به گزارش ایرنا، ۲ طرح ترافیکی سالیان سال است که با هدف کاهش آلودگی هوا و ترافیک در محدوده مرکزی پایتخت اجرا می‌شود؛ طرح ترافیک و زوج و فرد.
براین اساس محدوده «طرح ترافیک» از سمت شمال خیابان مطهری، از سمت جنوب خیابان شوش، از سمت غرب خیابان کارگر و از سمت شرق خیابان شریعتی و ۱۷ شهریور است و «زوج یا فرد» از شمال به بزرگراه همت، از شرق به بزرگراه امام علی، از جنوب به بزرگراه بعثت و از غرب به بزرگراه‌های نواب و چمران محدود می‌شود.
حالا اما پس از ۱۴ سال از اجرای طرح زوج و فرد و براساس تصمیم شورای ترافیک تهران از امروز (یکم تیر) طرح کنترل آلودگی هوا که از آن به عنوان رینگ دوم طرح ترافیک نیز یاد شده، اجرایی می‌شود.
براساس این طرح، دیگر ملاک ورود به محدوده زوج یا فرد سابق آخرین رقم سمت راست پلاک‌های خودرو نیست و خودروهای پلاک تهران ۲۰ روز و خودروهای پلاک شهرستان ۱۵ روز می‌توانند به این محدوده به صورت رایگان وارد شوند.
شرط اصلی برای بهره مندی از تسهیلات طرح جدید ثبت نام خودرو در سامانه تهران من است و اگر مالکان، خودروی خود را در این سامانه ثبت نکنند علاوه بر عوارض مشمول جریمه می‌شوند.
همچنین اگر مالکان خودروها می‌خواهند بیش از ۲۰ روز وارد محدوده زوج و فرد سابق یا کنترل آلودگی هوا شوند باید روزانه نصف عوارض طرح ترافیک را بپردازند.
براساس تصمیم مسئولان ذی ربط از جمله پلیس راهور مهلت یک‌ماهه‌ای برای پرداخت عوارض این طرح به شهروندان داده می‌شود که البته شرط این موضوع نیز ثبت نام در سامانه تهران من است.
در واقع اگر فردی با خودروی خود وارد محدوده کنترل آلودگی هوا شود و در سامانه تهران من ثبت نام کرده اما حسابش موجودی کافی نداشته باشد، پیامک هشداری دریافت می‌کند که برای جلوگیری از جریمه شدن باید ظرف مدت یک ماه نسبت به شارژ حساب اقدام کند؛ در غیر این صورت پس از یک ماه مشمول جریمه و عوارض می‌شود.
براساس اعلام مسئولان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران زمان اجرای روزانه طرح کنترل آلودگی هوا روزهای غیرتعطیل از ساعت ۶:۳۰ تا ۱۹ است و این طرح برخلاف طرح ترافیک روزهای پنجشنبه‌ها نیز از ساعت ۶:۳۰ تا ۱۳ اجرا می‌شود.
بنابراین اگر فردی روز پنجشنبه با خودروی خود وارد محدوده کنترل آلودگی هوا شود از سهمیه ۲۰ روز رایگان خود استفاده کرده است.
همچنین براساس آن چیزی که شورای ترافیک تهران مصوب کرده اگر فردی از سهمیه ۲۰ روز تردد رایگان خود در محدوده کنترل آلودگی هوا در یک فصل استفاده نکند، سهمیه او به فصل بعدی انتقال نمی‌یابد؛ یعنی باید تنها از این تسهیلات در فصل خود استفاده کند.
تخفیف برای ساکنان محدوده کنترل آلودگی هوا
مدیران حمل و نقل پایتخت در این طرح برای ساکنان محدوده کنترل آلودگی هوا (زوج یا فرد سابق) تسهیلاتی در نظر گرفته‌اند.
براین اساس ساکنان این محدوده از تخفیف ۵۰ درصدی برای تردد در این محدوده برخوردار می‌شوند و از سوی دیگر یک‌بار خروج قبل از ساعت ۸:۳۰ و یک‌بار ورود بعد از ساعت ۱۷ نیز برای ساکنان این محدوده رایگان خواهد بود.
ساکنان محدوده زوج وفرد برای برخورداری از این تخفیف علاوه بر ثبت نام در سامانه تهران من باید مدارک خود را در دفاتر خدمات الکترونیک شهر به تأیید برسانند.
همچنین در طرح کنترل آلودگی هوا که از امروز اجرایی شده ۲۵ درصد تخفیف برای تردد دارندگان معاینه فنی برتر در نظر گرفته‌شده است.
دلیل اجرای طرح جدید
مسئولان حمل و نقل شهری طرح زوج و فرد از مدت‌ها پیش اذعان می‌کردند که طرح زوج و فرد دیگر کارایی ندارد و در این خصوص معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران به خبرنگار ایرنا می‌گوید: بررسی‌ها نشان می‌دهد که اجرای طرح زوج یا فرد نه تنها موفقیت‌آمیز نبود بلکه باعث ایجاد مشکلاتی نیز شده است.
محسن پورسیدآقایی ادامه داد: افزایش استفاده از موتورسیکلت، ایجاد شغل‌های کاذب برای تخلف در ورود به محدوده طرح، تمایل افراد به خرید خودروی دوم با پلاک متفاوت و افزایش آلودگی هوا از جمله معایب اجرای طرح زوج یا فرد بود.
به گفته وی، در زمان اجرای این طرح یعنی سال ۸۴ تنها دو میلیون خودرو در تهران تردد می‌کردند و امروز این تعداد ۲ برابر شده و دیگر کارایی لازم را ندارد.
معاون شهردار تهران تاکید کرد: از سوی دیگر نیز خودروهای پلاک زوج ۳ روز در هفته و خودروهای پلاک فرد تنها ۲ روز در هفته اجازه تردد در این طرح را داشتند و از این حیث نیز عدالت در اجرای طرح رعایت نمی‌شد.
وی خاطرنشان کرد: طرح کنترل آلودگی هوا برای مدیریت عرضه و تقاضای سفر است چرا که کاهش آلودگی هوا و ترافیک از مهمترین دغدغه‌های شهروندان تهرانی است.
به گزارش ایرنا، تجربیات اجرای طرح‌های ترافیکی در تهران براساس اذعان بسیاری از کارشناسان امر ترافیک چندان موفقیت آمیز نبوده و همواره این گونه طرح‌ها موجب نارضایتی و بعضاً ارتکاب تخلف برخی از شهروندان برای فرار از جریمه شدن را در پی داشته، حال باید منتظر ماند و دید طرح کنترل آلودگی هوا تا چه میزان می‌تواند انتظارات متولیان این طرح براورده و در عین حال رضایت شهروندان را جلب کند.
گزارشگر: مهدی مقدر
تهرام//۹۳۴۳//۱۳۴۸