با گذشت دو سال از اعلام طرح "معامله قرن"و ده ها سخنرانی و اعلام نظر مقامات آمریکایی، در مرحله رونمایی آن در منامه مشخص شد که قرار است یک رنج ملی و فرهنگی را تنها با پول حل کنند. این طرح به هیچ عنوان توجهی به حساسیت های ملی، مذهبی و فرهنگی فلسیطنی ها ندارد.
طرح معامله قرن که «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا آن را طراحی کرده، مبتنی بر واگذاری نیمی از کرانه باختری و بخشی از بیتالمقدس شرقی به رژیم صهیونیستی است و در مقابل، این رژیم با تشکیل کشور مستقل فلسطینی در نیمه دیگر کرانه باختری و نوار غزه موافقت می کند و شهر ابودیس به جای بیت المقدس به عنوان پایتخت فلسطین درنظر گرفته خواهد شد.
آمریکایی ها به کمک چند دولت سر سپرده عربی گام نخست این طرح را با برگزاری یک نشست اقتصادی که بیشتر همانند یک نمایشی تبلیغاتی است، در منامه آغاز کردند. از همان ابتدا معلوم بود که قرار است بر آرزوهای تاریخی فلسطینی سرپوش موقت مالی و اقتصادی گذاشته شود و از این رو بیشتر واکنشها و مخالفتها از سوی مسلمانان آگاه با این طرح با مایههای مذهبی و فرهنگی همراه شد.
نشست اقتصادی بحرین که از سوی "جرد کوشنر" مشاور و داماد ترامپ و "جیسون گرینبلات" فرستاده ویژه این کشور در خاورمیانه اداره میشود، شامل اختصاص ۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری در نوار غزه و کرانه باختری و بخشی از مناطق فلسطینی نشین اردن، مصر و لبنان خواهد بود.
کوشنر غافل از اینکه فلسطینی ها نزدیک به یک قرن از فرصت معمول حیات در خاک تاریخی خود محروم مانده اند، درباره این طرح مدعی شد که اگر جسارت دنبال کردنش را داشته باشیم، این طرح 'فرصت قرن' است."
در این طرح ۱۷۹ پروژه از جمله پروژههای ساخت راه، گذرگاههای مرزی، نیروگاه و گردشگری پیش بینی شده و وعده ایجاد یک میلیون شغل برای فلسطینیها را میدهد.
مقامات سیاسی، کارشناسان سیاسی و فعالان فرهنگی از اینکه کانون توجه آمریکایی ها و دول سرسپرده عربی بر اختصاص این مبالغ و تعریف پروژه های عمرانی غیر واقعی است، طرح "معامله قرن" را بسیار "ساده لوحانه" و حتی "فریبکارانه" دانستند و معتقدند که این طرح هیچگاه محقق نمی شود و آمریکا و رژیم صهیونیستی شکست بزرگی را متحمل خواهند شد.
بسیاری از صاحب نظران و منتقدان بر این باور هستند که طرح معمله قرن، شرط بندی و قمار کورکورانه برخی از کشورهای عربی بر روی طرح فریبکارانه ترامپ است که تحولات آتی به خوبی شکست این طرح را نمایان تر خواهد کرد.
از اینرو، وزارت خارجه فلسطین با صدور بیانیهای اعلام کرد: طرح اقتصادی آمریکا در نشست منامه تلاشی برای سرپوش گذاشتن بر اقدامات اشغالگران و شهرک سازی آنها است.
همچنین ۲۵ موسسه و سازمان علمای امت اسلامی در کنفرانس مطبوعاتی مشترک خود در استانبول ترکیه از ملل عرب و مسلمان خواستند تا در محکومیت شکل گیری معامله قرن در نشست منامه و مخالفت با آن در روز جمعه تظاهرات برگزار کنند.
علمای مسلمان در کنفرانس مزبور از نشست منامه به عنوان «یک اقدام بسیار خطرناک در توطئه چینی علیه آرمان فلسطین» نام بردند که هدف از آن «از بین بردن موضوع فلسطین به عنوان مهم ترین موضوع امت اسلامی» می باشد.
بسیاری از نمایندگان سابق مجلس، روزنامه نگاران و شهروندان بحرینی (میزبان نشست) در پاسخ به دعوت انجمن بحرینی "مقاومت در برابر عادی سازی" پرچمهای فلسطین و بحرین بر سر خانههای خود افراشتند.
"ابراهیم الشیخ" دانشگاهی و نویسنده بحرینی نیز توئیت کرد: به شما خوش آمد نمیگوییم. فلسطین عربی باقی میماند.
تشکل "پیشرفت" بحرین نیز با صدور بیانیه ای بر مواضع خود در رد نشست بحرین و حمایت از قضیه فلسطین تاکید کرد
ساکنان غزه نیز به عنوان پیشروان مقاومت در دههها مبارزه فلسطین علیه رژیم تل آویو در مخالفت با برگزاری نشست منامه دست به اعتصاب سراسری زدند.
این اعتصاب که به دعوت نیروهای ملی و اسلامی انجام شد، تمام اماکن و مؤسسات مهم و حیاتی غزه را در برگرفت و بانکها دست از کار کشیدند و درهای مغازهها بسته شد و بسیاری از دانشگاهها تعطیل شدند و ادارت دولتی از جمله دادگاههای این منطقه بسته شدند.
"مشیر المصری" از رهبران جنبش مقاوت فلسطین (حماس) نیز در کنفرانس مطبوعاتی تاکید کرد که فلسطین هیچ وقت ناتوان نبوده تا دیگران برایش تصمیم بگیرند و شرکت کنندگان در نشست منامه هیچ حق و اختیاری ندارند که به نیابت از فلسطین صحبت کنند..
در تحولی دیگر، کانون وکلای فلسطین روز سه شنبه اعلام کرد که این نهاد حقوقی قصد دارد در محافل بین المللی علیه شرکت کنندگان در نشست اقتصادی منامه به عنوان گام اول «معامله قرن» آمریکا برای پایان دادن یکطرفه به مساله فلسطین، اقامه دعوی کند.
«جواد عبیدات» رییس کانون وکلای فلسطین گفت: قرار است گروهی از وکیلان زبده فلسطینی علیه شرکت کنندگان در نشست منامه به اتهام تعرض به امنیت بین الملل طرح شکایت کنند. این طرح همچنین شامل چشم پوشی فلسطینیها از حق بازگشت به سرزمین خود است که طبق قطعنامه ۱۹۴ شورای امنیت سازمان ملل به رسمیت شناخته شده است.
رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس شامگاه سه شنبه در واکنش به کنفرانس منامه بحرین و مقدمه چینی برای اعلام معامله قرن گفت: فلسطین فروشی نیست و تمامی این معاملهها و کنفرانسها به دنبال تشدید اشغالگری صورت میگیرد.
ایران نیز به عنوان مهمترین و اصلی ترین دولت وفادار به آرمان فلسطینی ها معتقد است انضمام شهرکهای موجود در کرانه باختری به این رژیم، نابودی کامل حق بازگشت آوارگان فلسطینی و تعیین منطقه "ابودیس" به عنوان پایتخت کشور فلسطین رنجهای فرهنگی و ملی مضاعفی برای فلسطینی ها به بار خواهد آورد که اختصاص میلیاردها دلار در منامه نمیتواند اندکی از آن را بکاهد.
از این رو رهبر معظم انقلاب اسلامی معامله قرن را خیانت به دنیای اسلام توصیف و هشدار دادند: امیدواریم حکام بحرین و سعودی بفهمند پا در چه باتلاقی میگذارند.