سریال گاندو به کارگردانی جواد افشار در حالی به پایان رسید که به دلیل موضع انتقادی به دولت، واکنشهای کاربران حامی و منتقدان دولت را برانگیخت.
از ابتدای پخش این سریال تعدادی از کاربران رویکرد انتقادی به این سریال داشتند اما به مرور زمان «کاربران انقلابی» فضای توئیتر را در دست گرفتند و بر انتقادات خود نسبت به دولت با توجه محتوای سریال گاندو افزودند. این در حالی است که مسئولان دولت هم به انتقادات وارد شده به دولت در سریال پاسخ دادند. نمودار زیر نشان میدهد که روند واکنشها به این سریال در تلگرام و توئیتر روندی افزایشی داشته است:
طبق داده کاوی انجام شده میتوان گفت که در روز گذشته، ۱۷ تیر ماه، در توئیتر حداقل ۵۰۰ توئیت درباره گاندو با حداقل ۲۰ لایک منتشر شده است و در تلگرام نیز ۵۰۰ پست درباره این سریال بالای ۳ هزار بازدید داشته است.
انتقادات و حمایتها از سریال گاندو در روز گذشته بسیار زیاد بوده است و همین امر باعث شده است تا کلماتی همراه با نام «گاندو» در توئیتر آمده بسیار متنوع باشد. ابرواژه شکل گرفته حول نام این سریال به شرح زیر است:
انتقادها به سریال گاندو؛ بحث توئیتری حسام آشنا با محمود رضوی
با افزایش حواشی مربوط به سریال گاندو، حسام الدین آشنا در توئیتی که ۲۰۶۷ لایک داشت در انتقاد از این سریال گفت:
«دولت نه اجازه و نه پول دارد که سریال بسازد. ۲. صدا و سیما هم پول ندارد سریال بسازد. ۳. ولی گویا جای دیگری هست که برای تضعیف نهاد دولت هم پول فراوان دارد، هم مجوزها و مشوقهای لازم را دریافت کرده است و هم میتواند صدا و سیما را الزام به پخش کند. ۴. با گاندو، گنده نمیشوید.»
پس از این توئیت سید محمود تهیه کننده فیلمهای سیاسی و از چهرههای نزدیک به اصولگرایان، مطلبی را با ۱۶۸۸ لایک در پاسخ به حسام الدین آشنا اینگونه نوشته است:
«دکتر جان! تا جایی که من دیدم و به عنوان بیننده فهمیدم، #گاندو را واسه #گندهگی نساختن، چون اونها واسه گندهگی راههای بهتری بلدن به نظرم گاندو ساخته شد تا مردم و مسئولین با هم بفهمن نباید #گاف بدن و به کشور #گند بزنن! در جذب و انتقال پیام به مردم که موفق بودن، مسئولین را نمیدانم!»
اما این سخنان به اینجا خاتمه نیافت و حسام الدین آشنا جواب این تهیه کننده را در چند رشته توئیت پاسخ داد: «سلام علیکم ۱. لطفاً این سریال را به عنوان یک تهیه کننده حرفهای که توان اجرای پروژههای بزرگ را دارد بررسی و ارزیابی کنید. ۲. به نظر بنده این سریال نه تنها زینت امنیت کشور و نهادهای امنیتی آن نیست بلکه در میان مدت بالاترین ضربه را به حیثیت و وجهه امنیت آفرینان واقعی وارد میکند.»
او در ادامه با اشاره به موسسه شهید آوینی اظهار کرد که موسسه موسوم به شهید آوینی قبلاً نیز گافهایی چون سپردن عنان خود به محمد نوری زاد و تولیدات مخربی چون چهل سرباز را در کارنامه خود دارد.
آشنا تصریح کرد: «منظور صریح من این بود که هزینههای فراوان و تولیدات گران قیمت و بزرگ لزوماً یک موسسه را معتبر نمیکند.»
مشاور رئیس جمهور در انتقاد به نمایش عملیات اطلاعات سپاه در این سریال اظهار کرد: «به عنوان یک مثال فقط بخش سفر چین را از نظر داده و ستانده عملیاتی و اطلاعاتی تحلیل کنید. عامل در مقابل چشمان ماموران کشته شد، دیده بان هیچ اقدامی نکرد، اطلاعات مربوط به تحریمها به دست طرف مقابل رسید، پول معامله به طور کامل توسط حریف مصادره شد. هیچ ردی از گروهی که اطلاعات را گرفت، متهم را کشت و پولها را دزدید دنبال نشد، هیچ اطلاع جدیدی از کل مساله بدست نیامد و هیچکس نیز بابت این افتضاح اطلاعاتی مواخذه نشد.»
او در نهایت با انتقاد از عوامل سازنده گاندو نوشت: «در این میان فقط یک سفر چین یک ملاقات بی معنا در روی دیوار چین، یک سفر دلچسب با قطار پرسرعت چین همراه با نمایش سرعت شمار و یک اقامت جذاب در هتل نصیب گروه بازیگر و تولید کننده شد. این یک نمونه بود و الا سخن در باره لایههای پنهان و تخریبی این سریال در مورد حاکمیت و دولت فراوان است.»
پاسخها به حسامالدین آشنا
این مواضع انتقاد کاربران توئیتری حامی سریال گاندو را برانگیخت. یکی از فعالین توئیتری اصولگرا به نام «آسید» در توئیتی با ۱۱۹۹ لایک نوشت:
«یک آقای نام آشنای مثلاً مشاور فرهنگی، طوری از #گاندو ایرادات امنیتی گرفته که انگار همه فرهنگیکارها، مثل خودش سوابق امنیتی دارند!»
محمود رضوی هم در رشته توئیتهایی در پاسخ به آشنا نوشت: «سلام علیکم الف-در مورد #گاندو قصد تحلیل و کارشناسی تهیه، تولید، فیلمنامه، کارگردانی و … نداشتم به همین دلیل به عنوان یک مخاطب آن را میبینم، نه فعال این حوزه ب-در اثربخشی این سریال همین برای حقیر کفایت بود که مردم دنیای سریال را باور کرده وتقریبا همه نکات آن را قبول میکنند.»
این تهیه کننده ادامه داد: «سوال من از شما به عنوان استاد با سابقهی دانشگاه، کارشناس رسانه و امنیتی این است، با فرض صحت و قبول نکات فنی و اطلاعاتی شما، #مخاطب چه در #گاندو دیده که با فرض صحت تمام همان اشکالات شما، سریال نقل مردم کوچه و بازار شده و موفق به جذب مخاطب است؟ آیا فقط اقناع در تبلیغ صورت گرفته یا مخاطب، #امنیت، #عزت و #غرور ملی خدشه دار شدهی خود را در سریال باز یافته، اعتماد به نفس پیدا کرده و به پیروزیهای امنیتی و اطلاعاتی سریال که اقتباسی از واقعیاتی است که در این سالها شنیده افتخار میکند؟»
این توئیتها، واکنش کاربر دیگری را برانگیخت. وی با اشاره به عیسی شریفی قائم مقام محمد باقر قالیباف، در توئیتی انتقادی از سید محمود رضوی که به این چهره اصولگرا نزدیک است نوشت:
«حالا که آقای رضوی اینقدر به فیلمهای جاسوسی و پلیسی علاقه دارند، کاش خودشان] م برای ساخت سریالی درباره #عیسی_شریفی آستینها را بالا بزنند. سریال دیدنی خواهد شد و مطمئن باشند مردم هم باور میکنند.»
حمایت یکی از نمایندگان عضو جبهه پایداری از سریال گاندو
کریم قدوسی، سیاستمدار نیز مطلبی را با ۹۰۹ لایک در حمایت از سریال گاندو اینگونه نوشت: «آنچه را که روزی کذب خواندند و از بنده به جهت انجام وظایف نمایندگی درشفاف سازی اطلاعات شکایت کردند؛ جیسون رضاییان خود اقرار میکند آنقدر به آ.روحانی نزدیک بودم که طعم آدامس او را هم خبر داشتم. امروز پردهها افتاده است اما تخریبها ادامه دارد؛ تاوان حرکت درمدار حق همین است.»
آشنا هم در پاسخ به کریم قدوسی و حمایت از رئیس جمهور نوشت: «اقرار کرده یا ادعا کرده؟ تفاوت این دو بسیار است. خودش ادعا کرده یا دوستان در سریال از قول او ادعا کردهاند؟ حالا واقعاً طعم آن آدامس در پرونده ثبت شده است؟ کسی تا به حال از خود یا تیم سپاهی حفاظت سوال کرده که آیا رئیس جمهور اساساً از آدامس با مزه مشخصی استفاده میکنند یا نه؟»
داوود حشمتی، روزنامه نگار مطلبی را با ۱۳۵ لایک در انتقاد از سخنان رحیمی قدوسی نوشت:
«من فرض را بر صحت تمام مطالب مطرح شده درپرونده #رضاییان و #گاندو گذاشتم و میگم: خب بزرگواران، پرونده #عیسی_شریفی و #محسن_سجادینیا و #امیرحسین_رستمی را هم درحد این آدامس که نه، اندازه خلالدندان برای ملت توضیح دهید. سریال که محاله. به مردم بگید #پشت این پروندهها را #اعتماد بسازید.»
سایر واکنشهای کاربران توئیتر در انتقاد یا حمایت از سریال گاندو
علاوه بر چهرههای سیاسی تعدادی از کاربران هم از محتوای این سریال انتقاد کردهاند. یکی از کاربران توئیتر در این مورد نوشته است:
«فکر میکنم کل سریال گاندو برای کوبیدن دولت روحانی و وزارت خارجه ظریف ساخته شده. من اشتباه میکنم یا واقعن همینه؟»
کاربر دیگری به نام هادی موسوی در توئیتی انتقادی، محتوای سریال گاندو را دروغ دانست و گفت: «گاندو امروز به تاریخ پیوست و در دراز مدت هیچ نشانی ازش نمیمونه چون دوستان امنیتی نمیدونن که مدیوم سینما و تلویزیون، وقتی ماندگار میشه که جنبه فرم و غیرمحتواییاش خوب باشه نه شبیه سازی افراد و گریم خوب و… سنت الهی هم اینه که وقتی تهمت ناروا بزنی، در همین دنیا جوابت رو میگیری.»
این انتقادات در حالی است که فعالین اصولگرا در توئیتر چند روزی است از این سریال به شدت دفاع میکنند. در همین راستا یکی از همین کاربران به نام «محمد پاداش» در توئیت خود نوشته است:
«سریال #گاندو موجب رنجش بسیاری شده، از براندازان، بهنودهای بیبیسی و البته روزنامهنگارانِ با تغذیه دولتی گرفته تا مشاوران آشنا! معذوریت صداوسیما رو برای نشون دادن سوزشِ طیفی که ازشون جاسوسی شده رو میپذیریمبالاخره تهدیدات فراوانه اما دمشون گرم»
کاربری با نام امیر تنها مطلبی را ۵۰۵ لایک اینگونه بیان کرد:
«از صداوسیما درخواست داریم بعد از ساخت سریال #گاندو و جاسوسی #جیسون رضاییان سریالهای گان سه و چهار رو هم در مورد پروندههای #امیرحسین رستمی، مدیرمسول سایت عماریون و #رضاگلپور نویسنده کتاب شنود اشباح بسازه تا با زوایای تاریک این پروندههای جاسوسی هم آشنا بشیم.»
سریال گاندو در حالی پایان یافت که انتقادات توئیتری به این سریال در روز گذشته به علت حمله به دولت فزونی گرفته است و این سوال برای بسیاری از فعالین سیاسی و رسانهای مطرح شده است که چرا در شرایط کنونی کشور این قبیل اقدامات صورت پذیرفته است. در همین راستا آذر منصوری فعال سیاسی با انتشار عکسی از محمد جواد ظریف، نیز نوشته است:
«#جنگ_طلبان_امریکا کاملاً حساب شده و با اشراف به اثر گذاریش او را با رهبری #تحربم میکنند تا قدرت دیپلماسی ایران را محدود سازند و #رسانه_ملی با #روایت_جعلی_گاندو بی رحمانه بر صورت او چنگ میزند. همین قدر تلخ! همین قدر ناجوانمردانه!»
این واکنشها در حالی است که محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه در واکنش به محتوای این سریال گفته است که تلوزیون را تماشا نمیکند. حال باید دید مسئولین صدا و سیما چه پاسخی به این انتقادات خواهند داد.