قطع درختان پایتخت که بویژه پس از مصوبه برج-باغ‌ها شدت گرفت، بسیار بیشتر از قبل همگان را درگیر خود کرد و کار به جایی رسید که اعضای شورای اسلامی شهر تهران در دوره پنجم یکی از نخستین مصوباتشان را به همین موضوع اختصاص دادند و مصوبه برج- باغ را لغو کردند.
اما با لغو این مصوبه، موضوع خاتمه پیدا نکرد و به این راحتی هم پیدا هم نمی‌کند زیرا موضوع بسیار پیچیده‌تر از این حرف هاست؛ مردم ملک‌هایی دارند که درختانی در آنها واقع شده است؛ افراد قصد ساخت و ساز در ملکشان را دارند و قانونگذار هم نمی‌تواند به طور کلی مانع ساخت و ساز در املاک مردم شود بلکه باید زمینه را طوری مهیا کند که هم فرآیند کار ساختمانی مردم نخوابد و هم فضای سبز که نقش ریه‌های تنفسی شهر را دارند، در امان بمانند.
بگذریم که صدور مجوز ساخت در برخی باغات بعد از لغو این مصوبه و در دوره جدید مدیریت شهری نیز - بویژه موضوع ۶۲ پرونده برج- باغ - خبرساز بود و مدیران شهری گفتند مالکان این باغ‌ها قبل از ابطال مصوبه برج- باغ برای ساخت اقدام کرده بودند، هزینه‌ها را پرداخته و حقوق مکتسبه برایشان ایجاد شده بود.
این درحالی است که براساس آمار اعضای شورای شهر تهران در بازه زمانی ۱۰ ساله از ۱۳۹۶ به قبل در نتیجه مصوبه برج- باغ حدود ۱۳۰ هکتار از باغ‌های شهر تهران مفتِ مفت از بین رفته‌اند و درختان به برج تبدیل شده‌اند.
بعد از لغو مصوبه برج - باغ و در دوره جدید مدیریت شهری، مصوبه خانه - باغ با قوانین سفت و سخت‌تر و البته سیاست‌های تشویقی، جایگزین مصوبه قبلی شد تا هم امور ساختمانی مردم جریان داشته باشد و هم بتوان درختان را هم حفظ کرد.
اما باوجود این مصوبه، مساله باغات تهران همچنان باقی است و در نشست‌های شورای اسلامی شهر تهران، موضوع تشخیص باغ بودن یا نبودن پلاک‌های ثبتی شهروندان به صورت موردی بررسی می‌شود؛ موضوعی که از نظر برخی اعضای شورا نیازمند کاری کلی‌تر، دقیق‌تر و حساب شده تر حتی از نظر قانونگذاری دارد زیرا به زعم ایشان، نمی‌توان با قوانین سفت و سخت و ابزارهای سلبی و تنبیهی، زمینه صیانت از فضای سبز را فراهم کرد چون ممکن است این رویه، نتایج معکوسی به همراه داشته باشد.
باتوجه به اهمیت موضوع و از آنجا که مساله باغ‌ها از جهات مختلف برای شهر تهران حائز اهمیت است، خبرنگار ایرنا در این باره و با موضوع شرایط تشخیص باغ بودن یا نبودن پلاک‌های ثبتی به سراغ رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران رفته و روز شنبه با وی مصاحبه کرده است.
محمدسالاری که عضویت در دوره قبلی شورای اسلامی شهر تهران را نیز تجربه کرده معتقد است: برای حفظ باغات پایتخت بازنگری در قوانین فرادستی ضرورت دارد.
وی که با صراحت می‌گوید «در ۲ دهه اخیر مدیران شهری با رویکرد صرف درآمدزایی برای شهر و رسیدن به منافع مالی رویکردی را اتخاذ کردند که موجب شد بسیاری از درختان از بین برود» تاکید دارد باید فکری اساسی برای ملاک‌های تشخیص باغات کرد.
** کاری نکنیم مردم درخت نکارند
سالاری تاکید دارد که در حال حاضر «کمیت و تعداد درختان» در تشخیص باغ بودن ملاک عمل است و این موضوع موجب می‌شود شهروندان برای جلوگیری از باغ بودن ملک خود، دیگر درخت نکارند.
وی با بیان اینکه نباید دچار افراط و تفریط شویم، بلکه همه ابعاد موضوع را در نظر بگیریم تصریح می‌کند: مالکان باغات باید از باغ به منفعت برسند و این انگیزه ایجاد شود که مالک باغ را حفظ کند.
سالاری می‌افزاید: باید در عین اینکه نگاهمان حفاظت از باغات است بر حقوق مردم هم توجه کنیم و باید بدانیم که با نگاه از بالا به پایین، باغات ایجاد نشده‌اند که بخواهیم با این نگاه آنها را حفظ کنیم.
عضو شورای تهران می‌گوید: در مصوبه خانه- باغ بسته‌های تشویقی در نظر گرفته شده اما باغات تهران - خارج از موضوع شمول مصوبه خانه - باغ - هم نیازمند بسته‌های تشویقی دیگری است.
وی تاکید می‌کند: ارزیابی رفتار جامعه شهری و روستایی کشور طی دهه‌ها و سده‌های گذشته نشان می‌دهد که جوامع مبتنی بر تمایلات ذاتی خود به درخت و محیط زیست، درختان را کاشته‌اند و باغات را ایجاد کرده‌اند.
سالاری با بیان اینکه علاقه به درختان موجب شکل گیری تهران به عنوان باغ- شهر و خانه- باغ شده بود و تعداد قابل توجهی از درختان در املاک ایجاد و نگهداری شده‌اند می‌افزاید: این درختان اکنون دارای بُن‌های قابل توجهی هستند.
وی اظهارمی دارد: اما در عین حال این نگرانی و پرسش وجود دارد که آیا صرفاً اتخاذ رویکرد سلبی و تنبیهی برای حفظ باغات موجب افزایش صیانت و حفاظت از درختان و باغات می‌شود یا این رویکرد کاهش زمینه‌های حفاظت از درختان را به دنبال خواهد داشت؟
**مسئولیت مدیریت شهری دوره پنجم
عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه می‌دهد: رفتار شورای شهر تهران در دوره پنجم و مدیریت شهری فعلی، دیده بان های شهری، رسانه‌ها و جامعه مبنی بر برخوردهای سلبی و بسته‌های تنبیهی سخت گیرانه برای حفظ باغات در نوع خود قابل تأمل و تا حدی درست است اما به نظر می‌رسد این رویکردهای سختگیرانه شورا و شهرداری می‌بایست در ادامه راه تعدیل و مجموعه‌ای از بسته‌های تشویقی برای حفاظت از باغات ارائه شود.
سالاری خاطرنشان می‌کند: نگرانی جدی وجود دارد که اگر در تأیید میزان خسارت مربوط به قطع درختان یا در تشخیص باغات صرفاً رویکرد سختگیرانه اتخاذ کنیم در آینده جامعه شهری ذاتاً با هر نوع نهال و کاشت درخت رابطه تقابلی پیدا کند و این بسیار خطرناک است.
تهرام/۷۲۴۴/ ۱۰۰۸