رمضوخوانی، رسمی كهن و پابرجا

به گزارش ایرنا، رمضوخوانی یكی از رسوم دیرینه مردم خراسان جنوبی است كه عموما در نیمه ماه رمضان بعد از افطار توسط گروه های پنج تا 10 نفره انجام می شود.
مرسوم است كه در این گروه ها یك نفر به عنوان استاد رمضوخوانی كه معمولا از صدای خوشی برخوردار است مدح چهارده معصوم (ع) می كند و این گروه ها با عبور از كوچه پس كوچه های شهر و روستا ندای رمضو خوانی سر می دهند.
رمضوخوانی رسمی است كه بلند شدن صدای آن مرحمی بر دل نیازمندان هر محله است زیرا قرار است مزد و مواجبی كه از توانگران محله در این مراسم جمع می شود بین نیازمندان واقعی تقسیم شود.
اشعار رمضوخوانی بسته به رسم و رسومات هر منطقه در خراسان جنوبی متفاوت است اما كمك به نیازمندان نتیجه ای است كه در همه آنها مشترك است.

** رمضو آمد آمد رمضو
یكی از فعالان رمضان خوانی در روستای خراشاد خراسان جنوبی با بیان اینكه (رمضو آمد آمد رمضو، رمضو آمد خوش نام خدا) یكی از مهمترین اشعار رمضان خوانی در استان است گفت: اشعار رمضان خوانی در شهرستان های خراسان جنوبی متفاوت است اما این بیت تقریبا مشترك است.
حسن رضا خراشادی افزود: رمضان خوانی یكی از رسوم كهن در روستای خراشاد است كه قدمتی دیرینه دارد و هنوز به قوت خود باقی است.
وی ادامه داد: رمضان خوانی پیش زمینه ای برای شادباش ولادت كریم اهل بیت امام حسن مجتبی(ع) است كه مردم روستایی پس از برگزاری دوره های قرائت قرآن به خیابان ها می آمدند و این آیین اغلب تا سحر به طول می انجامید.
خراشادی اظهار داشت: گروه رمضان خوانی شامل مرشد كه به طور عموم از سادات روستا است، انباردار كه فردی امین است و پیشخوان ها می شود كه ندای رمضو آمد آمد رمضوی آنها از نیمه ماه مبارك رمضان برای بیشتر مردم خراسان جنوبی آشنا است.
وی یادآور شد: گروه رمضو خوانی با رهبری مرشد خانه به خانه روستا را می گردند و جلو درب خانه ها ضمن سرودن اشعار مربوط به رمضو خوانی برای صاحبان خانه ها طلب خیر و دعای رزق و روزی حلال می كنند.
خراشادی گفت: از آنجایی كه رفتن به حج و كربلا آرزوی دیرینه مردم این منطقه بوده یكی از اشعار این است كه رمضو آمد آمد رمضو، اهل این خانه بلند و بروند به كربلا. منظور از كلمه بلند پیشرفت است.
وی افزود: با آمین بعد دعا توسط پیشخوان ها صاحب خانه درب را باز می كند و هدیه ای را به انباردار تحویل می دهد كه بیشتر محصولات بومی منطقه نظیر گردو، عناب و یا وجه نقد است.
فعال رمضان خوانی با بیان اینكه هدایا پس از اتمام این آیین به مسجد محله برده می شود، تصریح كرد: مقداری از هدایا بین خود اعضا تقسیم و بقیه به بانیان مسجد برای خیرات و شادباش مردم و نیازمندان تحویل می شود.
وی استقبال از رمضان خوانان با سطل آب از ایوان خانه ها را یكی دیگر از رسم های این آیین بیان كرد و افزود: اعتقاد بر این است كه ماه رمضان ماه رهایی از گناهان است و مقصود از ریختن این آب زلال، رهایی از گناهان است.

** رمضان خوانی ثبت ملی
مسئول حوزه پژوهش اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان جنوبی هم گفت: مراسم رمضان خوانی به شماره 811 در تاریخ چهارم بهمن 1391 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
سید احمد برآبادی افزود: در شب های ماه مبارك رمضان پس از نماز و افطار عده ای در خانه های مردم به ویژه توانگران رفته و به امید گرفتن انعام (تنقلات و یا وجه نقد) اشعاری خاص می خواندند كه در اصطلاح محلی به آن رمضانی می گفتند.
وی اظهار داشت: به این ترتیب جلوی در هر خانه كه می رسیدند برای اینكه مطمئن شوند كسی در خانه هست یا نه یك نفر از بچه ها كه او را با عنوان استاد برگزیده اند با صدای بلند می گفت « رمضانی ما را می دهید یا بخوانیمش ».
وی ادامه داد: اگر در خانه كسی بود و چیزی به آنها می داد به درب خانه دیگر می رفتند وگرنه اگر احساس می كردند كسی در خانه هست و جوابی نمی دهند خواندن رمضانی را آغاز می كردند.
برآبادی گفت: ابتدا استاد مقدمه و دعایی می خواند و شاگردان بعد از هر جمله او می گفتند آمین و یادی از حضرت محمد (ص) و حضرت علی (ع) می كردند و رباعی هایی در مرثیه ائمه اطهار(ع) می خواندند.
وی افزود: این مراسم در شهرها و روستاهای بیرجند، قاین، نهبندان و سربیشه خراسان جنوبی برگزار می شود.
3215 * 6054