پوتین همچنین تحریم کمپانی‌های فناوری چینی را «اولین جنگ عصر دیجیتال» توصیف کرد. پوتین ادامه داد ایالات متحده امریکا برای دهه‌های متوالی خود را پرچم‌دار اقتصاد و بازار آزاد معرفی می‌کرد اما حالا که رقیبان قدرتمندی برای اقتصاد امریکا در جهان ایجاد شده‌اند، به بازار آزاد پشت کرده است چرا که احساس می‌کند سلطه خود را بر جهان از دست خواهد داد.
سخنرانی‌های شی و پوتین در سن‌پترزبورگ نشان‌دهنده نزدیک‌تر شدن بیش از پیش پیوندهای دو رهبر قدرتمند شرق همزمان با گسستن روابط‌شان با واشنگتن بود. پوتین شخصا رییس‌جمهور چین را در سن‌پترزبورگ به گردش برد، بازدید از کلکسیون آثار رنسانس موزه هرمیتاژ و گردش با قایق تفریحی روی رودخانه شهر، از جمله برنامه‌های دو رهبر شرقی در کنار یکدیگر بود. این هشتمین سفر شی جین پینگ به روسیه از سال 2013 تاکنون است و به گفته کاخ کرملین دو رهبر تاکنون 30 ملاقات رسمی و کاری با یکدیگر داشته‌اند. از جمله توافق‌های مهمی که در سفر اخیر شی به روسیه میان دو رهبر امضا شد، استفاده از ارزهای ملی در معاملات میان دو کشور بود. رهبران روسیه و چین همچنین با انتقاد از رفتار امریکا در قبال توافق هسته‌ای با ایران، در دیدار دوجانبه با یکدیگر خواهان تلاش برای حفظ برجام شدند و تاکید کردند: «دو طرف بر اهمیت حفاظت از همکاری‌های تجاری و اقتصادی دوجانبه با ایران تاکید و قاطعانه با هرگونه تحریم یکجانبه‌ای که از سوی هر کشوری با اتکا به قوانین داخلی خود علیه هر کشور دیگری اعمال شود، مخالفت می‌کنند.»
روسیه و چین هر دو از سیاست‌های دولت امریکا و متحدانش در سال‌های اخیر ناخرسند هستند، ادعاهایی مانند دخالت در انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا، حمایت از استقلال‌طلبان شرق اوکراین، ضمیمه کردن کریمه به خاک روسیه، ادعای ترور مخالفان با سلاح شیمیایی و برخی ادعاهای حقوق بشری باعث شده است تا تحریم‌های متعددی از سوی دولت‌های غربی علیه روسیه وضع شود. همزمان پکن هم درگیر تعرفه‌های 25 درصدی است که دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا بر معادل 250 میلیارد دلار از واردات از این کشور وضع کرده است. ترامپ تهدید کرده است که در آینده 300 میلیارد دلار دیگر از صادرات چین را نیز مشمول تعرفه خواهد کرد. اقدام‌های اخیر امریکا علیه چین به جنگ جهانی تجاری تعبیر شده است. شی جین‌پینگ با اشاره به این جنگ تجاری تاکید کرد که کشورها باید نسبت به حفظ و اصلاح مقررات جاری تجارت اهتمام کنند نه اینکه بابت هر مساله کوچک ناخرسند جزئی، این قوانین و مقررات را کنار بزنند. شی جین پینگ با اشاره به یک ضرب‌المثل گفت: «اگر کک‌های روی کت خزتان ناراحت‌کننده هستند، نباید کت خز را درون تنور بیندازید.» او با اشاره به نظام تجاری حاکم در جهان گفت: «باید از نظام چندجانبه کنونی تجارت حفاظت کرد.» پوتین هم در سخنان خود تاکید کرد که امریکا قصد دارد «نظام قانون‌محور کنونی میان کشورهای مستقل» را با نظامی جایگزین کند «که امریکا و کشورهای قدرتمند اقتصادی دیگر اصول و مقررات را به دیگران تحمیل کنند.»
واشنگتن مدعی است که چین با مقررات غیرمنصفانه باعث ضرر امریکا در تجارت دو کشور شده است. شی جین‌پینگ با طعنه به این استدلال گفته است که «ممکن است گروهی از کشورها در یک میدان منصفانه، منفعت نبرند.» نظام تجاری موجود جهان براساس نظام تجارت آزاد و تعرفه‌های ناچیز برای واردات کالا از کشورهاست. روزگاری امریکا از اصلی‌ترین حامیان این نظام تجاری شناخته می‌شد اما اخیرا با ظهور دونالد ترامپ، امریکا با جنگ تعرفه‌ای علیه رقبای این کشور در بازارهای جهانی، به‌شدت این نظام را در معرض خطر قرار داده است. ترامپ ادعا می‌کند با وضع تعرفه علیه کشورهایی که «به امریکا احترام نمی‌گذارند» و «شرایط تجاری غیرمنصفانه‌ای برای ایالات متحده ایجاد کرده‌اند» آنها را به توافق‌های تجاری منصفانه‌تر متقاعد خواهد کرد. پیش از این روسیه و چین، راسا متهم به اختلال در نظام تجارت آزاد بین‌المللی می‌شدند اما با سیاست‌های اخیر دولت امریکا این دو کشور، به اصلی‌ترین منتقدان امریکا در مانع‌تراشی برای تجارت آزاد تبدیل شده‌اند.
ولادیمیر پوتین، همزمان از اقدام امریکا در تحریم کمپانی هوآوی هم انتقاد کرد. کمپانی هوآوی، بزرگ‌ترین کمپانی فناوری اطلاعات چین و مبتکر خطوط ارتباط‌های نسل پنجم G5 است. واشنگتن هوآوی را به جاسوسی برای دولت چین و کمپانی‌های فناوری چینی را به سرقت اختراع‌های امریکایی متهم می‌کند. دولت امریکا همچنین به دولت‌های اروپایی فشار می‌آورد تا از وابستگی خود به صادرات انرژی روسیه به ویژه گاز طبیعی و نفت خام تولید این کشور بکاهند و گاز مایع امریکا را جایگزین آن کنند.
در شرایطی که رهبران چین و روسیه در نشست انجمن اقتصادی سن‌پترزبورگ سخنرانی کردند، نماینده‌ای از امریکا در آن حاضر نبود. جان هانتسمن، سفیر ایالات متحده امریکا در روسیه که قرار بود به نمایندگی از کشورش در نشست شرکت کند در اعتراض به بازداشت یک تاجر امریکایی در روسیه، این اجلاس را تحریم کرد. مسکو اجلاس سن‌پترزبورگ را برای تشویق سرمایه‌گذاری در روسیه سالانه برگزار می‌کند. حجم تجارت میان روسیه و چین در سال 2018 به 108 میلیارد دلار رسیده است؛ رقمی که نسبت به سال 2017 بیش از 25 درصد رشد نشان می‌دهد.
شی جین پینگ، از چهارشنبه هفته گذشته به روسیه رفته بود و در دیدار رسمی‌اش با ولادیمیر پوتین او را «بهترین دوست» خودش خطاب کرد. در دیدار روسای جمهوری چین و روسیه، همچنین توافقنامه ایجاد خطوط ارتباطی نسل پنجم تلفن همراه توسط کمپانی هوآوی در روسیه میان دو کشور امضا شد. پوتین همچنین در پاسخ به سوال خبرنگاران در این زمینه که آیا در جنگ تجاری میان چین و امریکا، قصد جانبداری از چین را دارد یا نه، گفت: «یک ضرب‌المثل چینی هست که می‌گوید وقتی ببرها با هم در دره می‌جنگند، میمون باهوش کناری می‌ایستد تا ببیند کدام‌یک برنده می‌شوند.»
منبع: روزنامه اعتماد، یکشنبه 19 خرداد 98
ایرنا مقاله** 1194