ارومیه- ایرنا- عاشیق «یوسف اوهانس» هنرمند پیشكسوت مسیحی كه بیش از هفت دهه ساز آذری خود را با اشعاری در مدح اهل بیت(ع) و حضرت محمد(ص) همنوا می كرد، ظهر روز گذشته/سه شنبه/ در روستای پدری خود در ارومیه به خاك سپرده شد؛ هنرمندی كه نماد همزیستی مسالمت آمیز مردم در سرزمین مزین به «رنگین كمان اقوام ادیان الهی» به شمار می رود.

به گزارش ایرنا «اوهانس» فرزند عاشیق «یعقوب اوهانس» در سال 1306 شمسی در روستای «دیزج تكیه» از محال باراندوز چای ارومیه چشم به جهان گشود و از دوران نوجوانی تحت تعلیم پدر هنرمندش موسیقی عاشیقی را فرا گرفت و از هنرمندان جریان ساز در این رشته هنری بود.
ابراز ارادت به اهل بیت(ع) و پیامبر اسلام(ص) و بیان آموزه های اسلامی و همچنین بیان اشعار حماسی و فولكلور آذربایجان از اركان موسیقی عاشیقی است و عاشیق «اوهانس» تنها بازمانده عاشیق های آشوری بود كه در اجراهای خود با دید احترام از آموزه های اسلامی استفاده می كرد.
این هنرمند مسیحی همواره در اشعارش همراه با نوای ساز «قوپوز» به مدح امامان و معصومان (ع) می پرداخت و این امر وی را به یكی از نمادهای بارز همزیستی اقوام و ادیان در آذربایجان بدل كرده بود.
عاشیق «اوهانس» به همراه اساتیدی چون عاشیق دهقان، عاشیق درویش و عاشیق فرهاد از نخستین هنرمندانی است كه صدایش از رادیو گرمابخش محافل قدیم بود و پدربزرگ ها و مادربزرگ ها هنگام گوش دادن به رادیو شوق شنیدن داستان های فولكلوریك و اشعاری در بزرگداشت اسطوره های محلی را از زبان و ساز «اوهانس» داشتند.
اشعار ماندگار «خسته قاسیم» شاعر نامی موسیقی عاشیقی بر زبان استاد جاری بود و صدا و ساز وی چند دهه پیش بر جذابیت فیلم سینمایی «ساوالان» به نویسندگی و كارگردانی یداله صمدی افزوده بود.
مسوول موسیقی و كانون عاشیق های حوزه هنری آذربایجان غربی در مورد جایگاه عاشیق «اوهانس» می گوید: وی همواره پای ثابت بسیاری از آیین های فرهنگی و هنری در سطح استانی، ملی و بین المللی بود و نمونه اثر این هنرمند در آلبوم ماندگار «ارومودان گلن سسلر 2» گنجانده شده است.
«داریوش علیزاده» با بیان اینكه عاشیق اوهانس از هنرمندان تاثیرگذار موسیقی عاشیقی بود، افزود: وی با بیش از 80 سال فعالیت هنری نقش بسیار موثری را در رشد و توسعه این نوع موسیقی ایفا كرد.
مدیركل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان غربی نیز با صدور پیامی به مناسبت درگذشت عاشیق «یوسف اوهانس»، وی را میراث فرهنگی ارزشمند استان عنوان كرد و نوشت: عاشیق «اوهانس» از میراث ارزشمند فرهنگی، هنری خطه آذربایجان بود و عمری را با پنجه و نفس تاثیرگذارش به معرفی ظرائف گوش نواز و آیین های بومی تنیده در موسیقی پرشور آذربایجان سپری كرد.
عاشیق «یوسف اوهانس» با 93 سال سن پیشكسوت ترین هنرمند موسیقی عاشیقی مكتب ارومیه بود كه به علت كهولت سن و برخی مشكلات جسمی روز یكشنبه/22 اردیبهشت/ دار فانی را وداع گفت و به لقاء الله پیوست.
به گزارش ایرنا «عاشیق» یا «آشیق» هنرمندی است كه به اجرای موسیقی عاشیقی می پردازد و در سال های بسیار دور به عاشیق، اوزان و در خراسان شمالی بخشی می گفتند؛ «اوزان» عالم به علم های روز و نوازنده ساز بود و تجربه های سفر خود را در قالب شعر ارائه می كرد.
ساز عاشیق ها «قوپوز» نام دارد و دارای هفت سیم، 14 پرده و 72 مقام بوده و مصری، دوبیتی، حلبی، سیاستاپل، تجنیس، دیوان، تاجری، غربتی و امراهی از جمله مقام های عرفانی و اجتماعی این نوع موسیقی است.
بالوولو مسكین، قول هارطون، دوللو مصطفی، عباس طوفارقانلی، خسته قاسیم از جمله شاعرانی هستند كه عاشیق ها اغلب از شعرهای آنان استفاده می كنند.
استاد عاشیق نواز به منظور رسیدن به حقیقت خداوندی مرحله های طریقت، شریعت و معرفت را پشت سر می گذارد؛ طریقت یعنی شناسایی راه انسانیت، شریعت یعنی آشنایی با آموزه های اسلامی و سرانجام معرفت به معنای تبلیع انسانیت و آموزه های دینی به واسطه شناخت خدا و رسیدن به اوست.
در این نوع موسیقی پیام انسانیت و انسان بودن كه در قالب هنر موسیقی به مخاطب منتقل می شود، حائز اهمیت بوده و هدف اصلی رسیدن به خداست.
مكتب عاشیق نوازی ارومیه با تلاش عاشیق هایی چون «اوهانس» در فهرست میراث فرهنگی ناملموس كشور با /شماره 165/ به ثبت رسیده و ترنم ماندگاری هنر اصیلی است كه فرهنگ دیرینه آذربایجان را با ساز و سخن از نسلی به نسل دیگر منتقل می كند.
9939/3072