در نخستین ساعات بامداد روز (پنجشنبه ۳۰ خرداد) یک فروند پهپاد جاسوسی گلوبال هاوک آمریکا بعد از تجاوز به حریم سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در منطقه رو به روی کوه مبارک استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد. گلوبال هاوک بزرگترین پهپاد مورد استفاده در جهان است که در ارتفاع بسیار بالا پرواز می‌کند و کارشناسان می‌گویند که سرنگون ساختن این پهپاد نشان دهنده توانمندی بالای نیروی نظامی است. آمریکایی‌ها ابتدا مواضع و اظهارات متناقضی درباره پهپاد متجاوز خود داشتند اما سرانجام فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا، رسماً سرنگونی پهپاد خود را تأیید کرد.
رئیس جمهور آمریکا در اولین واکنش پس از عقب نشینی از اقدام نظامی علیه ایران، گفت که ۱۰ دقیقه پیش از حمله نظامی آنرا متوقف کرده است. رئیس جمهوری آمریکا در خصوص تصمیم در واکنش به این اقدام ایران در توییتی نوشت: هواپیماها آماده پرواز بودند، اما وقتی که فهمیدم ممکن است حدود ۱۵۰ نفر در جریان این حملات کشته شوند، فکر کردم که به خاطر یک هواپیمای بدون سرنشین لازم به انجام چنین کاری نیست، درنتیجه از تصمیم خود منصرف شدم.
به گزارش گروه نشریات خبری، رسانه‌های دو جریان سیاسی به دلایل تصمیم گیری ترامپ در اقدام نظامی علیه ایران پرداخته اند. این رسانه‌ها با اشاره به انتشار اخباری در رسانه‌های غربی دلایل این عقب نشینی را متعدد می‌دانند. آغاز فعالیت‌های تبلیغاتی ترامپ برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰، تبعات خسارت بار ناشی از تنش با ایران و عدم اطمینان از نوع واکنش ایران برخی از دلایل طرح شده می باشد. رسانه‌های اصلاح طلب و اصولگرا در این خصوص رویکرد نسبتاً یکسانی داشته اند.
رسانه‌های اصلاح طلب
برخی از محورهای طرح شده در اخبار و گزارش‌های این طیف رسانه‌ای درباره این موضوع عبارتند از: دستگاه دیپلماسی کشور عملکرد مقبول و مناسبی در زمینه انهدام پهپاد آمریکایی داشته و به وظیفه ذاتی خود عمل کرده؛ یکی از دلایل اصلی که ترامپ در تصمیمش جهت حمله به ایران تجدیدنظر کرده نامشخص بودن واکنش ایران نسبت به این موضوع بوده است؛ ترامپ به تازگی فعالیت‌های تبلیغاتی خود را برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ به صورت رسمی آغاز کرده و در چنین برهه‌ای چندان علاقه مند نیست وارد جنگ شود؛ آمریکایی‌ها یک سابقه بهره‌مندی بسیاررگسترده از خوان نعمت ایران در پیش از انقلاب داشته‌اند؛ تاکید ترامپ بر روی مذاکره بدون پیش‌شرط با ایران که همزمان با تشدید جنگ روانی و اقتصادی علیه ایران است، جنگ رخ نمی‌دهد چراکه این بار اول نیست که ایران پهپاد آمریکایی را در حریم هوایی خود هدف قرار داده است.
چرایی تصمیم ترامپ مبنی بر توقف فرمان حمله نظامی به ایران
- روزنامه شرق در یادداشتی با عنوان "ماشه تهدید؛ ماشه فرصت" به قلم «غلامرضا نظربلند» تحلیلگر مسائل سیاسی در واکاوی چرایی تصمیم ترامپ مبنی بر توقف فرمان حمله نظامی به ایران می‌نویسد: واقعیت چرایی پرهیز آقای ترامپ از حمله نظامی به ایران را فارغ از اینکه در همان قالب اعلامی، یعنی «ابتدا تصمیم به حمله و ۱۰ دقیقه قبل از اجرا، تصمیم به توقف آن» باشد یا نباشد باید در یک «سه‌ضلعی» بسیار تعیین‌کننده سراغ گرفت. مشخصات یکی از اضلاع این سه‌ضلعی را نیویورک‌تایمز به بیرون درز داد.
در نشست سران کنگره و دوایر اطلاعاتی، امنیتی، نظامی و دیپلماسی در کاخ سفید در روز پنجشنبه مورد نظر، مخالفان حمله به ایران استدلال می‌کردند که در صورت انجام این حمله، نیروهای تحت حمایت آن کشور در منطقه وارد عمل خواهند شد. ضلع دیگر را باید در ماجرای خود پهپاد دنبال کرد. … اسقاط پهپاد قیمت طلایی آمریکا نه از این بابت اهمیتی دارد که ۲۰۰ میلیون دلار خرج روی دست ارتش آمریکا گذاشت و نه از این جهت که به شأن اجل فناوری فوق‌پیشرفته و پیچیده ینگه دنیا لطمه وارد کرد، خیلی محل اعتنا است. اهمیت قضیه را باید در این دید که به‌طور همزمان محاسبات آمریکایی‌ها از توان نظامی- اطلاعاتی و فناوری خود از سویی و ضعف ایران از سوی دیگر، غلط از آب درآمده است… ت. ضلع سوم از مثلث مورد بحث ما به دیپلماسی برمی‌گردد. قرائن و شواهد نشان می‌دهد که دستگاه دیپلماسی کشور عملکرد مقبول و مناسبی در این زمینه داشته و به وظیفه ذاتی خود عمل کرده است… ت. مرور مطالب پیش‌گفته در باب یافتن چرایی اجتناب رئیس‌جمهور آمریکا ازحمله نظامی به ایران، حال با خوانش ۱۰ دقیقه‌ای او یا هر خوانش دیگری اما با مفروض دانستن اینکه قضیه حمله در هر صورت در کار بوده است، ما را به این سمت رهنمون می‌کند که این «مثلث کارساز نظامی- راهبردی و دیپلماسی» بوده که در روز ۳۰ خرداد ۹۸ سایه جنگ را از روی سر ایران دور کرده است. این حقیقت که داشتن عمق استراتژیک، اقدام موفق نظامی و دیپلماسی و سیاست‌ورزی فعال هیچکدام به‌تنهایی کارساز وکارگشا نیست، شاهد ادعای خود را سه روز پیش دریافت کرد. رویداد سرنگونی پهپاد آمریکا و پیامدها و پس‌لرزه‌های آن را باید نقطه عطفی در روابط به شدت متشنج ایران و آمریکا بدانیم که می‌تواند از خاکستر آن ققنوس طلایی فرصتی طلایی بسازد و در جهت رفع تشنج از روابط آن دو، کارسازی کند.
- "امیرعلی ابوالفتح"کارشناس مسائل آمریکا در مصاحبه با ایسنا، در مورد علت تجدید نظر ترامپ در تصمیم خود برای حمله محدود به ایران گفت: شاید بتوان گفت یکی از دلایل اصلی که ترامپ براساس گفته‌اش در تصمیمش جهت حمله به ایران تجدیدنظر کرده نامشخص بودن واکنش ایران نسبت به این موضوع بوده است، در واقع آمریکایی‌ها مطمئن نبودند که تهران در پاسخ به این حمله و احتمالاً کشته شدن تعدادی از نیروهای ایرانی چه واکنشی نشان می‌دهد، آنها این احتمال را می‌دادند که ایران واکنش تلافی جویانه‌ای داشته باشد و درگیری نظامی هرچند محدود بین دو کشور ایجاد شود، بنابراین می‌توان گفت که یکی از دلایل آمریکایی‌ها در تجدیدنظر در تصمیمشان جهت حمله به ایران عدم اطمینان از نوع واکنش ایران به این موضوع بوده است از طرف دیگر به نظر می‌رسد که آنها هنوز مطمئن نیستند که آیا این پهپاد در حریم سرزمینی ایران مورد اصابت قرار گرفته یا اینکه در آب‌های بین المللی بوده است، به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها علیرغم اینکه ادعا می‌کنند این پهپاد در آب‌های بین المللی بوده ولی در این گفته تردید دارند و مطمئن نیستند که محدوده پرواز این پهپاد دقیقاً کجا بوده است، بنابراین شاید آنها به دنبال این هستند که در این ارتباط مطمئن شوند، اسناد خود را در این زمینه به نهادهای بین المللی از جمله شورای امنیت سازمان ملل بدهند و بعد از آن احتمالاً دست به اقدامی بزنند. ابوالفتح همچنین ادامه داد: ترامپ به تازگی فعالیت‌های تبلیغاتی خود را برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ به صورت رسمی آغاز کرده و در چنین برهه‌ای چندان علاقمند نیست وارد جنگ شود. جنگی که تبعات آن مشخص نیست و ممکن است باعث کشته شدن سربازان آمریکایی شود و این قطعاً موضوعی است که بر روند تبلیغات ترامپ تأثیر منفی می‌گذارد.
-به گزارش تارنمای انتخاب، ظاهراً آقای ترامپ تصور می‌کرد که لحن خصمانه و ارتش تقویت شده کشور می‌توانند به عنوان یک عامل بازدارنده قوی در مقابل تهدیدات دشمنان عمل کنند. اما منتقدان آقای ترامپ معتقدند که این لحن خصمانه و تهدیدآمیز نیز می‌تواند خطرناک باشد و در نهایت به درگیری نظامی منجر شود. پیتر بیکر در نیویورک تایمز نوشت: آقای ترامپ در ماه مه ۲۰۱۸ آمریکا را از توافق هسته‌ای بین المللی با ایران که در دوره باراک اوباما درباره آن مذاکره شده بود، خارج کرد. دولت ترامپ در این مدت به تدریج دوباره تحریم‌های اقتصادی سنگین علیه ایران را اعمال کرده است. اما این رفتار تهاجمی تهران تحت فشارهای اقتصادی و سیاسی همیشه قابل پیش بینی بوده است. در نتیجه، آقای ترامپ در شرایط کنونی مجبور شده است که بین دو گزینه جنگ و صلح یکی را انتخاب کند. در بخش دیگری از این گزارش آمده است: «رائول مارک» کارشناس سابق سازمان سیا است که در حال حاضر در بنیاد دفاع از دموکراسی فعالیت می‌کند. او معتقد است که اقدام نظامی آمریکا علیه ایران در آینده نزدیک اجتناب ناپذیر خواهد بود. مارک در این ارتباط گفت: «ایرانی ها در ادامه همچنان تلاش خواهند کرد که میزان صبر و مدارای آقای ترامپ در مقابل اقدامات تحریک آمیز خود را امتحان کنند».
اهداف و سیاست‌های آمریکا در قبال جمهوری اسلامی
- «فریدون وردی نژاد» مشاور رسانه‌ای دفتر رئیس‌جمهوری درگفت و گو با روزنامه آرمان در این باره می‌گوید: به‌نظر می‌رسد آمریکایی‌ها تا به امروز از اقداماتی که می‌خواستند علیه ایران عملیاتی کنند نا امید شده‌اند. به‌دلیل آنکه آنها در هر برهه‌ای اعلام کردند که فشارهای تحریمی، ایران را از پای درخواهد آورد. همچنین آنها مدعی بودند فشارهای تحریمی رفتار ایران را تغییر خواهد داد، اما استراتژی کلی آمریکایی‌ها به‌طور قطع در بلندمدت مبارزه با جمهوری اسلامی و مردم ایران است. به‌دلیل آنکه آمریکایی‌ها یک سابقه بهره‌مندی بسیار گسترده از خوان نعمت ایران در پیش از انقلاب داشته‌اند. با وقوع انقلاب اسلامی تأمین منافع آمریکایی‌ها در ایران از میان رفته است. بنابراین آنها به‌دنبال بازسازی شرایط گذشته هستند و آن را در قبال فروپاشی جمهوری اسلامی ایران می‌دانند. آنها همچنین معتقدند با توجه به آنکه ملت ایران ملت بزرگی هستند این ملت بزرگ را تضعیف کرده و یکی از راه‌های تضعیف آن است که آنها به‌دنبال از هم گسستن و تجزیه ایران هستند. بنابراین باید این مساله را بدانیم که آمریکایی‌ها اگر فرصتی پیدا کنند به‌دنبال چنین مسأله‌ای هستند. اما چون زورشان نمی‌رسد به‌دنبال استراتژی فاز دو که همانا تغییر رفتار ایران باشد آن را دنبال می‌کنند. اگر آمریکایی‌ها حتی نتوانند تغییر رفتار ایران را دنبال و محقق کنند به‌دنبال استراتژی فاز سوم که همانا سرگرم کردن ایران و از دست دادن فرصت‌های موفقیت ایران است. درگیر کردن مردم ایران با یکدیگر و ایجاد فضای درگیری و مخالفت میان جریان‌های مختلف سیاسی و مسائلی از این دست از دیگر سناریوهای آنها در قبال مردم ایران است.
- ابتکار با طرح این سوال که "آیا ترامپ راهبرد مشخصی در قبال ایران دارد؟ " می‌افزاید: ترامپ در حالی در طول یک سال گذشته بارها و بارها از تمایل خود برای مذاکره با ایران صحبت کرده که همزمان ضمن تشدید جنگ اقتصادی با ایران، ایالات متحده تحرکات معنادار نظامی را نیز در منطقه خلیج فارس در دستور کار قرار داده است. در این میان به گفته کارشناسان دو سطح تحلیل را برای اتخاذ روند پاندولی در سخنان و سیاست‌های ترامپ در قبال ایران می‌توان مدنظر قرار داد. نخست اینکه ترامپ از زمان روی کار آمدنش طبق یک استراتژی از پیش تعیین شده سعی کرده است در طول دو سال و نیم گذشته موضوع ایران را از چالش به تهدید بدل کرده و در این میان طبق نظریه بازی‌ها با قرار گرفتن در نقطه «نش»، ضمن تحت تأثیر قرار دادن افکار عمومی بین‌المللی، سعی کرده امکان چرخش به سمت مذاکره و یا تقابل نظامی را برای خود محفوظ بدارد. به همین دلیل برخی ناظران معتقدند که تاکید ترامپ بر روی مذاکره بدون پیش‌شرط با ایران که همزمان با تشدید جنگ روانی و اقتصادی علیه ایران است، به منظور شروع مذاکره بدون پیش‌شرط بوده و در خلال مذاکرات احتمالی واشنگتن تمامی ۱۲ بند مطرح شده مایک پمپئو وزیر خارجه این کشور را بر روی میز گفت‌وگوها قرار خواهد داد؛ امری که می‌تواند هر نوع مذاکره‌ای را در هر سطحی فرسایشی و متوقف کند.
موفقیت ترامپ در انتخابات آینده منوط به داشتن دستاورد بین المللی
- فریدون وردی نژاد در پاسخ به این سوال که "برخی از کارشناسان بر این نظر هستند که ترامپ تا قبل از انتخابات درآمریکا به هیچ عنوان از گزینه ماجراجویانه علیه تهران استفاده نخواهد کرد. لذا اگر ترامپ در سال ۲۰۲۰ مجدداً بر اریکه قدرت در کاخ سفید قرار گیرد آیا این امکان وجود دارد که سناریوی جنگ را نسبت به ایران دنبال کند؟ " به آرمان گفت: به‌نظر می‌رسد اگر ترامپ به‌دنبال آن است که در انتخابات آینده موفق باشد می‌بایستی علاوه بر موفقیت‌های داخلی باید یک دستاورد بین‌المللی نیز داشته باشد. این دستاورد بین‌المللی به خصوص با رقابتی که میان ترامپ، اتحادیه اروپا و کشورهای صنعتی وجود دارد و از سوی دیگر درگیری‌هایی که دونالد ترامپ از یکسو با اتحادیه اروپا به‌عنوان جنگ تعرفه‌ها دارد و از سوی دیگر با کانادا، مکزیک، چین و سایر کشورها درگیری دارد، باید یک دستاورد قابل تکیه بین‌المللی برای انتخابات آینده داشته باشد. این دستاورد بین‌المللی حتماً جنگ نیست. حتماً یک صلح و دستاوردی شبیه به برجام با مدل ترامپ خواهد بود. بنابراین به‌نظر می‌رسد با سه کشور ایران، کره شمالی و یا چین می‌تواند چنین دستاوردی را داشته باشد. با چین بدون شک چنین مسأله‌ای غیرممکن است. به‌دلیل اختلافی که با تایوان دارند. با کره شمالی احتمالش بسیار ضعیف است به‌دلیل آنکه در شبه جزیره کره، ژاپن و چین و میان دو کره (شمالی و جنوبی) زمینه‌های گفت‌وگو و رسیدن به نتیجه در شرایط فعلی آماده نیست. در منطقه خلیج فارس مناسب‌ترین شرایط است. … بنابراین دونالد ترامپ اگر بخواهد دست به حرکتی بزند که دستاورد قابل ملاحظه‌ای برای انتخابات آینده در آمریکا داشته باشد، یکی از آنها این است که با ایران به توافق برسد. اگر ترامپ نتواند دستاوردی پیش از انتخابات داشته باشد به هیچ عنوان این اطمینان به‌رغم نظرسنجی‌ها در آمریکا وجود ندارد بار دیگر در کاخ سفید به‌عنوان رئیس‌جمهور حضور داشته باشد.
اعلام آمادگی مجدد آمریکا برای مذاکرات بدون پیش شرط با ایران
- روزنامه ابتکار در یادداشتی با عنوان "معمای ترامپ" در این باره نوشت: پس از سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا در حریم هوایی ایران توسط نیروی هوا و فضای سپاه پاسداران و واکنش‌های بین‌المللی که متعاقب آن رخ داد، دونالد ترامپ رئیس ایالات متحده آمریکا بار دیگر به شبکه تلویزیونی NBC گفت که حاضر است، بدون هیچ پیش‌شرطی با ایران وارد مذاکره شود. او که پیش از این در واکنش به سرنگونی هواپیمای بدون سرنشین ارتش آمریکا در تنگه هرمز مدعی شده بود که ایران اشتباه بزرگی را مرتکب شده و پس از آن ضمن عقب‌نشینی از گفته‌های خود گفت که در آخرین لحظات، فرمان توقف حمله به سه پایگاه موشکی ایران را صادر کرده است، بار دیگر روز گذشته به بیان جزئیات بیشتری از این ادعا پرداخت و گفت: هواپیماها آماده پرواز بودند، اما وقتی که فهمیدم ممکن است حدود ۱۵۰ نفر در جریان این حملات کشته شوند، فکرکردم که به خاطر یک هواپیمای بدون سرنشین لازم به انجام چنین کاری نیست، درنتیجه از تصمیم خود منصرف شدم. علاوه بر این، چنین موضوعی ممکن بود وضعیت را به نقطه‌ای غیر قابل بازگشت برساند.
فاجعه بار بودن جنگ با ایران
- «اریل لین گرین برگ» استاد روابط بین‌الملل دانشگاه استنفورد در گفت وگو با ایلنا گفت: سرنگونی پهپاد آمریکایی از سوی ایران تنش میان این دو کشور را بالا برده است. اما هر دو طرف باید محتاط باشند تا تنش‌های کنونی آنها را به سمت درگیری نظامی مستقیم هدایت نکند. این استاد دانشگاه افزود: این اقدام ایران به معنی آن نیست که آنها خواهان درگیری نظامی با آمریکا هستند چراکه این پهپاد پیشرفته و حضور آن در پیرامون آب‌های خود را نشانه‌ای از تجاوز آمریکایی‌ها به آب‌های خود می‌دانستند و نشانه‌ای از خطر تصور کردند. از سوی دیگر این پهپاد فاقد سرنشین بوده است این خود به معنی آن است که تهاجم علیه آن نباید بهانه‌ای برای آغاز جنگ باشد. گرین برگ در ادامه گفت: جنگ رخ نمی‌دهد چراکه این بار اول نیست که ایران پهپاد آمریکایی را در حریم هوایی خود هدف قرار داده است. ایران قبلاً هم این کار را کرده است و در آن زمان هم آمریکایی‌ها متوجه شدند که نباید وارد درگیری نظامی با ایران شوند. وی تاکید کرد: دولت ترامپ باید از درگیری نظامی با ایران خودداری کند، چراکه این جنگ یک فاجعه است و به نفع هیچکس نیست و تنها جان افراد بی‌گناه در این جنگ وحشتناک در خطر می‌افتد.
رسانه‌های اصولگرا
برخی عبارت‌هایی که در رسانه‌های منتسب به این طیف سیاسی پیرامون این موضوع به کار رفته از این قرار است: ارتش آمریکا تحقیر شد ترامپ، ایران را توئیت‌باران کرد!؛ توئیت پراکنی‌های ترامپ در واکنش به سیلی سخت سپاه پاسداران انقلاب؛ کارشناسان معتقدند رئیس جمهورآمریکا با قدردانی از جمهوری اسلامی تلویحاً اذعان کرد که پهپاد جاسوسی این کشور در حریم هوایی ایران بوده است؛ واشنگتن آگاه است که هرگونه اقدام نظامی علیه ایران بدون پاسخ نخواهد ماند؛ که لحن رئیس جمهورآمریکا از تهدید ایران به التماس برای مذاکرات تغییر کرده است.
توییت پراکنی های ترامپ در واکنش به انهدام پهپاد پیشرفته آمریکا
- کیهان در گزارشی با تیتر "ارتش آمریکا تحقیر شد ترامپ، ایران را توئیت‌باران کرد! " نوشت: اقدام غرورانگیز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سرنگونی پهپاد متجاوز آمریکایی، موجب تحقیر هیمنه پوشالی آمریکا و ارتش این کشور شد و دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا برای پوشش این تحقیر صرفاً به ارسال پیام‌های مکرر توئیتری متوسل شد.
رئیس‌جمهور آمریکا که حتی از اعتبار دادن به گمانه‌زنی‌های رسانه‌های غربی درباره احتمال حمله موضعی به ایران نیز ناتوان بود در پیام توئیتری خود در ادعایی مضحک نوشت: «شب گذشته همه‌چیز برای حمله تلافی‌جویانه به سه مکان [در ایران] آماده شده بود. پرسیدم چه تعداد کشته خواهند شد؟ یک ژنرال جواب داد: ۱۵۰ نفر قربان. ۱۰ دقیقه پیش از حمله دستور به توقف آن دادم زیرا پاسخ متناسبی به ساقط کردن یک پهپادِ بدون سرنشین نبود.» … توئیت پراکنی‌های ترامپ در واکنش به سیلی سخت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بویژه ادعای آماده بودن برای حمله به مواضعی از خاک ایران و سپس منصرف شدن از این اقدام، واکنش‌های فراوانی حتی در رسانه‌های آمریکا را در پی داشت. بسیاری درباره چند و چون آن گمانه‌زنی کردند و تحلیلگران این رسانه‌ها درباره صحت آن تشکیک کردند. واکنش توئیتری رئیس‌جمهور آمریکا به سرنگونی پهپاد جاسوسی این کشور همچنین دستمایه تمسخر و طنز رسانه‌های منطقه‌ای شد و این رسانه‌ها با کشیدن کاریکاتور ترامپ سوار بر یک جنگنده کاغذی که فقط توئیت پرانی می‌کند، چرخه تحقیرآمریکا، ارتش و رئیس‌جمهور این کشور را تکمیل کردند.
قدردانی ترامپ از ایران به خاطر هدف قرار ندادن هواپیمای نظامی سرنشین‌دار آمریکایی
- به گزارش وطن‌امروز، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا با اشاره به اینکه در حال رفتن به کمپ‌دیوید برای انجام رایزنی‌های بیشتر درباره ایران است، گفت: اقدام نظامی علیه ایران همچنان گزینه‌ای است که وجود دارد. ترامپ در بخش دیگری از سخنان خود در جمع خبرنگاران گفت: ایران زمانی که پهپاد آمریکایی را سرنگون کرد با ساقط نکردن هواپیمایی که سرنشین داشت «بسیار هوشمندانه» عمل کرد و ما از این اقدام آنها قدردانی می‌کنیم. بامداد دیروز نیز یک مقام ارشد نظامی آمریکایی تأیید کرد که یک هواپیمای جاسوسی P-۸ با چندین نظامی آمریکایی در شبی که پهپاد (گلوبال هاوک) نیروی دریایی توسط ایران سرنگون شد، بر فراز تنگه هرمز در حال پرواز بوده است. برخی کارشناسان معتقدند رئیس جمهور آمریکا با قدردانی از جمهوری اسلامی تلویحاً اذعان کرد که پهپاد جاسوسی این کشور در حریم هوایی ایران بوده است. نکته‌ای که روز گذشته توسط نیویورک تایمز نیز تأیید شده است.
آمادگی آمریکا برای مذاکره بدون پیش‌شرط
- روزنامه جوان نوشت: رئیس‌جمهور آمریکا بعد از آنکه تلاش کرد عقب‌نشینی خود از واکنش به اقدام ایران در سرنگونی پهپاد جاسوسی متجاوز امریکایی را در قالب ژست انسان‌دوستانه توجیه کند، دوباره سعی کرد به بازی لو رفته خود مبنی بر آمادگی برای مذاکره بدون پیش‌شرط و به نوعی عدول از مواضع سابق در پیش‌شرط‌گذاری و از طرف دیگر تهدید مجدد ایران بپردازد. به هر حال ترامپ احتمالاً از حمله به خاطر عواقبش عقب نشسته و ترجیح داده است به قول فیصل قاسم، مجری شبکه الجزیره فاکتور هواپیمایی را که ایرانی‌ها زدند، برای عربستان بفرستد. دونالد ترامپ در مصاحبه با شبکه خبری ان‌بی‌سی گفت: هیچ شرطی برای گفت‌وگو با ایران ندارد و در عین حال مدعی شد که خواهان جنگ با ایران نیست، اما اگر درگیری با ایران پیش آید، این کشور ویران خواهد شد.
"تغییر لحن آمریکا از تهدید نظامی به التماس برای مذاکره" عنوان مطلبی در مشرق است، درباره آن می‌خوانیم: ترامپ غیر از افزایش فشار بر ایران از طریق اعمال تحریم‌ها کاملاً دست بسته است و به همین علت است که لحن رئیس جمهور آمریکا از تهدید ایران به التماس برای مذاکرات تغییر کرده است. این موضوع نشان دهنده شرایط نابسامان روانی وی است. مشرق افزود: چکش اجرای موفقیت‌آمیز بخش اقتصادی معامله قرن و سندان آغاز موفق تبلیغات ستاد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باعث شده دونالد ترامپ در یکی از سخت‌ترین و پیچیده‌ترین درگیری‌های سیاسی فراروی خود و دولت آمریکا کاملاً دست‌بسته باقی بماند. آزمون ترامپ در شرایط حساسی از تاریخ منطقه شکل گرفته است، سقوط یک هواپیمای جاسوسی آمریکا که پیشرفته‌ترین و احتمالاً گرانقیمت‌ترین هواپیماهای جاسوسی و شناسایی آمریکا در آب‌های منطقه‌ای ایران اتفاق افتاد. در پی این حادثه می‌بینیم که رئیس جمهور آمریکا در واکنش اولیه خود سیلی ایران به دولت خود را می‌پذیرد و در عین حال سعی می‌کند آن را در روند فعالیت‌های خود به‌عنوان رئیس جمهور کنونی آمریکا و نامزد انتخابات ریاست جمهوری آینده با پیامدهای پایین نشان دهد.
عقب نشینی ترامپ از اقدام علیه ایران از ترس پاسخ ایران
- در بخشی از گزارش روزنامه جوان می‌خوانیم: ترامپ روز جمعه در چندین توئیت مدعی شد که در نظر داشته است به سه هدف در ایران حمله کند، اما پس ازآنکه یک ژنرال به او گفته است که چنین حمله‌ای به مرگ ۱۵۰ نفر منجر خواهد شد، تنها ۱۰ دقیقه قبل از عملیات تصمیم گرفته است این حمله را لغو کند. اما روایت‌هایی که نیوریوک تایمز و واشنگتن‌پست از ماجرا ارائه می‌کنند، چیز دیگری نشان می‌دهد. نیویورک‌تایمز طی گزارشی از تأثیرپذیری ترامپ از مجری و تحلیلگر مشهور فاکس‌نیوز در مورد «حمله به ایران» خبر داده است. این روزنامه امریکایی با اشاره به اظهارات ترامپ در مورد انصراف از حمله به ایران، ۱۰ دقیقه پیش از شروع عملیات، گزارش داده است که «تاکر کارلسون» تحلیلگر شبکه تلویزیونی فاکس‌نیوز در لغو تصمیم او مؤثر بوده است. بر اساس گزارش نیویورک تایمز، پس از ساقط شدن پهپاد امریکا از سوی ایران، جان بولتون قصد داشته ترامپ را مجاب به اقدام نظامی علیه تهران کند، اما ترامپ در این باره به کارلسون مجری فاکس‌نیوز گوش می‌کند که به او گفته بود پاسخ نظامی به تهران غیرعاقلانه و دیوانه‌وار است. از سوی دیگر، واشنگتن‌پست گزارش کرده است که بعد از ساعت ۷ صبح روز پنج شنبه ترامپ چهار نشست مختلف با مقامات پنتاگون، قانونگذاران و مقامات امنیت ملی برگزار کرده است که طی همه این نشست‌ها خودش از حمله حمایت می‌کرده است، در حالی که اکثر طرف‌های مشاوره وی در این جلسات مخالف حمله بوده‌اند و همین موضوع باعث تغییر نظر یکباره ترامپ شده است.
تکذیب لغو حمله تلافی‌جویانه به ایران از سوی ترامپ
- خبرگزاری فارس در مطلبی با عنوان "نقاب از چهره ترامپ کنار رفت" نوشت: رئیس‌جمهور آمریکا با بیان اینکه هرگز حمله به ایران را به‌صورت کامل «لغو» نکرده، گفت که فعلاً اجرای آن را متوقف کرده است. در حالی که رسانه‌های آمریکایی پیشتر گزارش داده بودند که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور این کشور حمله تلافی‌جویانه به ایران را لغو کرده بود، اما وی این گزارش‌ها را تکذیب کرد. ترامپ که پیشتر ژست انسان‌دوستانه گرفته و گفته بود به دلیل اینکه چندین نفر در حمله به ایران کشته می‌شدند عملیات را لغو کرده، اما بامداد یکشنبه در توئیتر خود نوشت: «من هرگز حمله علیه ایران را "لغو" نکردم».وی با رد گزارش رسانه‌ها و اظهارات مقامات مختلف آمریکایی مبنی بر اینکه حمله به ایران به‌صورت کامل لغو شده، چهره واقعی خود را اینگونه نشان داد: «من فقط اجرای آن را در زمان کنونی متوقف کردم!». فارس افزود: ادعای ترامپ در خصوص توقف حمله به ایران، ده دقیقه پیش از آغاز آن، واقعی به‌نظر نمی‌رسد. برخی تحلیلگران نظامی پس از سرنگونی پهپاد پیشرفته آمریکایی هشدار داده بودند که با اثبات توان پدافندی ایران، معادلات به هم ریخته و واشنگتن باید هرگونه طرح برای اقدام احتمالی نظامی علیه ایران را مورد بازنگری قرار دهد. از دیگر سو، واشنگتن آگاه است که هرگونه اقدام نظامی علیه ایران بدون پاسخ نخواهد ماند و احتمال دارد نیروهای آمریکایی در منطقه در صورت انجام چنین تعرضی، بیش از ۱۵۰ نفر کشته دهند. ترامپ به خوبی آگاه است که بازگشت تابوت سربازان آمریکایی به آمریکا به احتمال زیاد به شکست او در انتخابات ۲۰۲۰ خواهد انجامید.
انتقاد ترامپ از مشاورانش
- تسنیم در این باره می‌نویسد: «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا از برخی از مشاورانش به دلیل داشتن روحیات جنگ‌طلبانه انتقادکرده و گفته که آنها دنبال جنگ هستند اما آمریکا نمی‌خواهد وارد درگیری‌های بیشتر در منطقه خاورمیانه شود. طبق گزارش روزنامه وال‌استریت‌ژورنال ترامپ در گفت‌وگوهای خصوصی، درباره مشاوران جنگ‌طلب خود به یکی از معتمدانش گفته است: «این آدم‌ها می‌خواهند ما را به سمت جنگ ببرند و این خیلی زننده است. ما به جنگ‌های بیشتر نیاز نداریم.» ترامپ در این گفت‌وگوها درباره بهای ۱۳۰ میلیون دلاری پهپادی که ایران ساقط کرده گلایه کرده اما گفته که قیمت این پهپاد کمتر به چشم رأی‌دهندگان آمریکایی خواهد آمد تا تلفات احتمالی ناشی از حمله به نقاطی در داخل ایران.