سرزمینهای کرانه باختری در کنار غزه، از جمله مناطق اشغالشده در سال 1967 است که از سوی بخش عمدهای از کشورهای جهان به عنوان سرزمینهای فلسطینی به رسمیت شناخته میشود و بر اساس طرحهای پیشین سازش، قرار بود به عنوان سرزمین دولت مستقل فلسطینی به یک کشور تبدیل شود. در طول دهههای گذشته، مهاجران یهودی با ساخت شهرکهای غیرقانونی در این سرزمینها برای تغییر بافت جمعیتی و رسمی کردن اشغال آن تلاش کردهاند. جناح راست و افراطیهای رژیم اشغالگر بر ضمیمه کردن این شهرکها به دولت ادعاییشان در سرزمین اشغالی تاکید دارند و بنیامین نتانیاهو هم در تبلیغات انتخاباتی اخیر خود از الحاق این شهرکها به «اسراییل» سخن گفته است.
جنبش فتح با انتشار بیانیهای در واکنش به اظهارات سفیر امریکا در سرزمین اشغالی فلسطین تاکید کرد که این اظهارات نشانه تغییر عمده سیاست امریکا در قبال سرزمینهای فلسطینی است و نشان میدهد «موضع رسمی امریکا، همان موضع شهرکنشینان اسراییلی است.» به گزارش تایمز آو اسراییل، در بیانیه فتح آمده است: «این موضعگیری دورنمای هر فرآیند صلحی را نابود میکند و راهحل دو کشوری را از بین میبرد.» در این بیانیه همچنین آمده است: «رییس تشکیلات خودگردان فلسطین به صلح متعهد است اما نه به هر قیمتی؛ صلحی عادلانه، جامع و پایدار بر اساس قوانین بینالمللی، قطعنامههای سازمان ملل متحد و اصل تشکیل دو کشور که فریدمن در حال حاضر از آنها طفره میرود.»
سخنگوی جنبش حماس اعلام کرده که آماده است تا از کرانه باختری در مقابل برنامههای جدید امریکا حمایت کند. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان حازم قاسم، سخنگوی جنبش مقاومت فلسطین (حماس) در واکنش به اظهارات سفیر امریکا در سرزمینهای اشغالی اعلام کرد: «از اظهارات دیوید فریدمن، سفیر امریکا در اسراییل کاملا روشن است که امریکا کرانه باختری را هدف قرار داده است.» سخنگوی حماس گفت: «فریدمن دیدگاه جریان افراطی اسراییل را پذیرفته است.» وی افزود: «تشکیلات خودگردان باید دست مقاومت را برای مقابله با معامله قرن باز بگذارد.»
سفیر ایالات متحده امریکا در سرزمین اشغالی فلسطین، در مصاحبهای که روز شنبه توسط روزنامه نیویورکتایمز منتشر کرده بود، در پاسخ به سوالی در مورد ضمیمه کردن بخشهایی از سرزمینهای اشغالی کرانه باختری رود اردن به سرزمینهای تحت کنترل رژیم اشغالگر گفتهبود: «مادامی که مشخص نشود چه مساحتی از سرزمینها، با چه شرایط و تحت چه منطقی قرار است به اسراییل ضمیمه شود و اینکه این پیشنهاد چه منفعتی برای اسراییل و منطقه خواهد داشت، نظری در این مورد نداریم. مسائلی که میخواهیم بدانیم این است که چگونه چنین اقدامی میتواند مشکلات را حل کند و مشکل جدیدی ایجاد نمیکند.» وی در این گفتوگو ادعا کرده است که «اسراییل برای حاکمیت بخشی از سرزمینهای کرانه باختری و نه همه آن، حق دارد.»
با وجود اظهارات سفیر امریکا در سرزمین اشغالی فلسطین، واشنگتن حاضر به تایید برنامه این کشور برای به رسمیت شناختن الحاق کرانه باختری به رژیم اشغالگر نشده است. به گزارش رویترز یک مقام دولت امریکا به شرط پنهان ماندن نامش گفته است که دولت واشنگتن «هیچ برنامهای برای ضمیمه شدن یکجانبه بخشهایی از کرانه باختری ندارد و تاکنون چنین برنامهای نه در اختیار اسراییل گذاشته شده است و نه در دولت امریکا تحت بررسی است.» دولت ترامپ نزدیک به دو سال است که در صدد رونمایی از طرحی با عنوان «معامله قرن» است که قرار است بر اساس آن مساله فلسطین حل شود. در طول دو سال گذشته دولت ترامپ قدس اشغالی را بر خلاف مقررات بینالمللی و قطعنامههای شورای امنیت به عنوان پایتخت رژیم اشغالگر به رسمیت شناخت، بخشهایی اشغالشده از خاک سوریه را نیز به رژیم اشغالگر بخشید، کمکهای بشردوستانه به نهادهای امدادی به آوارگان فلسطینی را قطع کرد و دفاتر تشکیلات خودگردان فلسطینی در واشنگتن را تعطیل کرد.
در واکنش به این اقدامات، تشکیلات خودگردان فلسطینی گفتوگوهای خود با دولت امریکا را کاملا تعلیق کرده است و از قبل اعلام کرد که طرح معامله قرن را نخواهد پذیرفت. جارد کوشنر، جیسون گرینبلات و دیوید فریدمن، سه مقام امریکایی هستند که مسوول تهیه طرح معامله قرن شدهاند و ادعا کردهبودند که بعد از پایان ماه رمضان این طرح را علنی خواهند کرد اما با توجه به شکست بنیامین نتانیاهو در تشکیل کابینه رژیم اشغالگر به نظر میرسد که رونمایی از این طرح بعد از نزدیک به دو سال تاخیر، بار دیگر به آینده موکول شود. واشنگتن همچنین طرح برگزاری یک کنفرانس اقتصادی در بحرین را مطرح کرده که در آن قرار است «کمکهای اقتصادی به فلسطینیان» برای بهبود زندگی آنان بررسی شود.
سفیر امریکا در سرزمینهای اشغالی در مصاحبه روز شنبه خود مدعی شدهبود «بسیاری از تجار فلسطینی برای شرکت در این کنفرانس اظهار آمادگی کردهاند، زمانی که بحث دیدار با قدرتمندترین و ثروتمندترین کسب و کارهای جهان در میان باشد، همه از آن استقبال میکنند.» این دیپلمات صهیونیست امریکایی همچنین از رای ممتنع دولت پیشین امریکا به قطعنامه محکومیت شهرکسازی در کرانه باختر انتقاد کرده است و میگوید: «اگر دولت اوباما قطعنامه محکومیت شهرکسازی در کرانه باختری را وتو کردهبود، حالا فلسطینیها تصور نمیکردند کرانه باختری و قدس شرقی متعلق به آنهاست و شهرکسازی در آنجا نقض فاحش حقوق بینالمللی محسوب میشود.»
وزیر خارجه فرانسه، ژان ایو لو دریان، روز شنبه در سفرش به مراکش از طرح محرمانه امریکا موسوم به معامله قرن انتقاد کرد و گفت: «ما اعتقاد داریم که با این رویکرد نمیتوان به آرامش رسید.» لو دریان تاکید کرد که فرانسه در کنار اتحادیه اروپا تصمیم امریکا را برای شناسایی قدس اشغالی به عنوان پایتخت رژیم اشغالگر نمیپذیرد. به گفته وزیر خارجه فرانسه، تصمیم ایالات متحده در مورد قدس نشان میدهد «رویکرد امریکا این نیست که به سویی برود که هر دو طرف از آن خرسند باشند.» سفر وزیر خارجه فرانسه به مراکش دو هفته بعد از سفر اخیر داماد رییسجمهور امریکا، جارد کوشنر، به مراکش صورت میگیرد؛ سفری که تهیهکننده طرح صلح امریکا در آن تلاش کردهبود تا حمایت مراکش را از طرح خود جلب کند. ناصر بوریطه، وزیر خارجه مراکش تاکید کرده است که کشورش تا پس از رونمایی از طرح موسوم به معامله قرن در مورد آن موضعگیری نخواهد کرد.
مصطفی برغوثی، سیاستمدار فلسطینی هم فریدمن را «سخنگوی شهرکنشینان غیرقانونی» توصیف کرده است. صائب عریقات، دبیرکل سازمان آزادیبخش فلسطین هم با انتشار پیامی در حساب کاربری توییتر خود تاکید کرده است «اظهارات فریدمن نشان میدهد که رویکرد دولت ترامپ در مورد منطقه، فقط در جهت اقدام برای ضمیمه کردن سرزمینهای اشغالی است.» به گفته این مقام ارشد فلسطینی، اظهارات سفیر امریکا به مثابه «جنایت جنگی» است و نشان میدهد که «عدم مشارکت هیات فلسطینی در اجلاس اقتصادی بحرین کاملا توجیهپذیر است.» به گفته این مذاکرهکننده ارشد فلسطینی، سخنان سفیر امریکا نشان میدهد که تا چه اندازه دولت کنونی امریکا تعصب اسراییلی دارد.
اظهارات سفیر امریکا در سرزمینهای اشغالی با انتقاد سیاستمداران چپگرای رژیم اشغالگر هم مواجه شده است. تمار زندبرگ، رهبر حزب چپگرای مریتس با انتشار توییتی نوشت: «فریدمن باید بداند که سفیر امریکا در اسراییل است، نه سفیر امریکا در شهرکهای یهودینشین، ضمیمه کردن کرانه باختری رود اردن یک فاجعه برای اسراییل است.»
از: شهاب شهسواری
منبع: روزنامه اعتماد، دوشنبه 20 خرداد 98
ایرنامقاله ** 1194