تاجیکستان برای نخستین بار میزبان نشست سران "تعامل و اعتماد سازی آسیا" معروف به (سیکا) بود. این اجلاس یک همایش بین دولتی و سازمان منطقه‌ای است که سال ۱۹۹۲ با کمک سازمان ملل متحد تأسیس شد. بررسی مسائل امنیت و همکاری آسیا، از اهداف اساسی این همایش است.
این نشست با حضور سران کشورها و حکومت‌های عضو هر چهار سال یکبار برگزار می‌گردد؛ نشست پیشین نیز ۲۱ مه سال ۲۰۱۴ برگزار شد.
پنجمین کنفرانس سیکا با حضور رهبران و نمایندگان ۲۷ کشور دنیا، از جمله رؤسای جمهوری روسیه، ایران، ترکیه، قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان در کاخ نوروز شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان برگزار شد.
محور مذاکرات نمایندگان کشورهای شرکت کننده در این نشست، بررسی مسائل امنیت و همکاری آسیا بود که با انتشار بیانیه‌ای در این رابطه پایان یافت.
**رؤسای جمهوری ایران، روسیه، چین و تاجیکستان در سیکا چه گفتند
«امامعلی رحمان» رئیس جمهوری تاجیکستان طی سخنرانی در نشست افتتاحیه این نشست، تغییرات اقلیمی سراسر جهان و منطقه را نگران کننده خواند و اعلام کرد که درطول ۴۰ سال گذشته گرمایش زمین و آب شدن یخچالهای عظیم طبیعی این کشور بر وضعیت اقلیم، اقتصاد، انرژی و کشاورزی تأثیر منفی گذاشته است؛ وی از حاظران در جلسه دعوت کرد تا برای مقابله با پیامدهای گرمایش زمین تلاش کنند.
امامعلی رحمان همچنین از اعضای سیکا دعوت کرد تا از ظرفیت‌های گردشگری تاجیکستان استفاده کنند.
**رئیس جمهوری روسیه: امضا کنندگان برجام به تعهدات خود عمل کنند
«ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه نیز طی سخنرانی خود اعلام کرد که با تلاش‌های این کشور قسمت زیادی از قلمرو سوریه به حکومت بشار اسد بازگردانده شده است.
وی تصریح کرد: «هماهنگی فعالیت‌های میان روسیه، ایران و ترکیه در چارچوب توافق‌های آستانه بازده عملی داشته است و نو سازی های سیاسی در سوریه بسیار مهم است که با کمک یکدیگر می‌توانیم به پیشرفت‌هایی در جریان صلح این کشور دست یابیم.»
پوتین صورت جداگانه به موضوع برنامه هسته‌ای ایران نیز اشاره کرد که سال ۲۰۱۵ میلادی پس از خروج آمریکا از برجام، دچار بحران شده است.
وی افزود: «خروج آمریکا از این توافق اجرای این توافقنامه را با مشکل مواجه ساخته است؛ این وضعیت بر مقررات پیشگیری از توسعه سلاح‌های هسته‌ای تأثیر منفی می‌گذارد و به نظر ما، تنها راه عاقلانه این است، که امضا کنندگان این توافقنامه به تعهدات خود عمل کنند.»
پوتین در ادامه بار دیگر گفت که در رابطه با بحران شبه جزیره کره نیز طرفدار حل دیپلماتیک و مصلحت آمیز مسئله است و راه دیپلماتیک هیچ گزینه دیگری ندارد.
رهبر روسیه با اشاره به تهدیدهای تروریستی و افراطگرایی گفت که باید در برابر مشخص شدن سازمان و گروههای تروریستی، منابع مالی تروریسم از جمله مواد مخدر، افراط گرایی و سو استفاده از فناوری‌های اینترنتی جلوگیری به عمل آید.
پوتین همچنین آسیا را یک قلمرو پیشرو اقتصادی و صنعتی دنیا خواند.
وی افزود: «جنگ های واقعی تجاری در سراسر دنیا در راه است و متأسفانه از راه ایجاد ارعاب و با شیوه‌های غیرتجاری برای شکست و به زانو درآوردن رقیبان استفاده می‌شود که همانند جنگ‌های بی قانون است. حالا یافتن راهی برای مقابله با این وضعیت به موضوعی جدی تبدیل شده است.
**رئیس جمهوری چین بر ایجاد فضای جدید اعتماد در آسیا تاکید کرد
«شیء جین پینگ» رئیس جمهوری چین طی سخنرانی در این نشست اعلام کرد که در آسیا باید فضای تازه ای برای اعتماد ایجاد شود که در آن احترام به منافع، تمامیت ارضی و استقلال هر کشور مهم تلقی می‌شود.
شیء در ادامه خاطر نشان کرد، چین از ارتقای صلح پایدار و حل دیپلماتیک اختلافات حمایت می‌کند؛ ما باید با در نظر گرفتن مسائل آسیا، طرح جدیدی برای امنیت منطقه‌ای ارائه کنیم.
** حسن روحانی: ایران نمی‌تواند یکطرفه در برجام بماند
«حسن روحانی» رئیس جمهوری اسلامی ایران در سخنرانی خود بیشتر بر وضعیت خاورمیانه تاکید داشت. وی در این باره گفت: «مداخله خارجی بعضی از قدرت‌ها، سیاست‌های قهرآمیز یک جانبه گرایانه، تروریسم، افراط گرایی، پیمان شکنی و قانون گریزی، خاور میانه را به یکی از بحرانی‌ترین و بی‌ثبات ترین مناطق جهان تبدیل کرده است.»
روحانی به مسئله توافق هسته‌ای نیز اشاره کرد و گفت که با وجود خروج آمریکا از این قرارداد و ازسرگیری تحریم‌های ضد تهران معتقدیم که انجام تعهدات پذیرفته شده توسط طرف‌های ذیربط نقش مهمی در افزایش ثبات منطقه و جهان ایفا خواهد کرد.
وی تصریح کرد: دیهی است که ایران نمی‌تواند به صورت یک طرفه به توافق هسته‌ای متعهد باقی ماند، بلکه لازم است که سایر کشورها نیز سهم خود را برای حفظ توافق هسته‌ای ایفا کنند.
او افزود: ایران تصمیم دارد که طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ قرارداد هسته‌ای، اجرای تعهدات خود را برای ایجاد توازن در این توافق کاهش دهد و در صورت عدم دریافت پاسخ مثبت به ناچار اقدامات بیشتری انجام خواهد داد.
***