به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، «سیدعباس عراقچی» پیش از ظهر امروز یکشنبه در نشست خبری مشترک با سخنگوی دولت و سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: ما امروز در موعد ۶۰ روز گام اول کاهش تعهدات برجامی خودمان هستیم و از آنجایی خواستههای ما درباره برجام تحقق نیافت، گام دوم خود را برمیداریم.
وی ادامه داد: اگر در گام اول اعلام کردیم نسبت به ذخایر پایبندی به تعهد خود نداریم، امروز تعهد خود را نسبت به غلظت اعلام میکنیم. امروز نامهای از سوی آقای ظریف به خانم موگرینی تهیه و نوشته شده است و اعلام کردیم دیگر بندهایی که در برجام درباره غلظت غنیسازی آمده است را رعایت نمیکنیم و غلظت غنیسازی را افزایش خواهیم داد.
امروز نامهای از سوی آقای ظریف به خانم موگرینی تهیه و نوشته شده است و بندهایی که در برجام درباره غلظت غنیسازی آمده است را اعلام کردیم که دیگر رعایت نمیکنیم و غلظت غنیسازی را افزایش خواهیم داد معاون سیاسی وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه روند کاهش تعهدات ایران حرکتی در راستای حفظ برجام است، اظهار داشت: این روند ممکن است منجر به خاتمه حضور ایران در توافق هستهای شود که البته خواسته ما نیست اما تحریمهای آمریکا و بدعهدی طرف مقابل منجر به این وضعیت شده است.
وی تصریح کرد: با این حال، حرکت ما به گونهای است که فرصت برای گفتوگو، دیپلماسی و تعامل در این مدت فراهم شود و اگر از این فرصت استفاده نشود، نباید کسی در تصمیم ایران تردید کند که کاهش روند تعهدات ادامه مییابد.
خواهان ادامه برجام هستیم
عراقچی افزود: برجام یک سند بینالمللی است که ایران را به عنوان کشور قدرتمند دارای تکنولوژی هستهای با شمولیت آب سنگین و غنیسازی به رسمیت میشناسد. ما خواهان ادامه برجام هستیم ولی خواستههای ما از این سند باید برآورده شود وگرنه در تعهدات خود در این سند تجدیدنظر میکنیم و اگر کشورهای اروپایی خواستههای ما برآورده نکنند در این راستا گام برمیداریم.
وی با اشاره به درخواست آمریکا برای تشکیل جلسه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: یک طنزی وجود دارد و آن این است که آمریکایی که از توافق هستهای خارج شده خواستار تشکیل جلسه شورای حکام شده است. البته هر کشوری میتواند خواستار تشکیل شورای حکام شود ولی کشورهای اروپایی و روسیه و چین نسبت به خواسته آمریکا بیاعتنایی کردهاند و آمریکا در این عرصه هم منزوی است.
این دیپلمات ارشد کشورمان اضافه کرد: حتماً کشورها در این نشست منطق ایران را خواهند شنید. ایران یکسال به کشورهای دیگر فرصت دیپلماسی داد. اقدام ایران هم در داخل برجام است چراکه ما از حق خود بر اساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام استفاده میکنیم. ما همزمان خواستههای خود را به کمیسیون مشترک ارجاع دادیم. طرفهای مقابل در اجرای تعهداتشان کوتاهی کردند که منجر به کاهش تعهدات ما شده است.
تماس شب گذشته مکرون با روحانی سازنده بود
عراقچی تماس شب گذشته مکرون با روحانی را سازنده دانست و خاطرنشان کرد: گرایش کشورهای اروپایی و روسیه و چین برای پیدا کردن راه حل مشهود است. هرچند این کار، به دلیل فشارهای آمریکا و تحریمهای این کشور کار سختی است ولی این توافق صورت گرفته که زمینه برای دور جدیدی از گفتوگوها میان طرفین ایجاد شود و امیدواریم به راه حلهای معقول و سازنده برسند.
وی با بیان اینکه طی روزهای گذشته نشست کمیسیون برجام در وین تشکیل و قرار شد که نشست وزرای امور خارجه کمیسیون مشترک نیز برگزار شود، اظهارداشت: مسیر دیپلماسی باز است ولی باید راه حلهایی سنجیده شود که خواستههای ایران را برآورده کند.
تا زمانی برای اینستکس اعتباری در نظر گرفته نشود سازنده نیست
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان همچنین گفت: اگر اروپاییها از طریق اینستکس و غیر از آن توانسته بودند خواستههای ما را برآورده کنند امروز در این نقطه قرار نداشتیم. علت اینکه ما امروز گام دوم کاهش تعهدات خود را شروع میکنیم به این دلیل است که اروپا و بقیه اعضا مشارکت کننده در برجام نتوانستند خواسته ما از برجام را برآورده کنند و به خصوص در حوزه فروش نفت و بازگشت درآمدهای نفتی اقدام قابل توجهی صورت بدهند.
وی افزود: اینستکس به عنوان یک گام ابتدایی خوب است و به عنوان پایهای برای تبادلات تجاری بین ایران و اروپا خوب است. ولی راه اندازی این سازوکار بسیار طولانی شده است.
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان ادامه داد: منابع درآمدی در این سازوکار وجود نخواهد داشت مگر اینکه کشورهای اروپایی از ایران نفت بخرند یا اینکه اعتباراتی را به ایران اختصاص دهند و در قابل اینستکس این اعتبارات را برای تبادلات تجاری بین ایران و اروپا اختصاص دهند که این امر تاکنون صورت نگرفته است.
معاون سیاسی وزیرامورخارجه گفت: اینستکس رسماً عملیاتی شده است. طرف ایرانی اینستکس هم عملیاتی شده است، این دو نهاد با یکدیگر در ارتباط هستند و قواعد کاری خود را تنظیم کردهاند و یکی دو مورد کوچک هم فعلاً به عنوان امتحان که این مکانیزیم و این سازوکار کار خود را آغاز کند، انجام شده است.
وی در عین حال گفت: تا زمانی که اعتبارات کافی برای این سازوکار در نظر گرفته نشود به اعتقاد ما فایدهای ندارد البته اهمیت سیاسی اینستکس را نباید فراموش کنیم، اینکه کشورهای اروپایی در تلاش هستند سازوکاری ایجاد کنند که ایران بتواند با تحریمهای آمریکا مبارزه کند فی نفسه به عنوان یک حرکت سیاسی ارزشمند است ولی تا وقتی که به لحاظ اقتصادی منافعی برای ایران نداشته باشد طبعاً قابل قبول نیست.
عراقچی ادامه داد: قرار است کشورهای اروپایی بیشتری غیر از سه کشوری که الان سهامدار اینستکس هستند به این سازوکار به عنوان سهامدار بپیوندند و تعداد کشورها هم رو به افزایش است.
معاون سیاسی وزیر امورخارجه گفت: اینکه اروپاییها تا الان نتوانستهاند خواستههای ما را برآورده کنند یک جنبه قضیه است برای همین گفتم که ما چرا در این نقطه هستیم. اما اینکه دارند تلاش میکنند راه حلها و ابتکاراتی پیدا شود تا به آن نقطهای که ایران بخواهد دست یابد، این هم یک واقعیت دیگر است. به همین دلیل تبادلات و رفت و آمدها و گفت و گوهای تلفنی رسمی و غیررسمی بین ما جریان دارد وامیدوار هستیم بتوانیم به یک راه حلی برسیم. در غیر این صورت بعد از ۶۰ روز گام سوم را برخواهیم داشت.
همچنیان پیشرفت بازطراحی راکتور اراک را رصد می کنیم
وی درباره راکتور اراک هم گفت: آنچه در گام اول در نامه آقای دکتر روحانی و نامه دکتر ظریف به خانم موگورینی آورده شد بحث اراک بحث جداگانه ای است و به این دلیل که روند مدرن سازی اراک به تأخیر افتاده و با تعلل مواجه است اگر کشورهای باقی مانده در برجام نتوانند این روند را اصلاح کنند و نتوانند اراک را به جدول زمانی که برای آن پیش بینی شده برگردانند، طبیعی است که ما بر میگردیم و اراک را طبق فرمول و فناوری خود و قبلی تکمیل و تأسیس میکنیم.
عراقچی افزود: در طول دو ماه گذشته در حوزه اراک پیشرفتهای خوبی صورت گرفته است و گروه کاری اراک که به ریاست مشترک چین وانگلیس تشکیل میشود. جلسات کاری متعددی با کارشناسان سازمان انرژی اتمی برگزار شده است. علاوه بر این بعضی از از قراردادهایی که باید منعقد میشد امضا شده و بعضی هم در حال مذاکره است.
معاون وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: به لحاظ فنی و تخصصی ما پیشرفت خوبی داشتیم و لذا ما همچنان روند پیشرفت امور در اراک را رصد میکنیم، اگر به جدول زمانی مطلوب ما برگردد ما همین اراک مدرن شده را ادامه خواهیم داد در غیر این صورت تصمیم دیگری خواهیم گرفت. الان به نظر ما چون روند پیشرفت خوب بوده است مدتی را در نظر میگیریم تا این پیشرفتها ببینیم که به کجا میرسد و آیا خواسته ما تأمین میشود یا نخواهد شد. موضوع اراک جدای از آن گامهایی است که ما ۶۰ روز به ۶۰ روز برخواهیم داشت.
توقیف نفتکش ایرانی راهزنی دریایی است
به لحاظ فنی و تخصصی ما پیشرفت خوبی داشتیم و لذا ما همچنان روند پیشرفت امور در اراک را رصد میکنیم، اگر به جدول زمانی مطلوب ما برگردد ما همین اراک مدرن شده را ادامه خواهیم داد در غیر این صورت تصمیم دیگری خواهیم گرفت.
الان به نظر ما چون روند پیشرفت خوب بوده است مدتی را در نظر میگیریم تا این پیشرفتها ببینیم که به کجا میرسد و آیا خواسته ما تأمین میشود یا نخواهد شد. موضوع اراک جدای از آن گامهایی است که ما ۶۰ روز به ۶۰ روز برخواهیم داشت. معاون سیاسی وزیر امورخارجه در مورد نفتکش توقیف شده ایران توسط انگلیس هم گفت: این نفتکش حامل نفت ایران بوده است و یک سوپر تانکر است و ۲ میلیون بشکه ظرفیت آن بوده است به همین دلیل ظرفیت بالا امکان عبور آن از کانال سوئز وجود نداشته است و لذا از تنگه جبل الطارق به مقصد خود عازم شده است.
وی ادامه داد: برخلاف آنچه که دولت انگلیس مدعی شده هدف و مقصد این نفتکش سوریه نبوده است کما اینکه بندری را که در سوریه نام بردهاند اصولاً ظرفیت چنین سوپر تانکری را ندارد. هدف جای دیگری بوده است. از آبراه بین المللی در تنگه جبل الطارق عبور می کرده است هیچ قانونی به دولت انگلیس اجازه نمیدهد این نفتکش را متوقف کند و از نظر ما با توقیف این کشتی یک راهزنی دریایی صورت گرفته است و ما خواهان آزادسازی این نفتکش هستیم.
عراقچی ادامه داد: در تماس مستمر با دولت انگلستان هستیم، سفیر انگلستان روز پنجشنبه به وزارت امورخارجه احضار شد و دیروز هم برای بار دوم به وزارت خارجه آمد. علاوه بر این سفیر اسپانیا را هم دعوت کردیم. مشورتهایی هم با دولت اسپانیا انجام میدهیم و مسیر حقوقی هم از طریق دادگاه ادامه دارد و وکلای مبرز استخدام شدند که مسیر حقوقی را طی کنند.
معاون وزیر امور خارجه یادآورشد: البته ما برای تأمین منافع خودمان همه مسیرها را امتحان خواهیم کرد و برای استیفای حقوق خودمان از هیچ امکانی نخواهیم گذشت اما امیدواریم از طریق رایزنی دیپلماتیکی که الان وجود دارد و اگر لازم باشد اقدامات حقوقی قضیه نفتکش به زودی حل و فصل شود.
منعی ندارد آمریکا به شرط توقف تحریمها در گفت و گوها شرکت کند
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا مکرون پیشنهاد جدیدی داده است که لحن از ۱+۴ به ۱+۵ تغییر کرده است، گفت: اینکه اروپاییها نتوانستهاند خواستههای ما را محقق کنند و مجبور به کاهش تعهدات شدیم به معنای توقف رایزنیها و گفتوگوها و پیگیری ایدهها نیست. گفتوگوها و تماسها حتی در سطح بالا ادامه دارد که نمونه آن تماس دوم مکرون با روحانی در هفتههای گذشته بوده است.
وی با بیان اینکه ایدههایی که میان ایران و گروه ۱+۴ جود دارد، افزود: اگر لازم شد منعی ندارد آمریکا به شرط توقف تحریمها شرکت کند. البته از نظر ما آمریکا از برجام خارج شده و از نظر ما مفهومی به معنای ۱+۵ دیگر وجود ندارد و اگر به آن اشاره شد مجموعه کشورها در گفتوگوها است.
عراقچی با اشاره به اینکه ما با گروه ۴+۱ گفتوگو میکنیم و بحثی با آمریکا نداریم خاطرنشان کرد: امیدواریم در روزهای آتی با تصمیم ایران و طرفهای دیگر برجام به ابتکارات جدیدترکه منجر به گفتوگوهای جدیدتری شود به نتیجه برسیم.
وی در پاسخ به سوالی دیگر درباره اهمیت صدای واحد در مذاکرات اظهار داشت: ما در موضوعات مهم به صدای واحد نیاز داریم. این صدای واحد اکنون وجود دارد هرچند اختلاف نظرهایی هم وجود دارد. من اختلاف دیدگاهها را تا آنجا که منافع ملی را تحت تأثیر قرار ندهد منفی نمی دانم. در مسئله هستهای هر کجا لازم بوده که با صدای واحد صحبت کنیم این امر صورت گرفته و از زمان تصمیم برای کاهش تعهدات شاهد حمایت ملی از سوی مردم، مسئولان و جناحها بوده ایم.
عراقچی در ادامه افزود: جمهوری اسلامی ایران در صورتی که رفت و آمدهای دیپلماتیک و سیاسی برای برجام به نتیجه نرسد برای گام سوم و حتی گامهای بعدی نیز برنامه ریزی کرده است.
هیچ امید و اتکایی به هیچ کشوری نبسته ایم
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اگر منافع اینستکس از صادرات نفت ایران تأمین نشود، این سازوکار چه اعتباری دارد؟ گفت: ایران هیچ امید و اتکایی به هیچ کشوری نبسته است چه برسد به اروپا و اینستکس. ولی از هر ظرفیتی که برای کشور ایجاد شود، استفاده میکنیم و در این معرکه و جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران از هر معبری استفاده خواهیم کرد. این معبر از مسیر چین، روسیه، ترکیه، هند و همسایگان و دیگر شرکای اقتصادیمان عبور خواهیم کرد.
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان گفت: با همه آنها برنامه داریم و گفتوگو کردیم، ابتکارات مفصلی وجود دارد. یکی از این ابتکارات، اینستکس است که البته به آن امید و اتکایی نداریم. در وزارت امور خارجه گفتهایم کسی وابسته و متکی به اینستکس باقی نماند و امیدی به آن نبندد و کسی نباید در کشور معطل اروپا و اینستکس باقی بماند بلکه باید بر اساس اقتصاد مقاومتی و ظرفیتهای داخلی عمل کنیم.
عراقچی خاطرنشان کرد: ایران هماکنون از عزت و مشروعیت بینالمللی برخوردار است زیرا توافق هستهای را با حسن نیت برجام را اجرا کرد و به تعهداتش عمل کرد. با خروج آمریکا یک سال هم در برجام باقی ماند و با صبر راهبردی خود فرصتهایی را برای دپیلماسی و گفتوگو ایجاد کرد. این حسن نیت و فرصت ایجاد کردن برای ایران موجب حقانیت و ایجاد مشروعیت در عرصه بینالمللی کرده است.
معاون وزیر امور خارجه یاد آورشد: البته کشورهای دیگر سعی می کنند در قبال تحریمها آن فشارها را کاهش دهند. ما در سیاست خارجی خود موفق عمل کرده و توانستهایم فرصتهای خوبی را ایجاد کنیم. شما سفرهای روحانی و ظریف را به کشورهای منطقه و دیگر کشورها دیدهاید. ما اجازه نمیدهیم آمریکا به اهداف خود برسد و با اتکا به مردم، نیروهای مسلح، توانمندیهای دفاعی ظرفیتهای داخلی دشمن را مأیوس و از این مرحله به سلامت عبور میکنیم و آمریکا را مجبور خواهیم کرد که از مواضع خود عدول کند.
خواهان سفرهای نمایشی نیستیم
وی در پاسخ به سوال ایرنا درباره رفتار و آمدهای دیپلماتیک و سفر آقای مکرون و برگزاری اجلاس وزیران امورخارجه گفت: در روزهای آینده ما رفتار و آمدهای دیپلماتیکی و تبادلاتی خواهیم داشت، از جمله جلسه وزیران امورخارجه ایران و ۱+۴ که در حال طراحی است.
عراقچی تصریح کرد: ما خواهان سفر نمایشی نیستیم. نه می خواهیم که کسی نمایشی به ایران سفر کند و نه نمایشی به جایی خواهیم رفت. خواهان سفرها و جلساتی هستیم که منجر به نتیجه و تصمیمی برای تصحیح وضع موجود در برجام شود. بنابراین اینکه حتماً کسی به ایران سفر کند یا حتماً ما سفری داشته باشیم فی نفسه مطلوب ما نیست مگر اینکه از این سفر نتیجه ای حاصل شود.
معاون وزیر امور خارجه افزود: جلسه وزیران امور خارجه ایران و ۱+۴ در حال طراحی است و تصمیم ما با بقیه کشورها این است که در ماه جاری میلادی (ماه جولای) این جلسه انجام شود و عجله ای نداریم که حتماً ظرف چند روز آینده باشد.
وی اضافه کرد: اصرار داریم اول ایده هایی که وجود دارد و راه حل هایی که می تواند وجود داشته باشد، بررسی و پخت و پز شود و ما جلسه ای داشته باشیم که منجر به نتیجه شود نه اینکه بخواهیم فقط به جرو بحث و دعوا بگذرانیم. در همین حد می توانم بگویم جلسات و رفت و آمدهایی که وجود خواهد داشت و به موقع از این جلسات مطلع خواهید شد.
در جنگ اقتصادی هر معبری را که بتوانیم، باز میکنیم
عراقچی درباره سوالی در خصوص همکاری کشورهای دیگر با ایران گفت: جمهوری اسلامی هیچ امید و اتکایی به هیچ کشور بخصوصی ندارد، اما از هر امکان و ظرفیتی که کشور بتواند در حال حاضر از آن استفاده کند، بهره می بریم. در این معرکه و به قول ترامپ جنگ اقتصادی هر معبری که بتوانیم را باز خواهیم کرد.
وی افزود: معبر اصلی از مسیر چین، روسیه، ترکیه و هند است. ما با همه شرکای اصلی ایران همکاری داریم و ابتکارات مفصلی را با هر کدام تدارک دیدهایم و یکی از این ابتکارات از طریق اروپا و مسیر ابتکار اینستکس است.
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان گفت: ما نه اتکایی به این مسیر داریم و نه امیدی به این مسیر بستیم. و به همه نهادهای کشور و همه دستگاههای اقتصادی کشور وزارت امورخارجه اعلام کرده است هیچکس به اینستکس امیدی نبندد.
معاون وزیر امور خارجه یادآورشد: اگر اینستکس عملیاتی بشود و اگر بتواند یک مسیری ولو باریک باز کند استفاده میکنیم، این مسیر را بتوانیم فراختر کنیم استفاده خواهیم کرد. ولی هیچ کسی نباید معطل اینستکس در کشور شود کماکان که معطل هیچ چیز دیگری هم نباید بشود. براساس اصول اقتصاد مقاومتی براساس اتکا به خودمان باید حرکت کنیم و همه مسیرها را باید امتحان کنیم و باز کنیم و همه ابتکارات را باید داشته باشیم. همچنان که داریم این کارها را انجام میدهیم.
آمریکا را مأیوس خواهیم کرد
عراقچی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: جمهوری اسلامی ایران الان از یک عزت و مشروعیت و حقانیت در دنیا برخوردار است به دلیل اینکه مذاکرات هستهای را با حسن نیت انجام داد، توافق هستهای را با حس نیت امضا کرد و با حسن نیت اجرا کرد. بعد از خروج آمریکا و بعد از اینکه خواستههای ما در رفع تحریمها به حداقل خود رسید باز هم جمهوری اسلامی ایران در برجام به مدت یکسال ماند و با صبر راهبردی خود فرصت ایجاد کرد. بنابراین این حرکت منطقی و معقول جمهوری اسلامی ایران با طمانینه کافی با فرصت ایجاد کردند برای دیپلماسی برای ما یک حقانیت و مشروعیت و یک موضع برتر اخلاقی و سیاسی در صحنه بین المللی ایجاد کرده است.
معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: همه کشورهایی که با آنها تأمل داریم با اطمینان خاطر سعی میکنند این تعامل را ادامه دهند البته تحریمها و فشارهای آمریکا هم وجود دارد که این کشورها سعی میکنند به یک فرمولهای ابتکاری برسند که این فشارها و تحریمها را بر خود رفع کنند و یا به حداقل برسانند.
وی اضافه کرد: به نظر من ما در سیاست خارجی تا الان بسیار خوب عمل کردیم راههای خوبی را برای کشور باز کردیم. شرکا و همکاران خوبی داریم. در حوزه همسایگی حرکتهای بسیار خوبی انجام شده است. شما سفرهای دکتر روحانی به منطقه را دیدید، سفرهای دکتر ظریف را دیدید ما مرتبط در حال تعامل هستیم و حتماً اجازه نخواهیم داد که آمریکا در سیاست فشار حداکثری خود به نتیجه برسد.
عراقچی افزود: ما آمریکا را در این سیاست مأیوس خواهیم کرد و مثل گذشته که بعد از مأیوس شدن از همه راههای فشار، تهدید و تحریم مجبور شدند به میز مذاکره برگردند این بار هم حتماً مأیوس خواهند شد. با اتکایی که به مردم، نیروهای مسلح، به توانمندیهای دفاعی و ظرفیتهای اقتصادی کشور داریم، این مرحله را حتماً به سلامت پشت سر خواهیم گذاشت و آمریکا را مجبور میکنیم ازمواضع خود کوتاه بیاید.
معاون وزیر امور خارجه کشور گفت: قسمت هستهای برجام چهار رکن اساسی دارد که شامل میزان ذخایر مواد، درصد غنی سازی، تعداد سانتریفیوژها و تحقیق و توسعه است. جمهوری اسلامی ایران به منظور اعتمادسازی در خصوص این چهار رکن برخی محدودیتها را برای سالهای مشخصی قبول کرده بود که در شرایط فعلی در گام اول اعلام شد ایران دیگر به یکی از این ارکان پایبند نخواهد بود و در گام دوم نیز رکن دیگری را اعلام کردیم.
وی افزود: به نظر بنده در مقابل اینکه ایران عدم پایبندی به آن ارکان را اعلام کرده است، ارقام و عددهای فنی دیگر خیلی اهمیت ندارد. چرا که ایران اعلام کرده است تعهدات اصلی خود را در برجام کنار میگذارد. این مسئله اهمیت سیاسی و راهبردی را دارد و در این شرایط میزان عددهایی که در بخش فنی مطرح است دیگر خیلی اهمیت ندارد و فقط بستگی به نیازهای سازمان انرژی اتمی دارد.
برجام وقتی به حالت برمال برمی گردد که خواسته ایران تأمین شود
عراقچی در پاسخ به پرسشی درباره بازگشت آمریکا پس از برداشتن تحریمها در گفت وگوی تلفنی روحانی و مکرون، ابتکار فرانسویها بوده یا آمریکاییها، گفت: چه فرقی میکند. به هرحال موضع ما در خصوص این پیشنهاد روشن است اگر آمریکاییها تحریمها را بردارند میتوانند در مذاکرات ما با ۱+۴ حضور داشته باشند.
وی درباره جزئیات خواستههای ایران از اروپا اظهار داشت: خواستههای ما از اروپاییها یا در حقیقت از اعضای باقی مانده برجام همان خواستههایی هست که در بیانیههای مشترک در یکسال گذشته وجود دارد.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: در طول یکسال پس از خروج آمریکا از برجام ۴ کمیسیون مشترک تشکیل دادیم که دوتای آن در سطح وزرای خارجه و دو کمیسیون هم در حد معاونان و مدیران بود در همه آنها کشورهای باقی مانده در برجام خودشان را دست کم به ۱۱ حوزه مختلف اقتصادی و رفع تحریمها متعهد کردند. نخستین حوزه بانکی، بعد نفت و گاز و پتروشیمی، حمل نقل، تجارت، بیمه، سرمایه گذاری و… است.
عراقچی اضافه کرد: قرار ما با کشورهای باقی مانده در برجام این بود که اگر بتوانند در این حوزهها راه حل های عملیاتی ایجاد کنند که ایران بتواند از مزایای رفع تحریمها بهره مند شود در برجام بماند. از این ۱۱ حوزه، کشورهای اروپایی فقط در حوزه نخست که بانکداری است راه حل عملیاتی به نام اینستکس معرفی کردند که آنهم در وضعی است که ملاحظه میکنید.
وی تاکید کرد: اینکه میگوئیم اروپاییها نتوانستند خواستههای ما را برآورده کنند خواستههایی است که خود را متعهد کردهاند و از لفظ Committed یا متعهد بودن در بیانیهها استفاده کردهاند. برجام وقتی به وضعیت نرمال و کامل خود باز میگردد که خواسته ایران و استفاده ایران از مزایای رفع تحریمها به همان شکلی که در برجام یا در بیانیه کشورهای عضو برجام پس از خروج آمریکا آمده است تأمین شود.
آمریکا به شرط توقف تحریمها میتواند در جلسه ایران و ۱+۴ شرکت کند
وی در پاسخ به این سوال کهآیا امکان دارد آمریکا از بند ۳۷ برجام استفاده کند؟ گفت: ما مفهومی به نام ۱+۵ را دیگر به رسمیت نمی شناسیم و چنین مفهمومی دیگر رسماً وجود ندارد. آمریکا از برجام خارج شده، خارج قطعی هم شده است دیگر عضو برجام نیست و از هیچ مکانیزم داخل برجام هم نمی تواند استفاده کند. اما در قالب جلسات ایران و ۱+۴ با آن شرطی که گفتم می توانند حضور داشته باشند اگر توافق بین ما و ۱+۴ صورت بگیرد و اگر آنها تحریم های خود را بردارند. شرط اول ما برداشتن تحریم های نفتی و بانکی است ولی بقیه تحریم ها هم حتماً در مراحل بعدی مدنظر قرار خواهد گرفت.
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره گام سوم گفت: ما گام سوم را کاملاً مطالعه کردیم. نه تنها گام سوم، بلکه گام های بعدی را هم با همکاری سازمان انرژی اتمی مطالعه کرده ایم. یک طرح گام به گام را حتی تا آخر مسیر طراحی کردیم و می دانیم که در گام های بعدی چه اقداماتی را باید انجام دهیم یا می توانیم انجام دهیم.
عراقچی خاطرنشان کرد: وقتی شروع به کاهش تعهدات کردیم تصمیم گرفتیم که دو گام اول را همزمان اعلام کنیم که چه خواهیم کرد ولی گام سوم را الان ترجیح می دهیم بعد از پایان ۶۰ روز و در فرصت مقتضی اعلام کنیم. در کنار این مسیر، رایزنی های دیپلماتیک و طراحی ابتکارات و اقدامات سیاسی هم در جریان است این دو باید همزمان باهم و به شکلی که مکمل هم باشند پیش برود و گام سوم را در زمان مقتضی خود اعلام خواهیم کرد.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه تاکید کرد: سازمان انرژی اتمی آمادگی کامل برای اجرا را در هر گام دارد و طراحی لازم را انجام داده است.