تاریخ انتشار: ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۱۲:۴۷

تهران- ایرنا- غدیر یكی از انواع زیردریایی های ایران است كه می تواند همچون یك شبح در عمق خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان پنهان شود و بدون شناسایی شدن متخاصمان را مورد هدف قرار دهد.

غدیر زیر دریایی كلاس سبك محسوب می شود كه بیشتر در آب های كم عمق كاربرد دارد، از این رو می تواند در محدوده خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان مورد استفاده قرار گیرد.
این زیردریایی كاملا ایرانی كه با توجه به سرعت 30 ثانیه ای جدا شدن آن از اسكله و قابلیت بالا در غوص، صعود و مانور یك زیر دریایی عملیاتی محسوب می شود، می تواند با كمك 2 مقر طراحی شده در جلوی آن اژدر شلیك كند.
این زیردریایی 29 متری می تواند به راحتی در بستر دریا قرار گیرد تا از دید رادارهای دشمن پنهان بماند و از اعماق آب های جنوبی كشور دشمن را غافلگیر كند.
قدرت جابجایی سریع نیرو، رهگیری شناورهای سطحی و زیر سطحی دشمن، قابلیت شناسایی اهداف نظامی، حمل نیروهای تكاور و مدت زمان ماندگاری مناسب در زیر آب از جمله توانمندی‌های این زیرسطحی 115 تنی است.
از دیگر ویژگی‌های غدیر می توان به چابكی لازم برای انجام سریع مأموریت‌ها، سونار اندازه كوچك، دستگاه كنترل عمق خودكار، سامانه های هدایت دستی، هیدرولیك و خودكار، حداقل صدای خروجی و بكارگیری از موتورهای دیزل–الكتریك اشاره كرد كه امكان شناسایی آن را توسط دشمن به حداقل می رساند.
سامانه نوین پرتاب اژدر نیز از قابلیت های بسیار مهم این زیرسطحی است كه دقت بالای هدف گیری را در اختیار غدیر قرار می دهد.
همچنین سامانه های مخابراتی بسیار پیشرفته غدیر كه همگی ساخت صنایع داخلی هستند، برقراری ارتباط با سایر واحدهای شناور، واحدهای هوادریا و مراكز فرماندهی و تبادل اطلاعات را به صورت امن و در یك شبكه هماهنگ و یكپارچه فراهم كرده اند كه موجب ارتقا كارایی و هم افزایی توان عملیاتی نیروهای عمل كننده در فضای نبرد نامتقارن شده است.

**از قابلیت حضور در بنادر دشمن تا حضور در آبراه های كم عمق
رییس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح زیر دریایی غدیر را چنین توصیف كرد: این زیردریایی به دلیل كوچك بودن،‌ پایین بودن سطح نویز انتشاری و احتمال بسیار كم شناسایی شدن توسط دشمن قابلیت حضور در سواحل و بنادر دشمن و حضور در آبراه های كم عمق و كوچك را با قابلیت حمل تكاور و انواع تسلیحات مانند اژدر و مین دریایی دارد.
امیر دریادار امیر رستگاری كه سازمان زیر نظر وی این زیر دریایی ایرانی را تولید كرده است، در گفت وگویی افزود: زیردریایی غدیر به خوبی می‌تواند در كف دریا بنشیند و با سونار فضای اطراف خود را شناسایی كند. سامانه مدیریت نبرد توسط سازمان صنایع دریایی بر روی این زیردریایی تعبیه شده كه شناور با توجه به سرعت، سمت و مسیر آن در این سامانه شبیه سازی می‌شود و بهترین موقعیت زیردریایی را برای شلیك اژدر یا موشك نشان می‌دهد.
وی صرفه جویی ارزی، خودباوری در ساخت، افزایش قدرت دفاعی و تربیت نیروی انسانی را از دیگر دستاوردهای ساخت كلاس غدیر عنوان كرد و گفت: این زیر دریایی كه بیش از 12 سال است كه در خط تولید قرار دارد، از تسلیحاتی منحصر به فردی بهره می برد كه نمونه خارجی ندارد.

**سازگاری با خلیج فارس
شرایط خاص آب خلیج فارس و پدیده‌های فیزیكی به خصوص آن از جمله چگالی بالای آب و جزر و مدهایی با ارتفاعی حدود چهار متر در طراحی این زیردریایی لحاظ شده اند.
جزر و مد در خلیج فارس 2 بار در روز اتفاق می افتد و تفاوت ارتفاعی معادل 3 تا 4 متر ایجاد می‌ كند از این رو به دلیل تغییر چگالی لایه‌های آب دریا وضعیت لایه‌های صوتی و وضعیت تعادل زیردریایی تحت تأثیر قرار می ‌گیرد.

**توانایی شلیك پنهان موشك كروز
غدیرهای ایران اخیرا علاوه بر شلیك اژدر توانایی شلیك موشك های كروز را نیز پیدا كرده اند تا علاوه بر قدرت بیشتر برای هدف قرار دادن كشتی های بزرگ، در صورت نیاز اهداف ساحلی را نیز منهدم كنند.
نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران طرح پرتاب موشك كروز از زیر آب را كه چهار سال قبل آغاز كرده بود، بهمن سال قبل در رزمایش ولایت 97 برای نخستین بار به نمایش گذاشت و موشك كروز را با استفاده از زیر دریایی كلاس كوچك غدیر از زیر آب به سمت هدف از پیش تعیین شده شلیك كرد.
موشك كروز همچون موشك های بالستیك برای شلیك نیاز به یك سكو دارد، از این رو پرتاپ كروزها به تنهایی از زیر سطح آب و حالت اختفای زیر دریایی امكان پذیر نیست؛ با این حال نیروی دریایی ارتش برای این كه بتواند موشك های كروز را به سطح آب منتقل و شلیك كند عملیات تركیبی پرتاب اژدر و كروز به مرحله اجرا در می آورد.
برای اجرای این عملیات پیچیده نوعی اژدر طراحی شده است كه به جای مواد انفجاری یك فروند موشك كروز را در خود جای می دهد و پس از شلیك از زیر دریایی خود را در نقطه ای كه توسط اوپراتور مشخص می شود به سطح آب می رساند و پس از این مرحله به عنوان یك سكوی متحرك عمل و موشك كروز را شیلك می كند.
موشك های كروز پس از شلیك شدن دراین مرحله با توجه به قابلیتی كه از نظر هدایت پذیری دارند می توانند به راحتی اهداف خود را مورد هدف قرار دهند.
نخستین مزیت این نوع از شلیك های 2 مرحله ای افزایش بُرد موشك ها با كمك اژدرهای انتقال دهنده است؛ نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با استفاده از قابلیت زیردریایی های خود بدون وارد شدن به صحنه درگیری موشك های كروز را در نزدیك ترین فاصله از هدف مورد نظر از آب خارج كند.
در این حالت از شلیك، امكان مشخص شدن مكان زیردریایی از روی رد موشك شلیك شده برای دشمن غیر ممكن می شود به همین دلیل زیر دریایی های ایران با استفاده از فناوری شلیك موشك از زیر آب می توانند طرف مقابل را غافلگیر و اهداف خود را منهدم كنند.
جمهوری اسلامی ایران با رونمایی از این قابلیت خود را جز هفت كشور دارای توانایی شلیك موشك از زیر آب قرار داد.
این دانش و به كارگیری زیر دریایی های عملیاتی و غیر قابل شناسایی غدیر، دست نظامیان را برای انجام عملیات تهاجمی و تدافعی بسیار بازتر كرده است.
سیام*9612** 1336