است و مزد و هزینه‌ای داده نمی‌شود. در نتیجه اگر ‏شخصی حاضر است در این پویش شركت كند.‏
نمكی، وزیر بهداشت نیز در پاسخ به این سوال خبرنگار سلامت ایرنا گفت: كارشناسان بهداشت همواره پیشگامان حوزه بهداشت ‏هستند، اما این به معنی این نیست كه اگر پرستار یا ماما كار پیشگیری انجام می‌دهد از آنها استفاده نمی‌شود. سربازان زیادی داریم كه ‏در خط مقدم كار پیشگیری انجام می‌دهند و در نتیجه اصالت با كارشناسان بهداشت است. ولی ممكن است همان فرد كه كارشناس ‏بهداشت عمومی است، به اندازه پرستار یا ماما، شیوه گرفتن فشار خون استاندارد را تمرین نكرده باشد و آمادگی داریم كه این كارها را ‏به این افراد آموزش بدهیم.
وی ادامه داد: حالا اگر شخصی داوطلب پیوستن به این پویش است باید حتما از مسیری بگذرد. زیرا در آینده می‌خواهیم ‏داده‌های این پویش را به عنوان یك كار استاندارد پژوهشی به جهان عرضه كنیم و اگر غیر استاندارد باشد قابل ارائه به جوامع بین ‏المللی نیست. از طرفی نیروهایی در حوزه بهداشت داریم كه به طور مثال كار واكسیناسیون انجام می‌دهند و قطعا از این افراد هم ‏استفاده شده و آموزش‌های لازم نیز به این افراد ارائه می‌شود.‏

‏* وظیفه اصلی پویش فشارخون برعهده دانشگاه‌های علوم پزشكی است
وزیر بهداشت در ادامه این نشست خبری گفت: در این پویش، اصل كار برعهده استان‌ها گذاشته شده است. یعنی قرار نیست دست ‏دانشگاه‌های علوم پزشكی بسته شود، تا بتواند با شیوه‌های خود و با زبان قابل درك مردمان همان منطقه كار كند. در نتیجه تشخیص ‏اولویت‌ها بر عهده استان‌ها قرار دارد. از طرفی استان‌ها نباید از حد و مرزهای استاندارد فراتر بروند و این مدیریت بر عهده ستاد ‏است.‏

‏* كمبود داروی فشار خون بالا نداریم
نمكی در ادامه درباره تامین دارو برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا اظهار داشت: مشكلی كه برای داروی والزارتان پیش آمد، ‏مشكل جهانی بود و امروز چیزی به نام كمبود داروهای فشار خون بالا در كشور نداریم و اگر مصرف این داروها بالا برود، آمادگی ‏كامل در این زمینه وجود دارد. اگر قرار باشد یك بیمار تا آخر عمر با داروی مناسب بیماری‌اش كنترل شود، به اندازه سه شب در آی ‏سی یو هم هزینه ندارد.‏

‏* آلودگی وزارت بهداشت به سیاست زدگی را تحمل نمی‌كنم
وی در پاسخ به سوالی درباره تبلیغ كالاهای آسیب رسان به سلامت در صداوسیما بیان كرد: برای من وزیر بهداشت هیچ زاویه دید ‏سیاسی وجود ندارد و من وزیر بهداشت همه مردم ایران هستم و واگن وزارت بهداشت را به لوكوموتیو سیاست نمی‌بندم. از طرفی در ‏كنار خودم آدم‌های مخالف دولت دكتر روحانی را نگه نمی‌دارم و آلودگی مجموعه به سیاست زدگی را تحمل نمی‌كنم. در نتیجه اگر ‏حرفی درباره صداوسیما می‌زنم، یك نگاه سیاسی نیست. معتقدم باید از همه ظرفیت‌ها برای سلامت مردم استفاده كنیم. آنچه راكه فكر ‏می‌كنیم به نفع سلامت مردم است، باید پیش ببریم.‏

‏* پالم در لبنیات هیچ عارضه‌ای ندارد
وزیر بهداشت در پاسخ به سوالی درباره وجود روغن پالم در لبنیات گفت: وقتی موضوع پالم خیلی برجسته شد، اصلا پیام بهداشتی در كار ‏نبود. یك درصد پالم در لبنیات هیچ عارضه‌ای ندارد و اگر داشته باشد هم عارضه آن كمتر از این است كه با وجود پوكی استخوان، ‏مردم لبنیات نخورند. فرمایش همكار ارجمند ما در آن زمان باعث ضربه به كارخانه‌های لبنیات سازی شد و هیچ پیام بهداشتی مفیدی ‏نداشت.‏
وی ادامه داد: روغن‌هایی مثل پالم و روغن‌های اشباع در ایجاد چربی‌های بد نقش دارند، اما حد و آستانه‌ای هم دارند. یك درصد پالم ‏یا روغن حیوانی در لبنیات عارضه‌ای ندارد و برعكس، نخوردن یك پیاله ماست در روز برای خانواده به مراتب خطرناك‌تر است. ‏هیچكس با روغن گوسفندی یا كره گوسفندی نمرده است.‏
نمكی بیان كرد: روغن پالم در مصرف انبوه زیان آور است، اما در سطحی كه اجازه داریم در كشور مصرف شود و در صنعت ‏شیرینی و بستنی پذیرفته شده است. مصرف پالم در مالزی بسیار زیاد است. مصرف تخم مرغ ما نسبت به آمریكا یك پنجم است. اگر ‏مردم تحرك مناسب داشته باشند و استرس كمی داشته باشند، خوردن یك تا دو تخم مرغ در روز هیچ ضرری نخواهد داشت.‏

‏* بیماران مبتلا به فشار خون رها نمی‌شوند
محمد اسماعیل اكبری، مشاور عالی وزیر بهداشت در امور اجتماعی شدن سلامت نیز در این نشست گفت: با این رفتار كه توسط ‏وزارت بهداشت برای هدف گیری نیازهای اصلی مردم در نظر گرفته شده، امیدواریم شاهد افزایش كیفیت عمر باشیم. این كمپین در ‏‏۴۵ روز انجام می‌شود، اما قرار نیست افرادی كه مبتلا به فشار خون هستند رها شوند. یك پنجم مرگ‌ها در كشور به علت این ‏بیماری اتفاق می‌افتد. رسانه‌ها نیز در كنار وزارت بهداشت برای پیشرفت این پویش همراهی خواهند كرد.‏
اجتمام*۹۴۸۲*1834