به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ افسردگی یکی از شایع ترین اختلالات روانی در کشور ایران بوده که سالانه افراد زیادی را به خود گرفتار خواهد کرد که پرخوری و یا کاهش اشتها، بی خوابی و یا خواب زیاد، احساس خستگی همیشگی، دوری جستن از جمع های اجتماعی، زود رنجی، گریه کردن بیش از اندازه و … از نشانه های آن است که چگونگی ظهور این علایم بستگی به موقعیت و سبک زندگی افراد دارد و در همه یکسان نیست. به هرحال فارغ از هر چیز باید گفت که افسردگی یکی از بیماری های محسوب می شود که در جامعه در حال گسترش است تا آنجایی که در هفته گذشته «قاسم مقیمی» رئیس کمیسیون محیط زیست، سلامت و خدمات شهری شورای شیراز در صحن علنی شورای شهر گفت: «از هر پنج دختر شیرازی یک نفر از افسردگی و اختلالات روانی رنج می برد که این بدان معنی است که در خانواده هر یک از ما و یا بستگان درجه اول ما دختری به پریشان حالی و افسردگی وجود دارد. دختران در خانواده‌هایی که از طبقه اجتماعی و موقعیت شغلی مناسبی بهره نمی‌برند بیشتر به تهدیدات روانی و افسردگی دچار می‌شوند».
این آمار مربوط به یکی از استان ها است آن هم استانی که به نظر می آید با توجه به شرایط اجتماعی و اقتصادی آن کمتر از بیماری افسردگی رنج ببرند اما وضعیت اینگونه شده است و میزان ابتلا به اختلالات روان شناختی، استرس و فشارهایی از این دست در فارس بسیار بالا به نظر می آید و یا اینکه ایلام رتبه نخست خودکشی دارا می شود و اصفهان از نظر شادی رتبه آخر در کشور به خود اختصاص می دهد و همه و همه نشان از افسردگی است که در میان مردم و به علت های مختلف رواج دارد.
بنابراین و با توجه به این وضعیت افسردگی در کشور، این افراد برای رفع آن داروهای زیاد ضدافسردگی استفاده می کنند که در بعضی از مواقع استفاده از خود این داروها هم به صورت یک معضل برای زندگی افراد می شود و نمی توانند بدون آنها زندگی عادی خود را داشته باشند اما فارغ از آن عده ای دیگر برای لاغری از داروهایی ضد افسردگی استفاده می کنند و این روزها چنین داروهایی با لاغری پیوند برقرار کرده است.
با توجه به چنین شرایطی که در خصوص مصرف داروهای ضد افسردگی در کشور وجود دارد، پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا در ارتباط با آمارهای مصرف، تلقی از این داروها و درمان افسردگی با «هادی معتمدی» روانپزشک اعصاب و روان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به گفت و گو پرداخته است.
متن گفت و گو را در ادامه می خوانیم:
ایرنا: افسردگی در میان افراد جامعه چه وضعیتی دارد و علت آن را چه می دانید؟
معتمدی: آمار افسردگی در جامعه تا حدودی بالا است و به حدود ۲۰ درصد می رسد که علت آن را باید وضعیت و مشکلات اشتغال، وضعیت معیشت و … دانست که همین هم باعث شده افسردگی در میان جوانان بالا باشد. از این رو آنها مصرف کننده های داروهای ضد افسردگی هستند. البته عده ای هم برای نئشه شدن از این داروها اسفاده می کنند که باید گفت افرادی که می خواهند با استفاده از این داروها به حالت نئشگی برسند نمی توانند از آن استفاده کنند زیرا نئشه آور نیستند اما باید توجه داشت که داروهای ضد افسردگی داروهای اعتیادآوری نیستند.
ایرنا: آمار افسردگی در ایران در میان زنان و مردان چگونه است و در کدام یک از آنها بیشتر وجود دارد؟
معتمدی: افسردگی در میان زنان ۲ برابر مردان وجود دارد. این آمار جهانی است و هیچ ارتباطی با ایران ندارد و حتی در آمریکا افسردگی در میان زنان بالای ۵۰ سال گاهی اوقات تا حدود ۵۰ درصد می رسد. در ایران نیز افسردگی در میان زنان آمار بالایی دارد و با توجه به آمارهای گوناگون در استان های مختلف میزان آن در میان زنان و مردان از ۱۰ تا ۴۰ درصد در نوسان است که این آمار بیشتر مربوط به زنان است.
ایرنا: با توجه به آمارهای افسردگی در کشور ما شاهد افزایش مصرف داروهایی در این زمینه هستیم. از این رو به نظر شما شایع ترین این داروها که مورد مصرف قرار می گیرند، کدام هستند؟
معتمدی: داروهای ضدافسردگی در چهار تا پنج گروه تقسیم می شوند که شایع ترین آنها داروهای «اس اس آر آی» ها هستند که مهارکننده جذب مجدد سروتنین یا هیدروکسی‌تریپتامین نوعی انتقال‌دهنده‌های عصبی از نوع مونوآمینه اسید بیوژنیک است، هستند. این داروها شامل فلوکستین، تترالین و پاروکستین می شوند که داروهای جدیدی هستند و بیشتر در دسترس قرار دارند.
ایرنا: بازار داغ لاغری و داروهای آن وقتی با بازار داغ داروهای ضدافسردگی گره بخورد بسیاری از افردی که از هر دوی اینها رنج می‌برند را خوشحال خواهد کرد. آیا این تلقی که از داروهای ضدافسردگی در کشور ایجاد شده صحیح است؟
معتمدی: داروهای ضد افسردگی به جز داروی فلوکسیتین که ادعا می شود در برخی افراد لاغری ایجاد می کند، بیشتر چاق کننده هستند. بنابراین اگر این داروها تحت نظارت و زیرنظر روانپزشک و با رژیم غذایی مناسب مصرف نشوند، می توانند چاق کننده باشند اما بهتر است بگوییم برخی از داروهای ضد افسردگی چاق کننده نیستند اینکه بگوییم این داروها باعث لاغری می شوند نتیجه مطالعات علمی نیست.
ایرنا: گاهی شاهد آن هستیم فردی که دچار افسردگی شده تا مدت های طولانی دارو مصرف می کند و این تلقی وجود دارد که اگر داروها را مصرف نکند مجدد افسرده می شود. آیا این تلقی صحیح است و داروهای ضدافسردگی تا چه مدت باید مصرف شود؟
معتمدی: خیر. برخلاف تصور عمومی افسردگی بیماری مادام العمر نیست و درمان می شود و در بسیاری از موارد بهبود پیدا می کند. از این رو نیاز به مصرف دارو در بیمار به صورت کلی از میان می رود و اگر هم مورد خاصی وجود داشته باشد و افسردگی تحت شرایط خاصی ادامه پیدا کند با توجه به آن شرایط خاص مصرف دارو کمتر یا به همان مقدار تجویز می شود.
ایرنا: در چه شرایطی بیمار می تواند مصرف داروهای ضد افسردگی را کاهش دهد یا قطع کند؟
معتمدی: اگر پزشک بتواند شرایط بیولوژیک اجتماعی و دیگر شرایط را حل کند امیدوار می شود که بیمار مصرف دارو را به مرور زمان کم و سپس قطع کند. البته در برخی موارد ممکن است به صورت دوره ای و فصلی این دارو به بیمار تجویز شود.
ایرنا: با توجه به این گفته ها امکان درمان افسردگی وجود دارد. به نظر شما طول این دروه به چه میزان است؟
معتمدی: درمان افسردگی با توجه به شرایطی که فرد در آن قرار دارد حدود یک سال طول می کشد. از این رو پزشک در طی این یک سال سعی می کند که داروهایی با دوز مناسب به بیمار بدهد و اگر این داروها چیزی در حدود هشت ماه تا یک سال مصرف کنند، افسردگی به صورت معمول درمان می شود.