«محسن شریعتی نیا» روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، با اشاره به جنگ تجاری چین و آمریکا و افزایش تنش ها بین دو کشور گفت: اختلافات اقتصادی چین و آمریکا که این روزها در عرصه رسانه ای و عمومی جهان تحت عنوان جنگ تجاری نام برده می شود، بیشتر یک مسئله ساختاری میان دو قدرت مسلط و در حال ظهور است. در واقع، این به موضوع به چالش رهبران در روابط بین الملل ارتباط ندارد. هرچند که نوع رویکرد و روانشناسی ترامپ این مسئله را تشدید کرده است.
وی اظهار داشت: جنبه دیگر این مسئله، احساس عمومی فزاینده ای است که در ایالات متحده نسبت به نوع مناسبات اقتصادی میان آمریکا و چین شکل گرفته که بسیاری از آمریکایی ها، این مناسبات را غیرمنصفانه و بیشتر به سود و منفعت چینی ها می دانند.
این پژوهشگر مسائل بین الملل ادامه داد: یکی از ابعاد تشدید تنش ها میان چین و آمریکا این است که سیاستمدارانی که بیشتر به چین حمله می کنند، امکان رای آوری گسترده تری را کسب کرده و پایگاه اجتماعی بیشتری به دست می آورند. در واقع، یکی از توجهات بیش از حد و روزافزون نسبت به این مسئله در سطح رهبران به ویژه ترامپ معطوف به رای آوری و کسب اعتبار از سوی مردم آمریکاست.
شریعتی نیا درخصوص آخرین وضعیت مذاکرات چین و آمریکا گفت: آخرین اتفاق مهمی که در مذاکرات میان چین و آمریکا رخ داد، این است که قرار بود طرفین ۱۵۰ صفحه توافق را برای مناسبات اقتصادی و تبادلات تجاری با یکدیگر در دیدار سران چین و آمریکا امضا کنند که طرف چینی در آخرین لحظات این توافق را با برخی از اصلاحات و تغییرات به طرف آمریکایی داد که واشنگتن آن را قبول نکرد.
وی افزود: مذاکرات تجاری چین و آمریکا هم اکنون متوقف شده و آمریکا در قبل این اقدام، تعرفه های گمرکی خود را افزایش داده است و همین مسئله موجب شده تا آینده مذاکرات در هاله ای از ابهام قرار بگیرد.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی پیش بینی در مورد آینده مذاکرات چین و آمریکا بسیار سخت دانست و خاطرنشان کرد: چینی ها از یک طرف نمی خواهند رقابت ها را تشدید کرده و تنش ها افزایش یابد چون در موقعیت ضعف قرار دارند و با افزایش تنش ها ضربه می خورند ولی از سوی دیگر، نمی خواهند به آمریکا امتیاز بدهند زیرا آمریکایی ها امتیازات زیادی را از آنها طلب کرده اند.
شریعتی نیا دستیابی به یک توافق مورد رضایت طرفین را دشوار خواند و ابراز داشت: ممکن است در آینده در مواقعی آتش بس هایی میان طرفین برقرار شود ولی رقابت های چین و آمریکا ادامه می یابد و به نظر می رسد الگوی رفتاری واشنگتن و پکن مبتنی بر تنش و رقابت خواهد بود.
وی درباره اثرگذاری جنگ تجاری چین و آمریکا بر مذاکرات آمریکا و کره شمالی بیان کرد: پس از ناکامی آمریکا در دور دوم مذاکرات با کره شمالی، ایالات متحده چین را متهم به کارشکنی و عدم جلو رفتن مذاکرات کرد. بی تردید جنگ تجاری چین و آمریکا، در مذاکرات میان واشنگتن و پیونگ یانگ موثر است.
این کارشناس ارشد مسائل چین مهمترین ابزارهای ایالات متحده در برابر چین را بازار این کشور و شرکت های چینی وابسته به آمریکا دانست و یادآور شد: بسیاری از شرکت های چینی برای تامین قطعات و فروش محصولات خود وابسته به آمریکا هستند. حجم مبادلات تجاری این دو کشور سالانه بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار است که این مسئله موجب می شود چینی ها نتوانند بازار آمریکا را نادیده بگیرند.
شریعتی نیا با بیان اینکه تسلط آمریکا بر بازار فناوری اطلاعات و قدرت تکنولوژیک از اهرم های قدرتمند دیگر آمریکا در برابر چین است، عنوان کرد: در همین چارچوب مشاهده کردید که آمریکا چه ضربات سهمگینی به شرکت هوآوی وارد کرد. هم گوگل و هم شرکت مایکروسافت استفاده شرکت هوآوی از خدمات گوگل و نرم افزار اندروید را با محدودیت هایی روبه رو کرده اند. علاوه براین برخی از قطعات سخت افزاری هوآوی همچنان از آمریکا تامین می شد که صادرات آن به چین متوقف شد.
وی درباره تحریم شرکت هوآوی چین از سوی آمریکا به بهانه عدم رعایت تحریم ها علیه ایران ابراز داشت:بهانه تحریم شرکت هوآوی ارتباط با ایران بود. چون ارتباط با ایران بخش کوچکی از همکاری های این شرکت است و ایران سهم اندکی در مناسبات هوآوی دارد.
این کارشناس مسائل چین یادآورشد: اصولا آمریکا به دنبال امنیتی سازی شرکت های چینی و برخورد با چین است و ارتباط با ایران یا کره شمالی بهانه ای خوب برای مشروع جلوه دادن تحریم هایش است.
شریعتی نیا اضافه کرد: آمریکا علاوه بر تسلط بر بازار فناوری اطلاعات و قدرت تکنولوژیک، بر بازارهای مالی جهان هم مسلط است و کشورها را برای همکاری با چین یا آمریکا بر سر دو راهی قرار می دهد. این همان کاری است که آمریکایی ها نسبت به ایران نیز انجام می دهند و با تهدید به تحریم و تنبیه، آنها را عملا به نابودی تهدید می کنند.
این استاد دانشگاه درباره رویکرد اروپا در قبال جنگ تجاری چین و آمریکا گفت: رقابت تجاری چین و آمریکا برای اروپایی ها بسیار مهم است. آنها رقابت هایی با چینی ها دارد ولی نه توان مقابله با چین را دارند و نه مانند آمریکا به مسئله چین نگاه می کنند. آنها از یک سو، برای آنکه آمریکا کمتر به سراغشان بیاید و هم برای مقابله با چینی ها، آمریکا را به مقابله با چین تشویق می کنند.
چین یکی از خریداران سنتی نفت ایران است. آمریکا با عدم تمدید معافیت خریداران نفت ایران عملا کشورهایی مثل چین را در تنگنا قرار می دهد. شریعتی نیا در پاسخ به این سوال که آیا اسیب زدن به اقتصاد چین را نمی توان یکی از اهداف تحریم های نفتی ایران عنوان کرد، گفت: عدم صادرات نفت ایران به چین برای ضربه زدن به ایران و هم ایجاد مشکل برای چینی ها مهم است ولی به این اندازه نیست که بخواهیم تحریم نفتی ایران را تنها به این مسئله مختص کنیم.
وی با بیان اینکه نفت ایران تنها پنج درصد از منابع مورد نیاز چین به انرژی را تامین می کند، تصریح کرد: سهم نفت در سبد انرژی چین ۲۰ درصد است و هنوز بخش اعظم صنعت چین، زغال سنگ پایه است و سهم اندک ایران از این سبد، ضربه چندان بزرگی به چینی ها وارد نمی کند و این کشور می تواند خلاء نفت ایران را از بازار دیگر کشورها جبران کند.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی حمایت چین از ایران را به خاطر جنبه های استراتژیک آن دانست و خاطرنشان کرد: چین به دلیل عدم تغییر موازنه در خاورمیانه و معادلات بین المللی به سود آمریکا از ایران در مقابل فشارهای آمریکا حمایت می کند. در واقع چین با حمایت از ایران می خواهد تهران ضربات جدی تر و بیشتری ناشی از فشارها و تحریم های آمریکا نبیند.
سیام**م. ا.ت**۲۰۲۱**