به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، مساله حجاب و بدحجابی از دیرباز مطرح بوده و همیشه برای آن تدابیری اندیشیده می شده است، اما آنچنان که شاهد هستیم در سال های اخیر بیش از هر زمان دیگر جلب توجه می نماید و توجه همگان را در هر رده سنی و شغلی به خود جلب کرده است. این امر از یک سو و افزایش برخوردهای فیزیکی و قهری در سطح جامعه با این مساله و خبر ساز شدن آنها در شبکه های اجتماعی و حمایت ها و اعتراضات گروه وسیعی از جامعه نسبت به این اقدامات، اهمیت مساله حجاب را بیش از پیش کرده است. و لزوم تحقیقات و مطالعات جامعه شناسی، روان شناسی و فقهی را برای پاسخ گویی به سوالات مربوط را دو چندان کرده است.
اما اینکه واقعاً چه دلایلی زمینه ساز این نوع از سبک زندگی شده و چه نوع برخوردهایی با مساله بدحجابی درست هستند و چگونه می توان تا حدودی این مساله را حل کند، سبب گردید با محسن غرویان، مدرس سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم به گفت و گو بنشینیم
حجاب ظاهری و حجاب باطنی
غرویان در خصوص حجاب، انواع آن و نیز اهمیت حجاب باطن گفت: اصل و ریشه مساله حجاب به یک امر اخلاقی به نام عفاف و پاکدامنی برمی گردد. به طور کلی حجاب به دو قسم حجاب ظاهر و حجاب باطن تقسیم می شود. حجاب باطن همان صفت اخلاقی عفت و پاکدامنی است و حجاب ظاهر باید ریشه در حجاب باطن داشته باشد در غیر این صورت اثر چندانی نخواهد داشت و ضمانتی هم برایش نخواهد بود.
استاد حوزه علمیه قم افزود: ما برای رسیدن به مساله حجاب مطلوب باید کار اخلاقی انجام دهیم و نه برخورد فیزیکی و ظاهری. چون این برخوردهای فیزیکی برای حجاب بدن و حجاب ظاهر مناسب است و با فرهنگ عفاف و پاکدامنی که امری باطنی است، جور در نمی آید. حجاب ظاهری با برخوردهای فیزیکی درست نمی شود. اما عفت و پاکدامنی باطنی هم به عوامل دیگری بستگی دارد. باید ایمان مذهبی، اعتقاد دینی، اعتقاد به مبدا و معاد در افراد جامعه بالا برود تا خود افراد و زنان و مردان خصوصاً دختران و پسران جوان به باورهای اخلاقی برسند. اگر کسی شخصیت خودش را درست بشناسد و به این باور برسد که شخصیت وی در گرو ایمان، عفاف و پاکدامنی باطنی است، قطعاً رفتارهای ظاهری اش هم متناسب با شخصیت باطنی اش تنظیم می کند و مساله حجاب یک مقوله فرهنگی است.
غرویان افزود: نکته دیگر این است که باید فلسفه حجاب و پوشش برای نسل جوان باز شود. نسل جوان امروز به دنبال پرسش هستند و پاسخ می خواهند که چرا در کشورهای دیگر برای مثال این نوع حجاب اجباری وجود ندارد؟ چرا حتی در کشورهای همجوار مسلمان ما این گونه نیست؟. این موارد باید برای نسل جوان تبیین شود. فلسفه قانون حجاب فلسفه پوشش اجباری و قانونی باید برای نسل جوان باز شود و پاسخ های قانع کننده ارائه شود و تا زمانی که این مسائل فرهنگی، فکری و فلسفی برای نسل جوان حل نشود ما نمی توانیم مساله حجاب را حل کنیم و برخوردهای فیزیکی هم پاسخ نداده و نمی دهد. ۴۰ سال از انقلاب می گذرد و می بینیم که این معضل حل نشده است.
نگاه جامعه شناسان به مساله حجاب
غرویان در خصوص نگاه جامعه شناسان به مساله حجاب گفت: برخی معتقدند قوانین باید در اثر زمان تغییر کند. اقتضائات زمان را باید دید که چه است. برخی از جامعه شناسان معتقدند مساله حجاب را به نحو اختیاری برای افراد بگذارند آن ارزش عفاف و پوشش ومطلوب بیشتر خودش را نشان می دهند چون افراد با اراده و اختیار خود این راه را برمی گزینند و این ارزش حقیقی و واقعی اش در جامعه نشان داده می شود. اما وقتی به شکل اجباری است معلوم نیست که کدام حجاب و پوشش ریشه باطنی دارد و بر اساس ایمان و باور حقیقی و کدامیک نیست.
وی افزود: نکته دیگر این است که همه ارزش های دینی را نباید در مساله ای مثل حجاب خلاصه کرد. باید موارد دیگر را نیز در کنار آن ملاحظه کرد. مساله حجاب در جامعه ما بستگی به وضعیت معیشت دارد. بستگی به وضعیت فقر و وضعیت اقتصادی جامعه دارد. گاهی عقده های دیگری در افراد است که آنها زمینه ای برای آنها برای بدحجابی در شخص می شود. باید دید آن فشارها و عقده ها چیست تا آنها را حل کنیم و مساله بد حجابی هم حل شود. اینها مسائلی هستند که در این رابطه باید مورد مطالعه قرار بگیرند.
دلایل بدحجابی
غرویان در خصوص دلایل بد حجابی در جامعه گفت: دنیای امروز دنیای ارتباطات است و تمام جهان به هم وصل و مرتبط شدند و رسانه ها دنیا را بهم وصل کردند و یک دهکده کوچکی در شرایط امروز به وجود آمده است. لذا فرهنگ های رقیب و فرهنگ های دیگر خیلی سریع برای جوانان ما الگو سازی می کنند و جوانان ما از طریق رسانه ها و موبایلشان با سبک های زندگی مختلف در دنیا آشنا شده و خودشان را با آنها مقایسه می کنند. برای مثال می گویند کشورهایی هستند که حجاب ندارند ولی از نظر صنعت و تکنولوژی پیشرفته هستند و سطح رفاه بیشتری دارند و رضایت مندی زندگی در میان آنها بسیار بالا است مثل کشورهای فنلاند و اسکاندیناوی و سوئد و امثال آنها را برخی مطرح می کنند که در آنها شاهد هستیم مردم در این کشور ها شاد هستند و نشاط دارند و رضایت از زندگی بالایی دارند ما چرا آنچنان نباشیم و اینها سوالاتی هستند که باید برای نسل جوان پاسخ داده شود و فرهنگ سازی شود تا این وضعیت حجاب و عفاف هم در جامعه ما سرو سامان مطلوبی پیدا کند.
غرویان در نهایت گفت: مسائلی در خصوص حجاب نیاز به بحث های تلویزیونی دارد. احتیاج به بحث های رسانه ای دارد و باید دائماً در این زمینه میزگرد تشکیل شود. جامعه شناس، روان شناس و فیلسوف عالم دینی در کنار هم بنشینند و این مباحث را رصد کنند و دائماً آنها را مورد بحث قرار دهند.