به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، «شینزو آبه» نخست وزیر ژاپن امروز ۲۲ خرداد در آغاز سفری تاریخی وارد تهران شد. آقای آبه اولین نخست وزیر ژاپن است که در تاریخ جمهوری اسلامی ایران به تهران سفر می کند.
او درحالی وارد تهران شد که در آستانه این سفر دو روزه با رییس جمهوری آمریکا تلفنی گفت و گو کرد. هدف از این سفر که در بحبوحه بالا گرفتن تنش میان ایران و آمریکا انجام می شود کاهش تنش بین تهران- واشنگتن و یا حتی تلاش برای نزدیک تر کردن دو طرف به میز مذاکره است.
با توجه به اهمیت موضوع پژوهشگر ایرنا، با «علی بیگدلی» استاد دانشگاه وکارشناس مسائل بین‌المللی به گفت و گو پرداخت.
اهمیت سفر آبه در بعد سیاسی – اقتصادی
بیگدلی در ابتدای این گفت و گو بیان داشت: با توجه به شرایط حساس کنونی در منطقه اهمیت سفر نخست وزیر ژاپن هم در بعد اقتصادی و هم سیاسی دارای اهمیت است و با توجه به سرمایه گذاری انجام شده توسط ژاپن در حیطه نفت و گاز در خاورمیانه بخشی از سفرش در بعد اقتصادی مورد توجه می باشد.
وی افزود: بخش دیگری از سفر آبه از نظر نقش میانجی گری بین ایالات متحده و ایران مورد اهمیت است و باید به این نکته توجه داشت که شینزو آبه در آستانه سفر به تهران با «بنیامین نتانیاهو» و «دونالد ترامپ» به صورت تلفنی گفت و گو کرده است و این نشان می دهد که این سفر دیپلماتیک به نوعی کنترل شده تلقی می شود.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: نخست وزیر ژاپن در این سفر سعی می کند همه جوانب را در نظر بگیرد و ما باید با تلاش دیپلماتیک سعی کنیم که آبه دست خالی از این سفر برنگردد.
وی به موقعیت ژاپن از نظر وجهه بین المللی اشاره کرد و افزود: ژاپن از نظر تکنولوژی و قدرت اقتصادی، کشوری قدرتمند و خوشنام در عرصه بین المللی محسوب می شود و ما در فرصت ایجاد شده، باید از پتانسیل و ظرفیت این کشور در کاهش تحریم ها اعمال شده ایالات متحده علیه کشورمان استفاده کنیم.
وی همچنین گفت: در این سفر ما می‌توانیم هم انتقاد خود را به رفتار دولت آمریکا به شینزو آبه اعلام کنیم و هم طرح یا بسته پیشنهادی برای کاهش تنش ارائه دهیم. با توجه به اینکه آمریکا صنعت پتروشیمی را تحریم کرد ما نباید اصرار بر این داشته باشیم که حاضر به مذاکره نیستیم زیرا شرایط بین الملل به گونه‌ای است که ایران به یک پدیده بین المللی تبدیل می شود و این نمی‌تواند برای تهران دستاورد مثبتی داشته باشد.
تلاش توکیو برای کاهش تنش تهران- واشنگتن
این کارشناس مسائل بین الملل در این زمینه اظهار داشت: با توجه به تلاش‌های دیپلماتیک کشورهای از جمله عراق، عمان، کویت و قطر در کاهش تنش بین ایران و آمریکا به نظر می‌رسد که ژاپن بتواند نقش پر رنگ تری را ایفا کند هر چند که نخست وزیر ژاپن صرفاً جهت رفع و کاهش تنش میان ایران و آمریکا به تهران نمی‌آید.
وی همچنین اظهار داشت: کشور ژاپن از موقعیت اقتصادی و وجهه بین المللی خوبی برخوردار است و اگر پیام رسان دولت ایالات متحده باشد ما می‌توانیم از این فرصت تاریخی به خوبی استفاده نماییم. ژاپن نسبت به بقیه کشورها در نقش میانجی گری می‌تواند موفق تر عمل کند و با توجه به موقعیت ژاپن ما می‌توانیم با استفاده از این کشور از آمریکا بخواهیم تا تحریم‌های اعمال شده علیه کشورمان را تا حدودی کاهش دهد.
بیگدلی همچنین بیان داشت: ما باید باب مذاکره با دولت آمریکا را باز بگذاریم زیرا در صورت نپذیرفتن مذاکره، اسرائیل و آمریکا از این تصمیم سود می‌برند و به دنیا اعلام می‌کنند که ایران تمایلی به مذاکره و پذیرش گفت و گو ندارد و این می‌تواند هجمه جهانی نسبت به ما را افزایش دهد وتبعات سو در افکار عمومی دنیا نسبت به کشورمان را به دنبال داشته باشد.
وی گفت: کشور ژاپن از نظر جغرافیایی دور از منطقه است اما تنش در خاورمیانه می‌تواند آثار و تبعات سوء برای اقتصاد این کشور داشته باشد و می‌تواند منافع ملی ژاپن را به خطر اندازد و هرچه تعداد کشورها در میانجی گیری و جلوگیری از بحران بیشتر باشند به همان اندازه می‌توان باور داشت که میزان احتمال وقوع بحران‌ها، می‌تواند کاهش داشته باشد.
ژاپن مستقل از اراده واشنگتن عمل نمی‌کند
بیگدلی در این زمینه بیان داشت: ژاپن نمی‌تواند خارج از اراده دولت آمریکا و به صورت مستقل عمل کند و حتی یکی از مقامات ژاپنی اعلام کرده بود که کشور ما یکی از ایالات آمریکا محسوب می شود. ژاپن وابستگی امنیتی و اقتصادی به آمریکا دارد.
این استاد دانشگاه همچنین یادآور شد: ژاپن در منطقه خاورمیانه سرمایه گذاری هایی را انجام داده است و مسلماً وقوع بحران در منطقه می‌تواند به منافع ملی ژاپن بخصوص در حوزه نفت و گاز آسیب جدی وارد کند و ژاپن تلاش می کند که در منطقه جنگی صورت نگیرد.
وی گفت: کشور ژاپن به دلیل نیاز انرژی خود، با ایران ارتباط دارد و تاثیر پذیر از ایالات متحده است و اگر قصوری در رابطه خود با ایران دارد به خاطر فشارهای ایالات متحده بر این کشور می باشد ولی باید به این موضوع توجه کرد که ژاپن یکی از کشورهای خریدار نفت ایران می باشد و سفر نخست وزیر ژاپن به کشورمان می‌تواند در تقویت و توسعه روابط تهران- توکیو موثر باشد.
علی بیگدلی کارشناس مسائل بین الملل در پایان این گفت و گو اظهار داشت: با توجه به اینکه تامین انرژی ژاپن بازار خاورمیانه می باشد بحران در این منطقه برای ژاپن بسیار مهم و حائز اهمیت تلقی می شود لذا توکیو تلاش می کند بعضی از مسائلی که می‌تواند بر امنیت انرژی و امنیت ملی تاثیر بگذارد یک دخالت مثبتی را در آنجا انجام دهد و از این رو این سفر می‌تواند در کاهش تنش‌ها در منطقه حائز اهمیت باشد.