نامگذاری در شریعت اسلام از اهمیت خاصی برخوردار است. در روایات فراوانی تأکید شده که از وظایف پدران این است که برای فرزندان خود نام نیکو انتخاب کنند. رسول گرامی اسلام (ص) افرادی را که نام نکوهیده داشتند امر می‌فرمود که نامشان را تغییر دهند. ائمه اطهار (ع) به جهت مقام و منزلت بسیار رفیعی که برای حضرت صدیقه طاهره قائل بودند برای نام مقدس فاطمه احترام فوق العاده ابراز می‌کردند.
به عنوان مثال هنگامی که امام صادق (ع) مطلع شدند که یکی از اصحاب ایشان به نام «سکونی» اسم دخترش را «فاطمه» نهاده است، فرمود حال که او را فاطمه نام نهادی به او فحش نده، او را لعن نکن و او را کتک نزن.
با یک نگاه گذرا به اسامی اولاد ائمه (ع) ملاحظه می‌کنیم که همه امامان یک یا چند تن از دخترانشان را فاطمه نام نهاده اند.
حضرت علی (ع) که نام مادرش و همسرش فاطمه بود یکی از دخترانش را نیز فاطمه نامیده است. برخی از امامان بیش از یک دختر را فاطمه نام نهادند. که از آن جمله حضرت موسی بن جعفر (ع) است که حداقل نام دو تن از دخترانشان فاطمه است.
ابن جوزی دانشمند معروف اهل سنت در قرن هفتم به هنگام شمارش اولاد حضرت کاظم (ع) از چهار دختران حضرت به نام فاطمه کرده است. «فاطمه کبری»، «فاطمه وُسطی»، «فاطمه صغری»، «فاطمه اُخری». علامه مجلسی نیز به پیروی از ابن جوزی برای فرزندان امام کاظم از «فواطم اربعه» یاد کرده است.
حضرت معصومه (س) همان فاطمه کبری است که از همه بزرگتر و در سال ۱۷۳ ه. ق (شش سال پیش از دستگیری امام کاظم (ع) توسط هارون) متولد شده و در قم مدفون است.
فاطمه صغری مشهور به «بی بی هیبت» در آذربایجان و در جنوب منطقه‌ای به نام بادکوبه مدفون است و بر روی مرقد مطهرش گنبد و بارگاه مفصلی قرار داشت که توسط کمونیست‌ها تخریب گردید. گفته می‌شود که «فاطمه وسطی» در اصفهان مدفون است و برخی تصور کردند که زینبیه موجود در اصفهان مربوط به ایشان است. در حالی که اینگونه نیست. فاطمه اُخری» ملقب به فاطمه طاهره در رشت مدفون و به خواهر امام مشهور است.
از جمله القاب ایشان معصومه است. بر اساس روایتی که میرزا محمد تقی خان سپهر در کتاب ناسخ التواریخ از امام رضا (ع) نقل کرده، لقب معصوم را امام هشتم به خواهر گرامی‌شان اعطا فرمودند. طبق این روایت امام رضا علیه السلام فرمود «مَن زارَ المعصومه بِقم کَمن زارنی» هرکس معصومه را در قم زیارت کند همانند کسی است که مرا زیارت کرده است.
دومین لقب ایشان «کریمه اهل بیت» است. ارادتمندان و ستایشگران حضرت معصومه سلام الله علیها از عهد باستان تا عصر ما به هنگام ستایش از بانوی بانوان و خاتون دوجهان حضرت معصومه سلام الله علیها در نظم و نثر عنوان کریمه اهل بیت را فراوان به کار برده‌اند.
دیگر القاب شریف آن حضرت طاهره، حمیده، رشیده، تقیه، نقیه، رضیه، مرضیه، سَیّده، اُخت الرضا است. این القاب ده گانه در زیارت‌نامه‌ای که در کتاب انوار المشعشعین برای این حضرت نقل شده آمده است. زیارت نامه‌ای که غیر از زیارت نامه مشهوری است که علامه مجلسی از امام رضا علیه السلام روایت کرده است و هم‌اکنون در کتب زیارتی وجود دارد.
در زیارت نامه دیگری که ملاحیدر خوانساری استاد آقا حسین خوانساری در کتاب پر ارج زُبدة التصانیف» برای حضرت معصومه (س) نقل کرده، دو لقب دیگر برای آن حضرت آمده است که عبارتند از صدیقه و سیدة النساء العالمین.