عده‌ای از مسافرها برای تهیه غذا جلوی فست فودها صف کشیده‌اند، برخی هم رستوران و سفره خانه‌های سنتی را ترجیح داده و با اهل و عیال کباب سَرداشی و دیزی‌های لذیذ همدان را امتحان می‌کنند.
اما آنچه شبهای همدان را زیباتر کرده، سفره‌های مختصر و باصفایی است که زیر سقف آسمان پر ستاره در پارک‌ها و بوستان‌های شهر پهن می‌شود و شب نشینی شیرین مردمان این دیار را با سبزه و گل و گیاه پیوند می‌دهد؛ سفره‌هایی که محتوایش از چند کوکو و کتلت دستپخت کدبانوهای همدانی بیشتر نمی‌شود.
شلوغی حاشیه خیابان هم دست‌کمی از جمعیت اتراق کرده درون پارک‌ها ندارد. بعضی ماشین‌ها دوبله و سوبله توقف کرده‌اند، به امید اینکه جایی برای پارک خالی شود. برخی هم کوچه و خیابان‌ها را برای یافتن جای پارک بالا و پایین می‌کنند.
اگر پلاک خودروها نباشد تشخیص مسافران و گردشگران از مردم بومی دشوار می‌شود؛ شاید همین استقبال بی نظیر هموطنان از جاذبه‌های این کهن شهر باستانی است که شهروندان همدانی را هم سرذوق آورده و کمتر کسی شبهای گرم تابستان را در چهاردیواری آپارتمانش صبح می‌کند.
شلوغی همدان به ویژه آخر هفته‌ها و روزهای تعطیل فقط تنور اغذیه فروشی و رستوران دارها را داغ نکرده؛ پسری لابه‌لای جمعیت وول می‌خورد تا آدامس‌هایش را بفروشد، مرد میانسالی گوشه پیاده رو کتاب‌های قدیمی و کمیاب را بساط کرده و خانمی که لیف و اسکاج های بافتنی اش را به حراج گذاشته هم از این گشت و گزار شبانه تابستانی بی‌بهره نیستند، یا دست‌کم می‌کوشند تا بی نصیب نمانند.
تعدادشان هم کم نیست مثل جوانی که در کنجی دیگر از پارک شیر بلال کباب می‌کند و یا پیرمرد سالخورده‌ای که بادکنک‌هایش را بر چوب کرده و به گلوی نحیفش فشار می‌آورد و داد می‌زند تا بلکه چیزی بفروشد.
عده‌ای هم مشغول گرفتن عکس‌های یادگاری خانوادگی هستند؛ برخی هم آرمگاه بوعلی سینا، نوشته‌های میخی کتیبه‌های گنجنامه و گنبد فیروزه‌ای مقبره باباطاهر را پس زمینه تصاویرشان کرده و عکس‌های زیباتری از گشت و گزار شبانه را در پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین ثبت می‌کنند.
گرگ و میش هوا گردشگری تعطیل
به راستی درخشش بناهای تاریخی همدان زیر نور ماه دیدنی است شاید هم موقعیتی آرمانی برای روایتی متفاوت از گردشگری هگمتانه باشد که نباید ساده از کنارش بگذریم.
شاید همین میل و رغبت مردم برای شبگردی‌های شاد و بی ریا نشانه است، نشانه‌هایی که باید جدی گرفته و برایش اندیشه کنیم و برنامه بچینیم تا امکان خرید و خوش گذرانی تا هر ساعتی از شب برای مسافران و گردشگران فراهم شود.
این درحالی است که با گرگ و میش شدن هوا کرکره مغازه‌ها و مراکز خرید همدان پایین می‌آید و درب بناهای تاریخی هم به روی بازدید کنندگان بسته می‌شود. بی تردید این فراغت زودهنگام به نفع شهری نیست که عنوان «پایتخت گردشگری آسیا» را یدک می‌کشد و خواهان تقویت و توسعه این صنعت سودآور است.
با یک گل بهار نمی‌شود
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان در پاسخ به ایرنا می‌گوید: همدان ظرفیت‌های کم نظیری برای رونق گردشگری شبانه دارد به ویژه با تبدیل خیابان‌های بوعلی و اکباتان و میدان امام خمینی (ره) به پیاده راه که جاذبه جدیدی برای این شهر توریستی محسوب می‌شود.
اما به گفته علی خاکسار با یک گل بهار نمی‌شود و میراث فرهنگی به تنهایی از عهده این بار سنگین برنمی آید و شهرداری، شورای اسلامی، نیروی انتظامی و دیگر نهادهای مرتبط هم باید پای کار بیایند تا زیرساخت‌هایی که نیست، فراهم شود.
آرامگاه بوعلی سینا، گنبد علویان، تپه باستانی هگمتانه و آرامگاه باباطاهر به گفته علی خاکسار بلیط فروشی می‌شود و طبق برنامه سراسری تا ساعت ۲۰ و ۳۰ دقیقه پذیرای بازدیدکنندگان است اما تمدید این زمان نیازمند مصوبه‌های کشوری است زیرا حفاظت و حراست از این اماکن بسیار دشوار و مستلزم تأمین بودجه و نیروی انسانی است.
به گفته وی اگر شهرداری یک گوشه از کار را گرفته و با نورپردازی خیابان‌ها و معابر فضای شهر را آماده کند ما هم می‌توانیم با رویدادهای فرهنگی همچون آئین‌های سنتی، اجرای آواها و نواهای محلی، نمایشگاه‌ها و غرفه‌های متنوع شبهای همدان را نه تنها برای شهروندان بلکه برای گردشگران داخلی و خارجی دلربا تر کنیم.
خاکسار علاوه بر مهیا بودن هتل‌ها، خانه‌های بوم گردی و خانه مسافرها در همه فصل‌ها به آمادگی بوستان‌های «ولایت»، «مادر»، «نماز»، «ارم» و «کولاب» برای اتراق مسافران در بهار و تابستان اشاره می‌کند.
وقتی گردشگری لبریز می‌شود به گفته وی این بوستان‌ها از فروردین امسال با همت شهرداری همدان مجهز به امکانات اولیه شده اما بیشتر مسافران به محض ورود به همدان چادرشان را در هر نقطه دلخواهشان علم کرده و نتیجه آن شلوغی و هرج و مرج در هسته مرکزی شهر و خیابان‌های اطراف می‌شود.
خاکسار خاطره ناخوشایند عید نوروز را به ناچار دوباره مرور می‌کند و با حسرت از برنامه ریزی های میراث فرهنگی می‌گوید که قصد داشت رکورد جذب گردشگر را در تعطیلات نوروز بشکند، اما باران‌های سیل آسا همه نقشه‌ها را نقش برآب کرد.
معاون گردشگری همدان شکست را مایه پیروزی می‌داند و می‌گوید: در تعطیلات عید فطر کم و کسری آمار گردشگری همدان به خوبی جبران شد، به طوری که ظرفیت تمام هتل‌ها و مهمان پذیرها و اماکن اقامتی خصوصی تکمیل و به ناچار مسافران در بوستان‌ها و پارک‌ها چادر به پا کرده و بخشی از میهمانان در این چهار روز به شهرهای نزدیک مانند بهار و لالجین هدایت شدند.
خاکسار معتقد است در شرایطی که گردشگری همدان لبریز می‌شود، استفاده بهینه از طول شبانه روز و امکانات موجود بهترین و عاقلانه ترین کار است به شرطی که بسترهای لازم گسترده شود و شبهای همدان از هر نظر شایسته گردشگران باشد.
کسی چه می‌داند شاید همین گشت و گزار زیر نور مهتاب همان عصر جدید گردشگری دیار هگمتانه باشد که تاکنون به آن نپرداخته‌ایم.
گزارش از: زهرا زارعی
۷۵۲۷/۲۰۹۰