به گزارش ایرنا، حفاظت و مراقبت از جسم و روح یکی از مهم‌ترین تأکیدات دین مقدس اسلام است که با هر اقدامی که موجب آسیب رسانی و بیماری در بدن شود به مخالفت می‌پردازد.
داشتن تغذیه خوب و مناسب در تمام دوران زندگی ضامن بقا و سلامت است که این امر در ماه مبارک رمضان اهمیت دوچندان می‌یابد، مادران باردار، نوجوانان و سالمندان از جمله افرادای هستند که در دوره‌های آسیب پذیری از زندگی قرار دارند و این افراد به ویژه نوجوانان که در سنین رشد قرار دارند باید بدانند چه نوع تغذیه‌ای در فاصله افطار تا سحر می‌تواند از اثرات کم آبی می کاهد و منجر به بهبود رشد و رسیدن مواداصلی غذایی به بدن می‌شود.
**چرا وعده سحری برای نوجوان مهم است؟
یک عضو هیأت علمی و دانشیار دانشکده تغذیه علوم پزشکی کرمانشاه در گفت و گو با ایرنا، اظهار داشت: بدن نوجوانان برای اینکه بتواند کارهای روزانه را به بهترین شکل انجام دهند به انرژی و پروتئین مازاد دارند چرا که در حال رشد، خونسازی و عضله سازی هستند بنابراین این مورد در نوجوانان اهمیت بسیار دارد.
دکتر مصطفی نچواک از وعده سحری به عنوان مهم‌ترین وعده برای همگان و به ویژه برای نوجوان و افراد در حال رشد یاد کرد و افزود: در ساعات پایانی روزده داری، ممکن است بدن برای تأمین پروتئین از ذخایر خود استفاده کند که اگر وعده سحری را نخورده باشد این مقوله تشدید پیدا می‌کند و می‌تواند موجب اختلالاتی در رشد وی شود.
وی از قبل از اذان صبح به عنوان بهترین زمان برای خوردن سحری یاد کرد و از ترکیب پروتئینی و لبنی به عنوان وعده کامل یاد کرد و گفت: ترکیب غلات و سبزیجات به علت ارزش غذایی بالا نیز توصیه می‌شود.
**منبع غذایی حاوی آهن برای دختران توصیه می‌شود
نچواک با تاکید براینکه دختران نوجوان روزه دار باید مراقب دریافت کافی آهن به بدن باشند، افزود: منبع پروتئینی حاوی آهن در جیره غذایی آنان باشد.
وی با تاکید براینکه به هنگام افطار قطعاً بدن با کم آبی مواجه است، اظهار داشت: در این صورت باید کاری کرد که این کم آبی تشدید نشود و از انجام فعالیت شدید جسمی یا فعالیت‌هایی که نیاز به کار فکری بالای دارد در ساعات پایانی روزه خودداری کرد.
نچواک معتقد است، کم آبی روی تصمیم گیری اثر می‌گذارد و تصمیم‌های تاکتیکی را دچار وقفه می‌کند توصیه می‌شود کارهایی که نیاز به ظرافت و دقت خاصی دارد را به ساعات نزدیک شدن به افطار موکول نکنیم.
وی افزود: دیده شده در کشورهایی که افراد روزه می‌گیرند میزان تصادف و سانحه در ساعت‌های بعد از ظهر افزایش پیدا می‌کند و باید به این نکته توجه کرد که کم آبی ممکن است براین مسائل تأثیرگذار شود و اندکی سطح هوشیاری را کم می‌کند و بهتر است کارهای سنگین فکری و جسمی در صبح انجام شود و از سوی دیگر به هنگام افطار نیز باید درصدد جبران افت قند خون برآییم.
**دمای آب متناسب با دمای بدن باشد
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی با بیان اینکه کم آبی بر افت قند خون تأثیرگذار است، ادامه داد: آب بهترین نوشیدنی برای رفع کم آبی است و توصیه می‌کنم درجه حرارت آب به درجه حرارات بدن برای جذب بهتر نزدیک باشد تا دستگاه گوارش را دچار مشکل نکند.
به گفته وی، ترکیبی همانند نان و چای شیرین برای جبران افت قند و رفع کم آبی تأثیرگذار است.
وی بر مصرف افطار سبک تاکید کرد و افزود: نان، چای که اگر در صورت امکان به همراه پنیر و گردو باشد یک افطاری مناسب و ساده است که خرما هم در کنار آن توصیه می‌شود.
نچواک با بیان اینکه فاصله افطار تا شام در حدود یک و نیم تا ۲ ساعت باشد گفت: می‌توان شام یک وعده معمولی باشد.
**رنگ تیره ادرار نشانه کم آبی است
وی اضافه کرد: رنگ ادرار به هنگام افطار اندکی تیره می‌شود و به قهوه‌ای رنگ می‌شود، که طبیعی است و گویای کم آب شدن بدن است و فرد روزه دار با نوشیدن آب از وعده افطار تا سحر می‌تواند این رنگ را روشن کند.
این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه بر خوردن هشت تا ۱۰ لیوان آب به صورت متناوب از فاصله افطار تا سحر تاکید کرد و افزود: خوردن پی در پی آب می‌تواند موجب افت سدیم خون شود.
به گفته وی، خوردن سریع چای پس از غذا توصیه نمی‌شود و از عادات نامناسب غذایی است و موجب کاهش جذب آهن است.
**مصرف ماهی برای نوجوانان در حال رشد توصیه می‌شود
یک کارشناس تغذیه و رژیم درمانی در گفت و گو با ایرنا، مصرف ماهی در وعده شام را برای رشد و عضله سازی روزه اولی‌ها ضروری دانست.
مریم شیرمستی افزود: با توجه به اینکه نیاز روزه اولی‌ها به پروتئین و کلسیم بیش از سایر افراد است، باید لبنیات در اولویت‌های غذایی این افراد به ویژه در ماه مبارک رمضان گنجانده شود و این بدان معناست که شیر، فرنی، ماست و یا شیربرنج در برنامه افطاری آنان قرارداده شود.
به گفته این کارشناس تغذیه، استفاده از میوه‌ها و مغزها در فاصله بعد از شام تا قبل از خواب گنجانده شود.
**کاهو و سکنجبین در کاهش تشنگی مؤثر است
وی به ارائه راهکارهایی برای کاهش تشنگی پرداخت و گفت: مصرف کاهو به همراه سکنجبین موجب می‌شود که روزه دار تا حد بالایی بر تشنگی در طول روز غلبه کند.
شیرمستی در خصوص عوامل مؤثر در کاهش تشنگی در این ماه ادامه داد: سعی شود از مصرف غذاهای پرچرب و ادویه دار، گوشت و مواد پروتئینی در سحر جلوگیری شود و چنین خوراک‌هایی در برنامه شام روزه دار گنجانده شود.
این کارشناس تغذیه و رژیم درمانی اظهار کرد: مصرف خاکشیر به همراه عرق کاسنی در فاصله زمانی افطار تا سحر راهکار مناسب دیگری برای غلبه بر تشنگی خواهد بود.
وی بهترین زمان خوردن شام در ایام ماه رمضان را ۳۰ دقیقه بعد از افطار بیان کرد و افزود: ترکیب این ۲ وعده برای روزه دار سنگین خواهد بود.
به گفته شیرمستی، نوشیدن آب یخ به هنگام افطار مشکلات گوارشی و نفخ را به همراه دارد و نوشیدن آب گرم، چای کمرنگ و یا یک لیوان شیر انتخاب مناسبی در زمان افطار است.
**نوجوان روزه دار میوه و لبنیات بخورد
از سوی دیگر کارشناس تغذیه مرکز بهداشت شهرستان کرمانشاه در گفت و گو با ایرنا، اظهار داشت: اگر یک نوجوان که به سن تکلیف رسیده متناسب با سنش کمبود وزن و قد ندارد می‌تواند روزه بگیرد.
لیلا رضا زاده بر مصرف گروه اصلی غذایی برای نوجوان و افرادی که در سنین رشد قرار دارند، تاکید کرد و گفت: نان و غلات، گوشت و لبنیات، میوه‌ها، سبزیجات استفاده شود و تاکید می‌شود در این گروه در ۲ وعده ازشیر و لبنیات استفاده شود.
**مواد بسیار شیرین در کاهش یادگیری نوجوانان روزه دار اثرگذار است
وی با بیان اینکه موادغذایی باید مقوی و پرانرژی باشند، گفت: توصیه می‌شود نوجوانان از خوردن مواد شیرین همانند زولبیا و بامیه به هنگام سحر، خودداری کنند چرا که خوردن موادغذایی بسیار شیرین در ابتدا افزایش و سپس کاهش قند را به دنبال دارد که در نهایت موجب پایین آمدن کارآیی مغز و خلل در یادگیری می‌شود.
وی اضافه کرد: مایعات موردنیاز در طول روز در ایام رمضان باید از افطار تا سحر تأمین شود به گونه‌ای که در این فاصله هشت لیوان آب به تدریج مصرف شود.
رضازاده مصرف شربت‌های تقویتی و ویتامین‌ها را در صورت مشورت با پزشک تغذیه مجاز دانست و افزود: در صورتی که نوجوان در حال رشد به ویژه دختران کم خون نباشند مصرف مواد غذایی اصلی فوق برای آنان کافی است و باید نزدیک وعده‌های اصلی از خوردن چای و قهوه و رعایت این اصل تا ۲ ساعت بعد از شام خودداری کنند.
**احتمال زمین خوردگی سالمند به دلیل افت قند بالا است
وی با تاکید براینکه رعایت نکات تغذیه‌ای برای سالمندان روزه دار به دلیل بالا بودن کم آبی و افت فشارقند ضروری است، افزود: سقوط و زمین خوردگی در سالمندان بسیار شایع است و برای آنان مشکلات بسیاری ایجاد می‌کند.
این کارشناس تغذیه با اشاره به مشکلات دندانی و بلع در سالمندان اظهار داشت: مصرف میوه‌های رنده شده و انواع سوپ‌ها و آش ها برای این افراد مناسب است و چای کمرنگ از افطار تا سحر برا ی آنان مفید است.
**مادران باردار رژیم غذایی مناسب داشته باشند
رضازاده اضافه کرد، مطالعات اخیر نشان می‌دهد روزه داری برای مادران باردار از نظر رشد جنینی، در صورت استفاده از رژیم غذایی و وزن مناسب، مشکل ساز نخواهد بود که این امر در صورتی است که مشکلی در بارداری نداشته باشند.
گزارش از زهره کریم زاده
۷۴۶۰/۸۰۶۶
تاریخ انتشار: ۳ خرداد ۱۳۹۸ - ۱۲:۲۹
کرمانشاه- ایرنا- حال و هوای معنوی رمضان بر حفظ سلامت روحی و جسمی بنیان شده و نوجوانان، سالمندان و مادران باردار به عنوان افراد آسیب پذیر در صورت یک رژیم غذایی کارشناسی شده و نبود بیماری می توانند روزه بگیرند و از این فضای معنوی بهره ببرند.