دردِ بانمك

به گزارش خبرنگار ایرنا، چند روزی بود مادر نگران لپ های گل انداخته تك پسرش بود، با خودش می گفت یكسالی است در خانه نشسته و آفتاب و مهتاب او را ندیده پس طبیعی است كه پوستش روشن شود و لپ هایش گل بیندازد، حتی برایش اسفند هم دود كرد.
پسر اما نمی گفت كه شب ها خواب ندارد، اوایل خوب بود چند ساعتی از شب را می خوابید و صبح زود قبل از اذان بیدار می شد و درسش را شروع می كرد، اما رفته رفته و با نزدیك شدن به امتحان كنكور احساس بیماری عجیبی به سراغش آمده بود نمی دانست چیست ولی گوش هایش گز گز می كرد، بدنش گر می گرفت و سرش سنگین می شد.
آن شب كه از پله های اتاقش پایین می آمد تا شام بخورد از پله پنجم به بعد را دیگر ندید و تنها سیاهی و داد و فریاد مادر و خواهرش به گوشش رسید.
دكترها به پدرش گفته بودند پسرش فشار خون دارد ولی او فكرش را هم نمی كرد در 19 سالگی این بیماری به سراغش بیاید.
با اینكه ورزشكار بود و قبلا والیبال بازی می كرد برایش سخت بود بپذیرد كه این بیماری آن هم در این سن گریبانش را گرفته باشد.
یكسال بی هیچ تحركی خود را در اتاق حبس كرده و درس می خواند و مادر برای اینكه پسرش ضعیف نشود، برایش غذای چرب و چیلی درست می كرد و پدر به جای میوه و سبزب برایش تنقلات می گرفت اما هیچكدام نمی دانستند قاتل خاموش پسر را تقویت می كنند.
مدیركل مدیریت دفتر بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت می‌گوید در 25 سال گذشته شیوع فشار خون بالا در ایران حدود سه برابر شده است.
براساس برآورد وزارت بهداشت، 15 میلیون ایرانی مبتلا به فشار خون بالا هستند و حداقل 40 درصد از افراد مبتلا به فشار خون از این بیماری خود خبر ندارند.
فشار خون بالا عامل خطر وقوع بیماری‌های قلبی عروقی در كشور است و بیشتر افراد زمانی از فشار خون‌ خود مطلع می‌شوند كه با سكته مغزی یا قلبی و دیگر بیماری ها راهی مراكز درمانی می شوند.

** كردستان رتبه اول فشار خون در كشور
آمار فشار خون بالا در كشور نگران كننده و در كردستان بسیار نگران كننده تر است، كردستانی ها رتبه نخست پرفشاری خون در كشور را دارند، این را معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی كردستان می گوید.
فرزام بیدارپور با بیان اینكه 21.6 درصد از جمعیت بالای 30 سال كشور مبتلا به فشار خون هستند، گفت: این رقم در كردستان 29.56 درصد است كه رتبه نخست كشور محسوب می شود.
وی افزود: 90 درصد بیماری فشار خون بالا، علت نامشخص دارد و تنها 5 تا 10 درصد آن مرتبط با بیماری ها است.
ژنتیك، شیوه زندگی، تغذیه، مصرف الكل، كم تحركی، چاقی و اضافه وزن و مصرف بالای نمك از جمله عواملی است كه بیدارپور می گوید، عامل ابتلای كردستانی به این بیماری است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی كردستان افزود: 24 درصد از مردم استان از بیماری خود مطلع هستند و 15 درصد با دارو بیماری خود را كنترل می كنند كه بیماری 22 درصد هم كنترل شده است.

** كردستانی ها در رده 6 چاقی كشور
وی درباره شیوه و سبك زندگی و تغذیه كردستانی ها اظهار داشت: متوسط مصرف نمك در كشور پنج گرم است كه این میزان در كردستان 7.64 درصد است.
در حالیكه 40 درصد مردم دیگر نقاط كشور بر سر سفره خود نمك می آورند، 70.15 درصد كردستانی ها حتما سر سفره خود نمك دارند.
بیدارپور به مصرف كم ماهی توسط كردستانی ها در مقایسه با متوسط كشوری هم اشاره كرد و افزود: مصرف متوسط ماهی باید 2 بار در هفته باشد كه تنها 2 درصد مردم كردستان به این مهم عمل می كنند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی كردستان، مصرف میوه و سبزی كردستانی را هم كمتر از 300 گرم در روز اعلام كرد و گفت: 26 درصد از جمعیت استان به مصرف میزان استاندارد پایبند هستند و 12 درصد هم 2 سهم میوه استاندارد روزانه را مصرف می كنند.
وی می گوید: 50 تا 60 درصد مردم از بیماری پرفشاری خون خود اطلاع ندارند و از نظر شیوع از هر سه نفر از جمعیت بالای 30 سال 2 نفر به این بیماری مبتلا هستند.

** نمك بلای جان
اگر بتوانیم مصرف نمك روزانه خود را 6 گرم كاهش دهیم، خطر سكته مغزی را 24 درصد و سكته قلبی را 18 درصد از خود دور می كنیم؛ این را امین امینی مدیرگروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی كردستان می گوید.
وی برخی مواد غذایی نظیر نان، پنیر، فرآورده های گوشتی و غلات حجیم شده را دارای نمك بالا اعلام كرد و افزود: استاندارد نمك در هر لواش نان باید یك درصد حجم آن باشد كه در بیشتر موارد بالاتر از استاندارد است.
امینی با بیان اینكه هر 60 گرم پنیر دارای 2.2 گرم نمك است، اظهار داشت: در هر 100 گرم چیپس 7.2 گرم نمك وجود دارد و هر 150 گرم پیتزا هم حاوی پنج گرم نمك است.
وی درباره نمك در دیگر فرآورده های گوشتی هم اظهار داشت: 100 گرم سوسیس 2گرم، 90 گرم كالباس 4.5 گرم و هر عدد همبرگر 2.2 گرم نمك دارد.
امینی برخی شیرینی جات، شكلات ها، غذاهای نمك سود و دودی را هم حاوی سدیم برشمرد و گفت: با حذف هر كدام از عادات بد غذایی بویژه پرنمك ها به سلامتی خود كمك كرده ایم.
مدیرگروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی كردستان میزان مصرف استاندارد نمك برای افراد بالای 50 سال را زیر سه گرم در روز برشمرد و افزود: مصرف پتاسیم، كلسیم و منیزیم كه در ماهی، میوه و سبزیجات و حبوبات و غلات به وفور وجود دارد، به جلوگیری از ابتلا به این بیماری كمك می كند.
امینی برخی سبزیجات و ادویه جات را هم جایگزین مناسبی برای نمك دانست و یادآور شد: فلفل سیاه، ریحان، ترخون، پونه و زعفران و سیر از جمله موادی هستند كه هم به مصرف كم نمك كمك می كند و هم می تواند در كاهش فشار خون موثر باشد.
استفاده از پیمانه برای نمك غذا، نیم پز كردن مواد سرخ كردنی با آب و بخار آب به منظور استفاده كمتر از روغن، حذف نمك از سر سفره و ورزش و تحرك بدنی از مواردی است كه امینی می گوید ما را از خطر فشار خون بالا مصون می دارد.

** بسیج ملی كنترل فشار خون بالا
وزارت بهداشت همزمان با روز جهانی فشارخون، «بسیج ملی كنترل فشارخون بالا» را در اولویت برنامه ‌های بهداشتی سال 1398 قرار داده است.
هدف از این طرح، افزایش آگاهی و سواد سلامت جامعه در باره فشار خون بالا، ترغیب مردم برای مراجعه به مراكز تعیین شده برای اندازه‌ گیری فشارخون و شناسایی و پیگیری افراد دارای فشارخون، كاهش مصرف نمك روزانه مردم به حداقل 50 درصد با اطلاع‌ رسانی به جوامع مردمی، كنترل صنایع و ساختارهای مرتبط، افزایش مصرف غلات، حبوبات، سبزیجات و میوه ‌جات به میزان 25 درصد بیشتر از وضعیت كنونی، كنترل و درمان مبتلایان به فشارخون بالا، رعایت و كنترل دقیق عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی اثرگذار بر این موضوع است.
این برنامه از 27 اردیبهشت 1398 مصادف با روز جهانی فشار خون آغاز می‌شود و تا 15 تیرماه 1398 ادامه خواهد داشت.
در قالب این برنامه تمام اركان مدیریتی، پشتیبانی و فنی وزارت بهداشت و تمامی دانشگاه‌های علوم پزشكی سراسر كشور و نیز سازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی مرتبط با سلامت، بسیج می‌شوند تا با اندازه‌گیری فشارخون افراد 30 سال به بالا، زنان باردار ایرانی و جمع آوری و ثبت داده‌های مورد نیاز، مرحله اول را برای طراحی و اجرای برنامه‌های پیشگیری و كنترل فشارخون ایرانیان طی كنند.
9937/9102