کودکان کار به کودکانی اطلاق می‌شود که به دور از هیاهوی کودکانه از سنین کودکی اقدام به کار سخت می‌کنند و نمونه آنها در برخی از خیابان‌ها و اماکن پرتردد شهرها و یا میادین اصلی شهر و پارک‌ها دیده می‌شود که به دستفروشی مشغولند.
گروهی از این کودکان نیز بدون توجه به توانایی جسمی، به پادویی مقابل مغازه‌ها و یا کارهای سخت دیگر مانند کشاورزی می‌پردازند.
رضا کودک کار ۱۲ ساله که نیمی از صورتش را یک ماسک بزرگ پوشانده می‌گوید: به دلیل بیماری تنفسی خود و همچنین وضع اقتصادی نامناسب خانواده مجبور به کار هستم.
وی می‌گوید: پدرم کارگر ساختمانی است و برای کمک به تأمین مخارج زندگی و همچنین تأمین داروهای خود مجبور به کار مقابل مغازه هستم.
رضا که در سر آرزوی مهندس شدن دارد، می‌گوید: امیدوارم بتوانم با کار کردن کمک خرج برای خانواده ام باشم و بتوانم از سال تحصیلی آینده با شرکت در کلاس‌های درس بزرگسالان به تحصیل ادامه دهم.
علی کودک کار دیگری است که یک وزنه کوچک دیجیتال را مقابل خود قرار داده از آرزوی‌های بزرگش می‌گوید که می‌خواهد با استفاده از این ترازوی کوچک به خانواده خود کمک کند و یک وزنه بزرگ را ازدوش خانواده بردارد.
پدر علی ۴ سال گذشته به دلیل اعتیاد فوت کرده و مادرش نیز برای تأمین مخارج زندگی مجبور به کار کردن در خانه مردم است.
به گفته علی، خانواده ۳ نفره اش برای تأمین مخارج سنگین زندگی در خانه یک سالمند زندگی می‌کنند تا در قبال نگهداری از وی از پرداخت اجاره خانه معاف و همچنین هزینه زندگی شأن را تأمین کنند.
او امیدوار است روزی بتواند برای مادر وتنها خواهرش یک سرپناه تأمین کند تا مادرش نیاز نداشته باشد که یک سالمند را تر و خشک کند.
به گزارش ایرنا، تعدادی از کودکان کار هم که حتی اندک سرمایه برای تهیه گل، آدامس و ترازو و یا فال فروشی را ندارند، با جست و جو در زباله‌ها و همچنین رفتن به درب مغازه‌ها کارتن‌های خالی و یا ضایعات را جمع آوری می‌کنند که این امر یک تهدید برای سلامت و بهداشت آنهاست..
بیشتر کودکان کار به دلیل فقر اقتصادی و اعتیاد خانواده و یا وضع نامناسب اقتصاد خانواده و فقر فرهنگی به صورت فصلی و یا دائم مشغول کار می‌شوند.
کودکان کار، قشری ضعیف و آسیب پذیرند که ناچار به کار اجباری هستند و می‌توان با حمایت از این قشر زندگی و آینده شأن را تغییر داد.
سرپرست بهزیستی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه "کودک کار" و "کودک خیابانی" با هم تفاوت دارند، گفت: کودک خیابانی از وجود خانواده بی بهره است و خیابان محلی زندگی و کارش است اما کودک کار پس از گذراندن چندین ساعت در طول روز کار و فعالیت شب هنگام به خانه باز می‌گردد.
معصومه محمدی افزود: در چهارمحال و بختیاری ۱۰۳ کودک کار شناسایی شده که از این تعداد، ۷۸ کودک پسر و ۲۳ دختر هستند.
وی گفت: تنها ۸ درصد این کودکان بی سرپرست و یا بدسرپرست هستند و پس از شناسایی در مراکز نگهداری شبانه روزی و شبه خانواده و مراکز کودکان بی سرپرست نگهداری می‌شوند.
وی با تاکید بر اینکه کودک خیابانی به ندرت و کمتر از انگشتان دست در استان هستند، افزود: پس از شناسایی کودکان خیابانی در مراکز نگهداری کودکان بی سرپرست پذیرش خواهند شد.
سرپرست بهزیستی استان با تاکید بر تصویب آئین‌نامه " ساماندهی کودکان کار و خیابانی " مصوب وزیران در سال ۱۳۸۴، افزود: برای اجرای این آئین نامه و مقابله با کار کودکان دستگاه‌های اجرایی از جمله بهزیستی، نیروی انتظامی، دادگستری، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بیمه تأمین اجتماعی و سلامت، دانشگاه علوم پزشکی، هلال احمر، آموزش و پرورش، رسانه‌ها مکلف شناسایی و رسیدگی به امور این کودکان هستند.
وی از اجرایی نشدن کامل این آئین نامه از سوی دستگاه‌های متولی انتقاد کرد و گفت: کودکان آینده سازان مملکت هستند و باید برای مقابله با کار این کودکان و همچنین تأمین امکانات رفاهی، تفریحی، آموزشی و بهداشتی آنها بیشتر تلاش شود.
محمدی با اشاره به قانون منع کار کودکان زیر ۱۸ سال افزود: تعدادی از کودکان برای کمک خرج خانواده با آغاز فصل تابستان به سر کار می‌روند که این امر نیز یک تهدید برای آنهاست.
وی گفت: برخی از کودکان کار با توجه به اینکه می‌تواند باری از دوش خانواده بردارند و یا پول تو جیبی خود را تأمین کنند در آینده از تحصیل دوری می‌کند و به کار مشغول می‌شوند که این امر نیاز به فرهنگ سازی دارد.
به گفته وی، برخی از کودکان نیز به دلیل حضور در اجتماع زودتر از سن شأن دچار آسیب‌های اجتماعی از جمله اعتیاد، مشکلات اخلاقی و یا برخی بیماری‌های واگیردار می‌شوند.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی چهارمحال و بختیاری نیز گفت: تنها یک مرکز کودک و خانواده در شهرکرد فعال است که در این مرکز کودکان کار و خیابانی شناسایی و از طریق اورژانس اجتماعی بهزیستی و نیروی انتظامی از خدمات تخصصی مددکاری، روانشناسی و روان پزشکی بهره مند می‌شوند.
جواد نجفی افزود: کودکان کار و خیابانی شناسایی شده‌اند و همچنین والدین آنها در مراکز کودک و خانواده آموزش‌های لازم در زمینه آسیب‌های اجتماعی را فرا می‌گیرند.
وی گفت: در این مرکز، خانواده این کودکان نیز آموزش‌های لازم در زمینه آسیب‌های اجتماعی و آموزش‌های فنی و حرفه‌ای را به منظور ایجاد اشتغال پایدار فرا می‌گیرند.
وی با اشاره به اینکه تنها ۵ درصد این کودکان دوباره در خیابان‌ها مشغول کار می‌شوند، اظهار داشت: این کودکان که در چهار راه‌ها و معابر مشغول به کار هستند و از آمار کودکان کار که در کارگاه‌ها و دیگر محیط‌های کاری مشغول فعالیت هستند، آماری در دست نیست.
نجفی به همکاری دستگاه‌های مختلف به خصوص آموزش و پرورش و آموزش فنی و حرفه‌ای در زمینه ارائه آموزش به این کودکان تاکید کرد.
به گفته وی، سازمان بهزیستی، اورژانس اجتماعی بهزیستی، نیروی انتظامی و شهرداری با مشاهده کودکان کار به جمع آوری آنها پرداخته و پس از شناسایی خانواده و مشکلات آنها کودکان را به مرکز تحویل داده تا خدمات تکمیلی به کوکان و خانواده‌های آنها ارائه شود.
به گزارش ایرنا، چهارمحال و بختیاری دارای ۹۴۷ هزار نفر جمعیت است.
۷۳۶۰/۲۰۹۷