نادر فلاحی روز دوشنبه با بیان اینکه مجموعه اسناد تاریخی میراث جهانی شیخ صفی الدین اردبیلی از جمله معتبرترین، قدیمی ترین و پرتعدادترین اسناد ایران محسوب می شود، گفت: این اسناد به لحاظ نقش آنها در بررسی تاریخ اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شمال غرب ایران بویژه شهر اردبیل از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
وی افزود: بخشی از این اسناد در ناملایمات طبیعی و عوامل انسانی به غارت رفته ولی باقیمانده آن در تکمیل مطالعات تاریخی اعتبار ویژه ای دارند.
به گفته او، این اسناد که بخش زیادی از آن پیش از انقلاب برای حفاظت بهینه به موزه ملی ایران باستان منتقل شده و در دهه های اخیر هم مرمت و کارهای حفاظتی اساسی روی آن انجام و متون آن بعد از بازخوانی و در معرض عموم قرار گرفت.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل افزود: ارزش و اهمیت این اسناد سبب شده که کارهای لازم برای معرفی و حفاظت آن در سطح ملی با ثبت آن در حافظه جهانی انجام و اقدامات موثر برای ثبت آن در میراث جهانی در آینده به انجام برسد.
بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی از مهم ترین آثار تاریخی شهر اردبیل و از بناهای کم نظیر تاریخی ایران است که از لحاظ معماری و کاشی کاری از شاهکارهای سده هشتم هجری قمری و سال های پس از آن است.
این بنا پس از وفات شیخ به سال ۷۳۵ هجری قمری به وسیله فرزند وی صدرالدین موسی پایه گذاری شد و شاه عباس بناهای مهمی به این مجموعه افزود و اصلاحاتی در آن انجام داد.
اهمیت این اثر تاریخی به طور کلی در رابطه ای که با سلسله خاندان صفوی دارد جلوه گر می شود، اسلاف شاهان صفوی و همچنین شاه اسماعیل اول بنیانگذار این سلسله در این مجموعه تاریخی به خاک سپرده شده اند.
مجموعه کنونی بقعه شیخ صفی شامل بیرون بقعه (عالی قاپو)، سردر، حیاط بزرگ، رواق، مقبره شیخ صفی الدین، حرم خانه، مقبره شاه اسماعیل، چینی خانه (که دارای گچ بری های زیبا و چند درِ چوبی و نقره ای نفیس است)، مسجد جنت سرا، خانقاه، چراغ خانه، چله خانه و شهیدگاه است.
این مجموعه ارزشمند پنجم تیر سال ۱۳۸۹ خورشیدی به عنوان یازدهمین اثر ارزشمند تاریخی ایران از سوی یونسکو به ثبت جهانی رسید.
یکی از آثار این مجموعه فرش بسیار معروفی به نام قالی اردبیل است که یکی از مشهورترین قالی های جهان است و در گذشته در آرامگاه وی بوده اما هم اکنون در موزه ویکتوریا آلبرت کشور انگلستان نگهداری می شود.
۶۰۱۶