ساعت ۲۳:۴۵ شامگاه هشتم می ۱۹۴۵، نیروهای نظامی هیتلر که ۹ روز قبل خودکشی کرده بودند به فعالیتهایشان پایان دادند. برای مردان و زنان جوانی که در سراسر آلمان در خیابانها جشن و پایکوبی میکردند، امکان بازگشت مجدد نازیها آنقدر غیرقابل تصور بود که به آنان جرأت به آتش کشیدن تصاویر هیتلر را داده بود. اما پیرترها گفته «کارلهاینریش مارکس»، فیلسوف آلمانی را خوب بهخاطر داشتند که گفته بود «تاریخ دوبار تکرار میشود: بار اول بهصورت تراژدی و بار دوم بهصورت کمدی.» ۷۴ سال پس از آن روزها، زخمهای کهنه نازیسم بار دیگر در آلمان سر باز کردهاند. تاریخ دوباره تکرار میشود اما این بار برخلاف گفته مارکس، تکرار تاریخ بیش از قبل تراژیک است.
نازیسم در آلمان امروزی هرچند غیرقانونی است، اما بقایا و احیاکنندگان نازیسم مشهور به «نئونازیها» در آلمان و خارج از آن فعال هستند. آنان تا یک دهه پیش عمدتاً بهصورت زیرزمینی فعالیت میکردند، اما حالا به صحنه میدانی آمدهاند و نهتنها در خیابانها که در پارلمان و احزاب سیاسی آلمان در قالب جریان جدیدی که در رسانههای اروپایی از آنها به «راست افراطی» تعبیر میشود، فعالیت میکنند. سیاستهای مهاجرتی آلمان باعث شد در چند سال گذشته این جریان با شعار مخالفت با مهاجرت، طرفداران زیادی را دور خود جمع کند. بحرانهای منطقهای در غرب آسیا و آفریقا باعث شد آلمان که با بحران جمعیت کهنسال مواجه است و نیاز به نیروی کار جوان دارد، مقصد بسیاری از مهاجران شود.
آلمان پس از آمریکا با ۱۲ میلیون مهاجر در رتبه دوم جذب بیشترین مهاجر قرار گرفته است. نئونازیها در پوشش راست افراطی بهویژه در چهارسال گذشته که آلمان بیش از یکمیلیون مهاجر را پذیرفت، فعالیتهای خود را تشدید کردند تا با مهاجران که گاهی مشکلاتی را نیز بههمراه داشتند، مبارزه کنند. اما توانایی آنها برای اثرگذاری در سیاستهای مهاجرتی بهقدری نبود که بتوانند در روند پذیرش مهاجرت خللی ایجاد کنند، بنابراین فعالیتهای زیرزمینی و خشونتبار را در پیش گرفتند. آنها مخاطب اصلی خود را مهاجران آلمانی قرار دادند و اقداماتشان علیه آنها ساماندهی شده است.
در تازهترین اقدام، یک گروه راست افراطی نئونازی برای مهاجران ترکزبان شهر کلن بیانیههای تهدیدآمیز ارسال کرده است. گروه راست افراطی «Atomwaffen Division Germany» که تاکنون مسئول چندین اقدام نژادپرستانه ازجمله دو بمبگذاری و برخی سرقتهای بانکی است، این بیانیهها را در چندین روز در حومه این شهر ارسال کرده است. نکته قابلتامل در ارسال این بیانیهها، همزمانی آن با پانزدهمین سالگرد حمله به یک خانواده ترکتبار در کلن است. در ژوئن ۲۰۰۴ اعضای یک گروه نئونازی موسوم به «اناسیو»، یک دوچرخه حامل بمب میخی را در مرکز بخش مهاجران مسلمان و ترک رها کردند که بر اثر انفجار آن ۲۲ نفر زخمی شدند و خسارتهای زیادی به ماشینها و مراکز تجاری آن حومه وارد شد.
ترور عضو حزب مرکل
گروههای راست افراطی از مخالفان سرسخت آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان بهدلیل حمایت از مهاجران است. یک دهه قبل آنها در روستاها و حومههای شهر فعال بودند و میهمانی برگزار میکردند و آواز «هیتلر پیشوای من است» میخواندند و به هیتلر سلام (هایل هیتلر) میکردند؛ اما الان در مراکز شهرها فعالیت میکنند. اگر دهه قبل آنها دست به قتل مخالفانشان و مهاجران در روستاها و شهرهای کوچک میزدند، امروز در مرکز شهر چهرههای سیاسی را ترور میکنند. والتر لوبکه، عضو حزب دموکرات مسیحی آلمان یکی از افرادی است که هفته پیش در خانه خود به ضرب گلوله کشته شد.
به گزارش «اسپوتنیک»، والتر لوبکه ۶۵ ساله، از سال ۱۹۸۶ در حزب دموکرات مسیحی آلمان فعالیت میکرد و مسئول شورای محلی شهر کاسل آلمان طی ۱۰ سال گذشته بود. او در شمار سیاستمدارانی بود که در سال ۲۰۱۵ میلادی از سیاست مهاجرپذیری آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان حمایت و پشتیبانی کرده بود. این سیاستمدار در آن زمان حتی اعلام کرده بود پشتیبانی از پناهجویان و آوارگان برای او یک اصل است و هرکس که نمیتواند با احترام به این اصل زندگی کند، میتواند از شهر کاسل برود. از آن هنگام تا زمان مرگ لوبکه، بارها نامههای تهدیدآمیزی به آدرس دفتر لوبکه در کاسل ارسال شده بود. پلیس آلمان در بررسیهای خود نظریه خودکشی را رد کرده است و هیچ اطلاعاتی درباره عامل یا عاملان این قتل در اختیار ندارد.
نازیسم در فضای مجازی
نئونازیهای آلمانی در شبکههای مجازی نیز فعالند و در حال ترویج تفکرات خود هستند. نگرانی از توسعه این تفکرات و قدرت گرفتن نازیسم در آلمان باعث شد پلیس این کشور برای چهارمینبار، از پنجشنبه هفته گذشته (ششم ژوئن) عملیات گستردهای را برای مقابله با نفرتپراکنی در اینترنت در ۱۳ ایالت از ۱۶ ایالت این کشور انجام دهد. این اقدام البته بیارتباط با مرگ عضو حزب مرکل نبوده؛ چراکه پس از اعلام خبر مرگ او، پیامهایی حاوی شادکامی از مرگ او در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود. به گفته اداره امور جنایی آلمان، در جریان عملیات مبارزه با نفرتپراکنی که ۳۸ مورد را شامل میشد، ازجمله محل سکونت افراد مظنون به نفرتپراکنی در فضای مجازی بازرسی شده و مظنونان مورد بازجویی قرار گرفتهاند.
مظنونان متهم به این هستند که نظراتی حاوی نفرتپراکنی همچون «تشویق آشکار به ارتکاب جرم، توهین به مقامهای مسئول یا فحاشیهای یهودیستیزانه» را در شبکه اینترنت منتشر کردهاند. به گفته پلیس آلمان، مجازات تا پنجسال زندان این افراد را تهدید میکند. به گزارش شبکه تلویزیونی «WDR» آلمان، اداره امور جنایی این کشور ازجمله در شهر بیلفلد محل سکونت یک مرد ۵۵ ساله را مورد بازرسی قرار داده که از نیمه سال گذشته میلادی (۲۰۱۸) تاکنون بارها نظرات مجرمانهای دارای گرایشهای راست افراطی را منتشر میکرده است.
نئونازیها در ارتش و پلیس
امروزه دامنه طرفداران تفکرات راست افراطی و نئونازی بسیار گسترده شده و به پلیس و ارتش آلمان هم کشیده شده است. این افراد در اقدامات تروریستی به کمک راستها میآیند و از عواقب آن نیز واهمهای ندارند. سال ۲۰۱۷ نیروهای پلیس آلمان یک شبکه تروریستی راست افراطی را که اعضای آن عضو ارتش آلمان بودند، کشف کردند. این گروه که در ارتش آلمان اقدام به ذخیرهسازی تسلیحات و ادوات نظامی کرده بود، با تهیه لیست تروری از سیاستمداران آلمانی که رهبران احزاب چپ در صدر آن لیست قرار گرفته بودند، قصد داشتند آنها را به قتل برسانند. این پرونده که به «فرانکو آ» موسوم بود باعث شد فرماندهی ارتش آلمان تغییرات گستردهای را در پادگانهای آلمان به اجرا بگذارد.
وزیر دفاع آلمان به ارتش دستور داد اسامی پادگانهایی که نام افسران دوران نازیها را بر خود داشتند، تغییر کند. همچنین ارتش آلمان مأموریت یافت تمامی پادگانهای ارتش این کشور را بازرسی و تمامی ادوات متعلق به دوران ارتش نازی را ضبط کند. اما این طراحی برای اقدامات تروریستی به اینجا محدود نشد و یک سال بعد (۲۰۱۸)، دادستانی آلمان موفق به کشف یک گروه تروریستی راست افراطی در داخل پلیس آلمان شد. این گروه که «ناسیونالسوسیالیستهای زیرزمینی» نام داشت در نامهای با امضای رسمی گروه خود یک وکیل زن ترکتبار را که مدافع اسلامگرایان بود تهدید به قتل دختر دوسالهاش کرده بودند. ارتش آلمان از سال ۲۰۱۱ تاکنون ۸۹ راستگرای افراطی را در میان ردههای خود شناسایی کرده است. کشف گروههای تروریستی راست افراطی در میان نهادها و نیروهای نظامی آلمان که آموزشدیده و دارای دسترسیهای اطلاعاتی هستند، رسماً زنگ خطر را برای حاکمیت سیاسی آلمان به صدا درآورده است.
معنای هشدار مرکل
افزایش تحرکات راستهای افراطی در آلمان بهقدری برای مقامات آلمانی نگرانکننده است که به فاصله یک روز پس از انتخابات پارلمان اروپا، آنگلا مرکل در گفتوگو با «سیانان»، هراس خود را از قدرت گرفتن راستهای افراطی در اروپا و بهویژه آلمان با توجه به سابقه تفکرات نازیسم اعلام کرد. هرچند در انتخابات پارلمان اروپا راستها موفقیت چشمگیری در آلمان به دست نیاوردند اما سرعت رشد آنان در آلمان که چند دهه قبل آلمان نازی را تجربه کرده است، میتواند وحشتناک باشد.
مرکل در این گفتوگو گفته بود کشورش با توجه به گذشتهای که در زمان آلمان نازی تجربه کرد، باید نسبت به پدیده ظهور جنبشهای ملیگرایانه در اروپا بیش از دیگران هوشیار باشد. او در اظهاراتش تلویحاً به اثرگذاری اندیشههای نازیسم و افراطی در آلمان اشاره کرد و گفت: «وضعیت بهگونهای شده که کار برای متقاعد ساختن مردم در راستای درس گرفتن از گذشته سختتر شده اما این درس باید به هر نسل جدیدی آموزش داده شود.»
مصوبه سختتر شدن مهاجرت
راستهای افراطی هیچ ابزاری مؤثرتر از مهاجرت ندارند. همین هم برای کسانی که هر روز در خیابانها و میدانها مهاجران را میبینند، کفایت میکند. سیاستمداران آلمانی اما در تلاشند بهنوعی بهانه جذب نیرو را از نئونازیها بگیرند. آنها بر همین اساس و با وجود اعتراضها، بسته جدید قانون پیشنهادی دولت آلمان را برای پناهندگان در پارلمان به تصویب رساندند. این سیاستها بازگرداندن پناهجویان ردشده به کشورشان را سادهتر میکند و پلیس حق دارد آنان را پیش از بازگرداندن به کشورشان زندانی کند. برخی نمایندگان مجلس آلمان به بخشهایی از این بسته بهخصوص بخشی که اجازه زندانیکردن زنان و کودکان را میدهد، اعتراض کردند. با این حال این بسته به تصویب مجلس آلمان رسید. براساس این قانون، پناهجویانی که هویت خود را مشخص نمیکنند یا مدارک شناسایی مربوط به کشور خود را ارائه نمیکنند، با محدودیتهایی روبهرو خواهند شد.
منبع: روزنامه فرهیختگان؛ ۱۳۹۸،۰۳،۲۱
گروه اطلاع رسانی **۲۰۵۹**۲۰۰۲