شهرستان اردکان با دارا بودن صنایع متعدد فولاد، کاشی، شیشه، نساجی و بیشترین تعداد کوره پخت آهک، آسفالت، آجر و صنایع تولید شن و ماسه و بیشترین تعداد معادن فلزی و غیرفلزی و وجود کویرهای بکر وسیع و مناطق و زیستگاه‌های طبیعی در استان از اهمیت و جایگاه مهمی برخوردار می‌باشد و رتبه اول صنعتی و معدنی و وسعت را دربین شهرستان‌های استان به خود اختصاص داده است.
در بخش تجهیزات و پرسنل اداری و اجرایی متأسفانه با توجه به پتانسیل‌ها ویژه‌ای که در شهرستان وجود دارد نسبت به دیگر شهرستان‌ها یا هم وزن یا کمتر از بعضی از مناطق است.
بر اساس نتایج حاصل از طرح مطالعه شناسایی کانون‌های مولد گرد و غبار استان، در شهرستان اردکان سهم اصلی ایجاد کانون‌های آلودگی هوا در به ترتیب مربوط به منابع نقطه‌ای شامل، معادن و صنایع و نقاط دفن و دپو نخاله‌های ساختمانی و صنعتی می‌باشد و عامل دوم منابع صفحه‌ای شامل اراضی ملی و طبیعی و اراضی ملی تغییر کاربری داده شده و کویرها می‌باشد.
عامل سوم منابع خطی شامل، جاده‌های خاکی معادن و جاده‌های مزارع و راه‌های خاکی ای ایجاد شده درمراتع می‌باشد.
بیش از ۹۰ درصد معادن با توان غبارزایی بالا در شهرستان اردکان قرار گرفته و از بین ۱۰ شهرستان استان (اردکان، اشکذر، میبد و یزد در گروه شهرهای درمعرض شدید گردو غبار می‌باشند که از ۲۰۰ روز سال حداقل یک ساعت گردو غبار را در شبانه روز دارند.
اما خوشبختانه به همت مسئولان و حساسیت‌های بالای مردم شهرستان در بخش محیط زیست علی رغم تمام شاخصه‌های بالا در بخش محیط زیست و توسعه صنعتی و وسعت شهرستان لذا به لحاظ اولویتی برای شروع مبارزه با رفع آلودگی در استان، اشکذر با ۹۳ امتیاز رتبه اول، میبد با ۸۹ امتیاز رتبه دوم و یزد با ۷۶ امتیازرتبه سوم و اردکان با ۷۵ امتیاز رتبه چهارم را در بین شهرستان‌های در معرض شدید گرد و غبار قرار دارد.
علی رغم فشارهای زیاد سرمایه‌گذاران وبرخی مسئولان خوشبختانه این اداره افتخار دارد که در مسیر شمال و شمال شرق شهرستان که تنها مسیر تنفسی و تغذیه هوای سالم به شهرستان و به عنوان ریه شهرستان برای حفظ سلامت محیط و هوای شهر و شهروندان می‌باشد از استقرار هرگونه صنعت جلوگیری به عمل آورده و پیشنهاد به حفظ کاربری اراضی یا توسعه فضای سبز و مراکز تفریحی را در مسیر داشته است.
اقدامات مؤثر و تأثیرگذار و فعالیت‌های محیط زیست شهرستان در سال‌های گذشته:
تشدید نظارت‌ها و پایش های شبانه روزی تیم پایش شهرستان بر فعالیت صنایع مستقر در شهرستان که علی رغم کمبود نیروی انسانی و امکانات از ابتدای سال ۹۷ تاکنون تعداد ۱۸۰۹ مورد پایش که تعداد ۱۳۲۷ مورد پایش روزانه و ۴۸۲ مورد شبانه و تعداد ۹۰ مورد صنایع اخطار رفع الایندگی از اداره محیط زیست دریافت و تعداد هشت مورد صنایع خاطی به دادگاه معرفی و تعداد ۲۹ مورد صنایع درلیست صنایع الاینده محیط زیست قرار گرفتند و یک مورد صنعت الاینده با حکم قضائی و پیگیری این اداره پلمپ و ۳ صنعت بزرگ فولادی به پایش انلایبن متصل گردیده است.
با پیگیری این اداره و حمایت مسئولان و قوه قضائیه برای اولین بار در کشور سیستم‌های نوین کنترل آلودگی و فرار دود در ۲و احد فولاد القایی شهرستان اجرا که به عنوان طرح پایلوت و الگو در کشور مطرح می‌باشد.
نصب ۲ نمایشگر نمایش وضعیت آلودگی شهرستان و نصب ۲ دستگاه پالایش آلایندگی که یک مورد دستگاه سنجش دارای نقص فنی و از مدار خارج شده است.
در راستای کنترل و کاهش ذرات معلق ۹۹ درصد سنگ شکن‌های واحدهای کاشی شهرستان مسقف و دارای سیستم کنترل الودگی می‌باشد.
در راستای کاهش آلودگی ناشی از کارخانجات تولید شن و ماسه در شهرستان تمام سنگ شکن‌ها و واحدهای تولید شن و ماسه ملزم به اجرای حصار کشی مناسب و ایجاد فضای سبز گردیدند وعدم صدور پروانه بهره برداری انها تا اجرای کامل ضوابط زیست محیطی را در دستور کار داشته است
اصلاح خط تولید آهک سنتی واحدهای موجود در شرق اردکان به صورت نیمه صنعتی و نصب فیلتر مناسب و رعایت ضوابطزیست محیطی وایجاد حصار مناسب
اجرای پایش های دوره‌ای سه ماهه از صنایع توسط ازمایشگاه متعدد که این اداره در سال ۹۷ تاکنون تعداد ۲۵ مورد نظارت بر نحوه تست و عملکرد و راستی ازمایی نتایج این واحدها را داشته است.
اعمال محدودیت استقرار و توسعه صنایع در محور عقدا و چک چک و حاشیه شهرستان و هدایت سرمایه گذاران به نقاط کمتر بهره مند شهرستان (ساغند و رباط)
در حوزه طبیعی شهرستان اردکان با دارا بودن تنها پارک ملی استان و یک منطقه حفاظت شده و یک پناهگاه حیات وحش دره انجیر به عنوان اخرین ذخیره گاه یوزپلنگ ایرانی در حوزه کویر مرکزی ایران با وسعتی بالغ بر ۴۰۰ هزار هکتار و علیرغم خشکسالی‌های سال‌های گذشته و تلفات حیات وحش و مشکلات ناشی از خشکسالی‌ها و تخریب زیستگاه‌ها و فعالیت گسترده معادن این اداره با اجرای اقدامات مبارزه با خشکسالی و پروژه‌های عمرانی و احداث ۲۷ مورد منبع و آبشخوار با حجمی بالغ ۱۸۱۰ مترمکعب و اجرای طرح‌های آبخیزداری و جلوگیری از هجوم دام و شتر به عنوان الگو در کشور در راستای طرح‌های مقابله با خشکسالی مطرح می‌باشد.
با حمل تانکر آب و علوفه و گشت و کنترل با ۴ دستگاه خودروی پیکاپ و پنج باب محیط بانی فعال و ۱۰ نفر نیروی اجرایی محیط بان و حمایت‌های مردمی و سازمان‌های مردم نهادهای فعال اقدام به حفظ و حراست از عرصه‌های طبیعی و ذخایر ژنتیکی شهرستان نموده که از سال ۹۴ تاکنون تعداد ۳۹ پرونده تخلف شکار و صید با ۷۶ نفر متخلف دستگیر و تحویل مقامات قضائی شهرستان شده است.
متوسط کشوری حفاظت هر ۵۰۰۰ هکتار یک نفر محیط بان می‌باشد حال اینکه شهرستان در مناطق تحت مدیریت سازمان با هر محیط بان ۴۰/۰۰۰ هکتار یعنی هشت برابر متوسط کشوری حفاظت را انجام می‌دهد و به علاوه وسعت زیستگاه‌های شهرستان ۲۳ هزار کیلومتر مربع می‌باشد.
پیشنهادات این اداره در راستای بهبود وضعیت زیست محیطی شهرستان:
تأمین اعتبار لازم در راستای تکمیل و راه اندازی مرکز تحقیقات زیست محیطی شهرستان در راستای اعمال وظایف سازمانی در بخش‌های مختلف و تخصصی.
اعلام شعاع ممنوعه و رعایت حرایم زیستی شهر دراستقرار صنایع در محور عقدا به مهریز و بلااخص دشت اردکان با توجه به بارگذاری‌های بیش از حد.
جبران خسارت ناشی از فعالیت معادن در مناطق تحت مدیریت در همان شهرستان هزینه و جبران گردد با توجه به فعالیت معدن آنومالی دی ۱۹ در شهرستان اردکان و تأثر آن بر حیات وحش شهرستان لذا ارتقا سطح حفاظتی مناطق آزاد شهرستان و حذف تعارضات دام مناطق در راستای حفظ گونه‌های حیات وحش و تنوع زیستی شهرستان مورد انتظار می‌باشد
تأمین هزینه خرید یک دستگاه سنجش ذرات معلق پرتال در شهرستان و جانمایی شهرک صنعتی جدید و پهنه استقرار صنایع جدید در منطقه.
"مرتضی عزیزی" رئیس حفاظت محیط زیست اردکان
۷۵۴۴/ ۶۱۹۷