غول‌هاي اقتصادي بر لبه تيغ

**بگذار يوان سقوط كند
مجله اقتصادي فورچون در مطلبي در تشريح موازنه جنگ تجاري آمريكا و چين نوشته است: اقتصاد كند چين در كنار افزايش فشارهاي تعرفه‌اي، منجر به فشار بر واحد پولي اين كشور يا به‌اصطلاح رنمينبي يا همان يوان شده است. دولت مركزي در چند سال اخير دولت براي سرپا نگه‌داشتن يوان تلاش كرده تا بتواند چين را به سمت اقتصاد مصرف محور ترغيب كند؛ با اين حال چن لانگ، يك اقتصاد دان در مركز مشاوره‌اي گاواكل دراگونوميكس، عنوان كرد كه اجازه به سقوط ارزش يوان حالا به نفع پكن است.

وي در گزارشي كه روز سه‌شنبه هفته گذشته منتشر كرده بود نوشت: نرخ تبديل يوان يكي از قوي‌ترين سلاح‌هاي پكن در جنگ تجاري با ايالا‌ت متحده است. چن عنوان مي‌كند كه يوان ارزان‌تر به تقويت صادرات چين كمك مي‌كند و در همين حال وارد كنندگان سرد مي‌شوند، مزاياي اين كار بسيار زياد خواهد بود، چرا كه چين صادركننده خالص است. از طرفي يوان ضعيف‌تر، منجر به ريزش بازارهاي جهاني و در نهايت فشار بر ترامپ به منظور تغيير رويه براي تثبيت بازار مي‌شود.

چين در گزارشش با بيان اينكه يك اصلاح شديد در بازار آمريكا مي‌تواند ترامپ را مجاب به يك توافق نرم‌تر به نفع منافع سياسي خود بكند، نوشت: اگر پكن در مسير تنزل يوان قرار نگيرد، ترس از اينكه اقتصاد بيمار چين مي‌تواند به ديگر نقاط جهان منتقل و بازارهاي جهاني و به‌ويژه بازار سهام آمريكا منتقل شود، احتمالا در نهايت به اتفاقات خوبي براي چين منجر شود.

از بين تمامي ابزارهايي محتملي كه چين مي‌تواند براي فشار بر ايالات‌متحده به كار گيرد، اجازه سقوط يوان به‌طور قطع آسان‌ترين روش‌ها است. تنها كاري كه با اين روش پكن نياز دارد انجام دهد، ايستادن و تماشا كردن است.

**كند كردن بروكراسي
در همين حال به گفته هانا اندرسون، استراتژيست مديريت دارايي جي‌پي‌مورگان، چين اگر واقعا بخواهد فشار بياورد، مي‌تواند عمليات‌هاي تجاري را با يك استراتژي منطقي، هدف قرار دهد. وي افزود: در ايالات‌متحده، گروه‌هاي لابي و سازمان‌هاي تجاري داراي ميزان مشخصي از نفوذ در سياست هستند.

**چين چطور مي‌تواند اين تأثير را بگذارد؟
نگاهي به تاكتيكي كه اين كشور در تنبيه كانادا به دليل نقش ونكوور در بازداشت منگ وانژو، مدير مالي شركت فناوري هوآوي در سال گذشته به كار گرفت، داشته باشيد. كشتي‌هاي صادركننده عمده خوك از كانادا به چين در بنادر چين به بهانه مسائل بسته‌بندي متوقف شدند؛ دو صادر كننده عمده دانه‌هاي روغني كانولاي كشور كانادا از سوي چين با اتهام آلودگي در محصولات بلوكه شدند.

پكن مي‌تواند شركت‌هاي فعال در چين را با مجازات‌هاي دولتي همچون مميزي‌هاي خودسرانه، قوانين سخت‌گيرانه يا كندكردن بروكراسي‌ها در صدور تأييديه‌ها و ليسانس‌ها هدف قرار دهد. زماني كه به موضوع شركت‌هاي تجاري آمريكايي فعال در چين فكر كنيم، چنين رويكردي يك مزيت براي چين به شمار مي‌رود. اندرسون در اين رابطه گفت: فعاليت‌ شركت‌هاي آمريكايي در چين، بخش بزرگي از درآمدهاي اقتصادي آمريكا از محل آورده چين را تشكيل مي‌دهد؛ اما فروش شركت‌هاي چيني كه خارج از اين كشور فعاليت‌ مي‌كنند، بخش چندان مهمي از درآمد اقتصادي چين از محل آورده آمريكا را تشكيل نمي‌دهد؛ بلكه بيشترين درآمد چين از آمريكا مربوط به صادرات است.

**فروش دارايي‌هاي واقع در آمريكا
برگ برنده‌اي ديگر در دستان چين اوراق بدهي آمريكا است. پكن حدود يك تريليون دلار از اوراق قرضه خزانه‌داري ايالات‌متحده را در اختيار دارد كه چين را به يكي از بزرگ‌ترين طلبكاران ايالات‌متحده تبديل مي‌كند. روز دوشنبه هفته گذشته (23 ارديبهشت ماه) هو شيجين، سردبير روزنامه دولتي گلوبال تايمز چين، كه روزنامه‌اي به شدت ملي‌گرا است، نوشت: بسياري از انديشمندان چيني از دامپينگ دارايي‌هاي آمريكا به عنوان استراتژي در جنگ تجاري ياد مي‌كنند.

دامپينگ (پايين آوردن ارزش) اوراق عرضه آمريكا مي‌تواند نرخ بهره اين كشور را بالا ببرد و منجر به اختلال در اقتصاد شود؛ اما بسياري از تحليل‌گران تأثير اين تهديد را رد مي‌كنند. مكس باكوس، سفير سابق آمريكا در چين اين اقدام را بسيار مخرب توصيف كرد اما اسكات كندي، رئيس مركز مطالعات چين در بخش استراتژيك و بين‌الملل در توئيتي نوشت: با اينكار چين در واقع به سر خود شليك كرده است. فروش اوراق قرضه دولتي در نهايت منجر به تضعيف دلار و رقابتي‌تر شدن شركت‌هاي چند مليتي آمريكايي مي‌شود.

يك كارشناس نيز در مصاحبه با مجله فورتون ضمن ساده‌لوحانه خواندن اين فرضيه گفت: اگر چين نسبت به دامپينگ اوراق آمريكا اقدام كند، در واقع دارايي‌هاي خود را بي‌ارزش كرده است؛ چرا كه بخش بزرگي از اوراق را فروخته و نيز حجم عظيمي از دلارهاي آمريكايي در اختيار دارد كه براي خرج كردنشان چالش دارد.

**بايكوت كردن ايالات‌متحده
پكن البته آمريكا را فراي بايكوت احتمالي خود نمي‌بيند. اين كشور بارها نسبت به گرفتن انتقام اقتصادي از كشورهاي ديگر با چنين تاكتيك‌هايي اقدام كرده است. در سال 2017، پكن تورهاي گردشگري را از فروش گروه‌هاي گردشگري به كره جنوبي منع كرد؛ چراكه سئول سيستم دفاع موشكي آمريكايي را به كار گرفته بود كه به عقيده پكن، امنيت ملي چين را به مخاطره مي‌انداخت؛ در همان سال بازديد گردشگري توريست‌هاي چيني از كره جنوبي 48 درصد افت كرد و سئول به‌طور تخميني 4.5 ميليارد دلار از درآمد‌هاي سال گذشته خود را از دست داد
.
پكن هنوز تورها را از فروش پكيج‌هاي آمريكا منع نكرده، اما احساسات چيني‌ها عليه آمريكا ترغيب شده است. بنابر اعلام سي‌تريپ اينترنشنال، بزرگ‌ترين آژانس مسافرتي آنلاين چين، ايالات‌متحده نهمين مقصد محبوب گردشگران چيني در تعطيلات روز كار سال گذشته بوده كه افتي محسوس نسبت به پنجمين مقصد محبوب سال گذشته به‌شمار مي‌رود. يان سان، مديرعامل سي‌تريپ، عنوان مي‌كرد كه آمريكا اگر قصد جذب گردشگران بسيار را دارد، بايد بسيار مراقب باشد.

سياست‌هاي بايكوت عمدتاً به واسطه تبليغات ملي‌گرايان به اوج مي‌رسد، از زمان موج جديد تعرفه‌هايي كه از جمعه گذشته آغاز شد، رسانه‌هاي دولتي چين به لفاظي‌هاي ملي‌گرايان دامن زده است. روزنامه گلوبال تايمز از منازعه تجاري با عنوان جنگ مردم ياد كرد و روزنامه خلق چين نيز تصويري از شبكه اجتماعي ويبو خود با اين جمله منتشر كرد: مذاكره؟ خوب است؛ جنگ؟ ما در ميدان خواهيم بود؛ قلدري براي ما؟ پنداري بيهوده! هرچند كه كنترل ملي‌گرايي سخت است. در سال 2012، پس از بالا گرفتن منازعه مالكيت جزيره ديايو/سنكاكو در شرق درياي چين بين پكن و توكيو، مشتريان چيني محصولات ژاپني را بايكوت كردند. ميهن‌پرستان ديوانه پكني به مغازه‌هاي ژاپني يورش بردند و ميليون‌ها دلار خسارت وارد كردند. باكوس، سفير سابق آمريكا در چين گفت كه برندهاي آمريكايي نبايد در مورد حملات مشابه زياد نگران باشند.

**بعد چه مي‌شود؟
پس از آنكه مذاكرات در هفته گذشته بي‌نتيجه تمام شد، دو طرف عنوان كردند كه اين روند ادامه دارد؛ اما روابط از آن روز تيره شده است. در هفته جاري، استيون منوچين، وزير خزانه‌داري آمريكا، به كنگره اين كشور گفت كه مذاكرات به زودي در پكن پيگيري مي‌شود، اما سخنگوي وزارت امور خارجه چين ادعا كرد كه از چنين تصميماتي بي‌اطلاع است.

در همين حال دولت ترامپ بر فشار خود روي غول تجهيزات ارتباطي چين، هوآوي، افزوده و اين شركت را در ليست نهادهاي ممنوعه از تجارت آزاد با شركت‌هاي آمريكايي قرار داده است و وارد كنندگان چيني نيز در مقابل يك سفارش عمده خوك آمريكايي را لغو كردند كه منجر به ضربه اساسي به جامعه كشاورزي آمريكا شد كه بخش اعظمي از پايگاه سياسي ترامپ را تشكيل مي‌دهند.

احتمالا شي‌ جين‌پينگ، رئيس‌جمهور چين و ترامپ در اجلاس گروه 20 در اوساكا در پايان ماه ژوئن (اوايل تير ماه) ديدار كنند كه اميدها براي اينكه اين دو رهبر بتوانند تنش‌ها را كنار بگذارند و به توافق دست پيدا كنند، بسيار ضعيف است. جنگ تجاري براي هر دو طرف بسيار فرسايشي بوده است و دو طرف آنقدر غرق آن شده‌اند كه راه فرار از آن چندان ساده به نظر نمي‌رسد.

منبع: توسعه ايراني؛ 1398.02.29
گروه اطلاع رساني**9370**2002