ایده گفت وگو میان گروهها و جناحهای سیاسی با گذشت سه سال همچنان به شکل غیررسمی توسط برخی کنشگران سیاسی پیگیری میشود. با این حال شواهد نشان میدهد این "دور همی" شخصیتهای سیاسی تاکنون شکل منسجم به خود نگرفته است.
طرح گفت وگو میان گروههای سیاسی برای کم کردن اختلافات در شرایطی که کشور با تهدید بیرونی مواجه است و دشمنان بر شکاف نخبگان سیاسی و همچنین فاصله گرفتن مردم از حاکمیت تاکید دارند از موضوعاتی است که میتواند به حفظ یکپارچگی و انسجام داخلی یاری کند.
در این ارتباط، سال ۱۳۹۵ ایده گفت وگو میان گروههای سیاسی میان برخی کنشگران برای کاهش تنش و ایجاد وحدت شکل گرفت. طرحی که به گفته محمد رضا عارف اگر اجرایی شود اختلافات بزرگان نظام را در فضای دوستانه حل میکند بطوری که نمود بیرونی آن به شکل تفاهم و همدلی بروز خواهد کرد.
یکسال پس از طرح این ایده اصلاح طلبان مجلس کمیته مشترک ۱۵ تا ۲۰ نفره ای با حضور اعضای فراکسیونهای مختلف تشکیل دادند تا در آن کمیته بر روی نخستین هسته تشکیل گفتوگوی ملی به توافق برسند. این طرح اگرچه پس از آن به شکل غیررسمی توسط برخی چهرههای شاخص سیاسی با تشکیل نشستهایی پیگیری شد اما امروز و ژس از گذشت بیش از سه سال این سوال را در ذهن متبادر میشود که خروجی این جلسات تاکنون چه بوده و گفت و گوی دو جریان اصلاح طلب و اصولگرا بر سر چه موضوعاتی و حول چه محورهایی است و نمایندگی آنها را چه شخصیتهای برعهده دارند و آیا این افراد مقبولیت لازم برای حل و فصل مسائل دارا هستند?
شنیدهها حاکی است جلساتی که رسانهها تحت عنوان گفت وگوی ملی از آن یاد میکنند با از گذشت سه سال از طرح آن، شکل جدی به خود نگرفته است و این نشستها چیزی جز جمع دوستانه برخی از اشخاص حقیقی نیست. افرادی که هیچ تشکل سیاسی را نمایندگی نمیکنند. همچنین این نشستها به دلیل آنکه جایگاه حقوقی مشخصی ندارد، جز بحث و گفت و گو درباره مسائل و مشکلات کشور، خروجی خاصی ندارد. موضوعی که محمد رضا باهنر از چهرههای شاخص اصولگرا در گفت وگوی روز یکشنبه با سازندگی تلویحاً به آن اشاره کرد.
دبیرکل جامعه مهندسین در این مصاحبه از حضور اشخاصی چون محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید مجلس، مجید انصاری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، عزت الله ضرغامی عضو شورای عالی فضای مجازی و سید محمد صدر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در این جلسات خبر داد و هدف از آن را گفت وگو میان جریانهای سیاسی برای کم کردن تنشها توصیف کرد و افزود: این جلسات ساختار مشخصی ندارد و هر زمان در دفتر یکی از شخصیتهای سیاسی برگزار میشود. در پی این هستیم چنین محافلی در کشور راه بیفتد و اصلاً به دنبال ساختار و تشکیلات نیستیم.
به نظر میرسد تشکیل چنین نشستهایی در شرایطی که فضای عمومی جامعه نیازمند انسجام وآرامش بیشتری است، با هدف همگرایی احزاب و گروههای سیاسی امر پسندیدهای است اما در کل میتوان اختلاف سلیقه در موضوعات مختلف را امری طبیعی قلمداد کرد و اساساً اختلاف سلیقه و دیدگاه پویایی حیات سیاسی جوامع را نشان میدهد
گروههای سیاسی به عنوان چرخ دندههای مردم سالاری عمدتاً بر مبنای ایدئولوژی و نگرش خود، دیدگاهها و راه حل های متفاوتی برای مسائل و مشکلات اجتماعی و سیاسی مطرح میکنند و دیدگاهها و سلایق مختلف برای حل معضلات، هدفی جز رسیدن یک سامان سیاسی و اجتماعی به نقطه مطلوب ندارد. موضوعی که از گذشته میان نظامهای مردم سالار مرسوم بوده است.
در این چارچوب، اختلاف نگرش نحله های سیاسی به خودی خود میتواند ضامن سلامتی و استمرار یک ساختار سیاسی به ویژه نظامی مبتنی بر مردمسالاری دینی باشد. بر همین اساس، رقابت سالم و قانونمند با پرهیز از گروه سالاری و تقدم منافع ملی بر مصالح جناحی میتواند در پیشبرد اهداف سیاسی کشور مفید باشد.
اگر چه طرح گفت وگو میان گروهها و شخصیتها برای کم کردن شکافها در کوتاه مدت میتواند مفید باشد اما حتی اگر عزم جدی برای شکل گیری گفت وگوی ملی یا سیاسی با ساختار حقوقی و تشکیلات منسجم وجود داشته باشد، این پرسش همچنان مطرح است که تصمیمات گرفته شده در این جلسات تا چه حد نزد نهادهای تصمیم گیرنده مقبولیت و قابلیت اجرا دارد? بنابراین پیش از همه چیز، شخصیتهای حقیقی و حقوقی حاضر در این جلسات باید وزن و اثرگذاری تصمیمات خود را در نظر بگیرند.