تهران- ایرنا- حمید شكری خانقاه مدرس دانشگاه با اشاره به نقش بالای روابط عمومی در ارتباطات انسانی، اجتماعی و رسانه ای گفت: این نهاد مهم باید فعالانه، هوشمندانه و منسجم در جهت اعتلای نظام ارتباطی كشور نقش آفرینی كنند تا با افزایش آگاهی عمومی در جهت اعتماد سازی میان مردم و دولت گام بردارند.

به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا، امروزه ارتباطات و گسترش آن به عنوان راهكاری موثر در پیشبرد اهداف و فعالیت ها در عرصه های مختلف شناخته می شود كه همه افراد، نهادها و سازمان ها به آن نیازمند هستند و درك این مهم و به كارگیری آن در محیط سازمانی سبب می شود تا افراد در ایفای وظایف درون سازمانی موفق عمل كرده و ارتباط موثری نیز با تمامی بخش های سازمان برقرار شود.

در دنیای امروز نبود ارتباطات مانع پیشرفت افراد و جامعه می شود زیرا دسترسی افراد به ابزارهای ارتباطی نوین همچون اینترنت و شبكه های اجتماعی از نكات كلیدی دستیابی برای رسیدن به توسعه كشورها شناخته می شود. افزون بر ارتباط های شخصی، سازمان ها و نهادهای بزرگ نیز برای هماهنگی های میان بخشی و اتصال با دنیای خارج از سازمان، نیازمند حوزه ارتباطی هستند، بخشی كه با شناخت دقیق از درون و بیرون نهاد، مدیران را برای تصمیم گیری های مفید و موثر راهنمایی كند و نیاز به این مهم با هدف ایجاد هماهنگی درون و برون سازمانی باعث شد كه بخشی با عنوان «روابط عمومی» تشكیل شود.

اهمیت مقوله ارتباطات در جهان سبب شد تا به مناسبت تشكیل اتحادیه تلگرافی بین المللی ژنو در 1865 میلادی 17 ماه می برابر با 27 اردیبهشت، «روز جهانی ارتباطات» نامگذاری شود. در ایران نیز با توجه به نقش تاثیرگذار روابط عمومی و با تصویب شورای فرهنگ عمومی كشور، این روز به نام «روز ارتباطات و روابط عمومی» عنوان گرفت تا فرصتی مناسب برای شناساندن این مهم به جامعه و مسوولان باشد.

اهمیت این مقوله سبب شد تا پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به گفت وگو با «حمید شكری خانقاه» پژوهشگر و محقق در حوزه ارتباطات و روابط عمومی راهبردی، مدرس دانشگاه و نویسنده كتاب برنامه ‌ریزی راهبردی ارتباطی در روابط عمومی بنشیند و این مهم را از زوایای مختلف واكاوی كند.

- متن این گفت وگو را در ادامه می خوانیم:
** ایرنا: اهمیت و جایگاه روابط عمومی را در عصر ارتباطات و دورانی كه اطلاع رسانی پیشتاز است چگونه می بینید؟
*** شُكری خانقاه: روابط عمومی ها برای افزایش بهره ‌وری و ایفای نقش موثر مدیریتی نیاز به بهبود شرایط و تحول درفرآیند های ارتباطی خود دارند از این رو بایستی خود را به سرعت با تحولات نوین ارتباطی هماهنگ سازند. روابط عمومی ها را مدیران فرآیند ارتباطی راهبردی می دانند كه باید میان مردم و سازمان ها روابط متقابل سودمندی برقرار سازند. این حوزه برای اینكه بتواند نقش خود را به خوبی ایفا كند باید از نظر جایگاه سازمانی در بالاترین سطح قرار گیرد تا بتواند با تمام امكانات به برنامه ها و راهبردهای سازمانی جامه عمل بپوشاند. روابط عمومی ها به دلیل اینكه مهندسی افكار عمومی را بر عهده دارند بایستی در حوزه وظایف و ماموریت های خود نسبت به ترغیب، اقناع و آمادگی افكار عمومی در مواقع بحرانی وارد عمل شوند. واكنش سریع به بحران ها، استراتژی ایفای نقش مسوولانه ارتباطی روابط عمومی ها در مدیریت ارتباطات راهبردی سازمان است.

** ایرنا: توجه به نقش روابط عمومی ها را در دولت چگونه ارزیابی می كنید؟
*** شكری خانقاه: در دنیای امروزی نباید روابط عمومی ها به دیده گزارش نویس نگریست. مدیریت هوشمند ارتباطات انسانی و رسانه ای مهمترین كاركردروابط عمومی ها به شمار می رود. دولت ها پس از روی كار آمدن نسبت به روابط عمومی ها بی توجه می شوند. نظام اطلاع رسانی در دولت ها دچار كاستی است و همین مشكل به مرور زمان به دیگر وزارتخانه ها و سازمان های دیگر نیز تسری پیدا می كند. تاكنون دولت ها درك درستی از روابط عمومی نداشته و تنها درشرایط بحران به روابط عمومی روی آورده اند.تا جایی كه در كشور برای روابط عمومی ها متولی خاصی وجود ندارد و این نهاد مهم و تاثیر گذار سال های متمادی است كه به حال خود رها شده اند. دولت ها تنها در زمانی كه به افكار عمومی نیاز داردبه سراغ روابط عمومی ها می آیند تا برای انجام امور خود با بخشنامه ها و اطلاعیه هایی به تبلیغات دولتی بپردازند اما باید دانست كه با این گونه امور نمی شود این نهاد را تقویت كرد. روابط عمومی دولتی برای مدیریت ارتباطات انسانی هیچ برنامه و راهبرد ارتباطی منسجمی نداشته و ندارد . اینك زمان آن رسیده تا در این شرایط، دولت برای تثبیت موقعیت راهبردی روابط عمومی یكپارچه و هوشمند چاره ای بیاندیشد.

** ایرنا: نقش مدیران روابط عمومی ها در تصمیم گیری های مدیریتی و راهبردی نظام را چگونه ارزیابی می كنید؟
*** شكری خانقاه: مدیران روابط عمومی باید به عنوان مشاور ارتباطی مدیریت عالی دستگاه در تصمیم گیری های مدیریتی ایفای نقش كرده و در انتخاب مدیران روابط عمومی متخصص و با تجربه بسیار حرفه ای عمل كنند. روابط عمومی ها برای حل بحران‌ها بایستی برنامه‌های مدون ارتباطی تدوین كنند و از كارهای كلیشه‌ای و سنتی بپرهیزند. آنها باید به صورتی هوشمندانه برای ایجاد آرامش و افزایش آگاهی عمومی در راستای اعتماد سازی از تكنیك های اقناعی استفاده كنند. مدیران تنها زمانی قادر خواهند بود به ایفای نقش خود بپردازند كه خود را با موج جدید تكنولوژی ارتباطات و اطلاعات همگام سازند و سواد رسانه ای خویش را ارتقا دهند و با برنامه های راهبردی به ویژه در حوزه ارتباطی به اداره امور بپردازند.

** ایرنا: آموزش مردم در استفاده درست از شبكه های اجتماعی راهی برای رسیدن به اقتصاد پویا است، ارتباطات مجازی تا چه اندازه می توانند در ارتقای فرهنگ و تغییرات اجتماعی موثر واقع شود؟
***شكری خانقاه: الوین تافلر نویسنده و آینده پژوه آمریكایی می گوید موج سوم اطلاعات و ارتباطات به سرعت در حال تغییر زندگی بشر است و افراد گریزی ندارند تا خود را با این موج منطبق كنند. البته در این میان افرادی هستند كه در مقابل این تغییرات نوین همیشه مقاومت و مخالفت می كنند و نه تنها خود را آزار می دهند بلكه دیگران را نیز درگیر مشكلات می كنند. برخی اوقات با فیلتر كردن شبكه های اجتماعی می خواهند این مخالفت را به گوش همگان برسانند در صورتی كه اگر ظرفیت های این شبكه‌ها را بكار بگیرند ضمن اینكه ارتباط قوی با مردم برقرار می كنند اهداف سازمانی را نیز به دیگران انتقال خواهند داد. امروزه دنیای ارتباطات بر فرد محوری در تولید خبر قرار دارد. بدین معنا كه هر فردی با یك گوشی همراه می تواند در هر گوشه از جهان خبر مورد نظر خود را منتشر كند و از دیگر اخبار نیز مطلع شود. در واقع تلفن همراه به عنوان ابزار اصلی و رسانه ای مستقل شناخته می شود و افراد نیز هر كدام شهروند خبرنگار هستند. شبكه های اجتماعی در حال تغییر و تحول در زندگی افراد هستند و امروزه شاهد جریاناتی هستیم كه این شبكه ها در آن دخیل هستند. به عنوان مثال هنگام وقوع زلزله اخیر كرمانشاه یا سیلاب ها از راه همین شبكه های اجتماعی نوعی همبستگی و اتحاد در میان مردم كشور به وجود آمد. در واقع شبكه های اجتماعی به جزیی تفكیك ناپذیر از زندگی مردم تبدیل شده اند و اگر افراد و مسوولان بخواهند با تبلیغ این موضوع و بخشنامه ها به مردم تجویز كنند تنها از پیام‌رسان‌های مخصوص استفاده كنند هرگز پذیرفته شدنی نیست. امروزه دنیای ارتباطات بر بستر شبكه های اجتماعی حركت می كنند و ارتباطات میان فردی حرف نخست را می‌زند و آنها هستند كه باعث تغییر و تحولات اجتماعی و فرهنگی می شوند. بنابراین ارتقای سواد رسانه ای باید به عنوان مهم ترین دغدغه مسوولان و مدیران نظام شناخته شود و به این موضوع توجه خاصی داشته باشند. در آمارهای ارایه شده از طرف وزارت ارتباطات دیده می شود كه 90 درصد مطالب پیام رسانی همچون تلگرام غیرسیاسی بوده و تنها 9 درصد آن سیاسی است و از این مقدار یك و سه دهم درصد براندازانه شناخته شده است. پس باید دانست كه تمامی مسایل فضای مجازی غیراخلاقی و سیاسی نیست و نباید پیام رسان ها را با این طرز تفكر غلط حذف یا فیلتر كرد. بایستی دانست كه آموزش مهارت های ارتباطی شبكه های اجتماعی و آموزش ارتباطات در كشور بسیار مهم است.

** ایرنا: راهكارهای موثر بر تقویت و ارتقای جایگاه روابط عمومی چیست؟
*** شكری خانقاه: روابط عمومی در بالاترین مدل ارتباطی خود، درگیر اطلاع‌رسانی از عملكرد سازمانی و برگزاری مراسم و مناسبت های خود به صورت كلیشه ای و سنتی هستند درحالی كه روابط عمومی فقط وظیفه اطلاع رسانی ندارد، بلكه آنها مدیریت ارتباطات اجتماعی و ارتباطات انسانی را برعهده دارند. متخصصان این حوزه باید انگیزه كاری خود را بالا ببرند و آموزش های تخصصی را مطابق با استانداردهای جهانی فرابگیرند و در هنگام بحران های اجتماعی نقش آفرینی كنند تا اینگونه ارتباطات انسانی و اجتماعی خود را گسترش دهند. تخصیص بودجه و اعتبارات لازم برای این بخش از جمله مواردی است كه می تواند در ارتقای روابط عمومی ها مفید واقع شود. تمامی پروژه های عمرانی موجود در وازتخانه های مختلف نیاز به ارتباطات و اطلاع رسانی قوی دارند و چون فاقد این مورد هستند عملأ كاری در حوزه افكار عمومی برای آن پروژه انجام نمی شود، بنابراین روابط عمومی ها بایستی پیوست های ارتباطی و اطلاعاتی خود را گسترش دهند تا ضمن اینكه بدنه نظام ارتباطی دولت ارتقا پیدا كند تمامی وزارتخانه و سازمان های دیگر نیز به جایگاه واقعی خود برسند. تمامی بخش های نظام باید روابط عمومی های كشور را بخشی از مشاورهای ارتباطی خود بشناسند نه اینكه به آنها به چشم ابزار و بلندگوی سازمانی نگاه كنند. روابط عمومی ها اینگونه نقش بسیار موثری در جهت دهی افكار عمومی و اعتلای نظام ارتباطی كشور ایفا می كنند.

پژوهشم**9117**9131**