نشریه آبزرور روز یکشنبه در گزارشی تجاوز پهپاد آمریکا به حریم هوایی ایران را تازهترین فصل اقدامات فاجعهبار دونالد ترامپ در عرصه سیاست خارجی خواند و نوشت: این رویداد گواه منحصربهفردی است که ترامپ صلاحیت ریاست جمهوری آمریکا را ندارد.
آبزرور نوشت: به ترامپ بارها هشدار داده شد که سیاست افزایش تنش نظامی و فشار حداکثری بر ایران خطر وقوع ناگهانی جنگ را در پی خواهد داشت. هفته گذشته اشتباه محاسباتی که مدتها قبل پیشبینی میشد رخ داد و برای چند ساعت وحشتناک، دنیا به سمت جنگ پیش رفت. هر دو طرف اشتباه کردند اما به نظر میرسد فرماندهان آمریکایی اشتباه بیشتری مرتکب شدند. البته اشتباه بزرگتر در سال ۲۰۱۶ میلادی رخ داد، زمانی که آمریکاییها یک احمق خطرناک را بهعنوان ریاست جمهوری انتخاب کردند.
این نشریه انگلیسی نوشت، تحولات از آنجا شروع شد که ایران یک پهپاد جاسوسی آمریکا را سرنگون کرد و سپس ترامپ دستور حملات هوایی را صادر کرد اما دقایقی بعد عقبنشینی کرد. پنتاگون میگوید که این هواپیما در حریم هوایی بینالمللی در حال پرواز بوده است اما ایران تأکید دارد که حریم هواییاش نقض شده است. آمریکا نقشههایی منتشر کرد و ایران نیز نقشههای خود را ارائه داد و بهقدری از خود اطمینان دارد که اعلام کرده است آن را به شورای امنیت سازمان ملل ارائه میدهد. این در حالی است که کاخ سفید نتوانست توجیه کند چرا از حمله به ایران صرفنظر کرد و همین مساله سوالات درباره علت واقعی آن را مطرح میکند.
آبزرور سپس ادامه داد: تصاویر پنتاگون از مسیر پهپاد در ابتدا شامل توضیحاتی غلط درباره مسیر پرواز هواپیما بود. مقامات آمریکایی روز جمعه با تأخیر اظهارات ایرانیها را تائید کردند که با فاصله کمی از این پهپاد یک هواپیمای نظامی آمریکایی پوسیدون با چندی سرنشین در حال پرواز بوده است، واقعیتی که ابتدا آن را اعلام نکرده بودند. ایران هم تصاویری را منتشر کرد که نشاندهنده باقیمانده این پهپاد بود که از آبهای سرزمینی خود جمعآوری کرده است.
این نشریه انگلیسی افزود: در مصاحبهها و توئیتر ترامپ و طرفدارانش ادعا کردند که این حمله را برای حفظ جان قربانیان احتمالی لغو کردهاند، و احتمالاً یک فرمانده ایرانی با اختیار خود دست به چنین کاری زده است. اما سپس یک مقام ارشد دولت آمریکا که خواست نامش فاش نشود اظهاراتی مطرح کرد که به نظر میآید به واقعیت نزدیکتر باشد. او گفت که این حمله به دلیل نگرانیها درباره احتمال نقض حریم هوایی ایران توسط پهپاد گلوبال هاوک، پهپاد دیگری از آمریکا یا هواپیمای پوسیدون لغو شده است.
آبزرور نوشت، این سطح از سردرگمی و بیکفایتی در عملیات نظامی آمریکا رویداد تازهای نیست چراکه طبق آمار سازمان ملل، در عراق و افغانستان نیز اشتباهاتی بهویژه از سوی نیروی هوایی آمریکا رخ داد که تلفات جانی گستردهای در میان غیرنظامیان داشته است.
البته به نوشته این نشریه انگلیس، کارنامه آمریکا در خلیجفارس فاجعه بارتر است. موشک کروز نیروی دریایی آمریکا در سال ۱۹۸۸ یک هواپیمای مسافربری ایران را منهدم کرد که منجر به کشته شدن ۲۰۹ نفر شد. پنتاگون ابتدا مسئولیت این حادثه را نپذیرفت و سپس ادعا کرد که این هواپیما تهدیدآمیز بوده است. در سال ۱۹۹۶ آمریکا سرانجام غرامت پرداخت کرد.
آبزرور، روند تصمیمگیری هفته گذشته آمریکا برای اقدام تلافیجویانه علیه ایران هم تکاندهنده خواند و نوشت: چطور ممکن است ترامپ از میزان تلفات حمله به ایران خبر نداشته است. مشاوران جنگطلب او تصور میکردند که حمله به ایران چه دستاوردی میتواند داشته باشد؟ ترامپ چه برنامهای برای اقدامات تلافیجویانه ایران داشت؟ آیا این صحت دارد که یک مهمان از فاکس نیوز که گفته میشود محرم اسرار رئیسجمهوری است، او را بهصرف نظر کردن از جنگ واداشت؟
این نشریه تصریح کرد، تحولات هفته گذشته تازهترین فصل اقدامات فاجعهبار ترامپ است که نزدیک بود به قیمت بی ثبات خاورمیانه و جهان تمام شود. این مساله ضرورت بازگشت دیپلماسی و برجام را مورد تأکید قرار میدهد. همچنین زنگ خطری برای کنگره است تا به تلاشها برای محدود کردن قدرتهای جنگی رئیسجمهوری سرعت دهد.
نشریه ساندی تایمز هم در گزارشی عنوان کرد، کارشناسان مسائل نظامی در تلاش هستند تا ابعاد تقابل نظامی میان ایران و آمریکا را ترسیم کنند. ایران گزینهها، کشورها و شبکههای مختلفی را در اختیار دارد تا در مقابل حملات آمریکا پاسخ دهد. این کشور نشان داد این توانایی را دارد که با یک حمله سبک میتواند ناوگان آمریکا را نابود کند.
ساندی تلگراف هم نوشت، ترامپ بهراحتی نمیتواند بر ایران غلبه کند. ایران بر تنگه هرمز بهعنوان یکی از شاهراههای انتقال انرژی کاملاً تسلط دارد و میتواند در جریان تردد نفتکشها در این مسیر اختلال ایجاد کند. جدای این از مسائل، تحولات اخیر نشان داد که حتی حملات محدود نظامی تا چه اندازه بر بازارهای مالی بینالمللی و منطقه تأثیر منفی دارد.
همزمان با این تحولات، تحرکات دیپلماتیک مقامهای کشورهای اروپا و آمریکا در باره بحران و تنش در خاورمیانه و رایزنی با سران کشورهای منطقه افزایشیافته است.
یک سخنگوی دفتر نخستوزیری انگلیس دیروز تصریح کرد که تنش در منطقه به نفع هیچکس نیست. امانوئل مکرون رئیسجمهوری فرانسه و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان هم در اظهارنظرهای جداگانهای خواستار حل دیپلماتیک تنشها در منطقه خلیجفارس شدهاند.