تاریخ انتشار: ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۲۰:۰۲

تهران- ایرنا- پادشاه عربستان سعودی از سران كشورهای حوزه خلیج‌فارس و دیگر كشورهای عربی خواسته كه در هفته آینده در دو نشست اضطراری كه در مكه برگزار می شود، شركت كنند. موضوع این دو نشست بررسی حوادث اخیر در تاسیسات نفتی عربستان سعودی و بندر الفجیره امارات است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، عربستان سعودی به دنبال یارگیری در میان سران عرب است، خبرگزاری رسمی عربستان «واس» به نقل از یكی از مسئولان وزارت خارجه عربستان سعودی، اعلام كرده كه سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان از رهبران كشورهای عضو شورای همكاری خلیج‌فارس و رهبران كشورهای عربی دعوت كرده است در تاریخ 30 ماه مه/ 9 خرداد در دو نشست اضطراری كشورهای حوزه خلیج‌فارس و نشست سران عرب با هدف بررسی حوادث اخیر علیه تأسیسات نفتی این كشور و انفجارهای بندر الفجیره امارات و پیامدهای خطرناك این دو اتفاق بر امنیت و صلح منطقه‌ای و جهانی و تاثیر آن بر انتقال نفت به بازارهای جهانی، در شهر مكه گرد هم آیند.
گفته می شود ملك سلمان روز شنبه دعوت‌نامه‌هایی را برای سران كشورهای شورای همكاری خلیج فارس و سران اتحادیه عرب برای برگزاری دو نشست فوق‌العاده فرستاده است. این دعوت با استقبال امارات، بحرین و جیبوتی روبرو شده است.
هفته گذشته ارتش یمن در پاسخ به حملات عربستان سعودی، با استفاده از پهبادهای خود دو ایستگاه پمپاژ نفت كه به شركت آرامكو تعلق داشت در استان‌های «الدوادمی» و «عفیف» هدف قرار داد و پمپاژ نفت این كشور از شرق و به غرب سعودی برای ساعاتی متوقف شد. یك روز قبل از آن امارات اعلام كرد كه چهار نفتكش در ساحل امارت الفجیره در اقدامی خرابكارانه آسیب دیده اند و عربستان سعودی اعلام كرد كه دو نفتكش آسیب دیده، متعلق به ریاض است.
اما دعوت به شركت در این نشست ها در حالی انجام شده كه كشورهای عربی اختلافات بسیاری بر سر موضوعات مختلف با یكدیگر دارند و اختلافات عموما بر سر موضع گیری ها و مواضع در مورد ایران و سوریه است. بارزترین وجه این شكاف در مورد قطر خودنمایی كرد.
در سال 2017 سخنان تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی، پادشاه قطر كه در یك سخنرانی ایران را قدرتی بزرگ و ضامن ثبات در منطقه خوانده و حماس را نماینده فلسطینیان دانسته بود، با واكنش منفی و ناخشنودی دولت های عربی خصوصا عربستان روبرو شد و پس از آن در تاریخ 15 خرداد 1396 تمامی راه‌های زمینی، دریایی و هوایی عربستان و كشورهای همسو با آن با قطر بسته شد و عملا قطر در محاصره اقتصادی قرار گرفت.
اختلاف شورای همكاری خلیج فارس و قطر موجب شد كه نقش این شورا تا حدودی كمرنگ شود. در آخرین نشستی كه برگزار شد عربستان و كویت و امارات در سطح وزرا یا معاون نخست وزیران حاضر شده‌ بودند.
شورای همكاری كشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از ابتدا شورایی ضد ایرانی و متشكل از شش كشور شبه جزیره عربستان است این شورا در سال 1981 در ابوظبی تاسیس شد. كویت، بحرین، عربستان سعودی، قطر، امارات و عمان این نهاد را پس از انقلاب ایران و در تقابل با آن پایه‌گذاری كردند. اعضای شورای همكاری خلیج فارس در عرصه سیاست خارجی، امنیتی و دفاعی، و تجاری و بازرگانی با هم همكاری داشتند. این شورا همكاری نزدیكی با ایالات متحده داشته و مهم‌ترین شریك تجاری اتحادیه اروپا در جهان عرب بوده است.
در آذر ماه 1397 شیخ محمد بن عبدالرحمان الثانی، وزیر خارجه قطر، خواستار اصلاحات در شورای همكاری خلیج فارس شد او گفت كه شورای همكاری خلیج فارس قدرتی ندارد و نیازمند بحث بر سر مكانیسمی برای اصلاحات است.
قطر برای به چالش كشیدن عربستان در آذر ماه سال گذشته حتی از اوپك نیز خارج شد تا نشان دهد حاضر نیست در سازمانی كه عربستان و امارات دست بالا را در آن دارند باقی بماند.
اما این اختلافات به قطر محدود نشد در اجلاس اقتصادی منطقه ای كه دی ماه سال گذشته در لبنان برگزار شد، امیران كویت و قطر شركت نكردند و به جای رییس جمهور مصر، نخست وزیر این كشور به لبنان رفت. محمود عباس رییس تشكیلات خودگردان فلسطینیان نیز گفت قصد دارد به نیویورك برود.
در حال حاضر عربستان در شرایطی خواستار تشكیل جلسات شورای همكاری خلیج فارس و اتحادیه عرب شده است كه سایه اختلافات بر كشورهای عضو این دو سازمان عربی سایه افكنده است.
9229