سرگذشت یک سنگ از ظهور تا سقوط

انتشار خبر اعمال محدودیت ترافیکی در محل دروازه قرآن شیراز در حوالی ظهر شنبه ۱۵ تیرماه، عاملی بود تا بسیاری کار سنگ ناایمن را تمام شده بدانند.

در هفته‌های اخیر بارها اخباری مبنی بر انفجار سنگ دروازه قرآن در فضای مجازی منتشر شد اما هربار به دلایل ذکر نشده این مساله به تعویق افتاد و احتمال داده می‌شد که نیمه تیرماه نیز این موضوع به زمان دیگری موکول شود.

ظهور سنگ

مشاهده این سنگ تنها چند روز بعد از سیلاب پنجم فروردین ۹۸ در شیراز، نگرانی‌های زیادی را مبنی بر اینکه این محل دیگر تاب مصیبتی تازه را ندارد به دنبال داشت.

افزایش این نگرانی‌ها که اغلب نیز در پست و کامنت‌های فضای مجازی ابراز می‌شد، مسئولان را بر آن داشت تا از شر این سنگ که سایه بر ورودی کلانشهر پهن کرده خلاص شوند.

کارهای تثبیت، ایمن سازی و آماده سازی این محل طی سه ماه گذشته انجام شد و سرانجام مسئولان بر این شدند تا عصر نخستین روز هفته جاری سایه سنگ را از سر مقبره خواجوی کرمانی و دروازه قرآن برچینند.

حوالی ساعت ۱۴ عصر شنبه به همراه دو تن از همکاران راهی دروازه قرآن شدیم تا از نزدیک این لحظه را ثبت کنیم، هنوز مسیرهای دسترسی بسته نشده بود و خودروها در این محل تردد می‌کردند.

لحظاتی بعد به همراه عکاس ایرنا راهی ارتفاعات مشرف به دروازه قرآن و کوه مقابل سنگ ناایمن که قرار بود تا لحظاتی دیگر به هوا فرستاده شود شدیم و در قسمتی از دامنه کوه و زیر سایه سنگی عظیم اتراق کردیم که در این محل چند نفر از فیلمبرداران قرارگاه خاتم الانبیا که پیمانکار پروژه انفجار سنگ است نیز حضور داشتند.

با وجودی که قرار بود ساعت ۳ عصر سنگ مورد نظر منفجر شود اما حدود ۴ تا پنج ساعت تأخیر در این کار صورت گرفت و گفت و گو با همین دوستان تازه باعث شد زمان در شرایط گرم روز راحتتر سپری شود.

کاربلدی دکتر

یکی از این افراد از کاربلدی دکتر (سرپرست تیم انفجار) سخن می‌گفت و اینکه دکتر جز سه نفر افراد خبره کشور در این حوزه و استاد دانشگاه است و تاکنون کوه و سنگ‌های فراوانی را در اقصی نقاط کشور به هوا فرستاده است.

یکی دیگر از این افراد می‌گفت نگرانی وجود ندارد و این انفجار آرام خواهد بود و صدای چندانی نیز ندارد.

گرمای هوا شرایط را کمی سخت کرده بود و لحظات به کندی سپری می‌شد تا حوالی ساعت شش عصر که تحرکات از کوه مقابل نشان از اتمام کار باروت گذاری در اطراف سنگ ناایمن داشت.

مسیر دروازه قرآن که تا این لحظه چندین بار مسدود و بازگشایی شده بود دوباره بسته شد و یکی از خودروهای اورژانس شیراز آژیرکشان شروع به تردد در خیابان خالی از خودرو و آدم در این محدوده کرد و بطور مداوم بالا و پایین رفت که صدای آن در بین کوه و سنگ می‌پیچید و از سقوط یک سنگ خبر می‌داد.

تیم خبرنگاران حاضر در این محل به دلیل دلشوره ناشی از احتمال از دست دادن صحنه انفجار، چشم از سنگ برنمی داشتند.

در این لحظه یکی از افراد تیم خدماتی پیمانکار انفجار سنگ که در نزدیکی خبرنگاران حضور داشت و گویی تجربه انفجارهای دیگری را نیز داشت، گفت: نگران نباشید زمانی که موقع انفجار سنگ فرا برسد دکتر (همان رئیس تیم انفجار) در بلندگویی یا مهدی گویان زمان انفجار را خبر خواهد داد، با شنیدن این جمله کمی از نگرانی خبرنگاران حاضر کم شد.

در مرحله بعدی تیم عملیاتی که همگی لباس‌های قرمز رنگی به تن داشتند از اطراف سنگ ناایمن کنار رفتند و این مشخص می‌کرد که زمان موعود نزدیک است.

خاک و دود؛ ‏‬ انفجار نیمه تمام

آخرین اخطارهای مردی بلندگو به دست در کنار بنای دروازه قرآن نفس‌های حاضرین را در سینه حبس کرد و ناگهان انفجاری با صدای هولناک رخ داد و گرد و خاکی عظیم کوه مقابل را فرا گرفت.

انفجار در حالی رخ داد که دکتر در بلندگو رمز یامهدی نگفته بود و به همین دلیل برخی عکاسان حاضر شکار صحنه اول را از دست دادند.

با انجام این انفجار همه حاضرین شامل خبرنگاران، مسئولان و نیروهای انتظامی به کف خیابان و مقابل دروازه قرآن آمدند و شهردار شیراز نیز خود را آماده مصاحبه می‌کرد که خبر از بازگشت ایمنی به این محل را که در طی چندماه گذشته نگرانی‌هایی را به دنبال داشت بدهد.

به یکباره آژیر خطر به صدا درآمد و فردی با استفاده از بلندگوهای حاضر در محل خبر از نابود نشدن بخشی از سنگ مورد نظر داد و اینکه بخشی از سنگ ناایمن هنوز سقوط نکرده و خطر سنگ کماکان وجود دارد.

با اعلام این خبر توجه همگی به قله کوه جلب شد, جایی که وجود قطعه بزرگی از سنگ که انفجار هم نتوانسته بود نابودش کند مشخص بود.

گویی این سنگ نمی‌خواهد دل از دروازه قرآن جایی که کمتر از ۴ ماه پیش جان ۲۱ نفر در سیل این محل گرفته شده بود بکند.

دوباره انفجار

فریادهای اعضای تیم پیمانکار در بلندگوهای دستی خبر از انفجار دوم می‌داد.

در این لحظه بر نگرانی مسئولان هم اضافه شده بود، از طرفی دیگر جاده اصلی ورودی کلانشهر شیراز مسدود و قطاری از خودرو به طول ده‌ها کیلومتر در مسیرهای منتهی به دروازه قرآن تشکیل شده بود.

سردار و هشدار

در این میان رفتار سردار سرتیپ دوم رهام بخش حبیبی، فرمانده نیروی انتظامی استان فارس که اخیراً به این سمت منصوب شده نیز در جای خود جالب بود.

رفتاری که در سال‌های گذشته از کسی که در این جایگاه قرار داشت هرگز دیده نشده بود.

سردار حبیبی مانند شخصی عادی با موتورسیکلت مشغول دور کردن مردم از پایین دست محوطه دروازه قرآن بود و گویی اصلاً در مقام خود ذوب نشده بود و پستش کمترین اهمیتی برایش نداشت.

حبیبی به اندازه‌ای گرم کارش در دور کردن مردم از خطرات احتمالی سقوط سنگ بود که چندین بار مرد بلندگو به دست قرمزپوش به او اخطار داد که از منطقه خطر خارج شود چون جانش در خطر است.

در این زمان که سردار حبیبی کف خیابان مشغول دور کردن مردم از صحنه بود برخی مسئولان حاضر در این محل در ارتفاعات به سر می‌بردند و احتمالاً جان خود را از معرض سنگ ریزه های ناشی از انفجار دوم دور نگه داشته بودند.

بالاخره بعد از دور کردن مردم از محوطه خطر انفجار دوم که دست کمی از انفجار اول نداشت با صدایی مهیب انجام شد و باقی مانده سنگ ناایمن را نیز سرنگون کرد.

اینجا بود که اغلب مسئولان نفس راحتی کشیدند و دروازه قرآن را با پاکبان هایی که وظیفه تمیز کردن، پاکسازی و برگرداندن شرایط به حالت اول را داشتند تنها گذاشتند.

۹۸۷۳ /‏۱۸۷۶‬

از: محمدامین افشارپور