به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش‌های خبری ایرنا، مدتی است که «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا در فرصت‌های مختلف و از تریبون‌های گوناگون، موضوع مذاکره با تهران را مطرح می‌کند و از نشان دادن اشتیاق خود برای نشستن با مقامات ایران پشت میز مذاکره ابایی ندارد.
در این ارتباط مقامات عالی رتبه جمهوری اسلامی نیز بارها اعلام موضع کرده‌اند که اظهارات حجت الاسلام «حسن روحانی» رئیس جمهوری روز چهارشنبه هشتم خرداد از آن جمله بود.
رئیس جمهوری کشورمان در آستانه روز قدس، تاکید کرد: معیار برای ما کلام نیست، بلکه عمل آنها است؛ هر زمان آنها دست از ظلم نسبت به ملت ایران برداشته و تحریم‌های ظالمانه را کنار گذاشته و در برابر تعهدات خود پایبند بوده و به میز مذاکره‌ای که خودشان ترک کردند و برهم زدند، بازگشتند، راه به روی آنها بسته نیست.
از سخنان روحانی آشکارا می‌توان به این نتیجه رسید که شرط مذاکره با آمریکا بازگشت این کشور به برجام و گفت وگو در قالب ایران و ۱+۵ است؛ توافقی که ترامپ بی اعتنا به نگرانی‌های بین المللی، اردیبهشت ماه پارسال از آن خارج شد و متعاقب این تصمیم، تحریم‌های ثانویه را در دو مرحله علیه ایران به اجرا درآورد.
از این رو نه تنها رئیس جمهوری ایران بلکه دیگر مقامات کشورمان اقداماتی چون لغو تحریم‌ها، بازگشت به برجام، انجام تعهدات آمریکا در چارچوب توافق هسته‌ای و مسائلی از این دست را پیش نیاز هر نوع گفت وگویی با کاخ سفید ارزیابی می‌کنند.
ترامپ اما همزمان با ابراز اشتیاق به مذاکره، اهرم فشار و تهدید را نیز در دست دیگر خود دارد. او هفته گذشته در ژاپن وقتی از ایران صحبت می‌کرد، لحن خود را بیش از پیش ملایم ساخت و گفت ««ما به دنبال تغییر رژیم در ایران نیستیم ما به دنبال این هستیم که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد.» او همچنین افزود: من معتقدم که ایران مایل به مذاکره است و اگر آنها مایل به مذاکره باشند ما هم خواهان آن هستیم.
اما در طرف دیگر، ابزارهای تهدید آمریکا قرار دارند که حضور ناو «یو اس اس آبراهام لینکلن» در آب‌های خلیج فارس، استقرار سیستم پاتریوت و جنگنده‌های بی ۵۲ در منطقه از جمله آنها است. ضمن اینکه به تازگی مقامات آمریکایی از اعزام ۱۵۰۰ نیروی نظامی به خاورمیانه خبر داده‌اند.
بهره گیری ترامپ از ابزارهای متنوع فشار برای کشاندن تهران پشت میز مذاکره، سیاستی است که شاید در قبال برخی بازیگران منطقه‌ای و بین المللی مؤثر واقع شود اما به باور ناظران در ارتباط با ایران نتیجه نداده و نخواهد داد. بی تردید تداوم چنین سیاست دوگانه‌ای، بیش از پیش بذر بی اعتمادی را در ذهن مردم و مقامات کشورمان نسبت به سیاست‌های آمریکایی خواهد کاشت.
در مواضعی که اخیراً رهبر معظم انقلاب و مقامات وزارت امور خارجه در برابر موضوع مذاکره با ترامپ اتخاذ کرده‌اند، بدبینی و بی اعتمادی به سیاست‌های آمریکای دوره ترامپ موج می‌زند.
رهبر معظم انقلاب اواخر اردیبهشت ماه در جمع سران قوا، مسئولان و کارگزاران نظام، مذاکره با آمریکا را سم دانست و تاکید کرد: گزینه قطعی ملت ایران در مواجهه با دشمن، مقاومت در همه زمینه هاست، چرا که مذاکره با دولت کنونی امریکا سمّ مضاعف است، البته جنگی نخواهد شد بلکه برخورد، برخورد اراده هاست.
این سخنان مقام معظم رهبری در آستانه روز قدس نیز بار دیگر البته با ادبیاتی متفاوت تکرار شد. وی روز چهارشنبه هشتم خردادماه در دیداری سه ساعته با هزاران نفر از استادان و اعضای هیأت‌های علمی دانشگاه‌ها با تاکید بر اینکه «مذاکره تاکتیک آمریکا برای تکمیل راهبرد فشار به ایران است»، تاکید کرد: آمریکایی‌ها معمولاً برای رسیدن به اهداف خود یک راهبرد دارند و یک تاکتیک. راهبرد آنها «فشار» با هدف خسته کردن طرف مقابل است و سپس از «مذاکره» به عنوان مکمل فشار استفاده می‌کنند تا به خواسته خود برسند.
مقامات وزارت امور خارجه نیز همواره هر نوع مذاکره با آمریکایی که برجام را ترک کرده و با فشارهای حداکثری خود در پی توافقی مجزا از برجام است، مخالفت کرده‌اند. در همین ارتباط «سید عباس عراقچی» سه شنبه هفته گذشته در قطر، بخشی از صحبت‌های خود را در گفت وگو با مقامات این کشور به مذاکره با آمریکا اختصاص داد و هر گونه مذاکره‌ای را منتفی دانست.
همان طور که اشاره شد، مقامات جمهوری اسلامی ایران یکی از شروط مذاکره با آمریکا را تعهدپزیری و بازگشت ترامپ به برجام می‌دانند در حالی که گویا کاخ سفید علیرغم تکاپو برای انجام مذاکره با تهران، ۱۲ شرط «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه سرلوحه مذاکرات احتمالی قرار داده است؛ واقعیتی که با تازگی «مورگان اورتاگوس» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا از آن پرده برداشته و اظهار امیدواری کرده که «ایران با در نظر گرفتن این شروط پشت میز مذاکره حاضر شده و همانند یک کشور نرمال رفتار کند.»
پمپئو پارسال برای مذاکره با تهران شروطی کذائی را مطرح کرد که گویی بیشتر برای مذاکره نکردن طرح شده بود تا مذاکره کردن!
توقف غنی سازی اورانیوم، تعطیلی رآکتور آب سنگین اراک، اجازه دسترسی کامل و بدون قید و شرط به آژانس برای بازرسی تمامی سایت‌ها در سراسر ایران، پایان دادن به برنامه موشک‌های بالستیک، آزادی تمامی شهروندان آمریکایی و متحدان آن، دست برداشتن ایران از حمایت حزب الله، حماس و جهاد اسلامی، خارج شدن ایران از خاک سوریه تنها چند مورد از آن شروط بود.
با نگاهی هر چند کوتاه به مطالبات گزاف پمپئو، می‌توان به این پرسش که «چرا نمی‌توان با آمریکای ترامپ مذاکره کرد؟»، پاسخ داد.
پژوهش **۹۲۴۲**۱۵۵۲