«رضا نصری» روز سهشنبه در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، درباره اقدام روز دوشنبه دولت آمریکا در اعمال تحریمهای جدید و اعلام اینکه «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران را هم در لیست تحریمها قرار میدهد، گفت: دکتر ظریف دیپلمات بسیار کارآمدی است که هم حقانیت ایران در صحنه بینالمللی را به اثبات رسانده و هم تا حدود زیادی فضاسازیها و بسیاری از برنامههای تندروهای واشنگتن را - عمدتاً با اتکاء به قابلیتهای شخصی خود - خنثی کرده است.
وی با بیان اینکه کارآمدی ظریف در سالهای گذشته - چه در صحنه بینالمللی و چه در فضای سیاست داخلی آمریکا -، او را به یکی از سیبل های حملات سازمانیافته جریانهای متخاصم تبدیل کرده است، اظهار داشت: این اقدام اخیر دولت آمریکا نیز واکنشِ نامتعارف تندروهای واشنگتن به رقیب سرسختی است که تا به حال نتوانستهاند او را با ابزار متعارف رسانهای و دیپلماتیک شکست دهند.
تندروها با تحریم ظریف میخواهند تنها گزینه نظامی روی میز باشد
این کارشناس حقوق بین الملل ادامه داد: این اقدام نشان میدهد جریان تندرو در واشنگتن قصد دارد با از میان بردن تدریجی گزینههای دیپلماتیک، صحنه را به نحوی شکل دهد که فقط گزینه نظامی روی میز باقی بماند.
نصری در پاسخ به این سوال که آیا براساس کنوانسیونهای بینالمللی، دولت آمریکا میتواند اقدام به تحریم وزیر خارجه یک کشور کند؟ تصریح کرد: هنوز دامنه محدودیتها، تبصرهها و جزئیات این تحریم مشخص نیست تا بشود نسبت به مطابقت آن با کنوانسیونهای بینالمللی به صورت دقیق اظهار نظر کرد.
وی با بیان اینکه قاعده کُلی این است که وزرای امور خارجه باید بتوانند - مصون از هر گونه تهدید و فشار شخصی - در کسوت رسمی خود در صحنه بینالمللی ایفای نقش کنند، خاطرنشان کرد: این قبیل اقدامات معمولاً در مورد مقاماتی که در جنایات بینالمللی دست داشتهاند، صورت میگیرد اما اینکه یک دیپلمات خوشنام که چند سال حتی نامزد دریافت جایزه نوبل صلح بوده را مورد چنین تعرضاتی قرار دهند، تا آنجا که میدانم بیسابقه است.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که تا چه اندازه دولت آمریکا با گسترش دامنه تحریمها و تحریم کردن وزیر امور خارجه ایران، درصدد ایجاد هراسافکنی میان روابط ایران با کشورهای مختلف است؟ ابراز داشت: تحریمهای آمریکا از تحریم صنایع و بانکها و حوزه نظامی و شریانهای تجاری به تحریم دیپلماتها رسیده است. قصد دولت آمریکا هر چه باشد، ایران و سایر کشورها این اقدامات اخیر را از یک سو به «دیپلماسیستیزی» واشنگتن و از سوی دیگر به اتمامِ گزینههای تحریمی آن تعبیر خواهند کرد.
تحریم ظریف سنخیتی با اظهارات رسمی دولت آمریکا ندارد
نصری در پاسخ به این سوال که درباره معنای تحریم محمدجواد ظریف و ادعای دولت آمریکا مبنی بر آمادگی برای مذاکره با ایران چیست، بیان کرد: از نظر حقوقی، باید دید تحریم وزیر امور خارجه ایران چه تأثیری دارد. از آنجا که هنوز جزئیات و تبصرههای این تحریم معلوم نیست، نمیتوان از الان فهید آیا این تحریم بر امکان سفر ظریف به نیویورک، امکان تعامل او با مقامات آمریکایی یا انجام سایر وظایف او در رابطه با آمریکا تأثیر خواهد داشت یا خیر.
وی یادآور شد: امکان دارد وزارت خزانهداری آمریکا تحریم ظریف را به این دلیل به هفته آینده موکول کرده که بتواند از نظر حقوقی آن را به نحوی تنظیم کند که مانع تعاملات دیپلماتیک ایشان نشود. از نظر سیاسی، آثار حقوقی این تحریم هر چه باشد، حقیقت این است که تحریم وزیر امور خارجه ایران یکی دیگر از اقدامات آمریکا است که با اظهارات رسمیاش هیچ سنخیتی ندارد. با این حال این اقدام در هر صورت در تهران به یک اقدام خصومتآمیز تعبیر خواهد شد.
این پژوهشگر ارشد حقوق بینالملل در پاسخ به این سوال که آیا تحریمهای جدید آمریکا قابلیت پیگیری حقوقی را دارد؟ عنوان کرد: معمولاً لیستگذاریهای وزارت خزانهداری را میشود از طریق مراجع حقوقی داخل آمریکا پیگیری کرد که طبیعتاً ظریف به چنین گزینهای متوسل نخواهد شد. اگر در آینده معلوم شود این اقدام خللی در سفر ایشان به مقر سازمان ملل در نیویورک یا موانع مشابهی ایجاد میکند، آنگاه میشود به سازوکارها و مراجع سازمان ملل مراجعه کرد.