تازه‌ترین روش‌های درمان، پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری ام. اس یا Multiple sclerosis از محورهای مورد بحث سومین کنگره بین المللی التهاب سیستم عصبی در مشهد بود که طی روزهای ۲۱ تا ۲۳ خردادماه با حضور صاحبنظران و اندیشمندان حوزه علوم مغز و اعصاب از داخل و خارج کشور به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی مشهد برپا شد.
بر اساس آمارهای ارائه شده سالانه بیش از پنج هزار نفر در کشورمان به بیماری ام. اس مبتلا می‌شوند و این در حالی است که به گفته محققان، ایران در گذشته جز مناطق کم خطر از نطر ابتلاء به بیماری ام. اس شناخته می‌شد اما هم اکنون شیوع این بیماری رشد فزاینده ای به خود گرفته و از پنج بیمار به ۵۰ بیمار در بین ۱۰۰ هزار نفر جمعیت کشور افزایش یافته است.
اگرچه علل بروز بیماری ام. اس در جهان ناشناخته است اما بر اساس تحقیقات پزشکی، سبک زندگی با ایجاد بیماری‌های التهاب سیستم عصبی که شایع‌ترین آن ام. اس است رابطه مستقیم دارد و زندگی شهرنشینی، حرکت به سوی مدرنیته و صنعتی شدن، تنش‌های روزمره، دوری از آفتاب و طبیعت و تغذیه ناسالم در ابتلاء به این بیماری نقش به سزایی دارد.
ایران جز مناطق پرخطر به لحاظ ابتلاء به بیماری ام. اس تبدیل شده است
مدیر گروه مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: بیماری‌های التهاب سیستم عصبی که معروفترین آنها ام. اس است مغز و نخاع را درگیر می‌کنند و در جوامع مختلف به ویژه ایران در حال گسترش است.
دکتر محسن فروغی پور افزود: در ۴۰ سال گذشته ایران جز مناطق کم خطر به لحاظ ابتلاء به بیماری ام. اس قرار داشت اما در سالهای اخیر ایران به لحاظ ابتلاء به این بیماری به مناطق خطر متوسط تبدیل شده و حتی برخی از نقاط کشور به مناطق پرخطر تبدیل شده است.
وی اضافه کرد: هم اکنون ام. اس در شهرهایی مانند اصفهان، شیراز، تبریز، تهران، اراک، مشهد از شیوع بالایی برخوردار است اما جنوب ایران جز مناطق کم خطر محسوب می‌شود.
مدیر گروه مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: علل بیماری‌های سیستم التهاب عصبی مانند ام. اس تقریباً ناشناخته هستند اما می‌دانیم که عوامل مختلفی در ایجاد این بیماری‌ها دخیلند که از آن جمله می‌توان به صنعتی شدن، زندگی ماشینی، شهرنشینی، استرس، تغذیه ناسالم و وجود امواج رادیویی اشاره کرد.
استرس از عوامل ایجاد ام. اس
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گروه مغز و اعصاب گفت: در گذشته فقط بیماری ام. اس جز بیماری‌های التهاب سیستم عصبی قرار داشت اما اکنون بیماری‌های مختلفی نظیر پارکینسون، زوال عقل، اضطراب، افسردگی، جنون، سکته‌های مغزی، تشنج، صرع، سردردها و اختلالات حرکتی در این زمره قرار می‌گیرند.
دکتر علی شعیبی افزود: استرس و تنش‌های روزانه یکی از عوامل مهم در ایجاد بیماری‌های التهاب سیستم عصبی نظیر ام. اس است.
وی ادامه داد: تحقیقات نشان داده است که هر چه به سوی مدرنیته شدن پیش برویم و ارتباط انسان‌ها با طبیعت کمتر شود یا کودکان خود را استریلیزه بزرگ کنیم، شاهد ابتلای بیشتر به بیماری‌های التهاب سیستم عصبی خواهیم بود همان گونه که اکنون در جوامع مرفه و شهرنشین بیماری ام. اس بیشتر از جوامع روستایی شیوع دارد.
او اضافه کرد: بیماری ام. اس معالجه قطعی ندارد و درمان‌های رایج در راستای توقف سیر پیش رونده بیماری و کنترل و تسکین علائم بیماری انجام می‌شود.
شیوع ام. اس در زنان بیشتر از مردان
یک پزشک متخصص مغز و اعصاب در مشهد گفت: بیماری ام. اس در زنان بیشتر از مردان شیوع دارد و در ایران شیوع این بیماری در بین زنان کشورمان بیش از میانگین جهانی است به طوری که هم اکنون ابتلاء به این بیماری در بین زنان ایرانی سه برابر مردان است.
دکتر محسن حکاک افزود: در مجموع، شمار زنان مبتلا به این بیماری در ایران در مقایسه با آمارهای خاورمیانه و محدوده مدیترانه به مراتب بیشتر است.
وی کمبود ویتامین دی را یکی از فرضیه‌های مطرح در زمینه ابتلای بیشتر زنان ایران به بیماری ام. اس ذکر کرد و گفت: کمبود این ویتامین که نور آفتاب در ایجاد آن نقش به سزایی دارد یکی از علل احتمالی بیماری ام. اس شناخته شده است.
این پزشک متخصص مغز و اعصاب گفت: بر اساس تحقیقات جهانی افرادی که نزدیک خط استوا زندگی می‌کنند به دلیل نزدیک بودن به آفتاب کمتر به ام. اس مبتلا می‌شوند درحالی که هر چه از استوا فاصله بگیریم ابتلاء به این بیماری افزایش می‌یابد.
حکاک افزود: شیوع ابتلاء به بیماری ام. اس در کشور ما طی دو دهه گذشته رشد فزاینده ای داشته است به طوری که هم اکنون میانگین شیوع بیماری ام. اس در ایران ۵۰ بیمار در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است و اصفهان با بیش از ۹۰ بیمار در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت بالاترین شیوع بیماری ام. اس را در کشورمان داراست.
وی ام. اس را بیماری هزار چهره دانست و افزود: علائم حسی و بینایی مهم‌ترین علام این بیماری هستند که با خواب رفتگی در اندام‌ها، مور مور شدن دست‌ها، بی حسی اندام‌ها، کاهش بینایی، کاهش دید و اختلال در دیدرنگی خود را نشان می‌دهند همچنین ضعف حرکتی، اختلال در راه رفتن، سرگیجه، اختلالات ادراری، کاهش حافظه و افسردگی از دیگر علائم بیماری ام. اس است.
بیماری ام. اس در بین جوانان تحصیل کرده شیوع بیشتری دارد
مدیر عامل انجمن ام. اس خراسان رضوی هم گفت: بیماری ام. اس اغلب در سنین ۲۵ تا ۳۵ سالگی بروز می‌یابد و این در حالی است که طبق بررسی‌ها بیشتر افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند تحصیل کرده هستند.
دکتر کریم نیکخواه افزود: در حال حاضر حدود سه هزار و ۵۰۰ بیمار ام. اس در خراسان رضوی وجود دارند که بیشتر آنان در مشهد سکونت دارند.
دکتر محسن حکاک پزشک متخصص مغز و اعصاب هم گفت: بیماری ام. اس در سنین جوانی بروز می‌کند به طوری که هم اکنون ۹۰ درصد مبتلایان به ام. اس بین ۲۰ تا ۵۰ سال سن دارند و تنها ۱۰ درصد این بیماران در سنین کمتر از ۲۰ سال و یا بیش از ۵۰ سال قرار دارند.
دکتر مرتضی سعیدی پزشک متخصص مغز و اعصاب شرکت کننده در سومین کنگره بیماری‌های التهاب سیستم عصبی مشهد هم گفت: بیماری ام. اس یکی از شایع‌ترین بیماری‌های قرن حاضر است که به طور معمول در بین جوانان ۲۰ تا ۴۰ سال خود را نشان می‌دهد.
ام. اس با بدن ما چه می‌کند؟
مدیر عامل انجمن ام. اس خراسان رضوی گفت: ام. اس یک بیماری مرموز و عجیب است که سیستم عصبی مرکزی، مغز و نخاع را گرفتار می‌کند و باعث اختلال در عملکرد اندام‌های مرتبط با سیستم مغز و اعصاب می‌شود.
دکتر کریم نیکخواه افزود: در این بیماری پلاک‌هایی در مغز نخاع ایجاد و باعث تخریب مغز می‌شود و بسته به تأثیر اندام‌های تحت تأثیر، آن ناحیه دچار اختلال تعادل گشته و همین امر موجب ایجاد مشکلات حسی، نابینایی و فلج اندام‌ها می‌شود.
یک پزشک متخصص مغز و اعصاب شرکت کننده در سومین کنگره بیماری‌های التهاب سیستم عصبی هم گفت: در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به پوشش سلول‌های عصبی یعنی ملین حمله و با رساندن آسیب به بافت عصبی، اختلالاتی در ارسال پیام‌های عصبی از سوی مغز به اجزای بدن ایجاد می‌کند.
دکتر مرتضی سعیدی افزود: راهکارهای درمانی متنوعی برای بیماران ام. اس وجود دارد و سلول درمانی یکی از روش‌های بهبود شرایط برخی از بیماران مبتلا به ام. اس است.
وی اضافه کرد: امروزه روش‌های پزشکی متنوعی برای درمان بیماری ام اس کشف شده و پیشنهاد می‌شود اما هنوز درمان قطعی و حتمی اعلام نشده است و درمان‌های حاضر فقط به خفیف‌تر شدن علائم بیماری کمک می‌کنند.
این متخصص مغز و اعصاب افزود: رژیم غذایی حاوی میوه‌ها و سبزیجات تازه، نان و غلات سبوس‌دار و مصرف چربی کم و دارای چربی امگا ۳ مثل روغن ماهی و امگا ۶ که در چربی ماهی، روغن‌های گیاهی و تخم کتان وجود دارند برای بیماران ام. اس توصیه می‌شود.
دکتر سعیدی افزود: مصرف ویتامین D، ورزش کردن، ترک سیگار، کنترل استرس و خواب مناسب و کافی از راهکارهای بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به ام. اس به شمار می‌رود.
۳۰۲۷/۱۹۲۲