به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهشهای خبری ایرنا، نشست اقتصادی منامه با هدف ادعایی جذب سرمایهگذاری در سرزمینهای فلسطین و اعطای وامهای کمسود به فلسطین بهعنوان نخستین بخش طرح معامله قرن شامگاه سه شنبه با سخنان «جرد کوشنر» داماد و مشاور ترامپ رئیس جمهوری آمریکا و معمار اصلی طرح معامله قرن در سایه مخالفتهای گسترده مسلمانان، اعراب و تحریم کامل آن از سوی فلسطینیها آغاز شد و امروز هم ادامه خواهد داشت. کوشنر در سخنرانی خود در افتتاحیه این نشست مدعی شد ما خواهان صلح و ثبات برای فلسطینیها و اسرائیلیها و آزادی عبادت هستیم. ما بهدنبال ایجاد فضایی برای جذب سرمایهگذاری برای منطقه خاورمیانه هستیم. آنچه جریان دارد معامله قرن نیست، بلکه فرصت قرن با هدف ایجاد فرصت برای ملت فلسطین است و ما میتوانیم فرصتی تاریخی برای ملت فلسطین و ملتهای منطقه به وجود آوریم.
کوشنر پیش از برگزاری این نشست هم اعلام کرده بود که نخستین مرحله طرح ترامپ برای خاورمیانه شامل پیشنهاد سرمایهگذاری با ارزش ۵۰ میلیارد دلار در سرزمینهای فلسطین، مصر، اردن و لبنان است. وی مدعی شد که بر اساس طرح صلح پیشنهادی آمریکا موسوم به «معامله قرن»، با هزینه ۵ میلیارد دلاری، کرانه باختری به نوار غزه متصل خواهد شد. کنفرانس منامه با عنوان کارگاه اقتصادی در حالی با حضور هیأتی از رژیم صهیونیستی در کنار برخی رژیمهای سازشکار عربی در حال برگزاری است که برجستهترین غایبان در این کنفرانس، گروههای مقاومت و تشکیلات خودگردان فلسطین هستند.
تلاش برای عادی سازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی
روزنامه «رأی الیوم» چاپ لندن نوشت: کوشنر با مساله فلسطین به عنوان یک قرار داد املاک و یک دلال حرفهای برخورد میکند. او در چگونگی تقسیم رشوه در میان همه طرفهایی که در این نشست توطئه آمیز شرکت کردند، مهارت دارد. از این رو، او از طرحهای سرمایه گذاری در اردن، مصر و لبنان سخن به میان آورد تا این کشورها را برای پذیرش این طرح توطئه آمیز و آسان سازی اجرای آن خرسند سازد و در این زمینه از اوضاع اقتصادی ناگوار این کشورها هم سو استفاده میکند. او برای این طرح ۵۰ میلیارد دلار طی ۱۰ سال اختصاص داده است. این موضوع تحقیر کننده نشان میدهد از نظر دولت آمریکا ارزش عربها و مسائل آنان بسیار پایین است.
این روزنامه با انتقاد از مدافعان این نشست نوشت: شرکت کنندگان در این نشست انواع دروغ و فریبها را دنبال میکنند. هدف واقعی این نشست فراهم کردن زمینه برای عادی سازی روابط کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس با رژیم صهیونیستی است.
روزنامه «القدس العربی» چاپ لندن در گزارشی به قلم «محمد عایش» نوشت: نشست بحرین مقدمهای برای برقراری ارتباط مستقیم میان کشورهای عربی و رژیم اسرائیل است. این ارتباط در خدمت طرح رژیم اسرائیل در منطقه و تلاشی برای نادیده گرفتن مردم فلسطین و همه نهادهای آنان است تا مردم فلسطین به اقلیتهایی در داخل سرزمین های اشغال شده تبدیل شوند. مساله خطرناکتر آن است که برخی رژیمهای عربی به رژیم اسرائیل برای حضور و بقا در قدس و کرانه باختری مشروعیت میبخشند. کشورهای عربی با آمادگی خود برای سرمایه گذاری در سرزمینهای فلسطین هزینه اشغالگریهای رژیم اسرائیل را میپردازند.
نشست محکوم به شکست منامه
روزنامه «القدس» فلسطین در گزارشی با عنوان «نشست اقتصادی بحرین پیشرفتی نداشت و سرنوشت آن محکوم به شکست است» برای همه آشکار شده است که در طرح اقتصادی ترامپ برای جبران حقوق سیاسی مردم فلسطین با اموال تلاش میشود. این اقدام تنها با احقاق حقوق سیاسی و ملی مردم فلسطین امکان پذیر است. تعیین سرنوشت مردم فلسطین و برقراری کشور مستقل با پایتختی قدس باید در اولویت قرار گیرد. تلاش برای نادیده گرفتن حقوق مردم فلسطین از طریق طرح اقتصادی اقدامی برای نابودی قضیه فلسطین با دادن مشوقهای اقتصادی است. این در حالی است با وجود فداکاری مردم، رهبران و گروهای مقاومت عملی سازی این طرح امکان پذیر نخواهد بود.
روزنامه «الاهرام» مصر نوشت: مهم این است که بیشتر شرکت کنندگان در نشست منامه با اندیشه معاوضه حقوق سیاسی اساسی مردم فلسطین با یک سری از طرحهای توسعه و فرصتهای رشد اقتصادی و مزایای تجاری مخالف هستند.
به نوشته صحفه عربی شبکه خبری «روسیا الیوم»، «جمال فهمی» تحلیلگر مصری گفت وطنها حتی در مقابل همه ثروتهای جهان هم فروختنی نیستند. طرح معامله قرن زاییده افکار سیاستمداران نیست، بلکه طرح زاییده افکار دلالان املاک است. حتی کشورهای عربی اعتدالگرا هم نمیتوانند به طور آشکار از طرح معامله قرن حمایت کنند.
«سرکیس نعوم» تحلیلگر روزنامه النهار لبنان هم به روسیا الیوم گفت: طرح اقتصادی معامله قرن هم مانند دیگر طرحها عملی نخواهد شد. زیرا این طرح بدون پایه و اساس سیاسی است.
«صفوان المصری» استاد دانشگاه کولومبیا هم به روسیا الیوم گفته است: گمراه کننده است که بگوییم که طرح معامله قرن طرحی اقتصادی صرف است. زیرا این طرح دارای ابعاد سیاسی است که با آرمانهای سیاسی در تعارض است.
«میثم الشخص» پژوهشگر کویتی هم در گفت و گو با روسیا الیوم، پیش بینی کرد که واشنگتن نتواند طرح خود را از طریق دیپلماسی اجرایی سازد. آمریکا طرح خود را با قدرت پیش میبرد و ترامپ قدس و جولان را به اسرائیل بخشیده است و هر روز هم وی هدایایی را از جیب کشورهای عربی به رژیم اسرائیل می بخشد.
به نوشته صفحه عربی شبکه خبری «آناتولی»، «ابراهیم مصطفی» تحلیلگر مسائل سیاسی هم خشم مردم فلسطین از برگزاری نشست منامه را نشان دهنده مخالفت با طرح معامله قرن به شمار آورد و گفت راه حل اقتصادی به راه حل سیاسی که تضمین کننده حقوق مردم فلسطین باشد منجر نخواهد شد و طرح اقتصادی به منزله نادیده گرفتن عملی حق بازگشت پناهجویان فلسطینی و حق مالکیت سرزمینی و برپایی کشور مستقل فلسطین است. هر گونه طرحی که توجهی به منشورهای سازمان ملل درباره حق سرنوشت مردم فلسطین نداشته باشد با شکست روبرو خواهد شد.
روزنامه «الغد» اردن هم در گزارشی به قلم «فهد الخیطان» نوشت: کوشنر و تیم او از تاریخ تنشهای خاورمیانه هیچ گونه اطلاعی ندارند. برای آنان مراجعه به روند صلح اسلو، وادی عربه و کمپ دیوید امکان پذیر بود تا از این طریق به این موضوع پی ببرند که راه حل های اقتصادی در حل تنشها با موفقیت همراه نخواهد بود. در سایه نبود افق راه حل سیاسی عادلانه ای که تأمین کننده حق مردم فلسطین در برپایی کشور مستقل فلسطین باشد برگزاری نشستهای اقتصادی و پذیریش طرحهای شکوفایی اقتصادی به سرابی تبدیل شدهاند.
محور مقاومت سدی در برابر معامله قرن
روزنامه القدس العربی هم در گزارشی نوشت: موضوع مهم در نشست بحرین حضور نیافتن فلسطینیها است و دیگر مسائل در حاشیه قرار میگیرد. هر یک از کشورهای عربی که میخواهند با رژیم اسرائیل ارتباط برقرار کنند به تلاشهای خود در این زمینه ادامه دهند و میلیاردها دلار از درآمدهای نفتی را در جیب ترامپ وارد کنند. مساله مهم در این زمینه آن است که مردم فلسطین در این نشست تردید برانگیز شرکت نکردند. این موضع تاریخی فلسطینیها در بردارنده پیامهای مهمی است که برجستهترین آن این است فلسطینیها از جمله دولت خودگردان در رام الله در هنگام ضرورت قدرت نه گفتن به طرحهای رژیم اسرائیل و آمریکا و مقاومت در برابر فشارها را دارند. پیام مهم تر این اقدام آن است که جریانهای فلسطین هنوز هم درباره اصول ملی و مسائل سرنوشت ساز خود متحد هستند. با این وجود باید گفت که نشست بحرین هیچ ارزشی ندارد و هر گونه توافق کشورهای عربی با رژیم اسرائیل برای نادیده گرفتن مردم فلسطین از هیچ گونه مشروعیتی برخوردار نیست
تارنمای شبکه خبری «فلسطین الیوم» نیز در گزارشی عنوان کرد: میان نشست بحرین و طرح معامله قرن و تنش آفرینیهای آمریکا علیه ایران ارتباط برقرار است و خیلی سخت میتوان مؤلفههای این سه موضوع را هم جدا کرد. نشست بحرین مقدمهای برای پیش بردن طرح معامله قرن است که با وجود مقاومت ایران و محور مقاومت خیلی سخت میتوان آن را پیش برد. محور مقاومت به رهبری ایران مخالف دیکتههای آمریکا است. آمریکا برای پیش برد طرح خود از یک سو تلاش میکند کشورهای عربی را زیر فشار قرار دهد و آنها را مجبور به تأمین سرمایه برای طرح معامله قرن کند و از سوی دیگر این کشور در این راستا تلاش میکند با تنش آفرینی علیه ایران این کشور را وادار به تسلیم سازد. با وجود همه این تلاشها باز هم به نظر میرسد راهبرد کنونی آمریکا در منطقه با خلاء های ساختاری روبرو است که سبب میشود طرح معامله قرن با شکست قطعی روبرو شود.
"آمریکا محاسبات خود را بر دو فرضیه نادرست استوار کرده است. نخست اینکه این کشور با دیدن ضعفها و نابسامانی اوضاع جهان عرب احساس میکند که در شرایط کنونی میتواند خواستههای خود را بر کشورهای عربی دیکته کند و مساله فلسطین را به طور کلی از بین ببرد. در فرضیه دوم هم آمریکا احساس میکند که ایران نمیتواند در برابر آمریکا مقاومت کند. اما روند رویدادها در منطقه طی ماههای گذشته نشان میدهد راهبرد آمریکا در منطقه با موفقیت روبرو نخواهد شد. ایران برگ برندههای بسیاری در منطقه در دست دارد که این برگ برندهها سبب شدهاند که آمریکا پیش از هرگونه ماجراجویی علیه ایران هزار بار به اندیشه بپردازد. "