تارنمای شبکه دویچه وله آلمان در مطلبی به اجرایی شدن ساز و کار مالی اروپا برای تجارت با ایران پرداخت و نوشت: حوزه حمایت از اینستکس ظاهراً به کشورهای بیشتری گسترش یافته و اعتباراتی هم در آغاز کار برای ایران در نظر گرفته شده است. اما این حمایت‌ها بی‌چشم‌داشت نیست. چالش اصلی رفتار و سیاست منطقه‌ای ایران باقی می‌ماند.
این شبکه به نقل از یک تحلیلگر مسائل ایران از برلین به پیوستن هفت کشور اروپایی و تمایل روسیه و چین به پیوستن به اینستکس اشاره کرد و افزود: «انتظار جمهوری اسلامی این است که در این ساز وکار مالی بودجه‌ای در حدود ۲۰ یا ۳۰ میلیارد دلار به عنوان قرضه برای واردات ایران در نظر گرفته شود تا پرداخت این پول از طریق صادارت نفتی باشد که در آینده انجام خواهد گرفت. یعنی آنها این پول را قرض بدهند بدون آنکه بلاواسطه چیزی را از جمهوری اسلامی بگیرند.
به گفته مهران براتی راه دیگری که در نظر گرفته شده این است که اگر روسیه وارد همکاری شود، نفت ایران به روسیه برود و این کشور آن مقدار نفتی را که کشورهای اروپایی می‌خواهند با واسطه روسیه از ایران بخرند تا مستقیماً تحریم‌های آمریکا شامل حال‌شان نشود. اما جالب‌تر این است که جمهوری اسلامی هنوز خود را در موضعی می‌بیند که مجبور نیست تأیید کند که از تهدیداتی که کرده خواهد گذشت و همه را به عملی شدن‌کردن اینستکس واگذار کرده است.»
وی معتقد است اگر چین و روسیه و بخش بزرگی از کشورهای اروپایی وارد اینستکس شوند و همه متحد و «با یک نظر در مقابل آمریکا وارد گفت‌وگو بشوند، امکان این هست که چیزی حدود ۴۰ درصد از انتظارات جمهوری اسلامی برآورده شود».
وی در پاسخ به این سوال دویچه وله که طرح این سوالات که این وعده‌ها چقدر عملی هستند و کشورهای اروپایی در مقابل اعطای اعتبار چه انتظاری ازایران دارند؟ می‌گوید: «این بستگی به این دارد که اروپا چقدر بخواهد نشان دهد که در برابر آمریکا می‌ایستد. همین آلمان از اول سال میلادی جاری ۵۰ درصد صاداراتش به ایران کم‌تر از سال پیش شده است. اما اروپا به دنبال راه‌هایی است که علاوه بر حفظ استقلال از آمریکا به مقابله کامل با این کشور نرسد. بنابراین به دنبال راه‌هایی نیست که بتواند همه انتظارات جمهوری اسلامی را برآورده کند.»
گفتنی است سه کشور اروپایی عضو برجام اعلام کردند اینستکس عملیاتی شده و چین هم به‌عنوان طرف سوم برای پیوستن به این سازوکار ابراز علاقه کرده است. خبر عملیاتی شدن اینستکس بعد از ماه‌ها وعده وعیدی بود که اروپایی‌ها به ایران می‌دادند و اما خبری از آن نمی‌شد و همین موضوع تبدیل به یکی از چالش‌ها و گله‌های ایران شده بود.