«یوسف مولایی» در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، با اشاره توقیف نفتکش گریس۱ توسط نیروی دریایی ارتش انگلیس گفت: براساس آنچه مطرح شده، کشتی گریس۱ با پرچم پاناما و دارای مالکیت روسی بوده و نفت متعلق به ایران را حمل می‌کرده است. بنابراین هر شناوری فارغ از مالکیت و محموله‌ای که آن را حمل می‌کرده، وقتی از پرچم کشور دیگری استفاده می‌کند، کشور صاحب پرچم برای آزادی و رهایی آن از توقیف باید وارد عمل شود چراکه مسئولیت حقوقی کشتی با اوست.
وی توقیف نفتکش گریس۱ را غیرقانونی دانست و اظهار داشت: ادعای توقیف این کشتی توسط نیروی دریایی ارتش انگلیس آن است که نفتکش مذکور حامل محوله نفتی به سوریه بوده است و این اقدام، برخلاف تحریم سوریه از سوی اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۱ است. در واقع، آنها مدعی هستند که ایران با اقدام خود در حال دور زدن تحریم‌های آنها است.
ایران ملزم به رعایت تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه نیست
این حقوقدان بین‌المللی با بیان اینکه اگر اثبات شود که نفتکش گریس۱ قصد رفتن به سوریه را هم داشته، اقدام لندن بازهم غیرقانونی است، تصریح کرد: ادعای آنها این است که این کشتی تحریم‌های اتحادیه اروپا را نقض کرده است. این ادعا در حالی است که تنها تحریم الزام‌آور از نظر حقوق بین‌المللی، تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد است.
مولایی ادامه داد: اتحادیه اروپا در قبال سوریه محدودیت‌هایی را برای خود ایجاد کرده که اعضای آن هم موظف به اجرای آن هستند ولی دلیلی نمی‌شود که کشورهای خارج از این اتحادیه ملزم به رعایت آن محدودیت‌ها و تحریم‌ها باشند بنابراین اقدام انگلیس در توقیف نفتکش گریس۱ قانونی و مطابق با حقوق بین‌الملل نیست.
آمریکا بیشترین سود را از توقیف نفتکش گریس۱ می‌برد
وی با بیان اینکه نفتکش گریس۱ در جبل‌الطارق توسط دولت محلی این منطقه که تحت نفوذ و سیطره بریتانیا است توقیف شده است، خاطرنشان کرد: جبل‌الطارق یک آبراه بین‌المللی است و هر کشوری باید عبور بی‌ضرر و عبور ترانزیتی از این محل را رعایت کند. اگر این نفتکش در محدوده آب‌های سرزمینی هم باشد با توجه به بین‌المللی بودن جبل‌الطارق، و قاعده عبور ترانزیتی یا حداقل قاعده عبور بی‌ضرر، نمی‌توان این کشتی را توقیف کرد.
این استاد دانشگاه تهران با اشاره به همراهی لندن و واشنگتن در اتخاذ سیاست‌های ضدایرانی ابراز داشت: ظاهر داستان در توقیف این نفتکش، تحریم‌های اتحادیه اروپا است اما کسی که از این توقیف بهره‌برداری سیاسی و تبلیغاتی انجام می‌دهد، آمریکا است. در واقع، این آمریکا است که بیشتر از اروپایی‌ها از این توقیف و ماجرا سود می‌برد.
ایران می‌تواند به شورای امنیت یا اتحادیه اروپا اعتراض کند
مولایی با بیان اینکه حقوق بین‌الملل در این موضوع کامل و چندان دقیق نیست، عنوان کرد: ایران توقیف نفتکش را غیرقانونی می‌داند و در تلاش برای رهایی این نفتکش از توقیف است – هرچند کشوری که باید ابتدا این موضوع را پیگیری کند، پاناما است و نه ایران – اما به کجا مراجعه کند؟ مرجع دعاوی این موضوع کجاست؟ متاسفانه مرجع حقوقی فراگیری برای پیگیری این موضوع وجود ندارد و طرفین باید برای احقاق حق خود باید از طریق اعمال قدرت و زور استفاده کنند.
وی درباره توقیف نفتکش گریس۱ در حریم آبی اسپانیا هم یادآور شد: طبق ادعای انگلیس، اسپانیا حاکمیت جبل‌الطارق را به آنها واگذار کرده و در آن منطقه هم حکومت محلی برقرار است که تحت نفوذ و سیطره بریتانیا است. البته این مسئله، از جمله مسائل اختلافی میان لندن و مادرید است و اعتراض‌های فراوانی از سوی اسپانیا در اتحادیه اروپا علیه اقدامات انگلیس در این منطقه سال‌ها است که مطرح می‌شود اما این اعتراضات تاکنون راه به جایی نبرده است.
این حقوقدان بین‌المللی با تاکید بر اینکه برای خروج از بحران کنونی راهکار حقوقی چندانی پیش روی ایران نیست، افزود: تهران می‌تواند به شورای امنیت سازمان ملل یا اتحادیه اروپا نسبت به این اقدام لندن اعتراض کند و خواستار طرح مسئله و صدور بیانیه علیه انگلیس شود اما چندان این کارها نمی‌تواند عامل موثری برای رفع توقیف شود.