فصل تابستان همواره یادآور حس و حال خوب دانش آموزان برای تجدید روحیه است تا بتوانند سال تحصیلی جدید را با آرامش بیشتری شروع کنند در حالی که بسیاری از خانواده ها در گیر این موضوع مهم هستند که در این مدت طولانی عمر فرزندشان به بطالت یا به فعالیت مفید می گذرد.
یکی از دغدغه های والدین در تعطیلات تابستان را اغلب این موضوع تشکیل می دهد که فرزندانشان را در کلاسهای آموزشی، تفریحی و ورزشی ثبت نام کنند، اما در سال‌های اخیر رقیبی برای اینگونه کلاسهای آموزشی به نام فضای مجازی ایجاد شده که قشر عظیمی از آنها را به سمت خود جذب کرده و موجبات نگرانی خانواده‌ها را دو چندان کرده است.
بر اساس استانداردهای بین المللی تعداد روزهای فراغت در بسیاری از کشورها ۶۰ روز در سال و این رقم در کشور ما ۹۰ روز است.
گسترش دامنه اوقات فراغت موجب شده که نهادهای متولی برای گذران مناسب این اوقات به فکر برنامه ریزی مناسب برای جوانان باشند.
تعطیلی مدارس در ۳ ماهه فصل تابستان این فکر را به ذهن دانش آموزان و والدین آنها وا می‌دارد که چه باید بکنند و چه تمهیداتی بیندیشند تا این تعطیلات را با بهره‌مندی کامل به سرانجام برساند.
اوقات فراغت دانش آموزان نباید با کلاس های مختلف، گوناگون و بدون خروجی مفید پر شود بلکه باید شرایطی فراهم کرد که آنها در این زمان برخی تجارب تربیتی، اجتماعی و اخلاقی صحیح به دست بیاورند لذا گذراندن اوقات فراغت فرزندانمان به هزینه و بودجه زیادی نیاز ندارد.
در این ایام سازمانها و نهادهایی همچون آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی، تبلیغات اسلامی، حوزه هنری، اوقاف و امور خیریه، ورزش و جوانان، بسیج، سپاه، فنی و حرفه ای، بهزیستی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کتابخانه‌های عمومی، جمعیت هلال احمر متولی اجرای برنامه‌های ساماندهی اوقات فراغت استان البرز در تابستان هستند.
اوقات فراغت دانش‌آموزان و چگونگی برنامه‌ریزی
روانشناس البرزی درباره اوقات فراغت دانش آموزان می گوید: همزمان با تعطیلی مدارس و آغاز تعطیلات تابستانی، خانواده‌ها را به داشتن برنامه ریزی کامل برای اوقات فراغت فرزندانشان دعوت می کنم.
معصومه قدیری با بیان اینکه اولین محور برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت کودکان رشد استعدادهای کودکان است، خاطرنشان کرد: با وجود اینکه امروزه در مدارس کشور بر استعداد و خلاقیت تاکید بسیاری می شود ولی سیستم آموزشی امتحان محور در مدارس پاسخ گوی آن نیست.
وی بیان داشت: در برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت کودکان و نوجوانان باید به ایجاد زمینه‌هایی برای رشد استعداد آنها توجه کرد.
این روانشناس خاطرنشان کرد: برای شکوفا سازی استعدادهای کودکان و نوجوانان بهتر است بر فعالیتهای عملی خلاقانه تمرکز کرد زیرا از این طریق کودک می‌تواند حیطه مورد علاقه خود را بشناسد.
وی با اشاره به اینکه پیوند زیادی بین حیطه مورد علاقه کودک و استعدادهای نهفته در وی وجود دارد، ادامه داد: نتایج تحقیقات متعدد نشان داده است حیطه‌ای که برای افراد جلب توجه می‌کند و مورد علاقه آن هاست، همان حیطه‌ای است که افراد در آن استعداد بیشتری دارند.
قدیری ز توجه به فعالیت جسمانی و سلامت کودکان به عنوان محور دوم در برنامه ریزی دانش آموزان نام برد و اضافه کرد:
کودکان با افزایش فعالیت جسمانی، سلامتی امروز و فردای خود را تضمین می‌کنند.
وی ادامه داد: تحقیقات نشان داده کودکانی که فعالیتهای جسمی از قبیل شنا، دویدن و به طور کلی ورزش‌های هوازی انجام می‌دهند سیستم ایمنی قوی‌تری نسبت به همسالان خود دارند و کمتر به بیماری های عفونی دچار می‌شوند.
قدیری با بیان اینکه ورزش کردن دراین سنین به معنای فرستادن اجباری کودکان به کلاس های ورزشی نیست چون هر گونه فعالیت حرکتی مانند پیاده‌روی که به صورت دو الی سه باردرهفته انجام شود می تواند سلامت کودکان را تضمین کند.
وی در ادامه بهار تباط بیشتر با خانواده به عنوان یکی از مسائل مهمی که در برنامه‌ریزی اوقات فراغت کودکان و نوجوانان مطرح می شود اشاره کرد و افزود: در مدت تعطیلات تابستانی کودکان وقت آزادتری دارند، در نتیجه والدین با یک برنامه‌ریزی بهتر، بیشتر می‌توانند در کنار فرزندان خود باشند.
این روانشناس البرز بیان داشت: ورزش کردن و انجام فعالیتهای جسمانی می‌تواند به عنوان کلید پیوند فرزندان و والدین شناخته شود.
وی گفت: انجام تمرینات ورزشی والدین در کنار کودکان علاوه بر فواید جسمانی، باعث پیشگیری از افسردگی و اضطراب در کودکان نیز می شود.
قدیری محور سوم برنامه ریزی برای اوقات فراغت فرزندان را داشتن آزادی عمل برای کودکان دانست و یادآور شد: نباید فراموش کنیم که اوقات فراغت برای کودکان است لذا باید به آنها این امکان را داد که دست به انتخاب بزنند چون این مسئله نه تنها بر روی شکوفایی استعداد و خلاقیت اثر مثبت می گذارد، بلکه برای کودک و نوجوان یک آموزش چند جانبه برای قدرت تصمیم گیری و حل تعارض است.
او معتقد است که باید به برنامه ریزی برای پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان توجه بسیاری کرد و تلاش کرد تا جایی که ممکن است برنامه ها سرشار از خلاقیت، آینده نگری، استعداد یابی و حق انتخاب باشد.
تغییر نگرش ها نسبت به غنی سازی اوقات فراغت
کارشناس فرهنگی حوزه آموزش و پرورش البرز نیز در این زمینه گفت: غنی‌سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان صرفاً به منظور تفریح و یا مشغول کردن آنها نیست بلکه باید نگرش‌ها نسبت به این موضوع تغییر کند چون با برنامه ریزی صحیح، تقویت بعد جسمانی، روانی، عاطفی، اجتماعی و در نتیجه تکامل خود فرد با حضور در این برنامه ها تحقق یابد.
مهدی بشری تصریح کرد: اجرای برنامه ها از سوی آموزش و پرورش طی سه ماهه فصل تابستان در جهت غنی سازی اوقات فراغت فرزندانمان باید با هدف سرمایه گذاری علمی و اندوخته تجربی برای دانش‌آموزان صورت گیرد.
وی اضافه کرد: اوقات فراغت دانش آموزان می تواند زمینه ساز کشف استعداد های نوجوان را فراهم سازد.
این کارشناس مسایل فرهنگی عنوان کرد: اولیای دانش آموزان نیز باید فرزندان خود را در طی تابستان که از درس های تئوری به دور هستند، به فراگیری رشته های علمی و نظری مورد علاقه آنها تشویق کنند.
وی اجرای برنامه های تیمی درغنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان را یک اصل مهم در نظام آموزش و پرورش عنوان کرد و یادآور شد: این کلاس‌ها در قالب تیم های مشارکتی، همکاری و هماهنگی را به واقعیت کلمه به دانش آموزان تفهیم می کند، به گونه ای که دانش آموز یک گام به سوی اجتماعی شدن طی می کند.
بشری یکی از راه های دستیابی دانش آموزان به زندگی سالم را فراگیری علوم اجتماعی و شیوه های صحیح زندگی در کلاسهای مکمل اوقات فراغت عنوان کرد.
او همچنین نقش اولیا در هدایت فرزندان به سمت شرکت در کلاس های غنی سازی اوقات فراغت در تابستان را چشمگیرو قابل تامل دانست و گفت: تا زمانی که اولیا اهمیت این برنامه‌ها را درک نکنند و مشارکت جدی با نهادهای اجرایی را در پیش نگیرند نمی‌توان گام‌های اساسی برای رسیدن به اهداف کلان اجرایی نظام آموزش و پرورش برداشت.
غنی سازی اوقات فراغت با برنامه های جذاب
مدیر مدرسه دبستان پسرانه تزکیه آموزش و پرورش ناحیه یک کرج هم می گوید: نقش آموزش و پرورش و اداره ورزش و جوانان در غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان در فصل تابستان بسیار چشمگیر است.
زینب خسروجردی افزود: باید این دو نهاد تاثیرگذار در جامعه دست به دست هم دهند تا از معضلات اجتماعی جلوگیری و نسلهای ورزشکار و دانا را پرورش دهند.
وی تصریح کرد: آموزش و پرورش باید رسماً هدایت و تکمیل اوقات فراغت دانش آموزان را برعهده بگیرد، زیرا این نهاد علمی و تربیتی همواره در راستای پرورش نسل های با انگیزه و خلاق درعین حال با کمترین هزینه و با به کارگیری مربیان مجرب است.
خسروجردی یادآور شد: با برنامه ریزی برای آموزش رشته های جذاب آموزشی و مهارتی می توان زمینه حضور فعال دانش آموزان در رشته های مختلف پایگاه های تابستانی درآموزش و پرورش را بوجود آورد.
وی با اشاره به اینکه فضای مدارس و کانون های فرهنگی تربیتی برای دانش آموزان از امنیت لازم برخوردار است، خاطرنشان کرد: برنامه های متنوع و با کیفیت که با هزینه بسیار کم در پایگاه های تابستانی آموزش و پرورش به اجرا در می آید باید مورد استقبال بیشتر خانواده ها قرار گیرد.
گذراندن اوقات فراغت در کانون های فرهنگی تربیتی
مدیر کانون استانی فرهنگی و تربیتی شهید محمد حسین فهمیده در کرج اظهار داشت: میزان گرایشات نیازهای دانش آموزان مهمترین مقوله ها در برنامه ریزی تربیتی و آموزشی دانش آموزان هستند که کانون این اصل ها را در نظر گرفته و برای تکمیل اوقات فراغت دانش آموزان خود برنامه‌های متنوعی در نظر دارد.
رحمان علیزاده با تاکید بر اینکه دانش آموزان هر مقطع نیازهای روحی، روانی و جسمی خاص خود را دارند، خاطرنشان کرد: برنامه های کانون در راستای تامین نیازها، گرایشات و هدفهای سند تحول بنیادین برای هر مقطع تعریف شده است که همسو با این اهداف برای هر مقطع تحصیلی، کانون به برگزاری برنامه های ویژه ای می پردازد.
وی برنامه های ورزشی، مهارتی، صنایع دستی، علمی، فرهنگی و هنری، اردویی، خلاقیت و کارآفرینی را از جمله کلاسهای این کانون درطول سال به خصوص در ایام تابستان عنوان کرد.
علیزاده یادآور شد: روح سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش بر ترویج بحث های علمی، نظری و تجربیات رفتاری تأکید دارد که رسالت کانون های فرهنگی تربیتی در این حوزه چشمگیر است.
سازماندهی ۴۲۰ پایگاه غنی سازی اوقات فراغت در البرز
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش البرز اعلام کرد: ۴۲۰ پایگاه تابستانی برای غنی سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان در این استان سازماندهی شد.
فرشته فهمیده اظهار داشت: برای این پایگاه‌ها ۱۵۰ نوع فعالیت در ۱۱ محور مهارتی در مدارس و کانون‌های فرهنگی تربیتی درنظر گرفته شده است.
وی خاطرنشان کرد: آموزش مهارت‌های سبک زندگی ایرانی - اسلامی، قرآن، نهج البلاغه، مطالعه، مهارت‌های فنی و حرفه‌ای، پرورش گیاهان و قارچ، صنایع دستی، خیاطی، آشپزی و ورزشی در این ۱۱ محور گنجانده شده است.
فهمیده بیان داشت: دانش آموزان در پایه‌های مختلف تحصیلی به مدت هشت هفته اوقات فراغت خود را با برنامه‌های متنوع فرهنگی، هنری، ورزشی و علمی سپری خواهند کرد.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش البرز با اشاره به اینکه فعالیت پایگاه‌های تابستانی مدارس از هفته دوم تیرماه آغاز می‌شود، اضافه کرد: تمام برنامه‌ها و فعالیتهای امسال پایگاه‌های تابستانی بر محور مهارت آموزی متمرکز شده است.
وی تصریح کرد: پایگاه‌های تابستانی در مدارس و کانون‌های فرهنگی تربیتی البرز ساماندهی شده و همچنین برنامه‌های اردویی درون و برون استانی نیز برای دانش آموزان پیش بینی شده است.
فهمیده با بیان اینکه فعالیت پایگاه‌های تابستانی تا اواسط شهریورماه ۹۸ ادامه دارد، یادآور شد: برنامه‌های بسیار متنوع و خوبی برای برپایی پایگاه‌ها و اردوهای تابستانی مدارس و کانون‌های فرهنگی و تربیتی البرز در نظر گرفته شده است.
وی عنوان کرد: برای غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان در البرز تا کنون نشست‌های مختلفی با مدیران و نمایندگان ۱۸ دستگاه اجرایی فعال در استان برگزار شده است تا با هم افزایی دستگاه‌ها از جزیره‌ای عمل کردن در این بخش مهم تا حدودی جلوگیری شود.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش البرز ادامه داد: در سال گذشته ۱۲۰ هزار دانش آموز تحت پوشش برنامه‌های متنوع پایگاه‌های تابستانی آموزش و پرورش البرز قرار گرفتند.
هدفمندار کردن برنامه اوقات فراغت
استاندار و رئیس شورای آموزش و پرورش البرز گفت: برنامه‌ریزی صحیح، اصولی و هدفمند برای شکوفا کردن استعدادها و توانمندی‌های جوانان و نوجوانان در اوقات فراغت، از مهمترین مواردی است که باید به آن توجه کرد.
عزیزاله شهبازی معتقد است که توجه به مسائل فرهنگی در پیشرفت و ارتقای جامعه نقش مهمی دارد و باید با ایجاد زیرساخت‌های لازم در البرز زمینه شکوفایی و توسعه فرهنگی را در این استان فراهم آوریم.
وی خاطرنشان کرد: باید ارزش‌های اسلامی برای جوانان در جامعه درونی تبیین شود تا در مقابل دشمن که پا در عرصه فرهنگی گذاشته است با روحیه اخلاص توأم با ایثار و تأسی از منویات مقام معظم رهبری در برابر تهاجمات فرهنگی ایستادگی کنند.
شهبازی یادآور شد: به منظور رسیدن به اهداف عالی نظام مقدس جمهوری اسلامی، رسیدگی به امور جوانان و آموزش صحیح آنها باید در صدر برنامه‌های دستگاه‌های اجرایی استان قرار گیرد؛ چرا که جوانان امروز، مدیران فردای کشور هستند.
استاندار البرز ادامه داد: استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی و سمن‌ها از موارد مهم است که در ساماندهی امور جوانان باید مورد توجه قرار گیرد.
وی تصریح کرد: برای تحقق این مهم ستاد ساماندهی امور جوانان البرز سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های خود را به منظور ایجاد هماهنگی میان جوانان، نخبگان فکری و دستگاه‌های اجرایی با هدف تحقق منویات مقام معظم رهبری و اهداف فرهنگی دولت تدبیر و امید در دستور کار قرار داده است.
رئیس شورای آموزش و پرورش البرز اضافه کرد: اوج اوقات فراغت جوانان در فصل تابستان است و باید با بهره‌گیری کامل از امکانات تمامی دستگاه‌ها، برنامه‌های متناسبی برای این اوقات تدارک دیده شود و از فضای مدارس و مساجد استفاده بهینه شود.
هر دانش‌آموز یک مهارت
مدیر کل فرهنگی، هنری اردوها و فضاهای پرورشی وزارت آموزش و پرورش نیز گفت: آموزش و پرورش باید بتواند به کمک متخصصان فنی و حرفه‌ای، دانش آموزان را در فضایی قرار دهد که بتوانند یک مهارت را بیاموزند.
علی رمضانی با اشاره به اینکه امروزه نیاز جدی دانش آموزان در بحث مهارت‌آموزی خلاصه‌شده است، افزود: برای تابستان امسال برنامه‌ریزی‌هایی انجام‌شده است که بتوانیم از بین ۱۴ میلیون دانش‌آموز در سراسر کشور، ۴ میلیون آنها را در ۳۰ هزار پایگاه تابستانی تحت پوشش قرار دهیم.
وی خاطرنشان کرد: برای علاقه‌مند کردن دانش آموزان به حضور در دوره‌های تابستانی در مدارس باید بتوانیم فضای متفاوتی از واحدهای آموزشی را به آنان در تابستان ارائه دهیم.
رمضانی عنوان کرد: از اعضای محترم مجلس انتظار می‌رود ردیف بودجه خاصی در بودجه‌های مربوط به وزارت آموزش و پرورش به مهارت‌آموزی دانش آموزان و طرح ایران مهارت، اختصاص دهند.
وی ضمن اشاره به فعالیتهای مدرسه محوری در برنامه‌های تابستان امسال ادامه داد: امسال توانستیم دو برنامه حمایت از کالای ایرانی و آشنایی بازندگی حضرت امام خمینی (ره) را در مدارس بر عهده دانش آموزان بگذاریم.
مدیر کل فرهنگی، هنری اردوها و فضاهای پرورشی وزارت آموزش و پرورش به بند ۸-۸ در سند تحول بنیادین اشاره کرد و گفت: در این بند تأکید شده است که آموزش و پرورش باید بتواند در مواقع بحرانی و نیاز به کمک کشور در آید و بر همین اساس در تابستان امسال اردوی دانش آموزان توانمند را در تابستان امسال با حضور ۶۴ گروه از دانش آموزان دختر و پسر برگزار خواهیم کرد.
۲۸۱۹/۶۹۹۳