به گزارش خبرنگار ایرنا؛ رود چلوند آستارا از کوه‌های غربی میاکومه، گونش، باباعلی و چهل چشمه سرچشمه گرفته و پس از طی مسافتی از روستای تاریخی چلوند به دریای خزر می‌ریزد و کارشناسان شیلات، این رود را از بسترهای مناسب غرب گیلان برای تکثیر و پرورش آبزیان به خصوص‌های استخوانی می‌دانند و همه ساله برای غنای ذخایر آبزیان ساحل خزر در محدوده آستارا، میلیون‌ها قطعه بچه ماهی توسط شیلات در آن رها می‌شود.
رهاسازی بچه ماهی‌ها
ظرف دو هفته گذشته اداره شیلات آستارا طبق برنامه سالانه خود با مناسب دیدن فصل و زمان تکثیر آبزیان، چهار میلیون بچه ماهی از نوع ماهی استخوانی را در چند نوبت به چلوند رها کرد تا ماهیگیران در ماه‌های آینده با تورهای پر و دست‌های پر برکت به خانه‌های خود برگردند و سفره گیلانی‌ها همچون همیشه از عطر و بوی خوراک ماهی سرشار باشد.
گیلان با سه مرکز تکثیر ماهی شهید انصاری رشت، شهید بهشتی سنگر و سیاهکل از استان‌های مهم تکثیر آبزیان است و بچه ماهی‌ها در مرکز تکثیر و بازسازی ذخایر آبزیان شهید انصاری رشت از ماهی‌های مولد، تخم کشی می‌شوند و باید به منظور زنده ماندن و رشد، رودخانه از آب کافی و مصب مناسب برخوردار و فاقد آلودگی باشد.
کارشناسان شیلات، اوایل تیرماه را جزو زمان تکثیر آبزیان در رودخانه و برداشت هر گونه مصالح از رودخانه یا لایروبی آن بعد از رهاسازی میلیون‌ها بچه ماهی را امری نادرست می‌دانند.
انتقاد فعالان محیط زیست و صیادان با تجربه
سید رضا میر نظری فعال محیط زیست روز سه شنبه در مصاحبه با خبرنگار ایرنا گفت: ورود ماشین آلات سنگین به رودخانه چلوند به نیت برداشت مصالح یا لایروبی، بعد از رها شدن میلیون‌ها بچه ماهی در آن، توجیهی ندارد و این کار غیر منطقی باید با همکاری دستگاه‌های مسئول، تعطیل شود.
بهنام نعمتی کارشناس بازنشسته شیلات و از صیادان با تجربه نیز اظهار کرد: دستگاه‌ها و نهادهای حفار و برداشت کننده شن و ماسه از رودخانه، از محل‌هایی مصالح برداشت می‌کنند که سابقه طغیان و سرریز ندارد و هر جا شن و ماسه مناسب و سهل الوصول ببینند، وارد آب می‌شوند.
وی ادامه داد: این نهادها حتی از محل تلاقی رود و دریا نیز شن و ماسه بر می‌دارند و این امر علاوه بر کشتار بچه ماهی‌های رها شده در رود، باعث پیش روی آب و تخریب خانه‌های ساحلی می‌شود.
یکی از ساکنان بخش لوندویل و صیادان با سابقه نیز اظهار کرد: حتی اگر از بالادست رودخانه نیز شن و ماسه برداشت شود، گل و لای حاصل از کار لودر و کامیون، کل آب رودخانه را آلوده می‌کند و اکسیژن مورد نیاز بچه ماهی‌ها در پایین دست رودخانه نیز از بین می‌رود و کار صحیح آن است که تا ۱۰ روز دیگر و زمان رشد کافی بچه ماهی‌ها از هر گونه برداشت مصالح جلوگیری شود.
او ادامه داد: از اول تیرماه با ورود بچه ماهی‌های تکامل یافته به آب دریای خزر، ورود ماشین آلات به بستر رودخانه برای برداشت مصالح مشکلی ایجاد نخواهد کرد.
ممنوعیت برداشت شن و ماسه تا سپری شدن زمان رشد و کوچه بچه ماهی ها
فرماندار شهرستان آستارا در این خصوص گفت: برداشت مصالح و لایروبی رودخانه‌ها طبق دستور استانداری گیلان و مطابق تفاهم نامه بین ادارات کل مرتبط نظیر شیلات، منابع طبیعی و آبخیزداری و محیط زیست با هدف تعمیق بستر رودخانه‌ها و جلوگیری از طغیان و سیلاب آنها در فصل‌های پربارش و همچنین استفاده از مصالح آنها در اجرای طرح‌های عمرانی صورت می‌گیرد.
حسن رستم زاد افزود: اگر مصالح مورد نیاز طرح‌های عمرانی در حال اجرا از مناطق دیگر و شهرهای همجوار تأمین و حمل شود، بسیار هزینه بر خواهد بود و رودخانه‌های این شهرستان به عنوان منابع غنی شن و ماسه، این نیاز را برطرف کرده است.
وی ادامه داد: البته به دغدغه و نگرانی حامیان محیط زیست ارزش قائل هستم و دستور دادم تا اطلاع ثانوی و سپری شدن زمان رشد و کوچ بچه ماهی‌ها به دریا، از هر گونه برداشت شن و ماسه از رودخانه چلوند خودداری شود.
فرماندار آستارا افزود: کار لایروبی رودخانه‌ها از اهمیت بسیاری برخوردار است و سابقه سیل در شهرستان‌های همجوار، هشدار مهمی برای ضرورت لایروبی رودخانه‌ها و کار پیشگیرانه در برابر سیلاب هاست و باید از ورود آب مازاد به شالیزارها و خسارت آن به تأسیسات زیربنایی جلوگیری شود و ما علاوه بر نگرانی‌های زیست محیطی، برای رفع همه مشکلات و موانع توسعه تلاش می‌کنیم.
نتیجه پیگیری ایرنا
هر چند از سوی شهرداری لوندویل و اداره شیلات آستارا به تماس‌های تلفنی خبرنگار ایرنا پاسخی در این رابطه داده نشد، اما خوشبختانه با ورود قاطع رستم زاد فرماندار آستارا کار برداشت مصالح از رودخانه چلوند تا اطلاع ثانوی تعطیل شد و او، بروز اینگونه مشکلات را ناشی از ناهماهنگی دستگاه‌های اداری شهرستان دانست.
رستم زاد اظهار کرد: اگر اداره‌ها و نهادهای متولی آبزیان، رودخانه و مصالح آن، قبل از رهاسازی میلیون‌ها بچه ماهی در آب، با بررسی و نگاه علمی، بر سر زمان برداشت مصالح از بستر رود به توافق برسند، هرگز مشکلات بعدی روی نخواهد داد و کار با اهمیت لایروبی بستر رود نیز به تعویق نخواهد افتاد.
وی از دستگاه‌های مسئول خواست، علاوه بر ارج گذاری به دغدغه فعالان محیط زیست، در خصوص برداشت‌های بعدی از بستر رودخانه چلوند، به طور کامل با همدیگر هماهنگی و تعامل لازم را به عمل آورند.
این بار فریاد زیر آب بچه ماهی‌ها به واسطه جنب و جوش حامیان طبیعت و پیگیری رسانه، به گوش مسئولان ارشد شهرستان رسید و از تداوم کاری نادرست جلوگیری شد و امید که اینگونه تجربه‌ها مانع تکرار حوادث و خسارت‌های مشابه شود.
شهرستان مرزی بندر آستارا با ۹۱ هزار نفر جمعیت در بخش‌های مرکزی و لوندویل در منتهی الیه غرب استان گیلان و همسایگی جمهوری آذربایجان واقع شده است.
گزارش از عیسی پاشاپور
۷۱۲۴/۲۰۰۷