افزایش فشارخون شریانی اگرچه نام آشنا است اما، حساسیت در غربالگری گروه میانسالان تاکنون در کشور بالا نبوده است درحال، که تشخیص بهنگام آن درمان پذیر است و می‌تواند از هزینه‌های سربار بیماری‌های مزمن و غیرواگیر جلوگیری کرده و کیفیت زندگی فرد را بهبود بخشد.
به گفته کارشناسان سلامت کنترل فشارخون در زمره شاخص‌های مهم خود مراقبتی است که هر فرد لازم است در برنامه خود داشته باشد و اجرای برنامه بسیج ملی کنترل فشار خون از اقدامات مؤثری است که از آن به عنوان گنج سلامتی یاد شده چرا که می‌تواند از بسیاری مشکلات جسمی پیشگیری کرده و نشاط و تندرستی را به ارمغان بیاورد.
بر اساس اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بیش از ۶ و نیم میلیون ایرانی از ابتلاء به بیماری فشار خون بالا بی خبر هستند و این میزان ناآگاهی می‌تواند کشور را با چالش‌های جدی در تهدید سلامت و بحران مرگ زودرس نیمی از ایرانیان مواجه کند.
دو علت مهم برای این بی خبری از وضعیت سلامت پایه در اقشار جامعه وجود دارد که یکی بی‌توجهی و ناآگاهی از اهمیت خود مراقبتی و شناخت بهنگام این بیماری است و دیگری جدی گرفته نشدن فشار خون بالا توسط مردم است چرا که شمار زیادی از مردم نمی‌دانند اختلالی که فشار خون بالا در سیستم بدن ایجاد می‌کند زمینه ساز بیماری‌های غیرواگیر متعدد می‌شود که نتیجه آنها افت کیفیت زندگی، از کارافتادگی و یا مرگ است.
سالانه ۳۳ هزار ایرانی زیر ۵۵ سال به دلیل سکته‌های قلبی و مغزی که بیشتر ناشی از فشار خون بالا جان خود را از دست می‌دهند.
بر اساس آخرین نتایج پیمایش کشوری بررسی عوامل خطر بیماری‌های غیر واگیر در استان مرکزی، ۹ و چهار دهم درصد از جمعیت این استان به عارضه قند خون بالا، ۲۹ و ۹ دهم درصد بزرگسالان به فشارخون بالا، ۴۳ درصد به کلسترول بالا و ۵۷ درصد به اضافه وزن و چاقی ۸۶ درصد به کم تحرکی دچار هستند که در ریشه یابی دلایل بروز مخاطرات، الگوی زیست نامناسب، تغذیه نامتعادل، کم تحرکی دخیل است.
در رفتارشناسی مردم استان مرکزی ۱۴ و سه دهم درصد مصرف روزانه مواد دخانی دارند و در عادات غذایی آنان سهم مصرف میوه و سبزی ناچیز است در حالی که دیگر گروه‌های غذایی نظیر هیدروکربورها، چربی‌ها، نمک و قند بیش از حد مجاز مصرف می‌شود.
در آخرین آمار منتشر شده از سوی مراجع بهداشتی استان میزان شیوع فشارخون در شهرستان آشتیان ۱۷ و یک دهم درصد، در اراک ۱۲ و ۹ دهم درصد، در تفرش ۱۶ و سه دهم درصد، در خنداب ۱۱ و ۹ دهم درصد، در دلیجان ۱۹ و ۹ دهم درصد، در شازند ۳۰ و هفت دهم درصد، در فراهان ۱۲ و ۶ دهم درصد، در کمیجان هفت و هشت دهم درصد و در محلات ۱۴ دهم درصد است و شیوع دیابت در آشتیان چهار و ۲۵ صدم درصد، در اراک ۶ و ۲ دهم درصد، در تفرش هفت و ۶ صدم درصد، در خنداب چهار و ۵۱ صدم درصد، در دلیجان ۹ و ۶۲ صدم درصد، در شازند ۱۲ و پنج صدم درصد، در فراهان ۶ و ۳۹ صدم درصد، در کمیجان ۳ و ۸۶ صدم درصد و در محلات هشت و ۱۹ صدم درصد گزارش شده است.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی گفت: «بسیج ملی کنترل فشار خون بالا» از ۲۷ اردیبهشت ماه آغاز شده و زمان بندی اجرای آن تا ۱۵ تیرماه خواهد بود و نتایج آن نیز هفتم مهر ماه همزمان با روز جهانی قلب اعلام می‌شود.
دکتر «محمد جمالیان» افزود: در این بسیج ملی شهروندان و روستاییان بالای ۳۰ سال با مراجعه به مراکز و پایگاه‌های سلامت همچنین خانه‌های بهداشت روستایی فشار خون خود را اندازه گیری کرده و در صورت داشتن فشار خون بالا تحت درمان قرار می‌گیرند.
وی اظهار داشت: علاوه بر تمام مراکز خدمات جامع سلامت، خانه‌های بهداشت، مراکز بهداشت شهری و روستایی، بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها و مراکز درمانی نقاط مختلف استان، ۴۵ پایگاه سیار نیز برای کنترل فشارخون بالای افراد در استان مستقر شده است و مردم می‌توانند به صورت رایگان برای کنترل فشار خون خود اقدام کنند.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی گفت: بسیاری از مبتلایان به بیماری فشار خون از بیماری خود بی خبر بودند و این بیماری با وجود تشخیص آسان، اغلب بی علامت و بسیار رایج است و در صورتی که درمان نشود، آسیب‌های مرگباری به همراه دارد.
دکتر جمالیان افزود: گروه‌های هدف (همه افراد ۳۰ سال به بالا، زنان باردار و بیماران کلیوی) برای ثبت فشارخون در سامانه و پیگیری درمان یا به مراکز درمانی، پایگاه‌های جامع سلامت و خانه‌های بهداشت مختلف مراجعه و یا با مراجعه به سامانه سلامت به نشانی salamat.gov.ir اطلاعاتشان را ثبت کنند.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی اراک گفت: جای امیدواری است که سیاست‌های کلان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به سمت مسائل بهداشتی و پیشگیری سوق داده شده است.
دکتر جمالیان افزود: نیاز به همکاری و هماهنگی کلیه سازمان‌های و ارگان‌ها برای اجرای هرچه بهتر این طرح وجود دارد.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی اراک بیان کرد: پیش بینی شده است که نیمی از افراد بالای ۵۰ سال مبتلا به فشار خون هستند و از این تعداد نیز نیمی از افراد از بیماری خود آگاهی ندارند و زمانی مطلع می‌شوند که عارضه‌های جدی برای فرد ایجاد می‌شود که هزینه‌های زیادی را هم برای جامعه و هم خود فرد به بار خواهد آورد.
وی ادامه داد: اهمیت این موضوع و طرح آن بر هیچکس پوشیده نیست و وظیفه تک تک افراد جامعه است که در این بسیج ملی کمک و همکاری کنند.
دکتر جمالیان گفت: با توجه به قرار داشتن در جنگ اقتصادی، رعایت مصالح و مصارف در این طرح باید مد نظر باشد و باید حداکثر صرفه جویی و استفاده بهینه از منابع را در دستور کار داشت.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی اراک با بیان اینکه شایع‌ترین علامت فشار خون بی علامتی است، گفت: طرح بسیج ملی کنترل فشار خون بالا برای بیش از ۵۷۰ هزار نفر از مردم استان مرکزی اجرا می‌شود.
دکتر جمالیان افزود: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصادف با روز جهانی کنترل فشار خون اجرای طرح بسیج ملی کنترل فشار خون را مدنظر قرار داده است.
وی اظهار داشت: نیمی از افراد بالای سنین ۵۰ سال در کشور مبتلا به فشار خون هستند که این زنگ خطر است و باید برنامه‌های راهبردی سلامت میان سالی با حساسیت خاص بهبود و تقویت شود و اقدامات پیشگیرانه و مداخلات بهنگام در دستور کار باشد.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی اراک ادامه داد: شایع‌ترین علل مرگ و میر در جهان، کشور و استان مرکزی ابتلاء به بیماری‌های قبلی و عروقی است، سالانه بیش از ۱۰ میلیون نفر در جهان به علت بیماری قلبی و عروقی ناشی از فشار خون بالا جان خود را از دست می‌دهد و ۲۱۸ میلیون نفر نیز دچار عوارض و ناتوانی‌های ناشی از این بیماری می‌شوند.
دکتر جمالیان تصریح کرد: ۲۰ درصد مردم جهان مبتلا به فشار خون هستند که نسبت به آن آگاهی و اطلاع ندارند؛ در ایران نیز ۲۳ درصد زنان و ۲۱ درصد مردان مبتلا به فشار خون هستند و به دلیل اینکه بخش اعظمی از این مبتلایان از بیماری خود مطلع نیستند اجرای این بسیج ملی مدنظر قرار گرفته است تا قبل از حاد شدن بیماری یا بروز عواقب خطرناک آن، کنترل و درمان صورت گیرد.
وی گفت: هدف گذاری از بسیج فشار خون بهبود سطح سواد سلامت جامعه و تغییر فرهنگ تغذیه است، البته تغییر دادن فرهنگ به راحتی ممکن نیست و نمی‌توان در یک بازه زمانی یا ۲ ماه این فرهنگ را تغییر داد.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی اراک گفت: به منظور ریشه‌کن کردن فشار خون باید فرهنگ مردم تغییر پیدا کند؛ مصرف نمک، استرس و چاقی از عوامل ابتلاء به فشار خون است.
دکتر جمالیان اظهار داشت: استان مرکزی در مقایسه با دیگر استان‌ها شمار بالاتری از مبتلایان به فشارخون را دارد که البته فشارخون اولیه قابل کنترل و پیشگیری است.
وی بیان کرد: مصرف سبزیجات و حبوبات کاهش پیدا کرده و این در حالی است که روزانه باید ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم میوه و ۲۹۰ تا ۴۳۰ گرم سبزیجات مصرف شود که این میزان مصرف در سبد غذایی ایرانیان حضور ندارد.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی اراک با اشاره به تأثیر منفی مصرف نمک در ابتلاء به فشار خون، عنوان داشت: نمک به صورت آشکار (سرسفره‌ها) و پنهان (درون محصولات و تولیدات غذایی) مورد استفاده قرار می‌گیرد و با برداشتن نمک دان از سفره به راحتی می‌توان مصرف روزانه نمک را بین سه تا پنج گرم کاهش داد.
دکتر جمالیان افزود: در بحث نمک پنهان نیز همکاران معاونت بهداشتی دانشگاه بر تولیدات نظارت خوبی دارند و با استفاده از دستگاه‌های شوری‌سنج محصولات را بررسی کرده و در صورت استفاده بیش از استاندارد نمک برخورد قانونی صورت می‌گیرد.
وی اضافه کرد: با توجه به اینکه ۲۱ درصد زنان و ۲۰ درصد مردان استان مرکزی مبتلا به فشارخون هستند، اجرای این طرح آمار دقیقی را منعکس خواهد کرد و مردان به دلیل مشغله کاری کمتر برای چکاپ مراجعه می‌کنند این بسیج شاید افزایش آمار مردان مبتلا به فشار خون را به دنبال داشته باشد.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی گفت: علاوه بر تمامی بیمارستان‌ها، درمانگاه و مراکز درمانی نقاط مختلف استان، ۴۵ پایگاه سیار نیز برای کنترل فشار خون افراد در استان مستقر شده است و مردم می‌توانند به صورت رایگان برای کنترل فشار خون خود اقدام کنند.
دکتر جمالیان افزود: تاکنون بیش از ۹۴ هزار و ۸۰۰ نفر در استان مرکزی در مرحله دوم طرح بسیج ملی فشار خون شرکت کرده‌اند که بیش از ۵۰ هزار نفر در معرض مبتلا به فشار خون و ۱۸ هزار و ۵۰۰ نفر هم مبتلا به فشار خون تشخیص داده شده است.
استاندار مرکزی گفت: مشارکت اقشار مردم این استان در اجرای طرح بسیج ملی فشار خون مطلوب است که نشان از فرهنگ بالا سلامت و توجه به خودمراقبتی آگاهانه دارد.
سید «علی آقازاده افزود: فشار خون بالا از علل مهم ایجاد و افزایش بیماری‌های غیرواگیر و مزمن در کشور است و کنترل آن می‌تواند بر کیفی زندگی و پیشگیری از بیماری‌های دیگر اثربخش باشد.
وی اظهار داشت: غربالگری فشار خون در تمام مراکز خدمات جامع سلامت، خانه‌های بهداشت، مراکز بهداشت شهری و روستایی در حال انجام است و انتظار می‌رود افرادی که تا کنون موفق به شرکت در این طرح نشده‌اند در اسرع وقت به پایگاه‌های سلامت مراجعه کرده و وضعیت سلامت خود را کنترل کنند.
استاندار مرکزی گفت: هدف از اجرای این طرح شناسایی افراد و پیشگیری از عوارض فشار خون در افراد بالای ۳۰ سال است و مشارکت هدفمند و آگاهانه مردم در آن سلامت آینده جامعه را تضمین می‌کند.
آقازاده افزود: بهبود سبک زندگی سالم، راهی برای پیشگیری از انواع بیماری‌ها از جمله بیماری فشار خون است، بنابراین رژیم عذایی مناسب و فعالیت‌های بدنی باید در زندگی روزمره مردم جدی گرفته شود.
وی بیان کرد: طرح ملی فشار خون از برنامه وزارت بهداشت و درمان برای جلوگیری از بیماری‌های مختلف و هزینه‌های سنگین برای مردم است بنابراین شرکت در این طرح برای آحاد جامعه ضروری است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اراک نیز گفت: علاوه بر گروه سنی بالای ۳۰ سال، مادران باردار و بیماران کلیوی نیز جزو گروه‌های هدف هستند؛ جمعیتی حدود ۵۳۷ هزار نفر جزو گروه هدف این طرح در دانشگاه علوم پزشکی اراک می‌باشند که باید فشارخون این افراد حداقل یک بار گرفته و ثبت شود.
دکتر «جواد نظری» افزود: به دلیل گستردگی و تعداد بالای گروه هدف در بسیج ملی کنترل فشار خون بالا، تمام همکاران معاونت بهداشتی را در اجرای این طرح مشارکت دارند.
وی اظهار داشت: ابلاغ رؤسای کارگروه‌ها با امضای رئیس دانشگاه صادر و اعضا مشخص شده و در پی آن نیز دستورالعمل ارسالی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در اختیار تمامی کارگروه‌ها قرار داده شده است.
دبیر ستاد اجرایی بسیج ملی کنترل فشار خون بالا در دانشگاه علوم پزشکی اراک، بیان کرد: این طرح ملی کار بسیار بزرگی است که همت همه همکاران دانشگاهی و سازمان‌های برون بخشی را می‌طلبد.
دکتر نظری گفت: اجرای این طرح در خانه‌های بهداشت روستایی، پایگاه‌های سلامت، مرکز خدمات جامع سلامت، بیمارستان‌ها، درمانگاه‌های دولتی و خصوصی، مطب پزشکان، ایستگاه‌های ثابت و سیار و خود اظهاری افراد انجام خواهد شد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی اراک گفت: شناسایی بیماران مبتلا به فشار خون، ثبت آنها در درگاه این طرح، معرفی به مراکز درمانی و دریافت دارو، پیگیری روند درمان، آموزش برای کنترل فشار خون و تغییر رفتار، اهداف مدنظر بسیج ملی کنترل فشار خون هستند.
دکتر نظری افزود: مصرف روزانه نمک در خانوارهای ایرانی حدود ۱۲ گرم است که تنها با برداشتن نمکدان از سر سفره‌ها می‌توان کاهش سه گرمی نمک از مصرف روزانه را رقم زد.
وی با بیان اینکه شایع‌ترین میزان مصرف نمک در بین ایرانیان در مصرف نان است که با استفاده از دستگاه شوری‌سنج در محل نانوایی‌ها نمک مصرفی سنجیده می‌شود، اظهار داشت: در حال حاضر امید به زندگی در ایران بین ۷۰ تا ۷۵ سال است که با اجرای موفق این طرح می‌توان این شاخص را به ۸۰ تا ۸۵ سال بهبود بخشید.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی اراک بیان کرد: این طرح با غربالگری افراد ۳۰ سال به بالا، زنان باردار و بیماران کلیوی به عنوان جامعه هدف چهار تا ۶ هفته اجرایی می‌شود.
نظری افزود: پس از اتمام ماه مبارک رمضان و آغاز مرحله اجرایی این طرح ۲۰ پایگاه سیار در شهر اراک، مراکز خدمات جامع سلامت شهری و روستایی، پایگاه‌های سلامت، خانه‌های بهداشت، بیمارستان‌های دولتی، غیردولتی و خصوصی، کنترل و ثبت فشارخون افراد را عملیاتی کرده‌اند.
وی اظهار داشت: کم‌خطر بودن نمک دریا دروغ بزرگی است که توسط سودجویان فضای مجازی در میان مردم مطرح شده و در اصل این نوع نمک به سبب وجود در دریا حاوی انواع آلودگی و بیماری‌های گوناگون است، این نوع نمک تنها در کشورهای فاقد دریاچه نمک مصرف می‌شود.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اراک گفت: با استفاده از دستگاه شوری‌سنج میزان نمک مصرفی در نانوایی‌ها سنجش می‌شود.
دکتر نظری افزود: در سال ۲۰۱۷ در حدود ۱۰ میلیون نفر در جهان بر اثر ابتلاء به بیماری فشار خون بالا، جان خود را از دست دادند.
وی با بیان اینکه در سال ۲۰۱۷ نیز ۹۷ هزار نفر در ایران به دلیل ابتلاء به فشار خون بالا در گذشتند که این آمار نشان از اهمیت بالای کنترل فشار خون دارد، اظهار داشت: از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۶ شیوع این بیماری سه برابر شده است که بیشترین علت مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی به فشار خون بالا باز می‌گردد و بیش از ۴۰ درصد مرگ ایرانیان در سنین میانسالی ناشی از فشار خون است.
رئیس مرکز بهداشت استان مرکزی تعداد مبتلایان به فشار خون در ایران را بالغ بر ۱۵ میلیون نفر دانست و بیان کرد: حدود ۳۰ درصد جامعه ایرانی دارای فشار خون هستند که میزان ابتلاء در زنان بیش از مردان است و تنها ۵۶ و ۹ دهم درصد از افراد مبتلا از بیماری خود آگاه و مطلع هستند و این آگاهی نیز در میان زنان بیش از مردان است؛ ۳۹ و هشت دهم درصد از افراد مبتلا دارو دریافت می‌کنند که ۲۰ درصد از این افراد موفق به کنترل بیماری می‌شوند.
وی ادامه داد: در استان مرکزی نیز آمار ابتلاء به فشار خون بالاست، اما به دلیل دسترسی به درمان، وضعیت مناسب است که البته در امر دریافت درمان مؤثر وضعیت خوبی حاکم نیست و باید کیفیت درمان افزایش یابد.
دکتر نظری اهداف مدنظر طرح بسیج ملی کنترل فشار خون بالا را، شناسایی بیماران مبتلا به فشار خون، ثبت آنها در درگاه این طرح، معرفی به مراکز درمانی و دریافت دارو، پیگیری روند درمان، آموزش جهت کنترل فشار خون و تغییر رفتار عنوان کرد.
رئیس دانشکده علوم پزشکی شهرستان ساوه نیز گفت: ۸۳ هزار نفر از شهروندان ساوه و زرندیه در مرحله دوم بسیج ملی کنترل فشار خون، همزمان با سراسر کشور غربالگری می‌شوند.
دکتر «عباس نیک روش» افزود: از جمعیت ۳۶۰ هزار نفری شهرستان‌های ساوه و زرندیه در این مرحله، ۱۶۶ هزار نفر از افراد بالای ۳۰ سال سن شناسایی شده‌اند.
وی گفت: بر اساس دستورالعمل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باید دست کم ۵۰ درصد از این جمعیت در مرحله دوم بسیج ملی کنترل فشار خون تحت آزمایش و نظارت قرار گیرند اما تلاش دانشکده علوم پزشکی ساوه برای اجرای طرح در جامعه هدف ۷۰ درصدی است.
رئیس دانشکده علوم پزشکی شهرستان ساوه ادامه داد: تاکنون بر اساس آمارهای ثبت شده، ۱۴ درصد از مردم ساوه و زرندیه با مشکل فشار خون رو به رو هستند اما پیش بینی می‌شود که شمار مبتلایان به فشار خون در این مناطق تا مرز ۲۹ درصد هم افزایش یابد.
نیک روش گفت: اطلاع رسانی و آموزش نخستین رسالت دانشکده علوم پزشکی است و در گام بعدی برنامه‌هایی برای آگاه سازی مردم نسبت به خطر فشار خون پیش بینی شد.
وی اظهار داشت: در شهر ساوه ۱۰ پایگاه ثابت در نقاط مختلف شهر از جمله میادین و بازار ایجاد شده که شهروندان می‌توانند با مراجعه به این مراکز نسبت به انجام تست فشار خون و ثبت اطلاعات خود در سامانه علوم پزشکی اقدام کنند.
رئیس دانشکده علوم پزشکی شهرستان ساوه گفت: منابع مالی و نیروی انسانی برای اجرای مرحله دوم طرح بسیج ملی کنترل فشار خون تأمین شده و در این زمینه علاوه بر پایگاه‌های ثابت و سیار، مراکز جامع سلامت، بیمارستان‌ها نیز همکاری خواهند داشت.
نماینده مردم ساوه و زرندیه در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: تنگناهای اقتصادی و تحریم‌ها سبب شده که مشکلاتی در وضعیت کنونی کشور برای حرکت در مسیر سلامت ایجاد شود.
«محمد رضا منصوری» افزود: تحریم‌ها از یک سو و برخی مشکلات از سوی دیگر عامل اثرگذار در زمینه کمیت و کیفیت خدمات حوزه بهداشت و سلامت است.
به گفته وی، محدودیت اعتباری دولت و حجم بدهی‌ها به حوزه‌های مختلف از جمله بیمارستان‌ها که حدود ۱۰ هزار میلیارد ریال است، نیز باید مورد پیگیری قرار گیرد.
منصوری با قدردانی از دست اندرکاران طرح بسیج ملی فشار خون، اظهار داشت: تحقق ۷۰ درصدی برنامه غربالگری در راستای کنترل و شناسایی مبتلایان به بیماری فشارخون، گام مهمی در تقویت شاخص‌های سلامت است.
نماینده مردم ساوه و زرندیه در خانه ملت، گفت: کم تحرکی مردم باعث شده که مشکلاتی مانند فشار خون گریبانگیر جامعه شود؛ بنابراین کنترل بیماری با آگاه سازی شهروندان بسیار ضروری به نظر می‌رسد.
۱۶ واحد بیمارستانی استان مرکزی با مدیریت دولتی، سه بیمارستان با راهبری حوزه مدیریت درمان تأمین اجتماعی و سه بیمارستان خصوصی در اراک و ساوه ارائه خدمت دارند.
۶۹۸ پزشک عمومی، ۴۸۵ پزشک متخصص و فوق تخصص و یک هزار و ۷۲۶ کارشناس رشته‌های مختلف پیراپزشکی و مامایی در استان مرکزی فعالیت می‌کنند.
۲۳۲ پزشک استان مرکزی در قالب دندانپزشک مطب دار و شاغل در دانشگاه‌ها و بیمارستان‌های غیردولتی فعالیت دارند.
دولت تدبیر و امید در قالب برنامه تحول سلامت با استقرار پایگاه‌های سلامت در محله‌های شهری توانسته گام بزرگی را در راستای توسعه خود مراقبتی و حوزه پیشگیری از بیماری‌ها بردارد.
۶۹۹۱/۶۰۱۳/
گزارش: معصومه ابراهیمی