بازار کهنه قم با خطر بالقوه آتش سوزی مواجه است

شاهین ایل بیگی روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: ساماندهی تأسیسات برق بازار کهنه قم، تیمچه بازار و پاساژ حجت که دارای ارزش تاریخی هستند به منظور جلوگیری از آتش سوزی احتمالی ضروری است.
وی ادامه داد: عدم ایمن سازی مناسب مشکل است که بسیاری از بازارهای تاریخی کشور از جمله بازار کهنه قم را تهدید می‌کند به گونه‌ای که این بازار، تیمچه بازار و پاساژ حجت با خطر بالقوه آتش سوزی مواجه است.
ایل بیگی، با اشاره به حادثه آتش سوزی بازار قدیم تبریز ادامه داد: این موضوع زنگ هشداری است تا مانع از تکرار چنین حوادثی در سایر بازارهای تاریخی کشور شد.
بر اثر آتش سوزی بازار قدیمی تبریز که اواسط اردیبهشت ماه سال جاری دچار حریق شد، به این اثر تاریخی ارزشمند خسارت‌های سنگینی وارد شد.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم ادامه داد: در روزهای گذشته جلسات متعددی با هیأت مدیره بازار، تیمچه، بازار کهنه و پاساژ حجت به منظور رعایت اصول ایمنی و ضرورت ایمن سازی این مکان‌های تاریخی انجام داده‌ایم.
ایل بیگی با اشاره به پیگیری‌های صورت گرفته برای بررسی کارشناسانه وضعیت ایمنی بازار کهنه قم افزود: در برخی از این مکان‌های تاریخی از جمله پاساژ حجت شاهد حجم بسیار زیاد کابل و سیم برق هستیم که به دلیل مجاورت این کابل‌ها با تیمچه ارزشمند و تاریخی بازار قم، نگرانی‌هایی در این زمینه وجود دارد.
وی اظهار داشت: مشکلات و تهدیدات بالقوه بازار کهنه قم به ستاد بحران استان انعکاس داده شده است و در این زمینه ۴ میلیارد ریال اعتبار برای سال جاری در نظر گرفته شده است.
معاون اداره کل میراث فرهنگی قم، تاکید کرد: ساماندهی تأسیسات الکتریکی و مکانیکی مجموعه بازار قم، در اولویت پروژه‌های پیشنهادی سال ۹۸ استان به سازمان مرکزی بوده است و با نخستین تخصیص اعتبار در سال جاری در حوزه بافت‌های تاریخ، ساماندهی این بازار با سرعت بیشتری انجام می‌شود.
ایل بیگی با تاکید بر آمادگی این اداره کل برای امضای تفاهم نامه طرح مشارکت در حفاظت و مرمت آثار تاریخی با هیأت امنای بازارها و مکان‌های تاریخی استان ادامه داد: اداره کل میراث فرهنگی قم این آمادگی را دارد که بدون چشم داشت، در قالب این طرح، ۵۰ درصد هزینه مرمت، ساماندهی، تریینات چوبی و الحاق‌های آثار تاریخی را به صورت بلاعوض پرداخت کند.
وی با اشاره به تصویب کف سازی و جداره سازی بازار چهار سوق و بازار تاریخی قم در شورای فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان ادامه داد: با اجرای این طرح علاوه بر کف سازی و جداره سازی، با ایجاد کانال‌های تأسیسات، تأسیسات شبکه برق موجود در بازار نیز در قالب این طرح، اجرا می‌شود.
وی ساماندهی گذرهای تاریخی را از دیگر برنامه‌های در دستور کار این اداره کل دانست و ادامه داد: هشت گذر تاریخی با تأمین اعتبار ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال در سال گذشته بهسازی، کف سازی و بدنه سازی شدند، ضمن اینکه اداره میراث فرهنگی سال گذشته خود ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال برای مرمت، کف سازی و ساماندهی تأسیسات برخی با ایجاد کانال تأسیسات در بافت تاریخی هزینه کرده است.
از سال ۱۳۸۰ تاکنون، پنج دوره مرمت در بازار کهنه این استان که یکی از بازارهای تاریخی می‌باشد انجام شده است. این مرمت‌ها در مقیاس‌های مختلف شامل ایجاد طاق‌های فرو ریخته، سبک سازی، حذف الحاق‌ها، استحکام بخشی، سفید کاری، آجر فرش می‌باشد. در این بازار کارگاه‌های صنایع دستی از جمله رنگرزی سنتی، چاقو سازی، خراطی، نجاری، منبت کاری و غیره فعال است. این بازار که قدمت آن به دوران صفویه و قاجاریه باز می‌گردد در اواخر سال ۷۶ به ثبت ملی میراث فرهنگی رسید.
همچنین تیمچه بزرگ بازار قم که بزرگترین سقف ضربی هم نامیده می‌شود و شاهکار معماری دوران قاجار در قم محسوب می‌شود، این اثر تاریخی از نظر وسعت، هنر معماری و تزئینات، از جمله بناهای منحصر به فرد به شمار می‌رود که این مکان متشکل از بنایی با دو طبقه بالا با ۱۲ غرفه دارای اُرسی های زیباست که بیشتر آنها از بین رفته‌اند، بالای حجره‌ها در زوایا مقرنس گچی مشاهده می‌شود.
معماری زیبا و مجلل، تجارت تک کالایی آن، جایگاه طراز اول، و سکوت و آرامش از ویژگی‌های تیمچه بزرگ بازار قم است تیمچه با دو ورودی به راسته بازار نو راه می‌یابد.
تیمچه بزرگ قم در سال ۱۳۷۶ به شماره ۱۹۰۲ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده و طی سالیان اخیر توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قم مورد حفاظت و مرمت قرار گرفته است.
این اثر تاریخی در گذشته توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری طی چند دوره، فعالیت‌هایی نظیر بازسازی‌هایی در گنبد، تزئینات زیر گنبد، کف سازی و همچنین سبک سازی و آجر فرش کردن پشت بام صورت گرفته است.
۷۴۰۴/ ۶۱۳۳/‌