به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری، پس از حدود سه سال نخست وزیری، همان پرونده ای که باعث ورود «ترزا می» به ساختمان شماره ۱۰ داونینگ استریت شد، استعفای وی از کرسی نخست وزیری بریتانیا را هم رقم زد. با شکست آخرین طرح نخست وزیر برای اجرایی شدن برگزیت در مجلس عوام انگلستان وی تنها راه را کناره گیری از رهبری حزب محافظه کار دید و اعلام کرد در تاریخ ۷ ژوئن آینده (۱۷ خرداد) با انجام این اقدام به صورت رسمی از نخست وزیری هم استعفا می کند.
ترزا می نخست وزیری بود که پیش از این حتی درجهت کسب پشتوانه قوی برای موفقیت در برگزیت، انتخابات زودهنگام را در سال ۲۰۱۷ برگزار کرد. اما این انتخابات هم کارساز نیفتاد و باعث شد حزب وی اکثریت را از دست بدهد و ضعیف تر از هر زمان دیگر به کار خود ادامه دهد.
از همان زمان مخالفان می به ویژه در حزب کارگر خواستار استعفا وی شدند. در واقع همانگونه که نتایج همه پرسی برگزیت باعث استعفای «دیوید کامرون» نخست وزیر پیشن بریتانیا شد، موضوع خروج از اتحادیه اروپا یک نخست وزیر دیگر انگلستان را هم قربانی ساخت.
ترزا می تاکنون چند بار طرح هایی را برای مناسب ترین نوع خروج از اتحادیه اروپا به نمایندگان مجلس ارائه کرد و در همه موارد قادر به جلب نظر نمایندگان نشد. میزان مخالفت ها به اندازه ای بود که حتی برخی اعضای حزب محافظه کار هم به جرگه مخالفان نخست وزیری پیوستند.
**آینده مبهم بریتانیا با برگزیت
به باور تحلیلگران دو دلیل در انتخاب این تاریخ برای استعفا مطرح است. نخست اینکه تا آن زمان جانشین احتمالی می برای نخست وزیری مشخص می شود و نکته دوم آن است که تا آن زمان دیدار رئیس جمهوری آمریکا از لندن هم به پایان می رسد.
اما در هر صورت آینده برگزیت اکنون مبهم تر از هر زمان دیگر شده است. برخی شرایط موجود را به نفع لندن می دانند و برخی دیگر اما با این تحلیل مخالف هستند. در گزارش خبرگزاری «رویترز» اینگونه آمده است که با استعفای ترزا می اکنون لندن می تواند در مذاکراتی تازه، با قدرت چانه زنی بیشتری به گفت و گو با بروکسل بپردازد و احتمالاً امتیازات بیشتری را دریافت کند. با اینحال به نظر می رسد امید به انعطاف بیشتر اتحادیه اروپا و پذیرش شرط های بریتانیا چندان عملی نباشد زیرا این اتحادیه اعلام کرده است که تنها توافق مورد پذیرش را همان معاهده ۵۸۰ صفحه ای با "ترزا می" می داند.
اتحادیه اروپا تا پایان اکتبر سال جاری به بریتانیا در مورد خروج از اتحادیه مهلت داده است. بعضی چهره ها همچون «بوریس جانسون» اعتقاد دارند لندن باید بدون هیچ توافقی از اتحادیه خارج شود تا اروپایی ها از خود انعطاف بیشتری نشان دهند؛ برخی دیگر هم تاکید دارند باید همه پرسی دوباره ای در مورد برگزیت صورت بگیرد. تارنمای روزنامه «فایننشال تایمز» در گزارشی عنوان داشت که کناره گیری ترزا می موجب شکسته شدن بن بست برگزیت نخواهد شد و گشایشی را در مشکلات لندن ایجاد نمی کند. دلیل عمده این امر نیز به نگاه محافظه کاران به برگزیت مربوط است.
برخی رسانه ها همچون روزنامه «نیویورک تایمز» اعتقاد دارند استعفای ترزا می باعث آشفتگی بیشتر بریتانیا می شود. برگزیت از زمان تایید غیرقاطعانه خود در همه پرسی ژوئن ۲۰۱۶ هر دو حزب محافظه کار و کارگر را به وضعیت هشدار برده است. از یک سو رویکرد موافقان برگزیت در انگلستان قدرتمندتر و برگزاری همه پرسی دوم غیرممکن تر از قبل شده است. از طرف دیگر پافشاری اروپا هم نشان می دهد دستیابی به توافقی بهتر دور از ذهن تر از قبل شده است.
** دشواری های برگزیت برای نخست وزیر
برخی ناظران رویکردهای ترزا می و ضعف مدیریتی وی بر پرونده برگزیت را مهمترین عامل برای شکست می دانند. گزارش فایننشال تایمز، ترزا می را آخرین تلفات برگزیت دانست و تاکید کرد مهمترین هدف وی اجرای برگزیت بود اما تحولات نشان داد این وظیفه بسیار سخت و بزرگ تر از توان وی بود. این روزنامه بریتانیایی توصیه کرد رهبران حزب محافظه کار پس از ترزا می به جای آنکه راه حل ویران کننده خروج بدون توافق از برگزیت را دنبال کنند، باید به فکر نهایی کردن توافق با اتحادیه اروپا باشند. نخست وزیر بعدی باید برخلاف ترزا می از خود انعطاف و ابتکار عمل بیشتری نشان دهد.
یکی از چالش های مهم از نگاه این روزنامه ویژگی های شخصیتی ترزا می بود زیرا وی بدون مهارت های سیاسی در اندازه های یک رهبر ملی به ویژه در مقابل چالش های بزرگ همچون برگزیت ارزیابی شده است. ترزا می دارای دیدگاه استراتژیک به مسائل نبود و حتی سیاست های وی باعث شکاف در میان اعضای حزب محافظه کار هم شد. چنین خط مشی هایی بسیاری از همفکران محافظه کار را هم از نخست وزیر دور کرد و باعث استعفای تعداد زیادی از وزرای وی نیز شد. در واقع وی در حالی نخست وزیری را واگذار کرد که اعتماد همه طرف ها را از دست داده است.
در این چارچوب موفقیت در برگزیت نیازمند تغییر نگرش رهبران حزب محافظه کار است اما نکته اینجاست که مخالفان، توافقی مشابه با ماحصل تلاش های سه ساله می را نخواهد پسندید بلکه آنها روابطی نوین با اتحادیه اروپا را می خواهند.
نشریه «پلیتیکو» هم در گزارشی با عنوان «تراژدی ترزا می» آورده است وی اگرچه شغلش را دوست داشت اما برای آن آمادگی کاملی را نداشت. پس از ماه ها فشار از سوی افکار عمومی، سیاستمداران، رسانه ها و حتی هم حزبی ها، دوره نخست وزیری وی در روزهای پایانی ماه می به آخر رسید. برخی تحلیلگران در مورد پافشاری ترزا می برای ماندن در مقام نخست وزیری بر این باورند یکی از خواسته های اصلی وی آن بود که بتواند در دوره زمانی بیشتری نسبت به «گوردون براون» در این پست باقی بماند. بروان دو سال ۳۱۹ روز نخست وزیر بود و ترزا می در ۲۸ می به این رکورد دست پیدا می کند.
پلیتیکو هم ویژگی های شخصیتی و روند تصمیم سازی ها را در شکست ترزا می بسیار موثر دانست و آورد ترزا می چهره ملی بامزه ای بود که حتی برگزاری انتخابات زودهنگام هم باعث از دست دادن اکثریت وی در مجلس شد. در واقع از همان زمان شکست رویکردهای وی به برگزیت نمایان شد؛ نخست وزیر نه تنها در میان افکار عمومی بلکه محبوبیت خود را در همه جامعه از دست داده است. «ترزا می» در دوره نخست وزیری با ۵۱ وزیر همکاری کرد که ۳۴ نفر از آنها از مقام خود استعفا دادند. حتی در ماه دسامبر گذشته در رای گیری که به مثابه رای اعتماد به وی بود ۱۱۷ نفر از اعضای مجلس (حدود یک سوم از تعداد کل) علیه وی رای دادند.
طبق تحلیل پلیتیکو این یک تراژدی است که برگزیت باعث ورود و خروج ترزا می به ساختمان نخست وزیری شد اما اکنون «بریتانیا ناامیدانه به مکانی پر اختلاف تبدیل شده است به نحوی که شاید هیچ سیاستمداری نتواند موفقیتی را در زمینه برگزیت کسب کند؛ به طور قطع ترزا می بیشترین تلاش ها را برای این کار انجام داد اما کافی نبود».
پژوهش **۹۱۳۰ **1552