به گزارش خبرنگار ایرنا، همه ساله در فصل بهار وقتی که طبیعت سرسبز مازندران به روزهای پایانی بهشتی ترین ماه سال یعنی اردیبهشت می رسد، مراتع ییلاقی استان بر روی دام های سبک و سنگین دامداران سنتی گشوده می شود. مازندرانی ها به اینجا به جایی دام و تعلیف آنها در مرتعی پر از علوفه که دستکم هشت ماه دست نخورده باقی مانده بود، قرق شکنی می گویند.
مراتع مناطق ییلاقی همه ساله در فصل بهار پس از رشد کافی گیاهان در اواخر ماه اردیبهشت یا اوایل خرداد بر روی دامداران گشوده می شود و زمان آغاز چرای دام ها در این مراتع هم بر اساس پروانه چرای دامداران، شرایط رویش گیاهی منطقه و همچنین تغییرات جوی و آمادگی مراتع بنا به تشخیص اداره منابع طبیعی و هماهنگی با دامداران تعیین می شود.
امسال با توجه به بارش سنگین برف در آخرین روزهای اسفند سال گذشته و سیل و سیلاب اوایل فروردین که سبب ماندگاری بیشتر سرما در ارتفاعات شده بود، رویش علوفه به تاخیر افتاد و به همین دلیل هم اداره مراتع منابع طبیعی مازندران برنامه قرق شکنی و ورود به مراتع ییلاقی را در مناطق مختلف بین یک تا دو هفته به تاخیر انداخت.
** ۴۴ هزار هکتار مرتع در سوادکوه
مراسم قرق شکنی در منطقه سنگرج آلاشت با برگزاری آیین ویژه که در آن جمعی از مسئولان کشوری، استانی و شهرستانی حضور داشتند، برگزار شد.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سوادکوه در این مراسم که نهمین دوره قرق شکنی و کوچ عشایر منطقه محسوب می شد، گفت: قرق شکنی یک سنت دیرینه است که هر سال باشکوه تر از سال گذشته برگزار می شود.
حمید رضا احمدی با بیان اینکه در شهرستان سوادکوه ۴۴ هزار هکتار مرتع وجود دارد، افزود: در این شهرستان حدود یک هزار و ۷۱۷ بهره بردار با ۶ شرکت تعاونی و یک انجمن صنفی وجود دارد که مرتع داری می کنند.
وی با اعلام اینکه زمان ورد دام به مراتع بسیار حائز اهمیت است، گفت: قرق شکنی یکی از آسان ترین روش برای حفظ و احیاء مرتع است تا دام به موقع وارد مرتع شود.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سوادکوه هدف از قرق شکنی را ورود دام به مراتع و تقویت پوشش گیاهی، تولید بذر و حفاظت از خاک اعلام کرد.
** نیاز دستگاه قضایی به شعبه مرتعداران
رئیس دادگستری سوادکوه هم در این مراسم با بیان اینکه بخشی از پروندهای محاکم شهرستان مربوط به اختلاف میان دامداران است، گفت: این پرونده ها هم اکنون در شورای حل اختلاف که متشکل از ۲ شعبه رکنی، یک شعبه صلح و شعبه روستائی است، رسیدگی می شود.
احمد محمدی با اعلام اینکه برای حل مشکل دامداران باید شعبه ای در شورای حل اختلاف تحت عنوان واحد مرتعداری و سازش تشکیل شود، افزود: این واحد حرف دامدار را بهتر متوجه می شود تا بتوانیم اختلافات میان آنان را به سازش تبدیل کنیم.
وی به کسانی که دام های خود را در مراتع رها می کنند تذکر داد و گفت: اگر این افراد فکری به حال دام خود نکنند حتماً دستگاه قضا ورد پیدا می کند و با ضبط این دام ها ان ها را در اختیار ستاد اجرایی حضرت امام (ره) قرار می دهد.
رئیس دادگستری سوادکوه بیان کرد: رها بودن دام در مرتع باعث می شود تا حقوق مرتعداران ضایع و از بین برود.
پارسال مراسم قرق شکنی در شهرستان سوادکوه در منطقه نیزه بن کبوتر اسطل سرخ آباد برگزار شده بود.
بر اساس آمارهای رسمی بیش از ۳۸۷ هزار هکتار مرتع در حوزه اداره کل منابع طبیعی مازندران - ساری قرار دارد که از نظر میزان و پراکندگی پوشش گیاهی به مراتع درجه یک، دو و سه تقسیم می شوند. از این میزان مرتع بیش از ۶۰ درصد درجه یک و خوب به شمار می رود که با مدیریت، نگهداری و کنترل ورود دام و قرق، پوشش گیاهیشان حفظ می شود.
۱۳ هزار و ۵۰۰ خانوار نیز بهره بردار دام متکی به مراتع در این منطقه هستند .
بر اساس برنامه ریزی اداره مرتع منابع طبیعی مازندران منطقه ساری، امسال زمان کوچ دامداران منطقه آمل به مراتع ییلاقی و بالا دست بیست دوم خرداد، دامداران بابل و سوادکوه شمالی شانزدهم خرداد و دامداران ساری، نکا، بهشهر و گلوگاه نیز طبق سنوات گذشته از پانزدهم خرداد است.
بر اساس این برنامه ریزی، چرای دام در مرتع ییلاقی ۹۰ تا ۱۰۰ روزه بوده و ورود هر گونه دام به مراتع خارج از زمانبندی ممنوع است.
طبق آمارهای رسمی حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد دامی در حوزه منابع طبیعی مازندران منطقه ساری وجود دارد.
مازندران حدود ۲میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار مساحت دارد که از این مقدار حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار آن عرصه های طبیعی اعم از جنگل و مرتع است.
برای حفاظت و مدیریت عرصه های طبیعی مازندران ۲ اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری در ساری و نوشهر فعالیت دارد که منطقه ساری حدود ۷۱ درصد و نوشهر حدود ۲۹ درصد این عرصه ها را مدیریت می کند.
۷۳۳۴/۱۶۵۴