گردشگری دریایی تنها به تورهای آبی محدود نمیشود بلکه ورزشها و تفریحهای آبی، غواصی و سایر سرگرمیهای مرتبط با ساحل و فراساحل همگی در این بسته اقتصادی باید با هم دیده شود و زیر ساختهای لازم برای توسعه این صنعت پردرآمد و اشتغال زا ایجاد تا جاذبههای لازم برای گردشگرانی که به دنبال تنوع، آرامش، سرگرمی و نشاط و شادی هستند، فراهم آید.
خلیج فارس و مرز طولانی آن با جنوب ایران، جزیرههای متعدد و سواحل زیبا نعمتی خدادادی برای استانهای جنوبی کشور بویژه بوشهر است که در کنار صیادی، تجارت و ذخایر غنی نفت و گاز فرصتی طلایی است که میتوان با برنامه ریزی و سرمایه گذاری مناسب در بخش گردشگری علاوه بر درآمدزایی و ارزآوری برای هزاران نفر اشتغال ایجاد کرد.
استان بوشهر از جمله استانهای ساحلی کشور است با بیش از ۹۰۰ کیلومتر مرز آبی با خلیج فارس و سواحل شنی، پارکهای ملی دریایی نایبند و دیر - نخیلو، جنگلهای حرا، شناگاه ها؛ اسکلهها، بنادر، شناورها، ورزشگاهها و بوستانهای ساحلی، قایقرانی، گشتهای دریایی، مناطق حفاظت شده ساحلی جزایر متعدد و پرجاذبه آن، موسیقی و فرهنگ ساحل نشینان قابلیت و ظرفیت مناسبی در بخش گردشگری دریایی دارد.
هم اکنون فصول خوش آب و هوای سال بویژه اواخر، پاییز و زمستان و اوایل بهار و تعطیلات نوروزی شهرهای ساحلی استان بوشهر مملو از جمعیت میلیونی گردشگرانی است که برای بهره مندی از آبهای گرم و سواحل زیبای این مناطق از سراسر کشور بویژه استانهای همجوار است و روزهای تعطیل خود را در کنار ساحل به استراحت، تفریح و ورزش سپری میکنند.
ضرورت توسعه امکانات گردشگری دریایی
کارشناسان و فعالان بخش گردشگری در استان بوشهر براین باورند که با توسعه امکانات گردشگری دریایی در این استان ساحلی میتوان علاوه بر فصلهای پاییز و زمستان که شرایط جوی مناسبی دارد در فصل تابستان و اواخر بهار نیز گردشگر به این استان جذب کرد.
مدیرعامل انجمن صنفی شرکتها و دفتر خدماتی هوایی و جهانگردی استان بوشهر گفت: درآمد، اشتغال، تبادل فرهنگی و توسعه اقتصادی از جمله پیامهای اقتصادی و فرهنگی صنعت توریسم است.
سید احمد هاشمی افزود: صنعت گردشگری در برخی کشورها اقتصاد اول، دوم و سوم و در کشور ما به علت تک محصولی بودن در سه دهه گذشته توسعه لازم را نداشته ولی در دهه اخیر به واسطه جدیت و اهمیت دولتها این صنعت سروسامان گرفت.
وی بیان کرد: سهم ایران از گردشگری در مقایسه با کشورهایی مانند ترکیه، ارمنستان، تاجیکستان، گرجستان و آذربایجان متفاوت است.
هاشمی ادامه داد: صنعت توریسم یک کارخانه بدون دود است و با سرمایه گذاری مناسب دولتها در زیرساختها میتوان بهترین خدمات گردشگری را ارائه داد و در مقابل درآمد و اشتغال بالایی را در این بخش کسب کرد.
وی گفت: استان بوشهر جاذبههای مختلف و متنوع گردشگری دارد ولی استفاده از این ظرفیتها در چهار فصل سال نیازمند تأمین زیرساختهای لازم است.
هاشمی اضافه کرد: در شرایط کنونی مسیرها و مقاصد گردشگری از استانهای اصفهان، فارس، تهران، تبریز و مشهد به سمت استانهای ساحلی نظیر بوشهر تغییر یافته است و این امر ضرورت توجه به تقویت زیرساختها و ایجاد تنوع در بخش گردشگری این استان را دوچندان میکند.
وی گفت: با توجه به این تغییر مسیر گردشگری و ظرفیت و جاذبههای طبیعی که در این استان وجود دارد باید با تقویت زیرساختها و تأمین امکانات لازم، جذب سرمایه گذاران در بخشهای مختلف گردشگری زمینه حضور هرچه بیشتر گردشگران را در استان فراهم کرد.
هاشمی اضافه کرد: امروز شرایط سفر از گروهی به انفرادی تغییر کرده و همین امر باعث شده هزینهها بالاتر و درآمدها در سایر بخشها متفاوتتر باشد به نحوی که سال گذشته توانستیم بیش از ۲ هزار مورد صنایع تبدیلی نخیلات و صنایع دریایی به گردشگران بدهیم.
هاشمی گفت: در کنار طبیعت و مناطق حفاظت شده آنچه که میتواند به عنوان مقصد اصلی گردشگران در استان بوشهر باشد موسیقی سنتی در کنار صنایع دستی و گردشگری دریایی است که این موارد در کنار هم در جذب گردشگر میتواند مفید و مؤثر باشد.
استان بوشهر اپراتور مهم کشور در گردشگری دریایی است
وی یادآور شد: استان بوشهر از جمله استانهای اصلی و از اپراتورهای مهم کشور در بخش گردشگری دریایی است که باید با برنامه ریزی و توجه به قابلیتهای خدادادی در اختیار از این ظرفیت برای جذب گردشگر استفاده کرد.
مدیرعامل انجمن صنفی شرکتها و دفتر خدماتی هوایی و جهانگردی استان بوشهر گفت: سالهای گذشته در بخش گردشگری دریایی به صورت رقابتی فعالیت میشد اما امسال با هدف ایجاد امکان دسترسی و انتخاب خدمات بهتر سامانه بلیت الکترونیکی گردشگری دریایی در این استان طراحی شد.
هاشمی افزود: در نورز امسال اسکله مسافری و گردشگری در شهر بوشهر با نظارت ایمنی و فنی و خدمات طراحی شد و گردشگران در فضایی مناسب خدمات مورد نیاز خود را دریافت کردند.
وی ادامه داد: در نوروز ۹۸، ساماندهی و ایجاد تایپهای مختلفی از شناورهای سنتی و گردشگری برای رفاه حال گردشگران انجام شد.
هاشمی یادآور شد: استقبال گردشگران از شناور مخصوص گردشگری بیانگر این است که مهمترین مطالبه مردم دریافت خدمات گردشگری با کیفیت است.
هاشمی گفت: در نوروز امسال همزمان خط مسافری و گردشگری از یک اسکله انجام شد و این امر نظارت، ایمنی و فنی بندر و میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به صورت همزمان در اسکله صورت گرفت.
وی یادآور شد: در زمان حاضر سه کشتی شامل تارا دریا (مختص گردشگری)، آروس مهیار و رؤیای جنوب در بخش مسافری و گردشگری در استان بوشهر فعالیت میکنند.
ایجاد بازارهای تجاری کالاهای وارداتی راهکار رونق گردشگری تابستانی در بوشهر
هاشمی اضافه کرد: هم اکنون به دلیل نبود معافیتهای لازم برای واردات کالاهای ملوانی و وارداتی و نداشتن بازار مناسب تجاری بیشتر جاذبههای گردشگری استان بوشهر در نیمه دوم سال که شرایط جوی مناسبی بر استان حاکم است مورد استفاده قرار میگیرد و تابستان به دلیل گرمای هوا جذابیتی برای گردشگران ندارد.
وی یادآور شد: این وضعیت باعث شده تا گردشگری دریایی در استان محدود به زمستان شود اما با لحاظ کردن معافیتهای لازم، ایجاد بازار مناسب زمینه جذب گردشگر در همه فصلهای سال را فراهم میکند.
این فعال بخش گردشگری تاکید کرد: برای اینکه گردشگری استان بوشهر محدود به نیمه دوم سال نباشد جاذبهها و زیرساختهای لازم بویژه در بخش تجاری در استان باید فراهم شود.
اقدامات اداره کل بنادر و دریانوردی بوشهر در بخش گردشگری دریایی
کارشناس مسئول گردشگری دریایی اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر گفت: دریا قابلیتی است که این استان از آن برخوردار است و تلاش شده با ایجاد و تقویت زیرساختهای لازم از این ظرفیت استفاده شود.
یاسرکاظمی عسکرانی افزود: در این ارتباط با بکارگیری کارشناسان و بازرسان خبره و متخصص برای برنامه ریزی، توسعه و اجرای اهداف سازمان در زمینه گردشگری دریایی استفاده شده است.
وی بیان کرد: بهسازی علائم دریایی و کمک ناوبری محدوده آبهای ساحلی از لحاظ اطلاع رسانی و ایمنی در تردد شناورهای دریایی و قایقها در آبهای استان و علامت گذاری محدوده یک مایل از ساحل برای تعیین محدوده ایمن و نظارت بر فعالیت شناورها و قایقهای تفریحی، جت اسکیها و ورزشهای آبی در بنادر استان انجام شده است.
وی یادآور شد: تعیین ۲۲ شناگاه مجاز، ۱۱ محل فعالیت قایقهای تفریحی و جت اسکیها در بنادر به تفکیک محدوده مجاز فعالیت، توسعه زیرساختهای گردشگری مسافری دریایی، تخصیص ۷۰ میلیارد ریال اعتبار برای ایجاد اسکلههای مسافری دریایی و گردشگری در بنادر گناوه، دیلم و کنگان از جمله دیگر اقدامات است.
این کارشناس ادامه داد: برای توسعه زیرساخت گردشگری و مسئولیت اجتماعی ۱۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای ایجاد موج شکن و اسکله شناور گردشگری در بندر بوشهر تخصیص یافته است.
کاظمی عسکرانی گفت: راه اندازی و بهسازی سالن انتظار و ایجاد ۲ پست اسکله شناور در پایانه بین المللی مسافری و گردشگری در بندر بوشهر، پیگیری تخصیص ۱۰۰ میلیون ریال اعتبار برای توسعه پایانه بین المللی از جمله برنامههای این سازمان است.
وی اضافه کرد: راه اندازی سامانه خرید بلیت الکترونیکی و اطلاع رسانی اینترنتی فعالیت شناورهای گردشگری و مسافری در استان باهدف تمرکز و نظارت مؤثر بر فعالیتهای گردشگری دریایی از جمله اقداماتر دیگری است که برای ساماندهی گردشگری دریایی در بوشهر انجام شد.
کاظمی عسکرانی، نصب تابلوهای تلفن تماس اضطرار دریایی (۱۵۵۰) در ورودی بنادر استان برای اطلاع گردشگران, و مسافران برای اعلام هرگونه اضطرار دریایی از طریق سریعترین مسیر ممکن، استقرار یک فروند جایروپلین و تیم پروازی برای پایش های هوایی در فعالیتهای گردشگری، بررسی آلودگی دریایی و جست و جو و نجارت دریایی بویژه در کرانه ساحل را از جمله برنامههای این اداره کل عنوان کرد.
مشکلات و ضعفهای بخش گردشگری بوشهر
مدیرعامل انجمن صنفی شرکتها و دفتر خدماتی هوایی و جهانگردی استان بوشهر گفت: استان بوشهر از لحاظ حفاظت از گردشگری طبیعی و تاریخی با مشکلاتی رو برو است که اگر در این زمینه چاره جویی نشود این آثار از نظر فیزیکی از بین میروند.
هاشمی ادامه داد: همچنین یکی از مشکلاتاصلی گردشگری در استان بوشهر ضعف آموزش در رستههای مختلف گردشگری است.
کارشناس مسئول گردشگری دریایی اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر اظهارداشت: تخصیص ندادن بودجه از طریق ارگانهای متولی امر گردشگری از جمله مشکلات است و این ارگانها بیشتر موضع نظارتی گرفتهاند و برای توسعه زیر ساختها هیچ بودجه مصوبی ندارند و کار زیر ساختی انجام نمیدهند.
وی بیان کرد: متولی سواحل شهری شهرداری است ولی تاکنون در شهر بوشهر و حتی سطح استان اقدام به اسکله سازی و موج شکن برای استقرار شناورهای تفریحی انجام نشده است.
کاظمی عسکرانی افزود: نبود عزم راسخ برای تجهیز شناگاه های استان با وجود تاکید اداره بنادر و دریانوردی از دیگر مشکلات است.
این کارشناس اضافه کرد: سال گذشته ۴۷۲ هزار نفر گردشگر دریایی در استان بوشهر از تورهای دریایی استفاده کردند که تنها در اسکله مجهز و ایمن پایانه مسافری اداره کل بنادر و دریانوردی بوشهر جابه جا و در بقیه بنادر این امر بصورت استاندارد انجام نمیگرفت.
کاظمی عسکرانی گفت: ساخت موج شکن آرامش برای گردشگری دریایی از جمله نیازهایی است که تمامی ارگانهای ذیربط باید در این زمینه بودجه مصوب داشته و اقدام کنند که تاکنون اقدام نشده است و نبود شناورهای تفریحی استاندارد به واسطه نبود حوضچه آرامش از پیامدهای این امر است.
توسعه ورزش استان رشتههای آبی
مدیر کل ورزش و جوانان استان بوشهر گفت: با توجه به وجود هشت شهرستان ساحلی امروز اولویت توسعه ورزش استان مبتنی بر رشتههای آبی ساحلی است.
احمد بهروزیان فرد افزود: قایقرانی و قایق سواری، جت اسکی، فلای بورد، پاراسل، موج سواری و مسابقههای شنای آبهای آزاد از جمله رشتههای فعال در این استان است که علاقه مندان و گردشگران زیادی را میتواند جذب کند.
وی بیان کرد: به غیر از ورزش قهرمانی و مسابقههای رسمی در برخی رشتهها با توسعه زیرساختها و تبلیغات لازم میتوان بخش تفریحی و همگانی رشتههای آبی ساحلی را توسعه داد.
مدیرکل ورزش و جوانان استان بوشهر گفت: درنیمه دوم سال گذشته بیش از چهار هزار ورزشکار برای تورنمت ها و مسابقههای ورزشی وارد استان بوشهر شدند که هریک از آنان میتوانند با برگشت به شهر خود نسبت به معرفی جاذبهها و ظرفیتهای گردشگری استان کمک کنند.
وی با اشاره به ورزشگاه ساحلی واقع در دهکده گردشگری بوشهر گفت: نماینده دپارتمان فوتبال ساحلی این ورزشگاه را در شمار پنج ورزشگاه برتر ساحلی جهان قرار دارد و با این ورزشگاه امروز استان بوشهر مستعد برگزاری تورنومنت های بین المللی رشتههای ساحلی کرده است.
مدیرکل ورزش و جوانان استان بوشهر یادآور شد: ۲ تورنمنت بین المللی فوتبال ساحلی با حصور تیمهای بزرگ این رشته در سه سال اخیر در بوشهر برگزار شده است.
بهروزیان فرد افزود: با توجه به قابلیت دریا در استان بوشهر میتوان با برگزاری مسابقههای تفریحی و خانوادگی علاقه مندان به این رشتههای ورزشی را وارد استان کرد.
بهروزیان فرد گفت: با معرفی شناگاه های استاندارد و نصب تابلو امکان استقرار ناجی در شناگاه ها با اعلام نیاز ستاد ساماندهی سواحل استان انجام میشود.
وی یادآور شد: بوشهر قطب قایقرانی کشور است که با پیگیریهای انجام شده و حمایت و تاکید استاندار در سفر اخیر رئیس حمهوری برای احداث پیست بین المللی قایقرانی بوشهر ۲۰۰ میلیارد ریال اعتبار مصوب شده است.
مدیرکل ورزش و جوانان استان بوشهر افزود: احداث پیست بین المللی قایقرانی بوشهر گام اررشمندی برای توسعه و جذب گردشگر و تقویت توریسم ورزشی است که باید به آن پرداخته شود.
این مقام مسئول ادامه داد: احداث پلاژ بانوان در شهرهای ساحلی استان با هدف استفاده راحت تر بانوان از ساحل با همکاری شهرداریها ازجمله برنامههایی است که کمک شایانی به توسعه گردشگری میکند.
بهروزیان فرد گفت: اولویت ورزشی استان هم اکنون توسعه و کمک به پیشرفت ورزشهای آبی ساحلی است.
وی اضافه کرد: رعایت نکردن فرهنگ پاکسازی ساحل، ضرورت لایروبی شناگاه ها، کمبود زمینهای ورزشی ساحل ی استاندارد از جمله چالشهای پیش روی توسعه گردشگری ورزشی دریایی است که نیازمند ارادهای بین بخشی است.
این مقام مسئول گفت: آب درمانی از جمله موضوعهای مهم است که گردشگران زیادی را جذب میکند و افراد واجد شرایط میتوانند مجوزهای لازم برای فعالیت رسمی خود در سواحل را بگیرند و بخش خصوصی نیز به توسعه زیرساختهای آن کمک کند.
وی یادآور شد: سال گذشته در برخی روستاهای ساحلی استان جشنواره بازیهای بومی و محلی برگزار شد که این موضوع به تنهایی میتواند جاذبهای مهم در توسعه گردشگری استان باشد.
توسعه گردشگری دریایی اولویت استان بوشهر است
رئیس گروه گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر گفت: گردشگری دریایی یکی از صنایع دریایی روبه رشد در جهان است که در بسیاری از کشورهای جهان به آن توجه بسیار میشود.
رضوان حیدری افزود: تورهای دریایی، ورزش و تفریحهای آبی، غواصی و سایر سرگرمیهای مرتبط با ساحل و فراساحل همگی درگردشگری دریایی قرار میگیرند.
وی بیان کرد: جت اسکی، قایق سواری، فلای بورد، ماهیگیری درآبهای کمعمق، شنا، تماشای غروب آفتاب و آفتاب گرفتن در ساحل ماسهای، دریانوردی با کشتیهای کروز، غواصی و ما هیگیری درآبهای عمیق نیز بخشی از گردشگری دریایی است که در برخی ازسواحل شمالی و جنوبی ایران ارائه میشود.
حیدری اضافه کرد: گردشگری دریایی از سال ۱۹۸۰ در جهان رواج پیداکرد و صنعت جدیدی نیست اما امروز با پیشرفت تکنولوژی وارتباطات مورد توجه بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته است.
وی ادامه داد: این صنعت هماکنون در بسیاری از کشورها یکی ازمهمترین فاکتورها در جذب گردشگر و در نهایت منجر به رونق اقتصادی میشود.
حیدری بیان کرد: در سالهای گذشته از اسکله شیلات با زیرساخت نامناسب برای گشت دریایی استفاده میشد و ایمنی لازم را نداشت اما با تعامل اداره بنادر و دریانوردی استان بوشهر امسال اسکله مسافری و گردشگری مناسبی راه اندازی شد.
وی یادآور شد: در کنار ایجاد اسکله و پایانه مسافری و گردشگری مناسب سالن انتظار ۴۰۰ نفره احداث شد.
حیدری گفت: تا سال گذشته از شناورهای سنتی برای گشت دریایی استفاده میشد هرچند این شناورها جذابیتی برای مسافران داشت اما مناسب گردشگری نبود به همین دلیل امسال شناورهای فلزی و فایبرگلاس در این بخش استفاده شد.
حیدری ادامه داد: افزون براین یک شناور گردشگری با ۱۲۰ نفر ظرفیت با ۷۰ میلیارد ریال سرمایه گذاری در سه بخش فضای روباز، سالنی و کافی شاپ به ناوگان استان اضافه شد.
وی گفت: این نخستین شناور گردشگری در استان بوشهر است که براساس برنامه ریزی انجام شده و با توجه به اینکه کاربرد آن تنها گردشگری است در ۱۲ ماه سال خدمات ارائه میکند.
حیدری افزود: در کنار این شناور گردشگری قایقهای تفریحی نیز زیر نظر شهرداری بوشهر به مسافران خدمات ارائه میکنند.
وی بیان کرد: با توجه به استقبال مسافران از گشتهای دریایی تبدیل قایقهای تفریحی به قایقهای گردشگری از جمله برنامههای اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر است.
رئیس گروه گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر، راه اندازی باشگاههای تفریحهای دریایی، استفاده از ظرفیت غواصی، پارکهای دریایی، موزههای دریایی و غواصی برای معرفی اکولوژی منطقه و زیستگاه جانوران دریایی از جمله الزامات گردشگری دریایی است.
حیدری یادآور شد: ایران با داشتن هفت استان ساحلی از جمله کشورهای دارای پتانسیل دریایی است و استان بوشهر با داشتن بیشترین مرز آبی با خلیج فارس میتواند از این قابلیت برای رونق گردشگری دریایی بهره مند شود.
وی یادآور شد: برای استفاده از قابلیت دریا در استان جذب سرمایه گذار در بخش گردشگری دریایی از جمله الزاماتی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
حیدری افزود: استان بوشهر دارای جزایری از جمله خارگو، ام الگرم، عباسک و سایر جزایر دیگراست که با توجه به حفظ محیط زیست و اکولوژیک منطقه میتوان از این قابلیت برای گردشگری دریایی استفاده کرد.
وی گفت: یکی از قابلیتهای جزایر موجود در استان بوشهر وجود لاک پشت هاست که میتوان تورهای گردشگری را به نحوی که طبیعت را تخریب نکنند به این مناطق هدایت کرد.
این کارشناس اضافه کرد: لازمه گردشگری دریایی هماهنگی بین دستگاههای اجرایی از جمله شهرداری با پهنه بندی بخشی از ساحل، محیط زیست با تعیین شاخصها برای استفاده بدون آسیب به زیست منطقه، بنادر و دریانوردی در توسعه اسکله گردشگری و ایجاد حوضچههای آرامش است.
وی یادآور شد: مهمترین نیاز بخش گردشگری دریایی جذب سرمایه گذار است که باید این زمینه در استان فراهم شود.
استاندار بوشهر گفت: برای بهره برداری مناسب از ظرفیت دریا به عنوان نعمتی خدادادی، سند گردشگری دریایی در این استان تدوین میشود.
عبدالکریم گراوند افزود: استان بوشهر با داشتن طولانیترین مرز دریایی باخلیج فارس ظرفیت قابل توجهی برای اجرای طرحهای مختلف از جمله گردشگری دریایی را فراهم کرده است.
وی بیان کرد: هرچند استان بوشهر به دلیل داشتن ذخایر انرژی به عنوان پایتخت انرژی کشور معرفی میشود اما شکوفایی ظرفیتهای گردشگری در این استان درآمدی فراتر از ذخایر نفتی و گازی دارد.
استاندار بوشهر فزود: به شهرداریهای مناطق ساحلی استان برای توجه به سرمایه گذاری در حوزه گردشگری دریایی الزامهای لازم ارائه شده است.
معاون امور عمرانی استاندار بوشهر گفت: در قالب اجرای طرح توریسم بوشهر ۲۰۲۲ طرحهای گردشگری در شهرها، روستاها ومناطق عشایری تدوین و در این ارتباط زیرساختهای گردشگری دریایی در شهرها و روستاهای ساحلی استان ایجاد شده است.
مهرداد ستوده افزود: اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر برای توسعه زیرساختهای گردشگری دریایی نسبت به ساماندهی شناورهای تفریحی و گردشگری هماهنگیهای مورد نیاز اقدام کرده است.
وی بیان کرد: ساحل از جمله ظرفیتهای مهم گردشگری استان بوشهراست که جذابیت و متقاضیان زیادی برای استفاده از تفریحهای دریایی دارد.
ستوده گفت: توسعه و افزایش زیرساختهای گردشگری دریایی و ساحلی استان بوشهر اولویت برنامه امسال این استان است.
وی افزود: این استان از قابلیتهای مهم در عرصه گردشگری برخوردار است که باید توجه ویژه ای به آن شود.
ستوده بیان کرد: آب و هوای مطلوب، ساحل زیبای خلیج فارس، انواع تفریحات و گشتهای دریایی و وجود آثار و ابنیه تاریخی و طبیعت بکر، دشت و کوهستان از ظرفیتهای تفریحی و گردشگری قابل توجه استان بوشهر است.
۶۰۴۷/۶۰۴۳